اطلاعاتی درباره برنامه اتمی ایران

[@lirez@]

این مطالب توسط خبرگزاری «ریا نووستی» روسیه با بهره گیری ازمطالب در مطبوعات آزاد تنظیم شده است.
"دمیتری مدودف" رییس جمهور روسیه اخیرا در جریان کنفرانس مطبوعاتی مشترکی با "آنگلا مرکل" صدراعظم آلمان اعلام کرد که روسیه اطلاعاتی در خصوص ادامه تحقیقات هسته ای ایران در دست دارد و بر همکاری تهران با آژانس بین المللی انرژی اتمی امیدوارست.
آغاز انرژی اتمی در ایران به دوران حکومت محمد رضا شاه پهلوی باز می گردد زمانی که در اواسط دهه 1950 میلادی مرکز تحقیقات اتمی دانشگاه تهران تاسیس شد. برنامه انرژی اتمی با کمک های آمریکایی ها انجام می شد که ایران در سال 1957 توافقامه استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای را امضا کرد. بر اساس این توافقنامه واشنگتن موظف بود که رآکتور و تجهیزات هسته ای به ایران تحویل دهد و همچنین کارشناسان این کشور را تربیت کند.
در سال 1958 ایران به عضویت آژانس بین المللی انرژی اتمی در آمد. در سال 1963 این کشور قرارداد ممنوعیت آزمایش تسلیحات هسته ای در فضا، جو و زیر سطحی را امضا کرده و روز 2 فوریه سال 1970 پیمان منع گسترش سلاح هسته ای (NPT) توسط تهران امضا شد.
در سال 1973 ایران توافقنامه تضمین های همه جانبه را امضا کرده و در سال 1974 پروتکل الحاقی در خصوص همکاری با بازرسان در تاسیسات هسته ای خود را منعقد کرد. در سال 1973 در ایران برنامه استفاده از انرژی اتمی در اهداف صلح آمیز آغاز شد. در آن زمان قرار بود که در این کشور 23 واحد نیروگاه برق اتمی تاسیس شود. برای این منظور در سال 1974 سازمان انرژی اتمی ایران تاسیس شد که وظیفه اصلی آن عقد قرارداد با کمپانی های خارجی صادر کننده فناوری های انرژی هسته ای بود.
طی سال های 1976-1977 نه تنها آمریکا بلکه فرانسه، بریتانیا، ایتالیا، بلژیک و حتی آلمان نیز در برنامه توسعه انرژی اتمی ایران حضور فعالی داشتند که به عقد یک سری قراردادها در خصوص تحویل تجهیزات سوخت هسته ای برای نیروگاه های اتمی آتی در ایران، آموزش کارشناس و همکاری های دیگر از جمله احداث دو نیروگاه اتمی در شهرها بوشهر و اهواز بود.
کمپانی های آمریکا رآکتور تحقیقاتی TRR را در تهران را به قدرت 5 مگا وات احداث کردند. از ابتدا این رآکتور با سوخت اورانیوم تسلیحاتی (93% غنی شده ) تحویلی از سوی آمریکا کار می کرد. کمپانی Kraft Werk Union آلمان (KWU-Siеmens) در ماه جولای سال 1975 کار احداث نیروگاه اتمی بوشهر را برای دو رآکتور آغاز کرد. قرار بود که توان رآکتور هر واحد 1300 مگا وات باشد و این واحد ها طی سال های 1980-1981 تحویل داده شوند اما بعد از انقلاب اسلامی در ایران در سال 1979 کارشناسان خارجی ایران را ترک کردند. همچنین تعداد بسیاری از کارشناسان ایرانی که در پروژه هسته ای شرکت داشتند نیز ایران را ترک گفتند.

این مقاله تکمیل میشود.......

[@lirez@]

در اوائل سال های 1990 ایران برنامه هسته ای خود را دوباره احیا کرد. منابع اصلی دانش و فناوری های هسته ای برای ایران کشورهای روسیه و چین بودند. در سال 1992 پروتکل همکاری در زمینه انرژی اتمی مکیان ایران و چین و توافقنامه استفاده از انرژی هسته ای در اهداف صلح آمیز میان ایران و روسیه به امضا رسید.

برنامه هسته ای امروز ایران به ادعای مقامات این کشور صرفا در جهت دسترسی به اهداف صلح آمیز و متنوع سازی منابع انرژی با توجه به نیازهای روز افزودن اقتصاد ایران به ظرفیت های جدید نیرو صورت می گیرد. به غیر از این برنامه هسته ای ایران از نظر دولت و جامعه بعنوان طرحی ملی بررسی می شود که باید باعث کاهش وابستگی به نفت در مصرف انرژی کشور شده و همچنین شرایط لازم را برای صادرات سوخت هسته ای در آینده به کشورهای دیگر فراهم آورد.

بر اساس قانونی که در سال 2005 توسط مجلس شورای اسلامی ایران تصویب شد، دولت ایران موظف است که چرخه کامل سوخت را توسعه و طی 25 سال 20 واحد نیروگاه اتمی احداث کند.

برای اجرای اهداف یاد شده ایران از مبنای مساعدی برخوردار است: به ارزیابی کارشناسان تعداد سازه های احداث شده و در حال احداث هسته ای کشور در مجموع به 20 واحد می رسد. همه این زیرساخت ها تحت نظر سازمان انرژی اتمی ایران می باشند. در میان مهم ترین آنها که در چارچوب اجرای برنامه ملی هسته ای از آنها استفاده می شود می توان به :

-مرکز تحقیقات هسته ای تهران؛

-مرکز تحقیقات هسته ای و تولید سوخت اصفهان؛

-مرکز غنی سازی اورانیوم در نطنز؛

-کارخانه تولید آب سنگین در اراک؛

-مرکز تحقیقات هسته ای برای امور کشاورزی و پزشکی در کرج؛

-بخش تحقیقات هسته ای در یزد؛

-مرکز معلم در منطقه قزوین؛

-مراکز تحقیقات هسته ای در بناب و رامسر؛

-مرکز اردکان؛

-لشکر آباد؛

-مرکز تحقیقات فیزیک لویزان (تهران)؛

-انبار زباله های رادیواکتیو قم؛

-تاسیسات فاس و دارخوین؛

اشاره نمود.

روز 11 آپریل سال 2006 غلامرضا آقازاده رییس وقت سازمان انرژی اتمی ایران در برنامه ای تلویزیونی اعلام کرد که 9 آپریل همان سال دانشمندان ایرانی توانستند که در مرکز هسته ای نطنز اورانیوم ایزوتوپ 235 را تا سطح 3,5% غنی سازی کنند بعبارت دیگر اورانیوم با غنای پایین که برای تولید سوخت هسته ای نیروگاه های اتمی بکار می برد.

ادامه دارد.....

[@lirez@]

... یک ماه بعد آقازاده اعلام کرد که دانشمندان هسته ای ایران توانستند که اورانیوم را تا 4,8% غنی سازی کنند. روز 9 آپریل سال 2007 مصادف با روز ملی فناوری هسته ای، ایران رسما آغاز غنی سازی اورانیوم در سطح صنعتی را اعلام کرد. در اواخر ماه سپتامبر سال 2009 تهران به آژانس بین المللی انرژی اتمی خبر احداث دومین کارخانه غنی سازی به نام "فردو" در حوالی قم را اعلام کرد. بر اساس گزارش آژانس، این سازمان بین المللی شواهدی در دست دارد که به استناد آنها احداث مرکز اخیر در سال 2002 آغاز شده است که در سال 2004 متوقف و در سال 2006 بار دیگر از سر گرفته شد. در ماه نوامبر سال گذشته اعلام شد که دولت ایران مجوز احداث ده کارخانه غنی سازی اورانیوم دیگر را نیز صادر کرده که احداث پنج مورد آن قرار است بلافاصله آغاز شود.
بر اساس شواهد گزارش محرمانه "محمد البرداعی" رییس قبلی آژانس بین المللی انرژی اتمی به شورای حکام، تا روز 2 نوامبر سال 2009 در ایران تقریبا 4 هزار سانتریفیوژ برای غنی سازی اورانیوم فعال بود و بیش از 4,7 سانتریفیوژ دیگر نیز نصب شده بودند.
در آن گزارش اشاره می شود که بر اساس بازرسی های آژانس از زمان ابتدای بهره برداری از نطنز در ماه فوریه 2007 تا روز 17 نوامبر 2008 به آبشارهای سانتریفیوژ 9 هزار و 956 کیلوگرم هگزافلورید اورانیوم تزریق شده و 839 کیلوگرم اورانیوم کم غنا تولید شده است.
پیش از آن "علی اکبر صالحی" رییس سازمان انرژی اتمی ایران اعلام کرد که کشورش نسل جدیدی از سانتریفیوژها را برای غنی سازی اورانیوم تولید کرده که آزمایش های لازم بر روی آنها انجام می شود. مقامات ایران بارها اعلام کرده اند که کشورشان نیاز به 50 هزار سانتریفیوژ دارد تا سوخت سالانه نیروگاه های اتمی آینده خود را تامین کند.
9 فوریه سال 2010 خبرگزاری "رویترز" به نقل از شبکه تلویزیونی ایران گزارش داد که ایران کار غنی سازی اورانیوم تا 20% را آغاز کرده است. پیش از آن تهران رسما آژانس بین المللی انرژی اتمی را از قصد خود برای آغاز چنین عملیاتی در کشور باخبر کرده بود.11 فوریه سال 2010 "محمود احمدی نژاد" رییس جمهور ایران اعلام کرد که تهران اولین محموله اورانیوم 20% غنی سازی شده را تولید کرده است. وی همچنین از برنامه سه برابر کردن تولید اورانیوم با غنای 3,5% خبر داد.
17 مه سال 2010 ایران، ترکیه و برزیل تفاهم نامه ای سه جانبه در خصوص تبادل اورانیوم در خاک ترکیه به امضا رساندند. بر اساس این بیانیه، تهران باید 1,2 تن اورانیوم 3,5% خود را به ترکیه فرستاده و طی سال در عوض 120 کیلوگرم سوخت اورانیومی 20% تحویل بگیرد. روز 23 ژوئن سال 2010 خبرگزاری "ایسنا" به نقل از علی اکبر صالحی گزارش داد که ایران 17 کیلوگرم اورانیوم با غنای تا 20% تولید کرده است