پلکس در کم کردن حجم سیمها در خودرو نقش زیادی داشته است برای مثال
سیستم سیمکشی
طی دو دهه گذشته پیچیدگی سیستمهای سیمکشی مدرن به طور پیوسته افزایش
و در سالهای اخیر این افزایش به شدت چشمگیر شده است اکنون کار به جایی رسیده
که اندازه و وزن دسته سیم به مشکل مهمی تبدیل شده است تعداد سیمهای لازم در
اتومبیلهای رده بالا حدود 1200 رشته می رسد دسته سیم لازم برای کنترل همه
به در سمت راننده مربوط می شود ممکن است تا 50 رشته سیم داشته باشد و سیستمهای
در ناحیه داشبورد ممکن است به تنهایی بیش از 100 رشته سیم و اتصال داشته باشند
اشکار است که گذشته از مشکل بدیهی اندازه و وزن دسته سیم با افزایش اتصالها و
احتمال بروز عیب هم بیشتر می شود تخمین زده می شود که هر 10 سال پیچیدگی
کشی اتومبیل دو برابر می
سیستمهای که به صورت الکترونیکی کنترل می شود پیوسته رو به افزایش است هم اکنون
از بعضی از این سیستمها متداول شده است و استفاده از بعضی دیگر نیز رو به افزایش
.
به عنوان نمونه چند تا از این سیستمها را نام می بریم:
سیستم اداره
سیستم ترمز قفل
سیستم کنترل
سیستم متغیر تنظیم زمانی
سیستم کنترل جعبه
سیستم تعلیق
این سیستمها کار خود را انجام می دهند اما به یکدیگر هم مربوط اند بسیاری از حسگرهای
برای یک واحد کنترل الکتریکی داده فراهم می کنند بین همه واحد یا بعضی از انها مشترک
یکی از راههای ممکن استفاده از یک کامپیوتر برای کنترل همه سیستم هاست اما تولید این کامپیوتر
تعداد کم بسیار پرهزینه است را دوم استفاده از گذرگاه مشترک دادهاست بدین ترتیب ارتباط
مدولها برقرار می شود و اطلاعات دریافتی از حسگرهای وسایل مختلف در دسترس همه
می گیرد حال این فکر را کمی توسعه می دهیم اگر بتوان دادها را از طریق یک سیم انتقال
به همه بخشهای اتومبیل رساند ان گاه می توان سیمکشی اتومبیل را به سه رشته سیم
داد این سیمها عبارت خواهند بود از یک سیم برق یک سیم اتصال بدنه و یک سیم سیگنال فکر
از یک سیم برای انتقال چندین سیگنال فکر تازه ای نیست و سالهاست که در عرصه
مخابرات را دور به کار می رود برای (مالتی پلکس) کردن چندین سیگنال روی یک سیم از دو راه
استفاده می شود این راها عبارت اند از مالتی پلکس کردن تقسیم فرکانسی و مالتی پلکس
تقسیم رادیویی است اگر بیش از حد ساده کردن موضوعی پیچیده قابل قبول باشد میتوان
که نوعی از مالتی پلکس کردن تقسیم زمانی معمولا در انتقال سیگنالهای رقمی به کار می
سیستمهای سیمکشی ماتی پلکس را برای کاربرد اتومبیل بررسی می کنیم این نوع
سیستم برق رسانی حلقوی نیز می نامند استفاده از سیستمهای سیم کشی مالتی پلکس
متمادی بررسی شده است و در اواخر دهه 1970 لوکاس سیستمی را ابداع کرد که برای
روی اتوبوسهای لیلاند نصب شد قبلا همین سیستم را روی رور 2000 ازومده بودند در مالتی
گذرگاه داده و کابلهای برق رسانی باید به همه نواحی سیستم برقی اتومبیل سرکشی
تجسم طرز کار این سیستم رویدادهایی را که هنگام روشن و خاموش کردن چراغهای بغل
دهند در نظر بگیرید ابتدا وقتی راننده کلید چراغ را میزند سیگنال منحصر به فردی روی گذرگاه
قرار می گیرد این سیگنال را فقط گیرندهای خاصی تشخیص می دهند که جزئی از هر
هستند این گیرندها به نوبه خود بین سیم برق و چراغها اتصال برقرار می کنند
هنگام خاموش کردن چراغها نیز عملیاتی به همین ترتیب انجام می شود با این تفاوت که این بار
که وارد گذرگاه داده می شود متفاوت است و فقط گیرندهای مقتضی ان را به عنوان رمز
شناسایی می کنند
داده مالتی
انتقال دادهای مختلف از طریق یک خط باید چندین معیار را به دقت تعریف و بر سر انها توافق
این تعریف معیارها را قرار داد ارتباطی می نامند بعضی از متغیر هایی که باید تعریف شوند به
زیرند
روش نشانی
ترتیب
سیگنالهای
خطایابی
سرعت یا اهنگ
مادی را نیز باید تعریف و بر سر ان توافق کرد محیط مادی شامل موارد زیر
واسطه انتقال مثلا سیم مسی تار نوری و
نوع رمز گذاری برای انتقال مثلا قیاسی و یا
نوع سیگنال مثلا ولتاژ جریان فرکانس و
مورد استفاده برای براورده کردن معیارها بالا را مدار فصل مشترک گذرگاه می نامند و
به صورت یک ای سی است در بعضی موارد این ای سی مدارهای اضافی مثلا به صورت
دارد
با توجه به این که تعداد زیادی از این تراشه ها در اتومبیل مصرف می شود می توان انها را به
ارزان تولید کرد مانند هر سیستم قراردادی دیگر انتظار می رود که بتوان از فقط یک
کرد اما همیشه هم این طور نیست.
<IMG style="CURSOR: pointer" onclick="self.parent.InsertSymbol('
منبع:سیستمهای برقی و الکترونیکی اتومبیل (مهندس محمد رضا افضلی)
