اصطلاحات بازرگانی، بیمه و گمرک

[hedayat.m]

 [FONT=Tahoma,sans-serif] [FONT=B Nazanin]سیاهۀ  [FONT=Tahoma,sans-serif]:  [FONT=B Nazanin]صورتحسابی است که به موجب آن هزینۀ کالا به حساب خریدار منظور  [FONT=Tahoma,sans-serif]‌ [FONT=B Nazanin]  [FONT=B Nazanin]
سیاهه باید دارای موارد زیر  [FONT=Tahoma,sans-serif]:  
 [FONT=B Nazanin]تاریخ، نام و نشانی خریدار و فروشنده، شمارۀ سفارش یا قرارداد، مقدار و شرح کالا، قیمت واحد، شرح هرگونه  [FONT=Tahoma,sans-serif]  [FONT=B Nazanin]توافق شده که در قیمت واحد منظور نشده است، ارزش کل کالا، وزن کالا، تعداد بسته‌ها، علائم و شماره‌های حمل، شرایط تحویل و پرداخت جزئیات  

[FONT=B Nazanin]اسناد   [FONT=Tahoma,sans-serif]:  [FONT=B Nazanin]بارنامه به منزلۀ سند قرارداد حمل، رسید دریافت کالا و سند مالکیت آن است و همچنین سندی است که زمان ادعای خسارت از شرکت بیمه می‌تواند به عنوان پشتوانه مورد استفاده واقع   [FONT=Tahoma,sans-serif]. 
[FONT=B Nazanin]جزئیات مندرج در بارنامه باید شامل موارد زیر  [FONT=Tahoma,sans-serif]:   [FONT=B Nazanin]شرح کالا، علائم و یا  [FONT=Tahoma,sans-serif]‌ [FONT=B Nazanin]های تجاری، نام کشتی حامل، ذکر عبارتی که حاکی از وجود کالا در کشتی باشد، بنادر بارگیری و تخلیه، نام حمل  [FONT=B Nazanin] [FONT=B Nazanin] کالا، نام گیرندۀ کالا، نام و نشانی شخصی که ورود اجناس به اطلاع او می‌رسد، هزینۀ حمل پرداخت شده یا قابل پرداخت در مقصد می‌باشد. تعداد نسخه‌های بارنامه که به صورت اصل صادر شده است، تاریخ   [FONT=Tahoma,sans-serif].   [FONT=B Nazanin]گواهی   [FONT=Tahoma,sans-serif]: [FONT=Tahoma,sans-serif]  [FONT=B Nazanin]اظهاریۀ امضاء شده‌ای است که حاکی از مبداءء ساخت کالا می‌باشد. گواهی مبداء توسط صادر کنندۀ کالا و یا نماینده‌اش تهیه می‌شود ولی این گواهی در بعضی از کشورها باید روی فرم خاصی که حاوی تایید یک سازمان اداری مستقل (برای مثال اطاق بازرگانی) باشد صادر    
 [FONT=B Nazanin]گواهی  [FONT=Tahoma,sans-serif]: [FONT=Tahoma,sans-serif]  [FONT=B Nazanin]انجام بازرسی توسط یک موسسۀ بازرسی را مشخص می‌کند. مرجع مذکور محموله را با توجه به علائم حمل، وزن، تعداد بسته‌ها، مورد بررسی کمی و کیفی قرار داده و گزارش خود را ارائه می‌  [FONT=Tahoma,sans-serif]

 [FONT=B Nazanin]گواهی   [FONT=Tahoma,sans-serif]: [FONT=Tahoma,sans-serif]  [FONT=B Nazanin]سندی است که باید توسط شرکت بیمه و یا نمایندگی آن و یا به وسیلۀ پذیره‌نویسان صادر و یا امضاء شده باشد و تاریخ آن باید همزمان و یا قبل از تاریخ حمل باشد و مبلغ بیمه‌نامه باید حداقل برابر با ارزش سیف کالا  [FONT=Tahoma,sans-serif]. 
[FONT=B Nazanin]گواهی بیمه می‌ [FONT=Tahoma,sans-serif]:   [FONT=Tahoma,sans-serif]-  [FONT=B Nazanin]با آنچه که در اعتبار ذکر شده، مطابقت داشته  
[FONT=Tahoma,sans-serif]-  [FONT=B Nazanin]کلیۀ خطرات ذکر شده در اعتبار را در بر  
[FONT=Tahoma,sans-serif]-  [FONT=B Nazanin]با سایر اسناد در مورد محموله و شرح کالا مطابقت داشته  
  [FONT=B Nazanin]اظهارنامۀ   [FONT=Tahoma,sans-serif]: [FONT=B Nazanin]عبارت است از یک اظهارنامه مبداء که توسط یک مقام یا مقامات صالح گواهی شده  

[FONT=B Nazanin]اظهارنامۀ ورود یا   [FONT=Tahoma,sans-serif]: [FONT=B Nazanin]عبارت است از هر نوع اظهارنامه‌ای که توسط شخص مسئول حمل و نقل یا نمایندۀ او باید هنگام ورود یا خروج وسیله حمل و نقل به مقامات گمرک ارائه شود و حاوی مشخصات لازم در ارتباط با وسیلۀ حمل و نقل، مسیر سفر، بار، کالاهای توشه‌ای و ملزومات، کارکنان و مسافرین می‌   
 [FONT=B Nazanin]اظهارنامۀ   [FONT=Tahoma,sans-serif]: [FONT=Tahoma,sans-serif]  [FONT=B Nazanin]عبارت است از هر نوع اظهارنامه‌ای که بر روی برگی که گمرک تعیین نموده تنظیم می‌شود. در این اظهارنامه اشخاص ذینفع روش گمرکی را که باید در مورد کالا اجرا گردد. ذکر می‌کنند و مشخصاتی را که از نظر گمرک برای اجرای آن روش لازم است قید می‌ 
  [FONT=B Nazanin]اظهارنامۀ   [FONT=Tahoma,sans-serif]:  [FONT=B Nazanin]عبارت است از یک شرح مقتضی در رابطه با مبداء کالاهای ساخته شده که در موقع صدور آنها توسط سازنده، تولیدکننده، تهیه‌کننده، صادرکننده. هر شخص صلاحیت‌دار دیگری در فاکتور تجاری یا هر سند دیگری که مربوط به کالاها باشد ذکر می‌ 

[FONT=B Nazanin]ترانزیت   [FONT=Tahoma,sans-serif]:  [FONT=B Nazanin]عبارت است از روش گمرکی که به موجب آن کالاها تحت نظارت گمرک از یک دفتر گمرکی به دفتر گمرکی دیگر حمل می‌ 

[FONT=B Nazanin]  [FONT=Tahoma,sans-serif]:  [FONT=B Nazanin]به فهرست محصول یک شرکت با یک قطار یا یک کاراوان از کامیونهایی می‌گویند که بیشتر از یک بارنامه دارند. در فارسی می‌توان آن را فهرست کل کالا خواند که حاوی ریز کلیۀ بارنامه‌های مربوط به محموله است. این فهرستِ کل زمانی عرضه می شود که محمولۀ تجارتی به گمرک مقصد می‌ 

[FONT=B Nazanin]  [FONT=Tahoma,sans-serif]:  [FONT=Tahoma,sans-serif] [FONT=B Nazanin]در اصطلاح بین‌المللی کشتیرانی بارنامه را  [FONT=Tahoma,sans-serif]Bill Of   [FONT=B Nazanin]و در جاده و در هواپیما،  [FONT=Tahoma,sans-serif]C.M.  [FONT=B Nazanin]می‌خوانند. بارنامه مدرکی است برای حمل یک واحد و یا یک پارتی کالا به عنوان گیرنده در مقصد که از طرف موسسۀ حمل و نقل در مبداء بارگیری کالا، صادر می‌شود. بارنامه حاوی مشخصات ظاهری کالا از قبیل تعداد بسته‌ها، شماره و علامت آنها، وزن یا ظرف، گاهی نیز وزن خالص یا مقدار و نوع کالا طبق آنچه فرستنده اظهار کرده است می‌باشد. گیرندۀ بارنامه بر طبق مفاد آن، کالا را از موسسۀ حمل و نقل دریافت می‌ 
  [FONT=B Nazanin]اظهارنامۀ   [FONT=Tahoma,sans-serif]:  [FONT=B Nazanin]فرم مخصوصی است حاکی از خلاصۀ مشخصات محمولۀ یک کشتی، یک هواپیما یا یک کاروان از کامیونها که ضمن آن تعداد بسته، وزن مبداء، مقصد نام کشتی یا دیگر وسایل حمل، تعداد اقلام محموله در آن ثبت شده و به ضمیمۀ مانیفست به گمرک تسلیم می‌شود در اظهارنامۀ اجمالی بعد از ذکر مشخصات موسسۀ حامل و مشخصات وسیلۀ نقلیه و گیرنده، نسبت به مشخصات کالا به نوشتن جملۀ مانیفست ضمیمه..... در صفحه... قلم اکتفا می‌ 

[FONT=B Nazanin]  [FONT=Tahoma,sans-serif]: [FONT=Tahoma,sans-serif]  [FONT=B Nazanin]مامورین مخصوص موقع تخلیۀ کالا از وسائط نقلیه، به تدریج ریز آن را مینویسد تا بعداً با بارنامه و مانیسفت تطبیق داده  
[FONT=B Nazanin]   [FONT=B Nazanin]بار   [FONT=Tahoma,sans-serif]: [FONT=Tahoma,sans-serif]  [FONT=B Nazanin]محل سرپوشیده‌ای است که یک یا چند طرف آن دیوار نداشته باشد و کالاها به منظور محفوظ ماندن از برف و باران و تابش منظم آفتاب در آن جا گذاشته می‌ 
[FONT=Tahoma,sans-serif]
 [FONT=B Nazanin]کالای   [FONT=Tahoma,sans-serif]: [FONT=Tahoma,sans-serif]  [FONT=B Nazanin]کالاهایی که مدت توقف قانونی آنها در اماکن گمرکی یا انبار اختصاصی پایان یافته و ترخیص نشده باشد، کالاهای متروکه خوانده می‌ 

[FONT=B Nazanin]   [FONT=B Nazanin]پیمان‌نامۀ   [FONT=Tahoma,sans-serif]:  [FONT=B Nazanin]فرمی است که صادرکننده، هنگام صدور کالا از کشور جهت تعهد فروش ارز حاصل از صادرات به بانک‌های مجاز با اطلاع گمرک به بانک تسلیم می‌  [FONT=B Nazanin]برای خروج موقت نیز پیمان‌نامۀ موقت صادر می‌شود که در صورت عدم برگشت کالا در مدت مقرر، آن را صادرات محسوب کرده و انجام تعهد را مورد پیگرد قرار می‌  . [FONT=B Nazanin]در حال حاضر یک تعهد بسیار ساده برای این منظور کفایت می‌کند.    [FONT=Tahoma,sans-serif]
 [FONT=B Nazanin]  [FONT=Tahoma,sans-serif]:  [FONT=B Nazanin]عبارت است از حمل کالا از یک بندر کشور به بندر دیگر و همچنین از یک گمرک به گمرک دیگر، که از راه کشور هم جوار صورت گیرد. برای کابوتاژ تشریفات گمرکی لازم است و دو نوع اظهارنامه دارد که یکی هنگام خروج کالا از بندر یا مرز تنظیم می‌شود و یکی هم هنگام ورود به گمرک مرز یا  

[FONT=B Nazanin]  [FONT=Tahoma,sans-serif]:  [FONT=B Nazanin]سیاهۀ خریدی است که فروشنده از مبداء به عنوان پیشنهاد فروش، یا تعیین ارزش و شرایط فروش، صادر می‌کند. این سیاهه قبل از فروش کالا، باید به تائید مرکز تهیه و توزیع مربوطه برسد. پروفورما را پیش‌فاکتور نیز می‌ 

[FONT=B Nazanin]اعلامیۀ   [FONT=Tahoma,sans-serif]:  [FONT=B Nazanin]سندی است بانکی که مبلغ ارز انتقال یافته جهت خرید کالا و هم ارز ریالی آن و تاریخ گشایش اعتبار آن را نشان می  
  [FONT=B Nazanin]تعرفه   [FONT=Tahoma,sans-serif]:  [FONT=B Nazanin]جدولی است که کلیۀ کالاها در آن طبقه‌بندی و در ستونهای معین، شمارۀ فصل و ردیف مربوطه، نوع کالا و مأخذ حقوق گمرکی تعیین شده  
  [FONT=B Nazanin]کارنه‌  [FONT=Tahoma,sans-serif]:  [FONT=B Nazanin]کارنه‌تیر سند ترانزیتی بین‌المللی کالا از راه زمینی است که در مبداء صادر می‌شود و به موجب آن کالا از کشورهای بین راه تا مقصد که بطور ترانزیت عبور می‌کند نیازی به انجام تشریفات ترانزیت در مرز ورودی و خروجی هر کشور نخواهد  


[FONT=B Nazanin]کارنه آ. ت . آ  [FONT=Tahoma,sans-serif]A.t.  [FONT=Tahoma,sans-serif]:  [FONT=B Nazanin]مدرک ورود موقت بین‌المللی است اگر شخص و یا شرکتی کالایی به صورت ورود موقت جهت شرکت در نمایشگاهها یا تاسیس نمایشگاه وارد نماید و یا نمونه‌هایی برای ارائه به مشتریان وارد کند به موجب این مدرک نیازی به انجام تشریفات گمرکی مربوط به ورود موقت نخواهد  

[FONT=Tahoma,sans-serif]
 [FONT=B Nazanin]روش های پرداخت در معاملات    [FONT=B Nazanin]این روشها به دو گروه عمـده تقسیم مـی‌شود :   
 [FONT=B Nazanin]روشهایی که ریسک فروشنده زیاد ولی ریسک خریدار کم است.    [FONT=B Nazanin]روشهایی که ریسک خریدار زیاد ولی ریسک فروشنده کم است.    [FONT=B Nazanin]در روش اول معمولاً فروشنده کالا را ارسال می‌نماید و سپس وجه آن را از خریدار دریافت می‌کند ولی در روش دوم فروشنده وجه کالا را قبل از ارسال کالا از خریدار دریافت می‌نماید.   
 [FONT=B Nazanin]در حال حاضر متداولترین و مهمترین شیوۀ پرداخت در معاملات بازرگانی شیوۀ اعتبارات اسنادی است که دارای مقررات خاصی می‌باشد که به مقررات متحدالشکل اعتبارات اسنادی  [FONT=B Nazanin]( [FONT=Tahoma,sans-serif]  [FONT=B Nazanin])  [FONT=B Nazanin]معروف است.    [FONT=B Nazanin]تعریف اعتبارات اسنادی : [FONT=B Nazanin] تعهدی است که بانک گشایش‌کنندۀ اعتبار بر عهده می‌گیرد تا در قبال اخذ اسناد معینی که مورد درخواست متقاضی اعتبار است مطالبات ذینفع اعتبار یا فروشنده را بپردازد. این پرداخت یا از طریق برات ارزی  [FONT=Tahoma,sans-serif](B/E)  [FONT=B Nazanin]و یا از طریق اعتبارنامه  [FONT=Tahoma,sans-serif](L/C)  [FONT=B Nazanin]صورت می‌گیرد.   
 [FONT=B Nazanin]برات  [FONT=Tahoma,sans-serif]B/  [FONT=B Nazanin]:  [FONT=B Nazanin]توسط صادرکننده یا فروشنده نوشته شده و از طریق بانک ذینفع ارسال می‌شود و توسط خریدار یا واردکننده قبول‌نویسـی مـی‌شود و صـادرکننده مـی‌تواند با ارائه این سند به بانک خود بلافاصله مبلغ آن را دریافت کند. این برات قابل معامله است.    [FONT=B Nazanin] [FONT=B Nazanin]  [FONT=Tahoma,sans-serif]L/  [FONT=Tahoma,sans-serif]:  [FONT=B Nazanin] فرم قراردادی است که به موجب آن بانک بازکنندۀ اعتبار بنا به درخواست خریدار یا واردکننده، بانک دیگری را که بانک کارگزار نام دارد مجاز می‌دارد که اگر فروشنده اسناد حمل کالای مورد معامله را تسلیم نماید آن بانک حداکثر میزان اعتبار را پرداخت نماید. بانک کارگزار سپس این اسناد را برای بانک خریدار ارسال می‌کند. اعتبارنامه بر خلاف برات قابل معامله نیست.   
 [FONT=B Nazanin]اعتبار اسنادی  [FONT=B Nazanin]  [FONT=Tahoma,sans-serif](USANCE L/C)  [FONT=Tahoma,sans-serif]:  [FONT=B Nazanin]یوزانس به معنی مهلت، مدت، بهرۀ پول و در عرف تجارت بین‌الملل به معنای معاملۀ نسیۀ تضمین شده می‌باشد. هزینۀ یوزانس همان بهره‌ای است که خریدار کالا (متقاضی اعتبار) علاوه بر قیمت کالا به خاطر مهلت داده شده می‌پردازد.
  
 [FONT=B Nazanin] [FONT=B Nazanin]  [FONT=Tahoma,sans-serif](Finance)  [FONT=Tahoma,sans-serif]:  [FONT=B Nazanin]در مواقعی که فروشندۀ کالا حاضر به قبول اعتبار اسنادی یوزانس نمی‌گردد معمولاً خریدار از یک شرکت مالی درخواست می‌کند که وارد معامله شده و وجه معامله را به فروشنده نقداً پرداخت کند و در سررسید یوزانس، اصل و بهرۀ مبلغ را از خریدار کالا اخذ نماید. این موسسات را  [FONT=Tahoma,sans-serif]  [FONT=B Nazanin](تامین‌کنندۀ مالی یا سرمایه‌گذار) می‌گویند.    [FONT=B Nazanin]سایر روشها از قبیل پرداخت نقدی ( [FONT=Tahoma,sans-serif]T/T in   [FONT=B Nazanin]) و  [FONT=Tahoma,sans-serif]  [FONT=Tahoma,sans-serif]  [FONT=B Nazanin] [FONT=Tahoma,sans-serif]  [FONT=B Nazanin] [FONT=Tahoma,sans-serif]Money   [FONT=B Nazanin]که ریسک آن برای خریدار بسیار زیاد است و معمولا توصیه نمی‌شود .   
 [FONT=B Nazanin]بیمه‌های باربری یا حمل و نقل   
 [FONT=B Nazanin]بیمه‌های باربری یا حمل و نقل کالا، بیمه‌ای است که به موجب آن یک طرف (شرکت بیمه) در مقابل حق بیمه‌ای که از طرف دیگر (بیمه‌گذار) دریافت می‌کند متعهد می‌شود چنانچه در جریان حمل کالا از نقطه‌ای به نقطۀ دیگر در نتیجه وقوع خطرهای موضوع بیمه، کالا تلف شده و یا دچار خسارت گردد و یا بیمه‌گذار در رابطه با این خطرات، هزینه‌هایی را متحمل شود، زیان وارده را جبران  [FONT=Tahoma,sans-serif].   
 [FONT=B Nazanin]انواع بیمه‌های   [FONT=Tahoma,sans-serif]:  [FONT=B Nazanin]بیمۀ حمل و نقل کالا شامل داخلی، صادراتی، وارداتی، ترانزیت که از طریق زمینی، هوایی، دریایی و یا ترکیبی، کالای مورد بیمه جابجا می   [FONT=Tahoma,sans-serif]    [FONT=B Nazanin]انواع پوششهای بیمه‌ای در بیمۀ حمل و   [FONT=B Nazanin]:  
 [FONT=B Nazanin]شرط تلف کامل   [FONT=Tahoma,sans-serif](Total loss) : [FONT=B Nazanin]در این نوع بیمه، خسارت کلی کالا در یک مرحله در نتیجه آتش سوزی یا غرق کامل تحت پوشش می‌ 
  [FONT=B Nazanin]  [FONT=Tahoma,sans-serif]C :  [FONT=B Nazanin]این بیمه مشمول خطرات زیر می‌  [FONT=Tahoma,sans-serif]:    [FONT=Tahoma,sans-serif]-  [FONT=B Nazanin]آتش‌سوزی یا  
[FONT=Tahoma,sans-serif]-  [FONT=B Nazanin]به گِل نشستن و زمین‌گیر شدن، برخورد با کف دریا، غرق یا واژگون شدن کشتی یا  
[FONT=Tahoma,sans-serif]-  [FONT=B Nazanin]واژگون شدن یا از خارج شدن از مسیر وسیلۀ حمل  
[FONT=Tahoma,sans-serif]-  [FONT=B Nazanin]تصادف یا یرخورد کشتی یا شناور یا وسیله حمل دیگر با هر جسم خارجی به غیر از  
[FONT=Tahoma,sans-serif]-  [FONT=B Nazanin]تخلیۀ کالا در بندر  
[FONT=Tahoma,sans-serif]-  [FONT=B Nazanin]فدا کردن کالا در جریان خسارت  
[FONT=Tahoma,sans-serif]-  [FONT=B Nazanin]به دریا انداختن کالا جهت سبک‌سازی  
[FONT=Tahoma,sans-serif]-  [FONT=B Nazanin]زیان همگانی و هزینه‌های  
[FONT=Tahoma,sans-serif]-  [FONT=B Nazanin]مسئولیت مشترک در     [FONT=B Nazanin]شرط  [FONT=Tahoma,sans-serif]B : [FONT=B Nazanin]در بیمه با   [FONT=Tahoma,sans-serif]B  [FONT=B Nazanin]بیمه‌گر متعهد جبران کلیۀ خطراتی که در   [FONT=Tahoma,sans-serif]C  [FONT=B Nazanin]تحت پوشش می‌باشد به انضمام خسارات ناشی از خطرات به شرح زیر می‌ [FONT=Tahoma,sans-serif]:    [FONT=Tahoma,sans-serif]-  [FONT=B Nazanin]زلزله، آتشفشان یا  
[FONT=Tahoma,sans-serif]-  [FONT=B Nazanin]ورود آب دریا، دریاچه یا رودخانه به کشتی، شناور، محفظۀ کالا، کانتینر و یا لیفت  
[FONT=Tahoma,sans-serif]-  [FONT=B Nazanin]از بین رفتن کامل هر بسته کالا در کشتی یا شناور و تلف کلی هر بسته به علت سقوط در هنگام بارگیری و یا تخلیۀ کشتی و یا  
[FONT=Tahoma,sans-serif]-  [FONT=B Nazanin]به دریا افتادن کالا از روی عرشۀ  
[FONT=B Nazanin]ضمناً در بیمۀ کالا به   [FONT=Tahoma,sans-serif]B  [FONT=B Nazanin]علاوه بر خطرات مذکور در   [FONT=Tahoma,sans-serif]B  [FONT=B Nazanin]خطرات عدم تحویل، دزدی،‌ دله دزدی، سائیدگی، زنگ‌زدگی، نشست، شکست، لب‌پریدگی، کج شدن، خراشیدگی و ضربه دیدگی و خسارت ناشی از چنگک، ریزش کسری نیز پذیرفته می   [FONT=Tahoma,sans-serif].   [FONT=B Nazanin]فرانشیز (سهم بیمه گذار از خسارت وارده ) :  [FONT=B Nazanin] خسارت ناشی از خطرات مذکور در    [FONT=Tahoma,sans-serif]B  [FONT=B Nazanin]به استثنای خسارات ناشی از خطراتی که در   [FONT=Tahoma,sans-serif]C  [FONT=B Nazanin]و عدم تحویل تحت پوشش می‌باشد معادل سه درصد ارزش هر بستۀ خسارت دیده مشمول فرانشیز   [FONT=Tahoma,sans-serif].    [FONT=B Nazanin]  [FONT=Tahoma,sans-serif]A : [FONT=B Nazanin]این نوع بیمه کاملترین نوع بیمۀ حمل و نقل است و بیشتر برای کالاهای حساس و آسیب‌پذیر مورد استفاده دارد و کلیۀ خطرات به جز موارد استثنا شده را شامل می‌ [FONT=Tahoma,sans-serif].   
 [FONT=B Nazanin]استثنائات (مواردی که از شمول بیمه خارج می‌باشند)  [FONT=Tahoma,sans-serif]:  
 [FONT=Tahoma,sans-serif]-  [FONT=B Nazanin]اشعۀ یون‌ساز و آلودگی مواد رادیو اکتیو ناشی از هرگونه سوخت یا فضولات هسته‌ 
[FONT=Tahoma,sans-serif]-  [FONT=B Nazanin]عدم قبول ورود کالا از طرف بیمه‌گذار و یا ممانعت از ورود کالا توسط کشور واردکنندۀ  
[FONT=Tahoma,sans-serif]-  [FONT=B Nazanin]سوء عمل آزای بیمه‌گذار که منجر به خسارت یا تلف مورد بیمه شده  
[FONT=Tahoma,sans-serif] [FONT=B Nazanin]نشست و ریزش عادی مورد بیمه و خطرات مشابه به آنها مانند کسری عادی وزن و فرسودگی و  
[FONT=Tahoma,sans-serif]-  [FONT=B Nazanin]تلف، آسیب یا هزینۀ ناشی از ناکافی و نامناسب بودن بسته‌بندی یا آماده‌سازی مورد  
[FONT=Tahoma,sans-serif]-  [FONT=B Nazanin]تلف، آسیب یا هزینۀ ناشی از عیب ذاتی یا ماهیت مورد  
[FONT=Tahoma,sans-serif]-  [FONT=B Nazanin]تلف، آسیب یا هزینۀ ناشی از کاربرد هر نوع سلاح جنگی که با انرژی، شکست هسته‌ای یا واکنش مشابه دیگر یا نیرو و ماده رادیواکتیو کار  
[FONT=Tahoma,sans-serif]-  [FONT=B Nazanin]عدم قابلیت دریانوردی کشتی یا کرجی یا مناسب بودن کشتی، کرجی، وسیلۀ حمل، کانتینر یا لیف وان جهت حمل سالم مورد  [FONT=B Nazanin]<o:p></o:p>  
 [FONT=B Nazanin]توضیح اینکه : خطرات جنگ، اعتصاب، شورش، بلوا، تروریسم، جز استثنائات بیمه‌نامه می‌باشد و در صورتی که توافقی بین بیمه‌گر و بیمه‌گذار انجام پذیرد این خطرات می‌تواند تحت پوشش قرار گیرد.  

 [FONT=B Nazanin]تعاریف و اصطلاحات   
 [FONT=B Nazanin] [FONT=B Nazanin]  [FONT=Tahoma,sans-serif](customs)  [FONT=B Nazanin]: تشکیلاتی است دولتی که عهده‌دار اجرای قوانین گمرکی، وصول حقوق و عوارض ورودی و صدوری، انجام تشریفات واردات، ترانزیت و صادرات کالا می‌باشد.    [FONT=B Nazanin]حقوق گمرکی : [FONT=B Nazanin] حقوقی است که طبق تعرفۀ گمرکی وضع شده و به اجناس و کالاها هنگام ورود یا صدور از قلمرو گمرکی تعلق می‌گیرد.   
 [FONT=B Nazanin]تشریفات گمرکی : [FONT=B Nazanin] کلیۀ عملیاتی که باید توسط اشخاص ذینفع و گمرک انجام گیرد تا یک کالا صادر و یا وارد گردد.   
 [FONT=B Nazanin]ترانزیت : [FONT=B Nazanin] روش گمرکی است که براساس آن کالاها تحت نظارت گمرک، از یک گمرک به گمرک دیگر حمل می‌گردد.    [FONT=B Nazanin]ترخیص : [FONT=B Nazanin] به معنی خارج شدن کالا از گمرک پس از انجام تشریفات گمرکی است.   
 [FONT=B Nazanin]اظهارنامۀ گمرکی : [FONT=B Nazanin] ذکر مشخصات کامل کالا در اظهارنامۀ تسلیمی به گمرک را می‌گویند.   
 [FONT=B Nazanin]کابوتاژ : [FONT=B Nazanin] عبارتست از حمل کالا از یک نقطه به نقطۀ دیگر، در یک کشور از راه دریا یا رودخانه‌های مرزی.   
 [FONT=B Nazanin]قانون امور گمرکی : [FONT=B Nazanin] مشتمل بر ۶۰ ماده می‌باشد که در گمرکات کشور اجرا می‌گردد آئین‌نامۀ اجرائی این قانون دارای ۳۹۷ ماده می‌باشد که در آن رویه‌های مختلف گمرکی در خصوص واردات، صادرات، تشریفات گمرکی، ارزیابی، ترخیص، تخلفات، قاچاق گمرکی، اختلافات گمرکی و سایر مسائل گمرکی تشریح گردیده است.   
 [FONT=B Nazanin]کالای متروکه : [FONT=B Nazanin] مدت مجاز توقف کالاهای وارده به گمرک چهارماه بعد از تاریخ تحویل اظهارنامه و صدور قبض انبار است. درصورتی که در این فاصله برای تشریفات گمرکی مراجعه نشود، کالا متروکه محسوب می‌گردد؛ این مهلت در صورت درخواست صاحب مال به شرط پرداخت حق انبارداری تا ۴ ماه دیگر قابل تمدید است.    [FONT=B Nazanin]    [FONT=B Nazanin]حق‌العملکاری در گمرک : [FONT=B Nazanin] حق‌العملکار در گمرک به شخصی (حقیقی یا حقوقی) اطلاق می‌شود که تشریفات گمرکی کالای متعلق به اشخاص دیگر را به وکالت از طرف آن شخص در گمرک انجام دهد. این شخص حقیقی یا حقوقی بایستی پروانۀ حق‌العملکاری از گمرک دریافت نماید.   
 [FONT=B Nazanin]تعرفۀ گمرکی : [FONT=B Nazanin] به معنی دریافت حقوق و عوارض گمرکی است که بر روی هر کالا بسته می‌شود. به طور مثال وقتی می‌گویند تعرفۀ ورود تلویزیون ۳۰% است یعنی مأخذ دریافت حقوق و عوارض گمرکی این کالا ۳۰% می‌باشد.  
 [FONT=B Nazanin]«تعرفه» به معنی جدول طبقه‌بندی کالایی هم در کتاب مقررات صادرات و واردات آمده است که اصطلاح خارجی  [FONT=Tahoma,sans-serif](Nomenclature)  [FONT=B Nazanin]می‌باشد. مثلاً وقتی می‌گویند تعرفۀ تلویزیون ۱۵/۸۵ می‌باشد یعنی تلویزیون در سیستم طبقه‌بندی کالایی بین‌المللی در فصل ۸۵ و ردیف ۱۵ جای گرفته است.   
 [FONT=B Nazanin]سیستم هماهنگ توصیف و کدگذاری کالا  [FONT=Tahoma,sans-serif](HS):  [FONT=B Nazanin]سیستم  [FONT=Tahoma,sans-serif]  [FONT=B Nazanin]یا جدول طبقه‌بندی هماهنگ‌شدۀ توصیف و کدگذاری کالا در سال ۱۹۸۳ تصویب و از سال ۱۹۸۸ لازم‌الاجرا گردید و یک طبقه‌بندی چندمنظوره است که دارای ۲۱ قسمت، ۹۶ فصل، ۱۲۴۱ شمارۀ اصلی و ۵۱۰۹ شمارۀ اختصاص یافته برای کالاها مـی‌باشد.  [FONT=B Nazanin]در سیستم  [FONT=Tahoma,sans-serif]  [FONT=B Nazanin]به جای شماره‌های فرعی از روش یک خط فاصله و دو خط فاصله استفاده شده است و به کلیۀ این ردیف‌ها یک کد سیستم هماهنگ شده اختصاص یافته است.   
 [FONT=B Nazanin]تعرفه‌های ترجیحی : [FONT=B Nazanin] به منظور ایجاد انگیزه و برقراری تسهیلات جهت ورود و صدور کالا برقرار می‌شود و حد پائین‌تری از حقوق گمرکی برای گروهی از کشورها تعیین و اعمال می‌شود که آن را تعرفۀ ترجیحی می‌نامند.   
[FONT=B Nazanin]نرخ ارز : [FONT=B Nazanin] برای محاسبۀ ارزش کالا جهت پرداخت حقوق و عوارض گمرکی، ارزش کالا که با پول خارجی فاکتور شده است باید به ریال ایران تبدیل شود و نرخ ارز برای محاسبات گمرکی نرخ رسمی ارز در کشور می‌باشد که توسط بانک مرکزی همه روزه اعلام و ابلاغ می‌شود.  

[hedayat.m]

 واردات (Import)
واردات یعنی ورود کالا به قلمرو گمرکی یک کشور که انواع مختلفی دارد :
الف- واردات قطعی
ب- واردات موقت
ج- کالای مرجوعی
د- ترانزیت (داخلی و خارجی)  
 
الف- واردات قطعی : دارای انواع روشها می‌باشد که اهم آن عبارتند از :
- واردات از محل ارز خریداری شده از سیستم بانکی جهت گشایش اعتبار
- واردات کالا با ارز آزاد جهت گشایش اعتبار
- واردات در مقابل صادرات از محل پروانۀ صادراتی به نام شخص صادرکننده (غیرقابل واگذاری)
- واردات در مقابل صادرات به کشورهای آسیای میانه و آفریقا با ارائه پروانۀ صادراتی به نام شخص صادرکننده یا به نام دیگری با واگذاری رسمی (حق واگذاری به غیر برای یکبار وجود دارد.)
- واردات به صورت بدون انتقال ارز از محل سرمایه‌گذاری خارجی پس از تائید سازمان سرمایه‌گذاری (وزارت امور اقتصادی و دارائی)
- واردات به صورت بدون انتقال ارز از محل فهرست اقلام مجاز اعلام شده.
- واردات به صورت بدون انتقال ارز از محل مصوبات کمیسیون ۴ نفرۀ مستقر در وزارت بازرگانی.
 
  ثبت سفارش واردات کالا :
- رعایت ضوابط فنی ثبت سفارش کالا
- ارائۀ مدارک موردنیاز برای ثبت سفارش کالا شامل کارت بازرگانی معتبر، کارت عضویت وزارت بازرگانی، اوراق ثبت سفارش به امضاء متقاضی، اخذ مجوزهای قانونی لازم براساس کتاب مقررات صادرات و واردات، اصل پروفرما و کپی آن.
- رعایت دستورالعمل‌های مربوط به صدور اصلاحیه و تمدید و ابطال ثبت سفارشات در صورت لزوم.
 
  گردش کار اجرائی ثبت سفارش :
- اقدام متقاضی به ثبت نام و عضویت در بانک اطلاعاتی وزارت بازرگانی از طریق تکمیل فرم ثبت نام، ارائۀ مدارک موردنیاز و دریافت کارت عضویت.
- ارائۀ اسناد ثبت سفارش به مسئول مربوطه در معاونت بازرگانی خارجی جهت کنترل مدارک.
- بررسی کارشناسی مدارک و بررسی شرایط ورود کالاهای مورد تقاضا و انطباق مدارک ارائه شده با دستورالعمل‌های موجود و مقررات مربوطه و بررسی تعرفه کالا براساس سیستم H.S
- تائید مراتب در ظهر اوراق ثبت سفارش برای پرونده‌های کامل پس از بررسی موارد زیر :
- کنترل و تنظیم اسناد جهت مهر و شماره ۸ رقمی
- بررسی نوع معاملۀ ثبت سفارش و انطباق جهت مهر مربوطه
- درج مهر در اوراق ثبت سفارش و اصل پروفرم
- محاسبۀ کارمزد و صدور فیش معادل مبلغ ارزش ریالی کالا
- تحویل اوراق ثبت سفارش و پروفرم و سایر اسناد به متقاضی
 
  واردات موقت : ورود موقت نوع دیگری از واردات است و معنای آن اینست که گاهی بعضی از کالاها به منظور معینی موقتاً به کشور وارد می‌شوند و پس از مدتی که منظور فوق تامین شد از کشور خارج می‌گردند. مانند:
- کالاهای خارجی که جهت شرکت در نمایشگاههای بین‌المللی وارد می‌شوند.
- کالاهایی که برای تعمیر و تکمیل وارد می‌شوند.
- دستگاههای فیلمبرداری و عکسبرداری هوائی و مطالعات علمی یا فنی و غیره
- وسائط نقلیه و محفظه‌های مخصوص حمل کالا
- کالاهایی که طبق قراردادهای گمرکی بین‌المللی به طور موقت وارد می‌شوند.
 
  کالاهای مرجوعی :
کالاهایی هستند که وارد کشور شده و بنا به دلایلی به خارج از کشور برگردانده می‌شوند. کالاهای مرجوعی در اصل جزء واردات غیرقطعی و موقت طبقه‌بندی می‌شوند.
 
  ترانزیت (داخلی و خارجی) :
- ترانزیت خارجی عبارت از این است که کالای خارجی به منظور عبور از خاک ایران از یک نقطۀ مرزی کشور وارد و از نقطۀ مرزی دیگر خارج شود. این نوع کالاها جزء واردات و صادرات قطعی محسوب نمی‌شوند.
- ترانزیت داخلی عبارت از آن است که کالای گمرک نشده از گمرکخانۀ مجاز به گمرکخانۀ دیگری حمل و نقل شود. مثلاً حمل کالا از یک گمرک مرزی یا داخل کشور به گمرک دیگری در داخل کشور.

ضمانتنامه های بانکی
مقدمه
در تجارت بین المللی، برای خرید کالا یا خدمات، اغلب ارزیابی دقیق توان و قابلیت فنی و مالی فروشنده و یا ارائه کننده خدمات، چندان ساده نیست. همچنین در حین انجام کار و یا پس از عقد قرارداد و گشایش اعتبار اسنادی ممکن است حوادثی رخ دهد که به واسطه آن فروشنده از انجام تعهدات خود خواسته یا ناخواسته کوتاهی نماید. بنابراین خریدار کاملاًَ محق است که جهت حصول اطمینان از حسن اجرای قرارداد توسط فروشنده از او در خواست ضمانتنامه مورد لزوم را بنماید.
 
  بانکی چیست؟
ضمانتنامه بانکی عبارت است از تعهد غیر قابل برگشت یک بانک به پرداخت وجه مورد ضمانت در صورت عدم ایفای قرارداد توسط یک شخص ثالث. این شخص ثالث فروشنده یا متعهد انجام قرارداد می باشد. ضمانتنامه معمولاًَ تعهد جداگانه ای است که مستقل از بدهی و یا ملحوظ در قرارداد بین طلبکار و بدهکار اصلی می باشد. تحت شرایط ضمانتنامه بانک ضامن باید وجه ضمانتنامه را با اولین درخواست ذینفع پرداخت نماید. معمولاًَ قوانین کشوری که ضمانتنامه در خاک آن صادر گردیده است، طبق رویه معمول ناظر بر اجرای شروط آن ضمانتنامه است.
 
  ضمانتنامه
طرفین ضمانتنامه به شرح زیر می باشند:
۱- دستور دهنده ( یا متقاضی ضمانتنامه یا ضمانتخواه یا مضمون عنه ) Ordered
۲- بانک ضامن یا صادر کننده ضمانتنامه Guarantor
۳- بانک صادر کننده ضمانتنامه متقابل Counter Guarantor
۴- ذینفع ضمانتنامه یا مضمون له Beneficiary
 
  ضمانتنامه هایی که در تجارت بین المللی کاربرد دارند به قرار زیرند:
۱- ضمانتنامه شرکت در مناقصه یا مزایده Tender (BID) Bond
۲- ضمانتنامه حسن انجام کار Performance Bond
۳- ضمانتنامه پیش پرداخت Advance Payment Guarantee
۴- ضمانتنامه استرداد کسور وجه ضمان Retention Money Guarantee
 
  پیش پرداخت
در بعضی از قراردادها فروشنده درخواست می نماید که درصدی از ارزش کالای مورد قرارداد به صورت پیش پرداخت به او داده شود . به همین منظور برای آنکه اطمینان کافی وجود داشته باشد که فروشنده در مقابل وجه دریافت شده کالا را تحویل خواهد داد، از او خواسته می شود ضمانتنامه ای در قبال دریافت پیش پرداخت ارائه نماید. هدف از اینگونه پرداختها معمولاً آن است که فروشنده نقدینگی کافی برای خرید مواد و اجزاء مورد نیاز برای ساخت کالا داشته باشد و یا آن که بتواند هزینه حمل و نقل ماشین آلات به محل اجرای پروژه و دستمزد کارگران را پرداخت نماید. در بعضی موارد نیز به علت آن که کالا منحصر بفرد و تنها مورد نیاز خریدار به خصوصی است، برای آن که فروشنده اطمینان بیشتری در شروع به انجام کار خود داشته باشد، در خواست پیش پرداختی به میزان ۱۰ یا ۲۰ درصد ارزش کالا را می نماید. زیرا چنانچه خریدار مزبور در حین اجرای قرارداد ناگاه از خرید این وسیله به عللی منصرف شود، فروشنده در فروش آن وسیله به مشتری دیگری دچار مشکلات زیادی خواهد شد و به همین علت در خواست پیش پرداخت می نماید تا از یک طرف خود پوششی کافی داشته باشد و از طرف دیگر خریدار نیز با این پرداخت تصمیم قاطع خود را به خرید اعلام نموده باشد و به سادگی قادر نباشد از تصمیم قبلی خود انصراف حاصل نماید.
در قراردادهائی که حمل به دفعات مجاز می باشد، معمولاً مبلغ ضمانتنامه پیش پرداخت به نسبت کالای تحویلی کاهش پیدا می کند و پرداخت نیز به نسبت کالای تحویل شده منهای درصدی که از آن پیش پرداخت شده است انجام می پذیرد. بعنوان مثال اگر ماشین آلاتی به ارزش ۱۰۰۰.۰۰۰ مارک خریداری شده باشد و ۲۰ درصد آن پیش پرداخت شود و در حمل اول ۳۰ درصد کل کالا حمل گردد، مبلغی که از بابت این حمل باید پرداخت شود در اصل باید ۳۰۰.۰۰۰ باشد ولی چون ۲۰ درصد آن قبلاً پرداخت شده بنابراین :
۶۰۰۰۰=۲/۰×۳۰۰۰۰۰
۲۴۰۰۰۰=۶۰۰۰۰-۳۰۰۰۰۰
مبلغ قابل پرداخت به مارک خواهد بود.
مدت زمان اعتبار ضمانتنامه پیش پرداخت معمولاً تا زمانی است که قرار داد اجرا گردد و در اعتبارات اسنادی حداقل یک ماه بعد از انقضای سررسید اعتبار خواهد بود.
مبلغ پیش پرداخت بسته به توافق طرفین متغیر بوده ولی معمولاً حدود ۵ تا ۲۵ درصد کل مبلغ اعتبار است.
نکته حائز اهمیت آن است که در بعضی از پروژه ها و یا کارخانه ها دیده می شود که یک قطعه کوچک در راه اندازی آن پروژه و یا آن کارخانه نقش اساسی بازی می کند و ممکن است فروشنده تحویل آن را تا آخرین لحظه تحویل کل کارخانه یا پروژه به تأخیر اندازد؛ لذا چنانچه چنین قطعه و یا نقشه ای تحویل نگردد، ممکن است استفاده از کارخانه دچار اشکال گردد و یا با هزینه زیادی قابل استفاده باشد. بنابراین در چنین مواردی بهتر است ضمانتنامه پیش پرداخت تا لحظه تحویل کامل پروژه و یا کارخانه مورد قرارداد، قابل کاهش نباشد تا خریدار اهرم کافی جهت کنترل قرارداد در دست داشته باشد.

نحوه صدور ضمانتنامه:
بطور کلی ضمانتنامه ها به دو صورت مستقیم و غیر مستقیم صادر می گردد.
 
 : صدور مستقیم Direct: در این روش بانک خارجی ضمانتنامه صادره خود را به دستور متقاضی ضمانتنامه مستقیماً و بدون واسطه برای ذینفع ضمانتنامه ارسال می نماید و لذا بانک دیگری در کشور ذینفع درگیر این موضوع نخواهد بود.(direct guarantee)
 
 : صدور غیر مستقیم ضمانتنامه: در این روش بانک صادرکننده ضمانتنامه طبق دستور مضمون عنه (متقاضی) ضمانتنامه خود را برای بانک کارگزار خود در کشور ذینفع صادر می نماید و از آن بانک درخواست می کند که بر مبنای ضمانتنامه ای که صادر نموده است، ضمانتنامه ای به نفع او صادر نماید. در این روش به ضمانتنامه صادره اول ضمانتنامه متقابل یا Counter Guarantee می‌گویند.
 
  دوم بر روش اول از جهات متعددی برتری دارد:
۱- ذینفع ضمانتنامه با بانکی درکشور خود طرف قرارداد می باشد ولذا زبان او را بهتر درک می‌کند.
۲- از آنجائی که بانک ها در روش دوم طرف قرارداد هستند، از لحاظ حل و فصل مسائل بانکی مشکلات کمتری در میان خواهد بود و بانک کشور ذینفع در صورت نیاز به ادعای وجه‌الضمان با آشنائی با مقررات حقوقی بانکی بهتر می تواند از منافع ذینفع حفاظت نماید.
۳- با استفاده از روش دوم، بانک ذینفع ضمانتنامه در انتخاب متن ضمانتنامه متقابل دقت بیشتری بکار‌خواهد برد واز این جهت نیز از مشکلات احتمالی خواهد کاست.
 
  مهم در ضمانتنامه ها:
علی الاصول در ضمانتنامه ای که به ذینفع آن ارائه می شود- برای آن که بتواند منافع او را حفظ نماید- باید نکات ذیل رعایت گردد:
الف- ضمانتنامه باید غیر قابل برگشت باشد. واضح است ضمانتنامه ای که بانک صادر کننده به طور غیر قابل برگشت خود را متعهد نکرده باشد، نمی تواند منافع ذینفع را حفظ نماید زیرا بانک صادر کننده آن می تواند هر لحظه تضمین خود را پس بگیرد.
ب- ضمانتنامه ها بایستی حتی المقدور غیر مشروط باشد. در مورد ضمانتنامه مشروط معمولا ذینفع هنگام ادعای دریافت آن با اشکال روبرو شده و باید برای اثبات مدعای خود مسیر طولانی را طی نماید.
ج-ضمانتنامه باید با اولین درخواست کتبی ذینفع قابل وصول باشد :
On first written demand
د-باید سعی شود ضمانتنامه های صادره، تابع قوانین ایران باشند. معمولاً بانک صادرکننده ضمانتنامه سعی می کند در متن ضمانتنامه ذکر نماید که قوانین کشور محل اقامت او حاکم بر متن ضمانتنامه خواهد بود. در این مورد حداکثر سعی باید بکار برده شود که اولاً قوانین کشور ایران جاری و حاکم بر متن ضمانتنامه باشد و ثانیاً دادگاههای کشور محل طرح هر گونه دعوای احتمالی در این زمینه باشند.
ه-ضمانتنامه باید به درخواست ذینفع قابل تمدید باشد. این مسأله به ذینفع ضمانتنامه امکان آن را خواهد داد تا در صورتی که قراداد مورد نظر در زمان مقرر انجام نشود، درخواست نماید ضمانتنامه مزبور تا زمانی که او مایل است (مثلاً ۳ یا ۶ ماه) تمدید شود و بدینوسیله منافع او در این مورد حفظ گردد. در بعضی از قراردادها به واسطه آنکه طولانی شدن بیش ازحد آن، هزینه و خطر زیادی برای دستوردهنده آن ایجاد می کند، توافق می شود که ضمانتنامه فقط برای یکبار یا دوبار هر بار مثلاً۳ یا ۶ ماه قابل تمدید باشد.
 
 بازرسی کالا
یکی ازدغدغه‌های دائمی فروشندگان و خصوصاً خریداران هنگام انجام معاملات بین المللی و خرید کالا، عدم اطمینان به طرف مقابل و تردید در انجام تعهدات تقبل شده از طرف وی می‌باشد. در این راستا، یکی از ابزارهایی که می‌تواند مورد توجه قرار گیرد و با استفاده از آن مسئولیت‌های فروشنده قبل از حمل کالا و دریافت پول مورد بررسی و کنترل قرار داده شود، بهره‌گیری از خدمات شرکت‌های بازرسی می‌باشد که با اعمال نظارت، کنترل کمی و کیفی کالای خریداری شده، موجب کاهش اختلافات آتی فیمابین خریدار و فروشنده می‌گردد. در واقع، برای جلوگیری و رفع مشکلات، از مدت‌ها قبل سعی گردیده است که با استفاده از مکانیزم‌های خاص موجبات ایجاد اختلاف بین خریدار و فروشنده به حداقل ممکن کاهش یابد و در این رابطه موضوع بازرسی کالا در مبداء و قبل از حمل، به عنوان یکی از ابزارهای مهم در جهت کاهش و یا رفع اختلاف بین متعاملین مطرح بوده است. با انجام خدمات بازرسی قبل از حمل، خریدار می‌تواند با پیش‌بینی‌های لازم و انتخاب یک شرکت بازرسی کننده امین و معتمد، شرایطی را فراهم آورد که اولاً مشکلی ایجاد نگردد، ثانیاً‌ در صورت بروز مشکل مدارک و شواهد کافی دال بر چگونگی شرایط کالا قبل از حمل در اختیار داشته باشد. امروزه، شرکت‌های بازرسی کالا یکی از اجزا مهم تجارت جهانی می‌باشند که از وجود آنها برای کنترل کمیت، کیفیت و بسته بندی کالا و جلوگیری از ورود و صدور کالای نامرغوب استفاده می‌گردد.
برخی از خدمات بازرسی که توسط شرکتهای بازرسی انجام می پذیرد به شرح ذیل است:
 
  حین ساخت :
به منظور ارتقا کیفیت و حصول اطمینان از کیفیت تولید و رعایت روش‌های صحیح مطابق با استاندارد جهانی، بازرسی حین تولید انجام می‌گیرد و موارد احتمال نواقص کیفی و عدم کارایی در نظر گرفته می‌شود. لازم به ذکر است که عملاً معایبی در محصولات وجود دارد که تنها در بازرسی حین ساخت نمایان می‌شود. در ساخت قطعات و مجموعه‌های پیچیده، بسیاری از قسمت‌ها و مواد اولیه از پیمانکاران جز تأمین می‌شود و بدیهی است کیفیت مواد و قطعات ورودی روی کیفیت محصول نهایی کاملاً‌ مؤثر می‌باشد. یکی دیگر از جنبه‌های بازرسی حین ساخت مربوط به زمانی است که تغییری در فرآیند تولید ایجاد شود. این تغییر ممکن است به دلایل مختلف از جمله بالا بردن ظرفیت تولید، به کارگیری ماشین آلات جدید و غیره صورت گیرد که بازرس باید دقیقاً‌ اثر تغییرات مزبور را در کیفیت محصول نهایی ردیابی و بررسی نماید.
 
  قبل از حمل :
بازرسی قبل از حمل کالا یا سورویانس عبارت است از هرگونه کنترل، نظارت، بررسی، بازبینی، آزمایش، نمونه‌برداری، اندازه‌گیری و عملیات مشابه که در مورد کیفیت و کمیت و بر حسب سایر موارد خصوصیات کالا، خدمات، تأسیسات و تجهیزات و فرآیندها و به منظور تعیین مطابقت آنها با شرایط قراردادی و یا مشخصات از پیش تعیین شده و یا به جهت اعلام نظرات حرفه‌ای انجام می‌گیرد و نهایتاً می‌تواند به صدور گواهینامه بازرسی منجر شود.
 
  در مقصد :
چنانچه اسناد حمل به علت عدم ارائه گواهی بازرسی کالا، مؤخر بودن تاریخ بارنامه نسبت به صدور گواهینامه، مغایرت متن گواهینامه بازرسی با متن تعیین شده، ارائه گواهی بازرسی از طرف شرکت دیگر به جز شرکت بازرسی تعیین شده و یا عدم تایید گواهی بازرسی توسط اطاق بازرگانی محل صدور گواهی بازرسی، به صورت وصولی دریافت شود، طبق دستورالعمل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، بازرسی کالا در گمرک مقصد، منحصراً‌ توسط این شرکت انجام می‌پذیرد و این امر مبین اطمینان کامل بانک مزبور به این شرکت و در جهت حفظ مصالح و سیاست‌های ارزی کشور می‌باشد.
 
  کالای داخلی :
در تعدادی از کالاهای ساخت داخل، شرکت بازرسی مهندسی و صنعتی ایران به عنوان بازرس تعیین می‌شود و این شرکت در مراحل مختلف تولید شرکت نموده و در صورت تائید کالای ساخته شده و مطابقت آن با اسناد خرید، نسبت به صدور گواهینامه اقدام می‌نماید.
 
  در ارتباط با خریدهای داخلی :
تهیه مستندات لازم به کمک بازرسی کالای موجود و ارزشیابی توانایی ساخت و ارائه آن مطابق با استانداردها و کیفیت مورد توجه خریدار قبل از عقد قرارداد خرید به جهت حصول اطمینان خریدار
بازرسی برای حصول اطمینان از کیفیت، کمیت، بسته بندی و بارگیری کالا در مبداء
نظارت بر مراحل مختلف فرآیند ساخت و اجرای بازرسی کنترل کیفی در هر مرحله ساخت و تهیه گزارش‌های مدون جهت ارائه به خریدار
 
  در ارتباط با واردات کالا :
بازرسی برای حصول اطمینان از کیفیت کالا و توانایی تحول کمی و به موقع آن به کمک بازرسی و ارزیابی سازنده و یا فروشنده قبل از عقد هرگونه قرارداد و یا گشایش اعتبار اسنادی
بازرسی برای حصول اطمینان از کیفیت، کمیت، بسته بندی و بارگیری کالا در مبداء
نظارت بر مراحل مختلف فرآیند ساخت و اجرای بازرسی کنترل کیفی در هر مرحله ساخت و تهیه گزارش‌های مدون از بازرسی و ارایه آن به خریدار
بازرسی برای حصول اطمینان از کیفیت، کمیت و بسته بندی کالایی که بدون بازرسی وارد گمرک گردیده است و یا به دلایل مختلف اسناد آن مورد قبول بانک گشایش کننده اعتبار نمی‌باشد
 
  در ارتباط با صادرات کالا:
تهیه مستندات لازم به کمک بازرسی کالای موجود و ارزشیابی توانایی ساخت و ارائه آن مطابق با استانداردها و کیفیت مورد توجه خریدار قبل از عقد قرارداد فروش به جهت کسب اعتماد خریدار به درخواست فروشنده
بازرسی برای حصول اطمینان از کیفیت، کمیت، بسته بندی و بارگیری کالا در مبداء
نظارت بر مراحل مختلف فرآیند ساخت و اجرای بازرسی کنترل کیفی در هر مرحله ساخت و تهیه گزارش‌های مدون از بازرسی جهت ارایه به خریدار

شرایط عمومی بازرسی
۱. کلیه مشخصاتی که برای کمیت و کیفیت و بسته بندی و ... مورد نظر می باشد محدود به مواردی است که در سفارش بازرسی آمده است و هر گونه تغییرات کالا انحصاراً از طریق الحاقیه (بانک گشایش کننده اعتبار) صورت خواهد گرفت و در اسرع وقت به اطلاع شرکت بازرسی خواهد رسید.
۲. خریدار موظف است قبلاً حدود بازرسی را به اطلاع فروشنده/ سازنده رسانیده و موافقت ایشان را برای انجام حدود بازرسی جلب نماید. در صورت عدم موافقت فروشنده/ سازنده با انجام کامل حدود بازرسی و عدم تدارک لازم برای انجام بهینه آن ، بازرس از صدور گواهینامه خودداری و از این بابت هیچگونه مسئولیتی متوجه شرکت بازرسی نمی باشد.
۳. بازرسی طبق مندرجات سفارش بازرسی و بر اساس حدود بازرسی تعیین شده می تواند در محل تولید، بسته بندی، انبار فروشنده، گمرک یا بندر مبداءء، یا چنانچه در اعتبار اسنادی قید شده باشد در گمرک یا بندر مقصد انجام شود. معهذا در هر حالتی، تاریخ صدور گواهینامه همزمان یا بعد از تاریخ صدور بارنامه یا تحویل کالا به خریدار می باشد.
۴. در مواردی که مشخصات یا حدود بازرسی کامل نبوده و بطور صریح در سفارش بازرسی و مدارک ضمیمه آن تعیین نشده باشد، عرف جاری در بازرسی قبل از حمل و استانداردهای معمول و مورد استفاده تولید کننده یا فروشنده و در خصوص کالاهای مشمول مقررات استاندارد اجباری ضوابط موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران ملاک عمل خواهد بود.
۵. اقدامات ضروری برای ایمنی بازرس و تدارک شرایط مناسب برای انجام بهینه بازرسی توسط فروشنده/ سازنده به عمل خواهد آمد و هر گونه خطرات بالقوه به اطلاع شرکت بازرسی خواهد رسید.
۶. در صورت وجود اختلاف جزئی بین مدارک خرید در مورد مشخصات کالا ، ترتیب استناد به اسناد و مدارک عبارت است از (۱) اعتبار اسنادی (۲) قرارداد خرید (۳) پروفرما به ترتیب تاخر زمانی (۴) مدارک دیگر
۷. مشخصات کالا اعم از کیفیت، کمیت، و... در محدوده "روا داری مجاز" طبق استانداردها و روش های حرفه ای بازرسی و آزمون وبا توجه به حدود بازرسی تعیین شده مورد قبول می باشد.
۸. چنانچه پس از باز شدن اعتبار اسنادی، خریدار بخواهد شرکت بازرسی را تغییر دهد، لازم است ابتدا موافقت کتبی شرکت مزبور را اخذ نماید. در صورتیکه شرکت بازرسی و خریدار در این مورد به توافق دست نیافتند، مراتب به جامعه ممیزی و بازرسی ایران منعکس شده و نظر این جامعه برای طرفین لازم الا جرا خواهد بود. در هر حال در صورت انجام عملیات بازرسی، اعم از اینکه گواهینامه صادر شود یا نشود، کارمزد بازرسی باید پرداخت گردد.
۹. چنانچه بدلیل مغایرت نتایج بازرسی با شرایط سفارش یا آماده نبودن فروشنده یا تولید کننده برای انجام بازرسی و آزمون به نحو مطلوب و در زمان مقرر ، بازرس مجبور به تکرار مراجعه ، بازرسی و آزمون گردد، هزینه های بازرسی و آزمون مجدد جداگانه از کارمزد بازرسی توافق شده توسط فروشنده پرداخت می شود.
۱۰. هرگونه مدارک و اسناد مد نظر خریدار برای انجام بازرسی ( بروشور، نقشه، مشخصات فنی و غیره ) باید حداقل دو هفته قبل از انجام بازرسی مستقیماً توسط خریدار یا نماینده وی به شرکت بازرسی کننده تحویل گردد. چنانچه اینگونه مدارک به موقع توسط خریدار تحویل شرکت بازرسی کننده نشود و این مدارک از طرف فروشنده یا سازنده تحویل گردد ، این مدارک ملاک انجام بازرسی قرار گرفته و شرکت بازرسی مسئولیتی در برابر ادعاهای احتمالی خریدار نخواهد داشت.
۱۱. هرگونه روش انجام بازرسی و آزمون و استانداردهای آن که برای تعیین مشخصات کالا حائز اهمیت می باشد باید توسط خریدار در اعتبار اسنادی و یا دیگر مدارک خرید تعیین گردد. در غیر اینصورت روش ها و استانداردهای مورد استفاده فروشنده ملاک انجام بازرسی و آزمون خواهد بود. بدیهی است در خصوص اقلام مشمول استاندارد اجباری ، استانداردها ضوابط موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران ملاک عمل خواهد بود.
۱۲. تاریخ صدور گواهینامه باید موخر یا همزمان با تاریخ بارنامه باشد، مگر آنکه در قرارداد خرید یا اعتبار اسنادی صراحتاًً زمان یا تاریخ دیگری تعیین شده باشد.
۱۳. گواهینامه بازرسی پس از صدور به ذینفع اعتبار اسنادی تحویل می گردد مگر آنکه نحوه دیگری در اعتبار اسنادی یا قرارداد خرید تعیین شده باشد.
۱۴. در صورت حساس بودن نوع بسته بندی متناسب با نحوه حمل ، مشخصات شفاف و دقیق بسته بندی مورد قبول فروشنده باید در مدارک خرید ذکر گردد. در غیر اینصورت استانداردها و عرف جاری سازنده یا فروشنده ملاک انجام بازرسی خواهد بود.
۱۵. منظور از کالا در این سفارش ، کالای نو و استفاده نشده و بازسازی نشده می باشد. چنانچه بازرسی کالای مستعمل یا بازسازی شده مورد نظر باشد، خریدار موظف است علاوه بر قید موضوع در اسناد خرید، مراتب را به شرکت بازرسی اعلام تا طی قرارداد جداگانه ای که در آن مشخصات دقیق کالای مستعمل و یا بازسازی شده و نحوه انجام بازرسی و مسئولیت های طرف های ذینفع تعیین شده باشد، بازرسی انجام گردد.
۱۶. چنانچه محل ساخت ، مونتاژ کالا و یا اجزاء آن مورد نظر باشد باید مراتب با جزئیات که به تائید فروشنده / سازنده رسیده است صراحتاً در مدارک خرید ذکر گردد و تنها اعلام محل مبداءء یا صدور گواهینامه مبداءء (Certificate of Origin ) کفایت نمی نماید، در غیر اینصورت استانداردها و عرف جاری سازنده و فروشنده مبنای انجام بازرسی خواهد بود.
۱۷. شرکت بازرسی کننده و بازرسان آن دارای شخصیت مستقل بوده و خریدار، فروشنده، بانک و یا هر شخص حقیقی و حقوقی دیگر نمی توانند شرکت بازرسی کننده یا شرکت بازرسی آن را در مورد صدور و یا عدم صدور گواهینامه منع یا مجبور نمایند مگر به حکم رسمی مراجع قانونی ذیصلاح.
۱۸. شرکت بازرسی کننده می تواند در مورد (۱) غیر مجاز یا غیر قانونی بودن موضوع بازرسی (۲) عدم انطباق موضوع بازرسی با شرایط مندرج در مدارک خرید (۳) عدم همکاری فروشنده یا سازنده/ تولید کننده در انجام مطلوب و صحیح حدود و دامنه بازرسی (۴) اعلام رای مراجع ذیصلاح (۵) عدم پرداخت کارمزد بازرسی، از صدور گواهینامه خودداری نماید.
۱۹. در صورت مشاهده هر گونه مغایرت احتمالی در کمیت، بسته بندی کالا یا مشخصات سفارش، خریدار باید موارد را ظرف مدت سه ماه از تاریخ ورود کالا و قبل از ترخیص کالا از گمرک مقصد و بدون انجام تغییراتی که ممکن است در تعیین مسئول یا چگونگی ایجاد مغایرت ادعا شده خلل وارد نماید به اطلاع فروشنده و شرکت بازرسی رسانیده و ترتیبات لازم برای انجام بازدید، نمونه برداری و بازرسی مجدد و تحقیقات اولیه لازم را برای تعیین میزان و علت مغایرت فراهم نماید مگرآنکه قبلاً و بطور شفاف ترتیبات دیگری با شرکت بازرسی توافق شده باشد.
۲۰. در صورت کشف هر گونه مغایرت بعد از ترخیص کالا از گمرگ و حداکثر تا ۶۰ روز پس از ترخیص کالا از گمرک ، خریدار باید مراتب را کتباً به فروشنده و بازرس اعلام نماید و چنانچه تمامی کالا موجود بوده و قابل شناسایی بر اساس مدارک حمل بوده و نیز بسته بندی ها ی دست نخورده هنوز موجود باشد، شرکت بازرسی ، به عنوان همکاری و مساعدت در جهت احقاق حقوق احتمالی خریدار و ارائه گزارش ، نسبت به بازرسی مجدد کالا اقدام می نماید.
۲۱. هزینه هر گونه بازرسی و نمونه برداری و آزمایش بر روی کالا فراتر از حدود بازرس تعیین شده به عهده خریدار / متقاضی می باشد.
۲۲. فروشنده مسئول نهایی تحویل کالا منطبق با مشخصات تعیین شده در مدارک خرید بوده و صدور گواهینامه بازرسی رافع مسئولیت های قراردادی فروشنده نمی باشد و درصورت اثبات هرگونه مغایرت در مشخصات کالا، جبران خسارات وارده به عهده فروشنده / سازنده می باشد. معهذا شرکت بازرسی موظف است در حد عرف معمول و حدود بازرسی تعیین شده برای احقاق حقوق حقه خریدار همکاری و اقدامات لازم را به عمل آورد.
۲۳. شرکت بازرسی موظف است کار بازرسی ارجاعی را با دقت و مهارت حرفه ای لازم انجام دهد. معهذا تحت هیچ شرایطی مسئولیت و تعهدات شرکت بازرسی و کارکنان وی در قبال قصور اثبات شده در مراجع ذیصلاح از حداکثر ده برابر میزان کارمزد بازرسی دریافتی به نسبت آن قسمت از محموله مورد بازرسی که قصور مربوط به آن قسمت به اثبات رسیده باشد و حداکثر ۸۰ هزار یورو تجاوز نخواهد کرد .بدیهی است در مورد عمدی بودن خطای شرکت بازرسی رای مرجع صالحه قضایی مورد استناد می باشد.
۲۴. صدور گزارش و گواهینامه بازرسی توسط شرکت بازرسی منحصراً حکایت از وضعیت کالا در هنگام انجام بازرسی و تا قبل از صدور بارنامه داشته و هرگونه خسارت وارده به کالا بعد از صدور بارنامه ، ناشی از حمل و نقل یا تخلیه و جابجائی، نحوه نگهداری و انبارداری، واکنش فیزیکی و شیمیائی و یا شرایط جوی نامساعد به منزله مغایرت کالا به هنگام بازرسی محسوب نگردیده و شرکت بازرسی در قبال آن مسئولیتی نخواهد داشت.
۲۵. در صورت بروز هرگونه اختلاف ، طرفین بدواً از طریق مذاکره نسبت به حل و فصل اختلاف فی‌ما‌بین اقدام خواهند کرد در غیر اینصورت مراجع ذیصلاح در کشور جمهوری اسلامی ایران صالح به رسیدگی می‌باشند.