سجایای اخلاقی امام عصر (عج)
سجایاو مكارم اخلاقی امام مهدی (ع) را دو گونه میتوان توصیف كرد: نخست، براساس آیات و روایاتی كه در توصیف پیامبر گرامی اسلام (ص) وارد شدهاند؛زیرا آن حضرت از نظر ویژگیهای اخلاقی نیز شبیه ترین مردم به حضرت ختمیمرتبت (ص) است. دوم، بر اساس روایاتی كه به طور خاص به توصیف سجایایاخلاقی آن حضرت پرداختهاند.
قرآن كریم در آیات متعدّدی بهتوصیف پیامبر خاتم (ص) پرداخته و آن حضرت را به دلیل ویژگیهای برجسته ومنحصر به فردش ستوده است كه از آن جمله میتوان آیات زیر را برشمرد:
1.خداوند كریم، ویژگی نرمخویی پیامبر اكرم (ص) را یادآور شده است ومیفرماید اگر چنین نبودی، مردم از پیرامون تو پراكنده میشدند:
پس با بخشایشی از [سوی] خداوند، با آنان نرمخویی ورزیدی و اگر درشتخویی سنگدل میبودی، از دورت میپراكندند... .[SUP]1[/SUP]
2.در آیه ای دیگر، خداوند متعال به دلسوزی، احساس مسئولیت، خیرخواهی و مهرو محبّت بیپایان رسول خاتم(ص) نسبت به امّتش اشاره كرده است و میفرماید:
بیگمان،پیامبری از [میان] خودتان نزد شما آمده است كه هر رنجی ببرید، بر او گراناست. بسیار خواستار شماست؛ با مؤمنان، مهربانی بخشاینده است.[SUP]2[/SUP]
3.یكی دیگر از آیات قرآن، به رحمت بودن پیامبر اكرم (ص) برای همة جهانیانتوجّه كرده است و میفرماید: «و تو را جز رحمتی برای جهانیاننفرستادهایم».[SUP]3[/SUP]
4. خداوند در آیة دیگری از قرآن در مقام ستایش خلق و خوی بینظیر پیامبر اسلام (ص) میفرماید: «و به راستی، تو را خویی است سترگ».[SUP]4[/SUP]
با توجّه به آنچه گذشت، میتوان گفت خاتم اوصیا نیز چون
خاتم پیامبران، مظهر نرمخویی، دلسوزی، خیرخواهی، مهر، محبّت، گذشت و خلق و خوی شایسته و سترگ بوده و رحمتی برای همة جهانیان است.
امامباقر (ع) در توصیف ویژگیهای امام مهدی (ع) میفرماید: رو پایان جهانفرانمیرسد تا اینكه خداوند گرامی و بلندمرتبه مردی از ما اهلبیت رابرانگیزد. او به كتاب خدا عمل میكند و هیچ منكری را در شما مشاهدهنمیكند مگر اینكه با آن مخالفت میكند.»
در مورد خصالاخلاقی حضرت مهدی (ع)، به طور خاص، روایات متعدّدی از طریق شیعه و اهلسنّت نقل شده است كه در اینجا به برخی از آنها اشاره میكنیم:
1. ابن حماد در كتاب خود، از یكی از راویان اهل سنّت در مورد ویژگیهای امام مهدی (ع) چنین نقل میكند:
نشانة مهدی این است كه بر كارگزاران [دولت خویش]، سختگیر، بسیار بخشنده و با مستمندان، مهربان است.[SUP]5[/SUP]
2. امام باقر (ع) در توصیف ویژگیهای امام مهدی (ع) میفرماید:
روپایان جهان فرانمیرسد تا اینكه خداوند گرامی و بلندمرتبه مردی از مااهلبیت را برانگیزد. او به كتاب خدا عمل میكند و هیچ منكری را در شمامشاهده نمیكند مگر اینكه با آن مخالفت میكند.»[SUP]6[/SUP]
3. امام صادق (ع) نیز در پاسخ این پرسش كه امام چگونه شناخته میشود، میفرماید:
«[امامرا] با آرامش و وقار [...] و نیز با حلال و حرام و نیازمندی مردم به او،در صورتی كه او خود به هیچ كس نیاز ندارد، [میتوان شناخت].»[SUP]7[/SUP]
4.امام رضا (ع) در بیان ویژگی كلّی امامان معصوم (ع)، سخنان ارزشمندی داردكه بر اساس آن میتوان به توصیف امام مهدی(ع) نیز پرداخت. آن حضرتمیفرماید:
«او به مردم از خودشان سزاوارتر و از پدران و مادرانشانبرای آنها دلسوزتر است. او از همة مردم در برابر خدا، متواضعتر و در عملبه آنچه خود بدان فرمان میدهد، سختكوشتر و در دوری گزیدن از آنچه خوداز آن نهی میكند، خوددارتر است.»[SUP]8[/SUP]
5. حضرت رضا (ع) در ادامه میفرماید:
«او[با دو نشانه] شناخته میشود: دانش [بیكران] و استجابت دعا و اینكه او ازهمة رویدادها، پیش از رخ دادنشان خبر میدهد. همة اینها به سبب پیمانیاست كه از سوی پیامبر خدا با او بسته شده و وی آن را به وسیلة پدران خوداز آن حضرت به ارث برده است.»[SUP]9[/SUP]
چنانكه ملاحظه میشودویژگیهای موعود اسلامی چنان دقیق و بیكم و كاست بیان شده است كه زمینةهرگونه اشتباه و خطا در تشخیص مصداق حقیقی این موعود را از بین میبرد وراه را بر مدّعیان دروغین میبندند.
امیدواریم كه خداوند متعال توفیق دیدار شبیه ترین مردم به رسول خدا (ص) و طاووس اهل بهشت را روزی همة ما گرداند.
انشاءالله
منبع: تبیان