قليان، سيگار و مشروبات الکلي، در ميان مواد اعتيادآور مورد استفاده در جمع دانشجويان دانشگاه‌هاي تهران، بيشترين ميزان مصرف را به خود اختصاص داده‌اند.

براساس پژوهشي که با محور شيوع شناسي مصرف مواد مخدر در ميان 2 هزار و 997 دانشجوي مقطع کارشناسي دانشگاه‌هاي اميرکبير تهران، علا‌مه طباطبايي، هنر، علم و صنعت و تربيت معلم انجام شد ترياک، حشيش، اکستازي، شيشه، هروئين و کراک در رتبه‌هاي بعدي مصرف قرار گرفتند.

دکتر فرهاد خادميان، عضو کميته پيشگيري از اعتياد وزارت بهداشت در تشريح نتايج اين پژوهش که در سال تحصيلي 85 - 84 انجام شد، گفت: الگوي مصرف مواد مخدر در ميان دانشجويان ايراني با دانشجويان ساير کشورها مشابه است و خوشبختانه شيوع مصرف موادي مانند ترياک، حشيش، اکستازي، شيشه، هروئين و کراک کمتر از 3 درصد است اما همين تعداد نيز بايد از سوي مسئولا‌ن مورد توجه قرار گيرد. ‌

دانشجويان دختر و مصرف خودسرانه دارو
عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشکي زنجان، به افزايش مصرف خودسرانه داروهاي مجاز در بين دانشجويان اشاره کرد و افزود: در حال حاضر داروهاي ديازپام، ديفنوکسيلا‌ت، ترامادول و ريتالين به ترتيب داراي بيشتري شيوع مصرف در بين دانشجويان هستند که البته اين الگو براي ساير افراد بزرگسال غير دانشجو نيز صادق است. ‌

شروع اعتياد از خارج دانشگاه ‌
عضو کميته پيشگيري از اعتياد وزارت بهداشت همچنين با اشاره به ميزان شيوع مصرف مواد مخدر در رشته‌هاي مختلف دانشگاهي بر اساس نتايج تحقيق انجام شده، گفت: شيوع مصرف انواع مواد مخدر به ترتيب در بين دانشجويان رشته هنر، دانشجويان فني‌و مهندسي و پس از آن دانشجويان علوم انساني از ساير دانشجويان بيشتر است. ‌ وي همچنين به شاخص سن شروع مصرف مواد مخدر با توجه به نتايج حاصل از تحقيق مذکور اشاره و عنوان کرد: اکثر دانشجويان عنوان کردند که مصرف مواد اعتيادآور را بالا‌تر از 18 سالگي آغاز کرده‌اند. ‌
به گزارش ايسنا، طارميان با بيان اينکه اکثر دانشجويان تحت پوشش اين تحقيق اعلا‌م کردند که شيوع مصرف مواداعتياد آور اعم از سيگار، قليان، مشروب و حشيش را قبل از ورود به دانشگاه آغاز کرده‌اند، تاکيد کرد: در مورد همه انواع مواد مخدر گرايش به مصرف مواد همراه با دوستان و به صورت محفلي در مرتبه اول و پس از آن گرايش به مصرف مواد اعتيادآور در تنهايي و با خانواده قرار دارد. وي در ادامه با اشاره به ميزان تاثيرگذاري مکان‌هاي مختلف در گرايش به مصرف مواد اعتيادآور گفت: بر اساس نتايج اين تحقيق، اکثر دانشجويان در بالا‌ترين درصد، گرايش به مصرف سيگار در سفر و گردش تفريحي با دوستان دارند که اين امر در مورد مشروب بيشتر در مورد مصرف در ميهماني‌هاي خانوادگي و در مورد هروئين بيشتر در مورد مصرف در منزل خود فرد به همراه دوستان صادق است. ‌

اين پژوهشگر با تاکيد بر اينکه طبق نتايج اين تحقيق شيوع مصرف انواع مواد مخدر در بين دانشجويان پسر بيش از دانشجويان دختر است، به تاثيرگذاري خوابگاهي بودن و نبودن در گرايش به مصرف مواد اعتياد آور اشاره و اضافه کرد: در پژوهش صورت گرفته در مورد شيوع شناسي مصرف مواد مخدر در بين دانشجويان تهراني، حدود 60 درصد از دانشجويان بومي و غيرخوابگاهي و 40 درصد خوابگاهي بودند که نتايج اين تحقيق نشان داد، برخلا‌ف تصور اکثر افراد، شيوع مصرف هر نوع ماده اعتيادآور در بين دانشجويان غيرخوابگاهي بيش از دانشجويان خوابگاهي است.

وي با تاکيد بر اينکه افزايش تعامل با تعداد بيشتري از دوستان مصرف‌کننده مواد مخدر، گرايش به مصرف مواد اعتياد آور در بين دانشجويان را افزايش مي‌دهد، به برخي از عوامل خطر موثر در گرايش به مصرف مواد اعتيادآور اشاره کرد و گفت: عواملي مثل نزاع فيزيکي با ديگران که معمولا‌ از پرخاشگري افراد ناشي مي‌شود، احتمال مصرف سيگار را تا دو برابر افزايش مي‌دهد که البته اين امر در مورد عوامل خطر ديگري مانند نزاع لفظي با ديگران، صدمه زدن به خود و ديگران در هنگام عصبانيت براي سيگار و مواد اعتياد آور ديگري مثل قليان و مشروبات‌الکلي نيز صادق است. ‌

گفتني است پژوهش شيوع‌شناسي مصرف مواد اعتيادآور در بين دانشجويان تهراني با همکاري مشترک دکتر جعفر بوالهري رئيس انيستيتو روانپزشکي تهران و دانشيار دانشگاه علوم پزشکي ايران به سفارش ستاد مبارزه با مواد مخدر و وزارت علوم به وسيله مرکز مشاوره دانشگاه تهران انجام شد.