حميد نورشمسي |كارخانه كاغذ كارون خوزستان با وجود وعده‌هاي داده شده مبني بر ايجاد امكان انتقال مالكيت كارخانه‌هاي دولتي به ناشران و فعالان حوزه نشر و نيز اظهار تمايل برخي از تشكل‌هاي صنفي نشر به خريد آن، همچنان در بلاتكليفي و تعطيلي به سر مي‌برد. ماجراي گراني كاغذ گويا قرار نيست به اين سادگي‌ها گريبان ناشران و صنعت نشر كشور را رها كند. كاغذ اين روزها با قيمتي بالاتر از‌بندي 50 هزار تومان وارد بازار مي‌شود كه قيمت آن نسبت به سال پيش در چنين ايامي صعودي كهكشاني داشته است.



مقام معظم رهبري در بازديد سال جاري خود از نمايشگاه بين‌المللي كتاب تهران از وضع كاغذ در كشور اظهار نارضايتي كردند و اظهار داشتندكه«مهم‌ترين توليد ملي، توليد امتداد‌دار است و با برطرف شدن مشكلات كارخانه‌هاي كاغذ، قطعا راه براي كتابخواني بيش‌تر و ارزان شدن قيمت كتاب، باز مي‌گردد» وزير ارشاد درباره قيمت كاغذ پاسخگويي به آن را به وزارت صنعت و معدن و تجارت ارجاع مي‌دهد و وزارت صنعت نيز وقتي در اين مورد از وزير آن سوال مي‌شود،



از افتتاح فروشگاه‌هاي زنجيره‌اي فروش كاغذ و نيز اولويت دادن به واردات كاغذ در تصميمات دولت سخن مي‌گويد و همه اينها در حالي رخ مي‌دهد كه هيچ كدام از اين اظهارنظرهاي مسئولان دولتي، گره از مشكل توليد ملي در حوزه كاغذ را نشانه نگرفته است. اما يك نكته جالب هست محمود احمدي‌نژاد، رئيس‌جمهور در مراسم اختتاميه بيست و سومين نمايشگاه كتاب به ناشران و اهالي نشر وعده‌اي داد كه تحقق آن مي‌توانست مشكلات بسياري را از دامن صنعت نشر كشور باز كند.



رئيس‌جمهور عنوان كرد: اگر بودجه ملي هم در حوزه فرهنگ كشور بياوريد، دولت تصويب خواهد كرد. احمدي‌نژاد همچنين اعلام كرد: اگر ناشران استقبال كنند، هر كارخانه‌اي كه در دولت آماده واگذاري باشد، به آنان واگذار خواهيم كرد و پولش را هم در اقساط 20، 30 و 50 ساله مي‌پردازند.



اما كارخانجات نيمه تعطيل كاغذ كشور در سال توليد ملي و با وجود شرايط وخيم قيمت كاغذ در بازار در زمره اين وعده قرار نگرفتند و همچنان بلاتكليف به سر مي‌برند و اين در حالي است كه تشكل‌هاي صنفي حوزه نشر با ارايه درخواست‌ها و پيشنهاداتي براي اين موضوع اظهار تمايل كرده‌اند.



محسن پرويز، معاون فرهنگي پيشين وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي به تازگي به يكي از موارد تاسف‌انگيز در اين زمينه در پايگاه اينترنتي شخصي خود اشاره كرده است. به گفته پرويز در كشور، تعدادي كارخانه كاغذ نيمه تمام داريم كه از اين بين مي‌توان به كارخانه كاغذ كارون، در كنار كشت و صنعت كارون(در شوشتر خوزستان) اشاره كرد كه اواخر سال ?? در يك حركت نمايشي به بهره‌برداري رسيد.وي مي‌افزايد: تنها بخش بسته‌بندي كاغذ آن طي سال ?? به صورت نمايشي به بهره‌برداري رسيده است؛



البته طي سال مذكور تبليغات گسترده‌اي نيز در بخش تبليغات سالن انتظار فرودگاه مهرآباد و ساير جاها درباره راه‌اندازي و توليدات كارخانه كاغذ كارون انجام شد، اما متاسفانه نه تنها تاكنون هيچ توليدي از اين كارخانه وارد بازار نشده، بلكه اقدامي هم براي راه‌اندازي اين كارخانه صورت نگرفته است.



در حالي كه اگر كارخانه مذكور راه‌اندازي مي‌شد، توان تامين كاغذ يا حداقل خمير مورد نياز توليد يك سوم كاغذ كشور را داشت كه اين مسئله در خودكفايي توليد كاغذ بسيار حائز اهميت است. پرويز همچنين افزوده است: در زمينه توليد كاغذ طرح‌هايي وجود دارد كه سال‌هاست روي كاغذ باقي مانده يا به صورت نمايشي به بهره‌برداري رسيده است. اما اين مهم دست يافتني است، زيرا خمير كاغذ از مواد سلولزي تهيه مي‌شود وهمان‌طور كه قبلاً گفتم كارخانه‌هاي جنوب كشور به دليل كشت گسترده نيشكر ودر پي آن توليد انبوه «باگاس» يا همان تفاله نيشكر از امكان تهيه مواد اوليه توليد كاغذ برخوردارند، اما متاسفانه در ايران باگاس‌هاي مذكور در اغلب مواقع سوزانده مي‌شود!



اين موضوع مورد تاييد حميد قبادي، مشاور اجرايي پيشين معاون فرهنگي وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي نيز قرار گرفته است. قبادي مي‌گويد: در بازديد ما از كارخانه كاغذ كارون و بررسي‌هاي ما در تهران مشخص شد كه اين كارخانه به دليل مسائل مالكيتي تكميل نشده و به دليل عدم اجراي تعهدات در نقل و انتقال مالكيت پس از افتتاح نمايشي به صورت نيمه تعطيل درآمده است.



قبادي مي‌افزايد: من در زمان مسئوليتم از وزارت صنايع پيگيري كردم و متوجه شدم چندين طرح براي ايجاد كارخانه كاغذ به اين وزارتخانه رفته است، اما وضع مشخصي درباره نتيجه آنها به دست نياورديم. كاغذ اين روزها طلاي بازار نشر است و صاحبانش طماع‌ترين طلافروشان. آنها براي افزايش قيمت كالاي خود دست به هر كاري مي‌زنند كه كمترينش نفروختن و دامن زدن به دلالي و بازار سياه است. و سوال باقي مانده در اين ميان، وعده‌هاي است كه گويا قرار نيست هيچ‌وقت رهيافتي براي عملياتي شدن پيدا كند.