فرضيه مرد ديوانه در روابط آمریکا و ایران

[Achilles]

هفته نامه آمریکایی نیوزویک درجدیدترین شماره خود در مقاله ای به مناسبت سالگرد حمله آمریکا به عراق، وضعیت ایران و آمریکا در منطقه را تحلیل کرده است. متن این مقاله با اندکی تلخیص از این قرار است:


[External Link Removed for Guests]

[align=justify]چندين دهه است كه نيت شفاف واشنگتن اين بوده كه يك حضور دائمي نظامي در منطقه خاورميانه داشته باشد. مهم نيست كه چه كسي در ژانويه به سمت رياست جمهوري آمريكا برگزيده شود، چرا كه اين هدف تغييري نخواهد كرد .

دشمن اصلي كه آمريكا اميدوار است بتواند جلوي آن بايستد، ايران انقلابي است . يكي از دلايل صريح حمله به عراق نیز اين بود كه بغداد ديگرهرگز قادر به تهديد همسايگانش خصوصا اسرائيل و كشورهاي پادشاهي نفت خيز خليج فارس نباشد .

در نخستين سالهاي جنگ سرد، در حالي كه آلمان شكست خورده و تحت اشغال بود، سوالاتي درمورد نقش آمريكا در آن سوي آتلانتيك مطرح شد . لرد ايزمي رئيس انگليسي سازمان ناتو در اين زمان نجابت ديپلماتيك را كنار گذاشت و اظهارداشت هدف، نگهداشتن آمريكاييها در داخل، بيرون كردن روسها و مهاركردن آلمانهاست .

هنوز هم در اين روش، براي درك حال و آينده خاورميانه قاعده مفيدي وجود دارد و اگر ما هم نجابتهاي ديپلماتيك را كنار بگذاريم، سياست موروثي دولت بوش، نگهداشتن آمريكاييها در داخل عراق ، بيرون كردن ايرانيها و مهاركردن عراقيها خواهد بود . دراين صورت شما مي توانيد 5 سال گذشته را موفقيت آميز بناميد .بي ترديد، برخي تاريخ نويسان اين كار را خواهند كرد .

براي مثال اگر آمريكا بتواند عملا تسلط خود را بر دومين ذخيره نفتي بزرگ خاورميانه حفظ كند، اين كار حقيقتا بسيار زيركانه جلوه خواهد كرد . پرونده و مقام سابق القاعده در عراق كه هرگز تشكيلات بزرگي نبوده است ، ازميان رفته و رانده شده باقي خواهد ماند . تا چند سال ديگر، ممكن است كه آخرين بازماندگان القاعده در افغانستان دستگير، كشته و يا به علت كهولت سن مرده باشند( .در ماه مارس سال 2003، نوابغ شرور واقعه 11 سپتامبر و اغلب حملات بزرگ القاعده در پاكستان و امارات متحده عربي شكار شده بودند، سايرين در آسياي جنوبي به دام افتادند و صدام حسين رابطه اي با هيچيك از آنان نداشت ).

ممكن است هنگامي كه زندگي مردم عراق رو به بهبودي گذارد، تهاجم اين كشور به آهنگ موزوني تبديل شود .حتي اگر به نظر برسد كه سر خود را با چكش مي زنيد، چرا كه هنگامي كه دست از اين كار برداريد، احساس خوبي خواهيد داشت . هم اكنون بسياري از آمريكاييها بخاطر اينكه آمار كشته شدگان در عراق به سطوح 3 سال پيش كاهش يافته ، خوشحال هستند، اما در آن زمان اين تعداد ما را به وحشت انداخته بود و اكنون زندگي با آن براي عراقيها دشوار است .

جالب است كه اگر خشونتها فروكش كنند، فشار جامعه آمريكا براي خارج كردن نيروها نيز كاهش خواهد يافت .هم اكنون تعداد كشته شدگان سربازان آمريكايي در آنجا( حدودا 4 هزار نفر )اعلام شده و بنا به تازه ترين اطلاعات سياسي روز از مركز تحقيقات پيو براي مردم و مطبوعات، رسانه هاي آمريكايي ، اغلب ديگر اهميت نمي دهند .

در ماه ژانويه ، درصد افرادي كه اخبار جنگ عراق را دنبال مي كردند ، نيمي از تعداد افرادي بود كه داستانهاي فيلم كوهستان كبك با بازيگري هيت لدجررا دنبال مي كردند . اگر تعداد تلفات كاهش يابد و سرصفحه روزنامه ها كمرنگ شود، پس اصلا چرا عقب نشيني كنيم ؟ با اين وجود حتي اگر ياغي گريها براي مدتي آرام شود ، تنفر عراقيها از اشغالگران متراكم خواهد شد . اوضاع چيزي شبيه اشغال كرانه غربي و غزه توسط اسرائيل است كه در آن همه چيز به نظر كاملا صلح آميز مي نمود، چنانچه فلسطينيان از سال 1967 تا 1987 به نظر كاملا مطيع مي نمودند تا اينكه ديگر مطيع نبودند .

براي بخشيدن جلوه بهتري به خاورميانه جديد، بايد از يك آيينه جادو استفاده كنيد كه اقيانوس خونهاي ريخته شده و مبالغ هنگفتي كه دولت هزينه كرده است را پنهان كند . بايد آن گفته قديمي درمورد تبديل عراق به يك برج آرزو و دمكراسي براي منطقه را ناديده بگيريد و لازم است فرضيه هاي غلطي كه بعنوان توجيهي براي تهاجم، به عموم القا شده بود مبني بر اينكه صدام حسين سلاحهاي كشتار جمعي در اختيار داشت و با القاعده متحد شده بود را فراموش كنيد . اما اين كار چندان دشوار نيست .اغلب، فراموشي گزينشي خود را بعنوان قضاوت تاريخ نمايان مي كند .

اگر تجديد نظرخواهيهاي روسي مي تواند از استالين اعاده حيثيت كند، همچنانكه اين كار را كرده است، پس تجديد نظرخواهي هاي جمهوري خواهان نيز بي شك براي ميراث جرج بوش كارساز خواهد بود . ذهنهاي خلاق، مانند دكتر استرنجلاو در كمدي سياه جنگ سرد استنلي كوبريك مي توانند الهامات را به فرصتها تبديل كنند و پيروزي از آن آنهاست با اين حال در دنياي واقعي امروز، مسائل چندان هم شسته و رفته نيستند . قدرت ارتش آمريكا از ميان رفته است و بسياري از مهمات جنگي گرانقيمت آمريكايي در مقابل تسليحات جديد ناچيز است . قدرت اقتصادي ما بشدت ضعيف شده است، سياست مداري ما را بي نظمي فرا گرفته است و طرزفكر آزادانه ما كه بوش آن را دستور جلسه آزادي مي ناميد، توسط همپيمانان استبداد طلب ما همچون مصر، مورد بي حرمتي قرار گرفته و با مخالفت واشنگتن در مورد به رسميت شناختن دولت منتخب حماس در قلمرو فلسطين، بي اعتبار شده است .

در واقع در 5 سال گذشته ، تمامي ابزار سياستمداري آخرين قدرت بزرگ، نه تنها در خاورميانه ، بلكه در سراسر جهان بي ارزش شده و تقليل يافته است . در نتيجه تقريبا دو دهه پس از پايان جنگ سرد بزرگ گذشته ، جنگ سرد كوچكتري نظير بن بست متزلزل كره شمالي ، ونزوئلا، سودان و مهمتر از همه رويارويي آمريكا با ايران ، گسترش يافته است .

در اينجا نگاهي داريم به اينكه چگونه جنگ سرد مورد بحث مي تواند شكل بگيرد:
حضور گسترده نظامي آمريكا در خاورميانه به مدت نامعلومي ادامه خواهد داشت و حداقل بخشي از نيروها در عراق مستقر مي شوند . هنگامي كه آمريكا صدام را از ميان برداشت، درواقع هرگونه تصوركشورهاي حاضر در منطقه براي برقراري توازن با قدرت ايران را از ميان برد .آمريكا خود براي انجام اين كار وارد اين منطقه شد . ارتش، هواپيماها و كشتي هاي جنگي آمريكا بعنوان مانعي براي هرگونه تعرض عليه اسرائيل عمل مي كنند و آنها اميدوارند تا هرگونه تلاشي براي بستن تنگه راهبردي هرمز را خنثي كنند . نيروهاي آمريكايي در درون عراق، درحالي كه به شكار سلولهاي القاعده كه پس از نابودي رژيم صدام حسين در آنجا رشد كرده اند ادامه مي دهند، براي حمايت از دولتهاي كم و بيش تاثير پذير مي كوشند .

درواقع بيرون كردن ايراني ها از 5 سال پيش دشوارتر است . هنگامي كه آمريكا طالبان در افغانستان و صدام حسين در عراق را سرنگون كرد، دو تن از خطرناكترين دشمنان آیت الله ها در منطقه را ازميان برد . سپس دولت بوش كمك كرد تا دولتي در بغداد حاكم شود كه با تهران روابط قوي تر و طولاني تري دارند تا با واشنگتن . بنابراين درحالي كه نيروهاي ارتش آمريكا مي توانند ارتش و سپاه پاسداران انقلابي ايران را در اضطراب نگاه دارند، آنها درگير يك نبرد سخت عليه تهاجم ديپلماتيك ، اقتصادي و مذهبي و ناگفته نماند نيرنگهاي كثيف و تروريستي هستند .

اقدامات ايران به عراق محدود نمي شود .طرفداران ايران در كشورهاي عرب خليج فارس بيش از پيش سركش شده اند .نيروهاي سياسي و نظامي حزب الله كه توسط ايران حمايت مي شوند آهسته ولي پيوسته به سمت اداره لبنان حركت مي كنند . در همين حال ، حماس در غزه بيش از اينكه توسط غرب منزوي شده بود به ايران اتكا دارد .عربستان سعودي كه يكي از همپيمانان حياتي آمريكا است ديگر به توانايي آمريكا براي مقابله با چالش ايران اطمينان ندارد و گاه با بي ميلي به مصالحه مي پردازد و گاه به سختي مشغول مذاكره است و سعي دارد تا مسير ديپلماتيك مستقلي را دنبال كند . و آنگاه سوال سلاح هسته اي مطرح است .

آمريكا دائما به اين موضوع اشاره مي كند كه درصورتي كه ایرانیها از برنامه غني سازي اورانيوم خود دست برندارند، نوعي اقدام نظامي عليه ايران مي تواند احتمالا توسط اسرائيل صورت پذيرد . اما برخلاف راكتور هسته اي اوسيراك صدام حسين ، كه اسرائيلي ها در سال 1981 منفجر كردند، برنامه هسته اي ايران بطور گسترده اي پراكنده شده است . به همين دليل هم هرگونه بمباراني بسيار عمومي تر و تنبيهي تر خواهد بود و نتايج چنين مبارزاتي در خاورميانه تاريخچه طويلي از پيامدهاي ناخواسته دارد . چنانچه پس از اينكه آمريكا دو شهر ليبي را در سال 1986 بمباران كرد ، ليبي فعاليتهاي تروريستي ضد آمريكايي خود را افزايش داد . پس ازاينكه عمليات طوفان صحرا بغداد را در سال 1998 درهم كوبيد، صدام حسين به بازرسان تسليحاتي سازمان ملل متحد اجازه بازگشت نداد


[External Link Removed for Guests]


در سال 2006 اسرائيل تلاش كرد تا حزب الله را از راه هوا شكست دهد اما موفق نشد . آيا دولت بوش به هر حال دست به حملات هوايي عليه ايران خواهد زد؟ بازنشستگي زودرس ويليام فالون فرمانده ارشد آمريكايي درخاورميانه اين گمانه زني را برانگيخته است كه دولت بوش اينكار را خواهد كرد . فالون معارض رك و راست چنين عملياتي بود . اما يكي از منابع نزديك به درياسالار كه مايل نيست نامش فاش شود معتقد است كه دليل اصلي دولت برای اینکار اين است كه مي خواهد به نظر تا حدي ديوانه برسد كه قادر است تقريبا هر كاري را انجام دهد . اين يك جنگ بسيار سرد است .

اين متاع دكتر استرنجلاو است . رئيس جمهور ريچارد نيكسون در سال 1969، آنرا فرضيه مرد ديوانه ناميد . او اميدوار بود كه شوروی را متقاعد سازد كه وي به حدي خل است كه تقريبا هركاري انجام خواهد داد، حتي شايد فشار دادن آن دكمه هسته اي . اما ایرانیها كه خود نيز همين بازي را مي كنند، چندان تحت تاثير قرار نگرفته اند .

احتمال زيادي وجود دارد كه ايران در چند سال آينده به آنچه آژانس بينالمللي انرژي هسته اي يك كشور سلاح هسته اي مجازي مي خواند تبديل شود ايران مي تواند توانايي ساخت بمب را داشته باشد اما دنيا را وا مي دارد تا درمورد اينكه آيا درواقع يك بمب دارد يا خير به گمانه زني بپردازد . همچنانچه اسرائيل سالها است كه اينكار را كرده است . منع هسته اي رژيم ايران را محفوظ نگاه داشته و باعث شده تا اين بن بست ادامه يابد .  نیوز

[Achilles]

[align=justify]
اين متاع دكتر استرنجلاو است . رئيس جمهور ريچارد نيكسون در سال 1969، آنرا فرضيه مرد ديوانه ناميد . او اميدوار بود كه شوروی را متقاعد سازد كه وي به حدي خل است كه تقريبا هركاري انجام خواهد داد، حتي شايد فشار دادن آن دكمه هسته اي . اما ایرانیها كه خود نيز همين بازي را مي كنند، چندان تحت تاثير قرار نگرفته اند .

 

دکتر استنجلاو، نام فیلمی به کارگردانی استنلی کوبریک که خلاصه آن بدین شرح است :

ژنرال جک د. ریپر" (هیدن)، یکی از فرماندهان نیروی هوائی آمریکا، از ترس حمله احتمالی روسها، دچار جنون میشود و بمب افکنهای ب ۵۲ تحت فرماندهی اش را برای حمله اتمی به طرف شوروی میفرستد. رئیس جمهور آمریکا، "مافلی" (سلرز) سراسیمه مشاورانش را فرا میخواند؛ از جمله "ژنرال ترگیدسن" تندمزاج (اسکات) و دانشمند اسبق نازی، "دکتر استرنج لاو" (باز هم سلرز). آنان از ترس حمله متقابل، با روسها تماس میگیرند و همکاری میکنند تا بتوانند جلوی بمب افکنهای آمریکائی را بگیرند. عملیات تقریباً موفقیت آمیز است اما سرانجام یکی از بمب افکنها به هدف میرسد و خلبان بمب افکن بی 52 آمريکايی پس از آنکه سرانجام موفق می شود نقص فنی هواپيمای خود را رفع کند و بمب اتمی را برای فرو افتادن بر خاک شوروی رها سازد خود نيز در حالی که فرياد می زند و کلاه گاوچرانی اش را تکان می دهد سوار بر بمب، نخستين قربانی جنگ جهانی سوم می شود.