جاذبه های طبیعی پوشش گیاهی و جنگل های استان کرمانشاه

[رونین]

به دلیل موقعیت خاص اقلیمی و بارندگی های به موقع و فراوان، استان کرمانشاه دارای مراتع پر برکتی است و دره های مناطق شمال غربی تا جنوب شرقی آن یعنی از ارتفاعات اورامانات تا منطقه زردلان و هلیلان، پوشیده از جنگل است. این دوره ها به دلیل داشتن آب و هوای معتدل و مناظر طبیعی زیبا، یکی از بهترین نقاط کشور برای اتراق و تفریح و استقرار ایلات محسوب می شود. پوشش جنگل های این استان عموماً شامل بلوط بومی ایران است. در حدود شصت درصد از این پوش را گونه های مختلف بلوط، بیست و پنج درصد آن را گونه های مختلف پسته وحشی (بنه)، حدود پنج درصد آن را انواع بادام کوهی و ده درصد بقیه را سایر گونه ها تشکیل می دهند.

برخی از درختان و درختچه های جنگلی استان کرمانشاه عبارتند از: آلبالوی وحشی، انجیر، اوجا، بادام وحشی، بلوط، بید، پسته وحشی، تمشک، چنار، زبان گنجشک، صنوبر، گردو، سرخ ولیک و زلزالک. مناطق جنگی این استان عبارتند از: جنگ های منطقه اسدآباد. کرمانشاه، جنگل های منطقه کرمانشاه. ایام، جنگل هایی منطقه گیلان غرب قصر شیرین و جنگل های منطقه اسلام آباد.

پارک جنگلی طاق بستان

این پارک در حاشیه شمالی شهر کرمانشاه و در دامنه کوه «پرآو» قرار دارد. عناصر طبیعی چون کوهستان، چشمه، فضای سبز و دریاچه های مصنوعی و وجود نقش برجسته هایی از دوره ساسانی، محیط جذاب و دیدنی ای را در این ناحیه به وجود آورده است. به علت موقعیت طبیعی و آب و هوای معتدل، این منطقه مورد توجه پادشاهان ساسانی قرار گرفته و آن جا را برای تفریح و شکارگاه سلطنتی خود انتخاب کرده بودند. به طوری که در دو طرف ایوان بزرگ طاق بستان، صحنه های شکار شاه ساسانی حجاری شده است.

این پارک به علت امکانات تفریحی و آثار تاریخی یکی از پر جاذبه ترین مناطق شهرستان کرمانشاه محسوب می شود.

منطقه ریجاب و بان زرده

یکی از مناطق زیبای استان کرمانشاه منطقه ریجاب و بان زرده است که در یک صد و بیست کیلومتری شمال غربی شهرستان کرمانشاه قرار دارد. اطراف این منطقه به وسیله کوه های سر به فلک کشیده «دالاهو» محصور شده است. این کوه ها دارای قللی برف گیر است و دامنه های آن از جنگ پوشیده شده است.

رودخانه زیبای «سراب ریجاب» - سرچشمه رودخانه الوند – در این منطقه جریان دارد. دره های این منطقه به وسیله درختان انجیر و گردو پوشیده شده است. وجود آثار تاریخی مانند قلعه یزدگرد و زیارت گاه های بابا یادگار و ابودجانه بر زیبایی های این منطقه افزوده است.

تالاب هشیلان

تالاب هشیلان در بیست و شش کیلومتری شمال غرب کرمانشاه در دهستان «الهیار خانی» و در دامه کوه های «خورین» و «ویس» قرار دارد. این تالاب با مساحت تقریبی چهارصد و پنجاه هکتار، یکی از بوم سازگان های زیبای غرب کشور است. تالاب هشیان در تشکیلات آبرفتی یک ناودیس تشکیل شده است. آب تالاب در بالا دست به صورت سراب و چشمه های جوشان و در گستره تالاب به صورت کانال های بزرگ و کوچک پخش شده است. آب این زیست بوم در شمال تالاب تأمین می شود. سراب «سبز علی» به عنوان مهم ترینی و پر آب ترین منبع تامین کننده آب این تالاب است.

در این تالاب حدود یک صد و ده جزیره بزرگ و کوچک با مساحت تقریبی یک صد متر مربع تا یک هکتار وجود دارد و حدود سه درصد مساحت تالاب را تشکیل می دهند. در این جزایر به تناسب شرایط خاص، گونه های گیاهی و جانوری شکل گرفته است.

پوشش گیاهی سطح تالاب علفی است و بعضاً به صورت گیاهان آبزی در داخل آب و غیر آبزی در جزایر مستقر شده است. پوشش گیاهی این تالاب شامل گونه های بید به صورت پراکنده و بسیار اندک و گونه های علفی چون سیم واش، نیلوفر آبی، عدسک آبی، بزواش و ... است.

در داخل و حاشیه تالاب علاوه بر راسته جوندگان از خانواده موش ها، پستاندارانی چون گر، روباه، خرگوش، شغال و گربه وحشی نیز زندگی می کنند. ارتفاعات خورین واقع در شمال و شمال غرب تالاب، زیستگاه مناسبی جهت بز وحشی است. «تشی» نیز از جانوران دیگری است که در این ارتفاعات مشاهده می شود. همچنین تعداد زیادی مار و لاک پشت نیز در این تالاب وجود دارند.

بر اساس بررسی های به عمل آمده، هر ساله با شروع باران های پاییزی و سرد شدن هوا، پرندگان زیادی از شمال دریای مازندران به این زیست بوم می آیند و در صورت مساعد بودن شرایط و اعتدال هوا، بیشتر این پرندگان زمستان را در این تالاب می گذارنند. اردک سرسبز، خوتکا، اردک ارده ای، گیلار، خوتکای پر سفید نوک پهن، کشیم کوچک، کشیم گردن سرخ، غار خاکستری، چنگر معمولی، چنگر نوک سرخ، کاکایی نوک سبز و بعضی سال ها نیز به طور اتفاقی فلامینگو، پلیکان و قو، بوتیمار، بوتیمار کوچک، یلوه و .. از جمله پرندگانی هستند که در این زیستگاه دیده می شوند.

از گونه های عمده ماهیان تالاب نیز می توان به عروس ماهی، سیاه ماهی، سفید کولی، زردک و سس ماهی اشاره کرد.

منبع: سازمان میراث فرهنگی استان کرمانشاه
زهره پری نوش