خبرگزاری افغانی خاوران: فارسی، زبان شیرین شعر و ادب

[iran12345]

 ((برگرفته شده از خبرگزاری افغانی خاوران)) 

 فارسی، زبان شیرین شعر و ادب 

 در بیست و ششم جولای 2006 میلادی نشست سران سه کشور فارسی زبان در شهر دوشنبه مرکز تاجکستان دایر گردید که توجه اکثر فارسی زبانان را به خود جلب کرد. این اولین بار بود که روسای جمهور سه کشور فارسی زبان افغانستان، ایران و تاجکستان، تحت همین عنوان اجلاس دایرنمودند و راجع به اهمیت موضوع بحث و مذاکره انجام دادند. اما هنوز زود است که در مورد پیشرفت و انکشاف این داعیه بزرگ فرهنگی و تاریخی خارج از ابعاد سیاسی آن امیدوار باشیم و خوشبینانه باندیشیم. اولین اجلاس سران کشور های فارسی زبان در زمستان گذشته درتهران دایرشد، اما بنا به معاذیر تخنیکی حامد کرزی، رئیس جمهور افغانستان در آن اجلاس حضور نیافت. باید خاطر نشان ساخت که مقامات کشور ایران لیدرشپ این قضیه را از آن خود میدانند و توقع دارند تا از آن به حیث یک حربه سیاسی استفاده کنند. از جانب دیگر کشور تاجکستان که چند سال قبل از اشغال اتحاد شوروی سابق و تحمیل زبان روسی رهایی بافته است، در راه جستجوی هویت از دست رفته خود به خاطر زنده ساختن و انکشاف زبان فارسی برای مردم و کشور خود از دل و جان تلاش میورزد وبا صداقت بیشتر عمل میکند.  
 اما متاسفانه در افغانستان که هنوز دامن تعصبات لسانی بر چیده نشده، بلکه توسعه بیشتر یافته است. در حالیکه زبان فارسی دری مربوط کدام قوم و یا اقلیت خاص نبوده بلکه زبان همه مردم و اقوام افغانستان بوده و میباشد. اگر از نگاه قدامت تاریخی و تعداد نفوس بیبنیم، فارسی هم قدامت بیشتر داشته و هم زبان اکثریت مطلق مردم افغانستان میباشد. اما بد بختانه دیده میشود که جریانات سیاسی در افغانستان به جهت گنگ و نا معلوم در حرکت است.  

  بلخ و هرات و کابل به عنوان مراکز تمدن فارسی در افغانستان در اواخر قرن 20 نیز به آن منجر شد که بحثهای اولویت زبان پشتو و ثانویت زبان فارسی دری به میان آید.      از رهبری سیاسی افغانستان در شرایط فعلی انتظار همکاری موثر و بیشتر در مورد توسعه و انکشاف زبان فارسی را نباید داشت. ورنه جای آن را داشت و دارد تا مانند سازمان فرانکوفونی که میان کشور های فرانسوی زبان ایجاد گردیده و بیش از 45 کشور عضو دارد، سازمان فرهنگی چند ملیتی فارسی زبانان نیز به اشتراک کشور های فارسی زبان و نظارت کشور های که با فارسی و یا به شاخه های مختلف این زبان آشنایی فرهنگی و تاریخی دارند، ایجاد  

  تاریخی و وسعت جغرافیایی  

  همان طوریکه رودکی که ا ولین شاعر زبان فارسی است، و فارسی زبانان او را پدر شعر فارسی لقب داده اند، به جا است که از رابعه قزداری بلخی یاد کنیم که اولین شاعره فارسی بوده و شاعران شعر و ادب فارسی، رابعه بلخی را مادر شعر فارسی لقب داده اند  
  هر کی نامو خت از گذشت روزگار
هیچ نا مــــــــوزد ز هـــیچ آموز گار  
 این بیت توسط رودکی در اوایل شعر سرودن فارسی سروده شده که پختگی شعر فارسی را از آغاز بیان میکند.       
  زبان فارسی از جمله بزرگترین زبان های زنده بشریت به شمار میآید.   
  ?میتوان گفت که امروز در جهان بیش از صد میلیون انسان به فارسی صحبت میکند و یا توانمندی صحبت به فارسی را دارد. اما ساحه نفوذ که قابلیت فهم نسبی زبان فارسی و یا یکی از شاخه آنرا را دارد به بیش از پنجصد میلیون نفوس نزدیک میباشد که تقریبا از قلب آسیا مرکزی آغاز و نیمه شبه قاره هند را در بر میگیرد. وسعت جغرافیایی زبان فارسی در شعر حافظ چنین ترسیم یافته است:  
  به شعرحا فظ شیراز می خوانند و میرقصند
سیه چشمان کشمیری و ترکان سمرقندی  
     
  شعر فارسی در قرن سوم میلادی در اوراق تاریخ ثبت گردیده است.زبان دری در اوایل اسلام در عربستان سعودی منحیث زبان پر غنا پدیرفته شده به شمار میرفت. چنانچه درچهارصد کلمه بیگانه غیر عربی که در قران کریم تذکر یافته است، بیست و هفت کلمه ان از فارسی دری میباشد. همچنان سه صد شصت کلمه فارسی دری در زبان یوگوسلاویای "بوسنیا" وجود دارد که " خانم دده توکلی" شاعر یوگوسلاویایی، دیوانی از اشعاراش را به زبان دری فارسی سروده است. بنابر نظرات زبان شناسان بزرک کلمات فارسی همچنان در زبانهای اندونیزی، مالیزی، جاپانی و غیره نیز نفوذ داشته است که ایجاب مطالعه عمیق زبانشناسی را مینماید کدر درین مبحث کوتاه گنجایش آن  
  قرون هفده و هژده میلادی زبان فارسی از تاجکستان، افغانستان و ایران اغاز میشد در شرق الی ختن، کاشغرو ایالات غربی سینکیانگ چین، در جنوب در بخش اعظم از شبه قاره هند، در غرب الی قونیه و ترکیه در شمال الی جهیل اورال راحتوا کرده بود و طی نوصد سال در این کشورها زبان دری فارسی زبان رسمی دربار بود. باید گفت که مردم اسیای مرکزی، ایران، افغانستان، پاکستان، بخش های از هند و چین "جمهوری خود مختار سین کیان" اساسا علم و ادب را با زبان فارسی دری می اموختند. در ازبکستان نیم از مردمانش به فارسی صحبت میکنند. قسمی که دیده شد بعد از سقوط اتحاد جماهیرشوروی سابق، در سمر قند و بخارا کتاب ها و اثار ادبی فارسی که دفن شده بودند دوباره از زیر خاک بیرون کشیده شدند.  

       اهمیت سیاسی و فرهنگی  
  هما نطوریکه زبان انگلیسی از نگاه داشتن اصطلاحات تخنیکی اش به زبان ساینس و تکنالوزی شهرت دارد، فرانسوی به زبان دیپلوماتیک، عربی به زبان کامل یا زبان گرامر و دستور زبان. بدین لحاظ میتوان گفت که فارسی زبان شیرین شعروادبیات است  
  در تاریخ بشریت اثار شعر ادب فارسی عظمت و غنا بی نذیر و استثنایی دارد. زبان فارسی را به زبان فرانسوی میتوان چنین در مقا یسه گرفت.در قرون هفده و هزده میلادی شهزاده گان المان، اطریش، انگلیس، روسیه بزرگ و... باعلاقه زیاد میخوا ستند به زبان فرانسوی صحبت کنند و به اموختن این زبان شب ها و روز ها میکوشیدند و افتخار میکردند. در انزمان زبان فرانسوی نفوذ قابل ملاحظه در فرهنگ و سیاست بین المللی داشت. اما از اغاز قرن بیستم به بعد انگلیسی نسبت به زبان فرانسوی سبقت جست و حال همه مردم در سطح بین المللی بیشتر انگلیسی را ترجیح میدهند  
  زبان فارسی نیزبا انکه ساحه بزرگ و نفوذ بیشتر داشت اما متاسفانه در اثرحوادث و رویداد های گوناگون ساحه اش محدود شد. کسانی خواستند بیشتر از بیش این زبان را صدمه بزنند و مردمان ما نیز تحت تاثیر رفته، آگاهانه و نا آگاهانه، زبان فارسی را نام گزاری های مختلف کردند. ایرانی ها خوش دارند بگویند که به فارسی ایرانی صحبت میکنند. افغان ها با افتخار و غرور میگویند ما دری صحبت میکنیم و تاجک ها به تاجکی. در حالیکه همه اش یک زبان است و یک ریشه و یک دستور زبان.   
   سه نگردد به ریش مراوار????? ?پرنیان خوانی و حریر پرند  
     
  این بیت زبان دری فارسی و تاجکی را بهم ریشه بودن و یکسان بودن معنا میکند که "حریر" دری "پرنیان" فارسی و"پرند" تاجکی هر سه نام همان ابریشم است. پس زبان فارسی مشتق میشود از دری فارسی و تاجکی.که هر سه یک ریشه دارند  
   غالب را گفتند چه فرقی است میان زبان اردو و هندی وی درجواب گفته بود که هردو یک زبان است تنها در رسم       دارد. در حالیکه فارسی هم یک زبان و همان یک         ، زبان اردو، شاخه از زبان فارسی است. زمانیکه سلطان محمود غزنوی از افغانستان به هند لشکر کشی کرد ارتش را از تمام ساکنان افغانستان بزرگ آن زمان تشکیل داد که این سربازان با صحبت و افهام و بعهیم بین خود لهجه یی را بوجود آوردند. مخلوط آن لهجه با زبان هندی پیوند شد که در نتیجه زبان به اردو یا "زبان ارتش" شهرت یافت. امروز زبان اردو، به حیث فرزند زبان فارسی دری در قسمت اعظم از پنجاب و سند پاکستان به حیث زبان رسمی رایج و حاکم است.      
   یک قرن              ،              لا تین و فرانسوی داخل شده             تحت تاثیر قرار داده است.                 افغانستان          به حال خود          کمتر      یافته است. در تاجکستان زبان فارسی قدیم    است.   هرگاه برای یک ایرانی از لغت چون   "    "،         معنای خوب است یا   "    "   به معنا   ،   یاد نمائیم برای شان قابل    بوده و به آسانی قابل            .   جانب دیگر    طول تسلط شوروی   ، بنابر سیاست های ستالینیزم زسم الخط سیریلیک به          فارس    مردم تاجبراً تحمیل گردیده   .   طی 80 سال حاکمیت اتحاد شوری در زبان تاجی،   کلمات    اصطلاحات              است.        در      مهای سچه فارسی با اضافه کردن پسوند های   "    "  .به مردان   "ِ    "   به خانم ها در تخلص    امرعام گردیده   .   
   تذکر    که شعر و خط فارسی به زیبایی های تاج    یکی از عجایب دنیا،      شهر اگره هندوستان افزوده است.      فردوسی بزرگ ترین اثر افسانوی- تاریخی در ادبیات فارسی به شمار میرود که در جهان بینظیر است. میرزا عبدالقادر بیدل شاعر فارسی زبان هند، 

 

  رباعیات عمر خیام، مثنوی معنوی مولانا جلاالدین بلخی، دیوان حافظ شیرازی، منطق الطیر عطارنیشاپوری همه و همه شهکار های پرعظمت زبان فارسی استند که به زبان های مختلف ترجمه شده است. میتوان گفت که اگر از شعر فارسی زینه ساخته شود آخر اش به آ سمان ها خواهد رسید  
   
  شعر زیبای سعدی شیرازی که جهان بینی فلسفی و انسان دوستی آن تقدس و شهرت جهانی یافته روی یکی از دیوار های سازمان ملل متحد حک گردیده است   

 بنی آدم ز اعضای یک دیگراند ??????که درآفرینش زیک جوهرند 
  عضوی به درد آورد روزگار ??????دیگر عضو ها را نماند  
  کز محنت دیگـــران بیغمی???????? ?نشاید که نامت نهند  

 علامه اقبال لاهوری که بهترین اشعار اش به زبان شیرین فارسی سروده شده که شعر معروف آتی آن به حوادث یازده سپتامبر2001 میلادی و به حوادث افغانستان امروز به آسانی مطابق دارد. 
 آسیا یک پیکر آب و گل است???? ?ملت افغان در آن پیکر دل است 

  از ثبات او ثبات آسیا است ???????از ممات او ممات آسیا است       
  هر قدریکه نا امنی افغانستان را صدمه میزند به همان پیمانه کشور های منطقه، اسیایئ ها و حتی میتوانیم بگویم که جهان صدمه پذیر میباشد. تصور برین است که بعد از حوادث خونین یازده سپتامبر جامعه بین المللی تا حد زیادی به این واقعیت پی برده است.  

 در کشور پهناور کانادا که دارای سیاست کثرت فرهنگی است بنابه مهاجرت های سی سال اخیر از کشور های ایران، افغانستان و غیره، از نگاه احصائیه نفوس زبان فارسی مقام نهم را دارا میباشد. همچنان در ایالات متحده امریکا و در کشور های اروپایی زبان فارسی در مقام قابل احترام قرار دارد 
  ورویدادهای جهان امروزی همواره با با پیشرفت ساینس و تکنالوژی همگام بوده و ارتباط مستقیم دارد. با روی کار امدن سیستم "چت" یا "چتنگ" از طریق انترنت و نوشتن دیالوگ های فارسی به خط لا تین خطر دیگر است که زبان فارسی را    میکند. باید با ندیشیم که چگونه از این مشکل کامیاب بیرون بیایم. ورنه آموزش زبان شیرین و زیبای فارسی برای جوانان ونوجوانان ما به تهدید جدی مواجه میباشد. 

 [External Link Removed for Guests] 

[iran12345]

لازم به ذکر است در زمان حال در کشور افغانستان حدود 13 میلیون نفر فارسی زبان زندگی میکنند.................


نقشه پراکندگی جمعیت در افغانستان:
نقاط سبز رنگ مناطق فارس نشین این کشور را نشان میدهد