درباره چهارمين قطعنامه تحريم

[saeed_hz]

چهارمین دور از تحریم‌های شورای امنیت علیه ایران چهارشنبه شب با 12 رای مثبت و 2 رای منفی و يك راي ممتنع به تصویب رسید.

برای تحليل در مورد «تحریم علیه ایران» زاویه های متفاوتی وجود داره - که من هیچ کدوم رو قبول ندارم:

۱ . افرادی که از دست دولت کنونی ناراضی هستن از این اتفاق به عنوان برگ سیاهی دیگر در دفتر تاریخ دولت کنونی یاد می کنن و ابراز تاسف می کنن از بی لیافتی و بی کفایتی و از این صحبت ها...

۲ . افرادی که به دولت کنونی امیدوار هستن٬ عموما تحریم ها رو ناشی از فعالیت های مخالفین دولت در چند وقت اخیر می دونن که منجر به عدم اتحاد داخلی و ضعیف شدن ایران و گستاخی دشمن خارجی شده...

تا به الان -که چند ساعتی می شه از تصویب نهایی قطعنامه علیه ایران می گذره٬ از میان سایت ها و وبلاگ هایی که من مطالعه کردم٬ این دو نگرش از نگرش های دیگه متداول تر بوده.

حالا اگر اجازه بدین٬ این موضوع رو از منظری توضیح بدم که شاید برای دوستان تازگی داشته باشه.

نکته ی کلیدی که در بحث تحریم ها به نظر می رسد نقش آمریکا در این موضوع است. به این معنا که اگر آمریکا بر شکل گیری و تصویب قطعنامه تاکید نمی کرد٬ این اتفاق هرگز نمی افتاد. یعنی موضع جامعه ی بین الملل٬ بر تصور بعضی از دوستان٬ یک موضع متحد علیه ایران نیست. بلکه کشورها به دنبال منافع خودشان تصمیم می گیرند. حال این که منافع آن ها موافق و یا مخالف ایران باشد٬ به موقعیت بستگی دارد. کشور ها نه به فکر این هستند که چه گونه «انسانی» عمل کنند و نه «اخلاقی». آن ها به فکر «حق» و «عدالت» به معنای مطلق کلمه نیستند. این وسط فقط و فقط بحث منفعت مطرح است.

خوب٬ حالا سوال اول این است که چه منفعتی برای آمریکا وجود داشته است که سرسختانه در پی شکل گیری و تصویت این قطعنامه بوده است. و سوال دوم این که٬ چه منفعتی برای کشورهای دیگر -به خصوص چین و روسیه- وجود داشته است که برخلاف عادت های گذشته ی خود٬ علیه ایران رای بدهند.

فکر کنم همه ی خوانندگانی که کمی مطالعه داشته اند می دانند که آمریکا سال هاست که در پی تضعیف حکومت ایران است. این بر کسی پوشیده نیست. گرچه امکان دارد افراد بی اطلاع و کم مطالعه این موضوع را انکار کنند٬ ولی فکر می کنم در بعضی از نوشته های قبلی به مدارک کافی -مانند تصویب چهارصد میلیون دلار برای ضربه وارد کردن به جمهوری اسلامی ایران- اشاره کرده باشم که این خصومت را به روشنی نشان می دهد.
(
[URL=http://pakalert.wordpress.com/2009/06/23/iranian-unrest-evidence-of-western-intelligence-meddling/]
منبع
[/URL]
٬
[URL=http://www.globalresearch.ca/articles/CHO505A.html]
منبع
[/URL]
٬
[URL=http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/middleeast/iran/2218623/George-W-Bush-raised-400-million-for-action-against-Iran.html]
و منبع
[/URL]
)

گرچه این خصومت همواره پس از پیروزی انقلاب بوده است٬ ولی سوال کنونی این است که چرا در قطعنامه ی جدید٬ آمریکا تلاش مضاعفی علیه ایران به خرج داده است؟

به نظر بنده٬ برای درک این موضوع باید به دو نکته اشاره کرد:

۱. دولت اوباما در شعارهای انتخاباتی و پس از روی کار آمدن٬ مهم ترین ابزار خود علیه ایران را تحریم ها و فشارهای سیاسی اعلام کرده است. پس از روی کار آمدن آقا اوباما به عنوان رئیس جمهور٬ با گذشت بیش از یک سال٬ دولت او هنوز قادر نبوده است که فشار قابل توجهی به ایران وارد کند. به همین دلیل افکار عمومی و منتقدان دولت اوباما داخل و خارج از ایالات متحده٬ انتقادهای خود را روانه ی دولت او کرده و با ضعیف خواندن او٬ آمریکا را در مقابل ایران شکست خورده دانسته اند. به همین دلیل٬ برای آرام کردن افکار عمومی و خریدن آبروی سیاسی برای خود٬ دولت اوباما به سختی نیازمند این «پیروزی» بود.
(
[URL=http://www.weeklyblitz.net/665/obama-been-weak-and-lost-credibility-over-iran]
منبع
[/URL]

و
[URL=http://www.zimbio.com/World+Politics/articles/fBMT0hGEdnI/Obama+No+Nuke+Treaty+Weak+Sanctions+Strengthens]
منبع
[/URL]
)

۲. با توجه به اعتراضات (و یا اغتشاشات - هر چه که دوست دارید اسمش را بگذارید) در یک سال اخیر٬ دولت ایران در جامعه ی بین المللی مقداری از آبروی خود را از دست داد. البته سال گذشته و در همان روزهای واقعه تاثیر این ماجرا بیشتر بود و امروزه در جامعه ی بین المللی تقریبا به فراموشی سپرده شده است. ولی به هر حال موج نارضایتی درون جامعه ی ایرانی به قوت خود باقی است. به همین دلیل٬ در آستانه ی سالگرد انتخابات ایران٬ به نظر می رسد که یک پیروزی علیه ایران٬ موج نارضایتی در ایران را تقویت می کند٬ و موجب نا امیدی هر چه بیشتر منتقدین جمهوری اسلامی از حکومت ایران شود.

با توجه به دو دلیل بالا٬ واضح تر می شود که چرا دولت آمریکا این گونه خصمانه و سرسختانه در این روزهای اخیر به دنبال تصویب قطعنامه علیه ایران بوده است - خلاصه این که٬ با این تحریم ها٬ دولت آمریکا می تواند به دو هدف دست یابد: اول این که انتقادهای علیه خود را کاهش دهد٬ و دوم٬ نارضایتی معترضین ایرانی را افزایش دهد.

حال برگردیم به یکی دیگر از سوال های اصلی موجود. چرا چین و روسیه در این قطعنامه با آمریکا موافقت کردند؟ البته هیچ یک از ما تمام مناسبات و فعالیت های پشت پرده ی سیاسی دنیا را نمی دانیم و نمی توان به گونه ای صحبت کرد که گویا به تمام مساله آگاه هستیم. ولی در این زمینه نیز٬ مدارک قابل توجهی وجود دارد که توجه به آن ها خالی از لطف نیست.

اول چین - دولت چین برای این که با آمریکا هم قطار شود٬ قسمت بسیار مهمی از قطعنامه را حذف کرد. یعنی با امضای قطعنامه٬ تحریم های بالقوه علیه ایران را کاهش داد. گرچه وجود نداشتن تحریم علیه ایران٬ بهتر وجود داشتن آن ها است٬ ولی این گونه نبوده است که چین بدون توجه به منفعت خود و بدون توجه به موقعیت زیر قرارداد را امضا کرده باشد. قسمت حذف شده از قطعنامه به درخواست چین٬ قسمت مربوط به سرمایه گذاری خارجی در زمینه ی انرژی در ایران می باشد. به این معنا که پالایشگاه ها و منابع نفتی ایران -که یکی از مهم ترین اهرم های اقتصادی ایران می باشند- تا حد قابل توجهی از دست تحریم ها در امان خواهند ماند.

دوم روسیه - در راستای منافع خود٬ روس ها نیز قسمت مهمی از قطعنامه را حذف کرده و امتیازهای زیادی از آمریکا در ازای امضای خود طلب کردند. چند ماه پیش کمربند موشکلی آمریکا علیه روسیه در اروپا برداشته شد٬ ولی حتی آن امیتاز هم برای متقاعد کردن روسیه برای امضای این قرارداد کافی نبود. برای امضای قرار داد٬ روسیه بند مربوط به فروش موشک های S-300 خود به ایران را حذف کرد. یعنی حتی با تصویب قرارداد٬ هنوز ایران قادر به خرید این نوع موشک از روسیه می باشد که در دفاع علیه هواپیماهای آمریکایی و اسرائیلی در جنگ احتمالی آینده بسیار کارساز می باشند. چند ماهی است که نیروهای مسلح ایران اعلام کرده اند که قادر به ساختن موشکهایی نظیر اس۳۰۰ هستند و این خبر برای آمریکا بسیار ناگوار بوده است.
(
[URL=http://www.tradearabia.com/news/newsdetails.asp?Sn=DEF&artid=174527]
منبع
[/URL]
)

با توجه به جزئیات ذکر شده٬ به نظر می رسد که جدی ترین قسمت تحریم های نهایی که به تصویب رسیده اند به بحث انرژی اتمی و همچنین شرکت های وابسته به سپاه پاسداران جمهوری اسلامی بر می گردد.

گرچه از کار انداختن سپاه پاسداران٬ محموله های مشکوک٬ و فعالیت های هسته ای ایران از اهداف آمریکا می باشد٬ ولی با توجه به حذفیات و محتویات قطعنامه ی جدید علیه ایران٬ به نظر می رسد که بیش از هر چیز٬ آمریکا به صرف تصویب دور جدیدی از تحریم ها علیه ایران راضی بوده است. به نظر بنده ضعف محتویات قطعنامه اضماء شده نشانگر این است که ایجاد موج تبلیغاتی (با توجه به دو دلیل ذکر شده در بالا) هدف های اصلی این اقدام بوده است.

حال سوال این است که آیا دولت آمریکا به دو هدف ذکر شده ی خود رسیده است؟

با توجه به وضعیت نشریات اینترنتی موجود٬ برآورد شخصی من این است که در چند ساعت گذشته٬ دولت آمریکا از رسیدن به هدف اول خود بازمانده است٬ ولی تا حدود قابل توجهی به هدف دوم خود دست یافته است.

جامعه ی آمریکا و منتقدین دولت اوباما به خوبی ضعیف بودن دور جدید تحریم ها را درک کرده اند و با عبارت های مانند عبارت زیر نشان داده اند که به هیچ وجه راضی نیستند:

مایک پنس عضو کنگره آمریکا در بیانه ی خود نوشت: «به جای ممانعت از ایران برای دست یابی به سلاح های هسته ای٬ عملکرد امروز سازمان ملل این کشور (تروریست!) را جسورتر خواهد کرد! رفتار شورای امنیت یک فاجعه ی عظیم برای رویکرد آقای رئیس جمهور - اوباما - به امور بین الملل است... قطعنامه ی ضعیف امروز هنوز به ایران این امکان را می دهد که به غنی سازی اورانیوم ادامه دهد و قدرت موشکی خود را افزایش دهد... ناتوانی شورای امنیت سازمان ملل در توافق بی چون و چرا بر این تحریم های ضعیف به معنای ضعف در رهبری دنیا است. ([URL=http://www.gop.gov/press-release/10/06/09/pence-says-weak-un-sanctions]
منبع
[/URL])

منابع متعددی دیگری نیز وجود دارند که تحریم های جدید علیه ایران را ضعیف و بی اثر خوانده و دولت آمریکا را شکست خورده لقب داده اند. به عنوان مثال فورن پالسی جورنال نوشت: (
[URL=http://www.foreignpolicy.com/articles/2010/06/08/weak_tea]
منبع
[/URL]
) .تحریم های جدید علیه ایران تقریبا هیچ محتوایی ندارند.


ریس فور ایران هم نوشت: «تحریم های علیه ایران نمایشی است
» ([URL=http://www.raceforiran.com/obama%E2%80%99s-charade-on-iran-sanctions]
منبع
[/URL]
٬

وبسایت هات ایر هم به مسخره خواندن ادعای اوباما بر «سخت ترین تحریم های تاریخ علیه ایران» پرداخت و نوشت: «اوباما الکی به خاطر تحریم های ضعیف خوشحالی می کند
» ([URL=http://hotair.com/archives/2010/06/09/video-obama-pretty-excited-about-weak-new-iran-sanctions/]
منبع
[/URL])
نیو یورک پوست هم با اشاره به پیشرفت ایران نوشت: روز به روز لبخند احمدی نژاد عمیق تر می شود. (
[URL=http://www.nypost.com/p/news/opinion/opedcolumnists/too_high_price_9E4OdZTlLb0lV1OmYf24LL]
منبع
[/URL]
)

ولی بر خلاف منتقدین دولت آمریکا که به ماهیت تبلیغاتی تحریم ها پی برده اند٬ به نظر می رسد که جامعه ی ایرانی به درون موج تبلیغاتی گیر کرده است. مخالفین دولت٬ تحریم های به وجود آمده را «فاجعه» خوانده و شروع به شیون کرده اند. تا به الان که کمتر از
۲۴
ساعت از تصویب تحریم ها می گذرد٬ سیل انتقادهای علیه حکومت در حدی حیرت انگیز بوده است. از طرفی مدافعین دولت هم «فتنه گران» را عامل ضعف ایران و به وجود آمدن تحریمات خوانده اند
.


نظر شخصی بنده این است هر دو گروه از دوستان درون یک بازی تبلیغاتی فریب خورده اند و به جای پی بردن به ماهیت حقیقی تحریم ها٬ بی هوده بر سر هم می کوبند تا مقصر را پیدا کنند
.