متقابل، استقبال از تحريم‌هاي تحميلي و انزواي علمي كشور
پي اقدام غيرحرفه‌يي و نامعمول مؤسسه انتشاراتي «الزوير» در قطع دسترسي دو دانشگاه ايراني به نشريات موسسه، انجمن فيزيك ايران در نامه‌اي اعتراضي به رييس «الزوير» اين اقدام را مغاير با اصول متعارف آكادميك و همزيستي علمي بين‌المللي دانست و خواهان لغو اين تصميم شد.
در نامه دكتر اكبرزاده، رييس انجمن فيزيك ايران خطاب به رييس انتشارات «الزوير» آمده است: «انجمن فيزيک ايران مطلع شده که انتشارات «الزوير» برخي از دانشگاههاي ايران را در فهرست محدود شده خود قرار داده که دسترسي آنها را به نشريات خود منع مي‌كند.
ما در انجمن فيزيک ايران اين گام را مطابق با مراحل وضع‌شده آكادميك نمي‌دانيم. در تمام طول تاريخ مدرن، دسترسي به اطلاعات علمي بدون توجه به ملاحظات سياسي يکي از ارکان تبادل مسالمت آميز و همزيستي علمي بوده است. حتي در بدترين سالهاي جنگ سرد نيز اين درك بدون خلل باقي ماند.
اميدواريم كه توجه شما به اين مساله بتواند دسترسي تمام دانشمندان و موسسات علمي ايراني را به انتشارات شما تسهيل كند.»
انجمن فيزيک ايران در عين حال پيشنهاد تحريم مؤسسه انتشاراتي الزوير در پاسخ به تحريم دو دانشگاه ايراني را كه در نشست رؤساي دانشگاههاي کشور مطرح شده، تامين‌کننده مصالح جامعه علمي کشور ندانست.
در بيانيه انجمن در اين خصوص، اقدام موسسه انتشاراتي «الزوير»، غيرحرفه‌يي و مصداق نقض ميثاق متعارف و عرف شناخته شده بين‌المللي در تبادل آزاد اطلاعات علمي به‌عنوان ميراث مشترک بشريت توصيف شده و آمده است: «انجمن فيزيک ايران، مراتب اعتراض خود را نسبت به اين رفتار غير حرفه‌يي و نامعمول به مؤسسه انتشاراتي الزوير منعکس كرده است و وظيفه خود مي‌داند از طريق تماس با انجمن‌ها و تشکلهاي علمي بين‌المللي براي لغو تصميم فوق تلاش کند. به‌همين علت، انجمن فيزيک ايران از تمامي انجمن‌ها و تشکلهاي علمي داخلي و نيز جامعه دانشگاهي کشور به ويژه اعضاي هيات علمي و مديريت دو دانشگاه مشمول تحريم مي‌خواهد از همه اهرم‌هاي قانوني و روال‌هاي عرفي علمي جهاني براي رفع اين تبعيض استفاده کنند.»
در ادامه اين بيانيه آمده است: «انجمن فيزيک ايران بر اين باور است که تصميم رؤساي دانشگاههاي کشور در نشست مورخ 26 مهرماه 90 مبني بر تحريم مؤسسه الزوير تامين‌کننده مصالح جامعه علمي کشور نيست. اول اينکه اين تصميم در تعارض با سياست‌هاي راهبردي جمهوري اسلامي ايران مبني بر عدم استقبال از تحريم‌هاي تحميلي و انزواي علمي است و دوم اينکه چنين اقدامي، مستقل از مطلوب بودن آن، زماني مؤثر است که از طريق آن بتوان به طرف مقابل زيان قابل‌توجهي، بيش از خسارات وارده به طرف خودي، وارد کرد.
در شرايطي که سهم ايران از توليد علم جهاني، عليرغم رشد چشمگير آن در سالهاي اخير، هنوز حدود يک درصد است و مابقي آن در ديگر کشورهاي جهان توليد مي‌شود، کاهش داوطلبانه ارتباطات علمي ضربه گسترده‌اي به پيشرفت علمي ما خواهد زد و به‌هيچ‌وجه مصالح ما را تامين نمي‌کند.
انجمن فيزيک ايران از مسوولان وزارت متبوع مصرأ تقاضا دارد، به التهاب ايجادشده پيرو اين تصميم در جامعه علمي ايران توجه جدي كرده، موضوع را در مسير بررسي کارشناسانه قرار دهند و با اتخاذ تصميمي هوشمندانه از مصالح علمي کشور حراست كنند.
مقابله با چنين رويدادهايي، که آثار گسترده در توسعه علمي کشور دارد، صرفأ از طريق تصميم‌هاي ضربتي مديريتي نتيجه‌بخش نيست، و بهتر است از توان اجتماع علمي کشور در مقابله با اين اقدام‌هاي بين‌المللي استفاده بهينه بشود.
فراموش نکنيم مشابه اين رويدادها در گذشته با اقدام به‌موقع اجتماع علمي در داخل و خارج از کشور مهار شده است.»
گفتني است در پي نشست اخير روساي دانشگاههاي كشور كه در بيانيه پاياني آن پيشنهاد شده بود با تحريم متقابل بنگاه انتشاراتي «الزوير» از سوي ايران از ارائه مقالات محققان ايراني در نشريات اين موسسه خودداري شود، مهدي‌نژاد نوري، معاون پژوهشي وزير علوم در گفت‌و‌گو با ايسنا تاكيد كرد: هنوز تصميمي قطعي در خصوص نحوه برخورد با اقدام غيرمنطقي و غيرعلمي الزوير در وزارت علوم اتخاذ نشده و تحريم اين پايگاه انتشاراتي، يكي از گزينه‌هاي مطرح است.
وي تصريح كرد: با موافقت رؤساي دانشگاه‌ها در اين نشست، مقرر شد كميته‌اي براي اخذ تصميم نهايي درباره نحوه برخورد با پايگاه انتشاراتي «الزوير» تشكيل و طي يك ماه آينده اعلام نظر كند.
معاون وزير علوم همچنين از صاحبنظران دانشگاهي دعوت كرد نظرات و پيشنهاد‌هاي خود را براي برخورد با اقدام پايگاه انتشاراتي الزوير به وزارت علوم اعلام كنند.
منبع : ایسنا