[FONT=Arial Narrow]
[FONT=Arial Narrow]
[FONT=Arial Narrow]جبران خليل جبران
[FONT=Arial Narrow]« جبران خليل جبران » كه از علماي بزرگ مسيحيت مرد هنر و صاحب ذوق بديعي است لب به ستايش علي گشوده و چنين مي گويد : « به عقيده من علي بن ابيطالب (پس از پيامبر) نخستين مرد از قوم عرب است كه وجودش همه فضائل كامل بودن را در قوم خويش دميد و آهنگ آن را به گوش مردمي رسانيد كه پيش از آن مانند آنرا نشنيده بودند و در بين تاريكي هاي جاهليت از روش روشن او متحير ماندند; پس كسي كه طريق علي را پسنديد به فطرت سليم بازگشت و آنكه از باب خصومت وارد شد جاهيلت را ترجيح داد. »
[FONT=Arial Narrow]جبران معتقد بود كه : « دو طايفه شيفته روش علي بودند يكي خردمندان پاكدل و ديگري نيكو سرشتان باذوق علي بن ابيطالب شهيد عظمت خويش گشت او از دنيا رفت در حاليكه نماز بر زبانش جاري و دلش از شوق خدا لبريز بود. مردم عرب حقيقت مقام او را درك نكردند تا گروهي از مردم كشور همسايه آنها (ايران ) برخاسته اين گوهر گرانبها را از سنگ تشخيص داده و او را شناختند. »
[FONT=Arial Narrow]جبران اضافه مي كند كه : « علي (ع ) مانند پيغمبران درگذشت مقام و شان او در بصيرت و بينايي چون پيغمبران مختص شهر بلد قوم زمان و مكان نبوده و شخصيتي بين المللي داشت . »
[FONT=Arial Narrow]جبران هميشه نام علي (ع ) را در مجالس خاص و عام به زبان مي آورد تعظيم مي كرد و مي گفت علي از جهان رفت درحاليكه هنوز رسالتش را به كمال تبليغ نكرده بود.
[FONT=Arial Narrow]
[FONT=Arial Narrow]شبلي شميل
[FONT=Arial Narrow]« شبلي شميل » دانشمندي است كه در سال 1335 هجري درگذشت وي شاگرد برجسته مكتب داروين بود و نخستين كسي است كه نظريه « قوه » را در شرق منتشر كرد سپس برخلاف مكتب استاد خود كه فردي الهي بود به انكار مقدسات و جهان ماورا طبيعت برخاست وتا لحظه مرگ از مكتب ماديگري پيروي نمود.
[FONT=Arial Narrow]وي با اصراري كه در انكار توحيد داشت در برابر شخصيت علي ( ع ) سرتعظيم فرود آورده و در مورد او چنين مي گويد : « امام و پيشواي انسانها علي بن ابيطالب بزرگ بزرگان و يگانه نسخه اي است كه با اصل خود « پيامبر ( ص ) » مطابق است هرگز اهل شرق و غرب سخنراني نظير او در گذشته و حال نديده است . »
[FONT=Arial Narrow]
[FONT=Arial Narrow]ميخائيل نعيمه
[FONT=Arial Narrow]« ميخائيل نعيمه » كه از دانشمندان مسيحي است در مقدمه اي كه بر كتاب « صوت العداله الانسانيه » نوشته درباره حضرت علي (ع ) چنين مي گويد : « پهلواني امام (ع ) تنها در ميدان جنگ نبود بلكه او در روشن بيني پاكدلي بلاغت سحر بيان اخلاق فاضله شور ايمان بلندي همت ياري ستمديدگان و نااميدان متابعت حق و راستي و بالجمله در همه صفات پهلوان بود. اگرچه مدت زيادي از حضور او گذشته اما هرگاه بخواهيم بنياد زندگي نيكو و سعادتمندي را بگذاريم بايد به روش او رجوع كرده و دستور و نقشه را از او بگيريم . »
[FONT=Arial Narrow]
[FONT=Arial Narrow]جرج جرداق
[FONT=Arial Narrow]« جرج جرداق » مسيحي نويسنده معروف لبناني در كتاب « صوت العداله الانسانيه » درباره علي ( ع ) چنين مي نويسد : اي دنيا چه مي شد اگر همه نيروهايت را در هم مي فشردي و دوباره شخصيتي مانند علي با آن عقل قلب زبان و شمشير نمودار مي كردي »
[FONT=Arial Narrow]
[FONT=Arial Narrow]كارلايل
[FONT=Arial Narrow]« كارلايل » فيلسوف انگليسي هر گاه به نام علي (ع ) مي رسيد بزرگي علي چنان او را به وجد مي آورد و نيروي عظمت آن حضرت چنان تحريكش مي كرد كه از بحث علمي بيرون مي شد و بي اختيار شروع به مديحه سرايي او مي كرد او درباره علي چنين مي گويد : « ما نمي توانيم علي را دوست نداشته باشيم و به وي عشق نورزيم زيرا هر چه خوبي هست كه ما آن را دوست داريم همه در علي جمع است . او جوانمرد شريف و بزرگواري بود كه دلش سرشار از مهر و عطوفت و دليري بود از بشر شجاعتر اما شجاعتش آميخته با مهر و عطوفت و لطف و احسان بود.
[FONT=Arial Narrow]پيش از رحلت خود درباره قاتلش از او نظر خواستند فرمود : اگر زنده ماندم خود مي دانم چه كنم و اگر درگذشتم اختيار با شماست اگر مي خواهيد او را قصاص كنيد يك ضربت بيشتر به او نزنيد و اگر عفو كنيد به تقوي نزديكتر است . »
[FONT=Arial Narrow]
[FONT=Arial Narrow]لامنس
[FONT=Arial Narrow]« لامنس » يك كشيش بلژيكي است كه در زبان عربي و تاريخ عرب مهارت داشت . او درباره علي (ع ) مي گويد : « براي عظمت علي اين بس كه تمام اخبار و تواريخ علمي اسلامي از او سرچشمه مي گيرد. او حافظه و قوه شگفت انگيزي داشت . علماي اسلام از مخالف و موافق از دوست و دشمن مفتخرند كه گفتار خود را به علي مستند دارند چه گفتار او حجيت قطعي داشت او باب مدينه علم بود و با روح كلي پيوستگي تام داشت . »
[FONT=Arial Narrow]
[FONT=Arial Narrow]مادام ديالافوا
[FONT=Arial Narrow]« مادام ديالافوا » در مقام تعريف حضرت علي (ع ) چنين مي نويسد : « احترام علي (ع ) در نزد شيعه به منتهي درجه است و حقا هم بايد اين طور باشد زيرا اين مرد بزرگ علاوه بر جنگها و فداكاريهايي كه براي پيشرفت اسلام كرد در دانش فضائل عدالت و صفات نيك بي نظير بود و نسلي پاك و مقدس نيزاز خود باقي گذارد. فرزندانش نيز از او پيروي كردند و براي پيشرفت مذهب اسلام مظلومانه تن به شهادت دادند. علي (ع ) كسي است كه در قضاوت به منتها درجه عدالت رفتار مي كرد و در اجراي قوانين الهي اصرار و پافشاري داشت . علي كسي است كه اعمال و رفتارش نسبت به مسلمانان منصفانه بود او كسي است كه تهديد و نويدش قطعي بود. »
[FONT=Arial Narrow]
[FONT=Arial Narrow]پطروشفسكي
[FONT=Arial Narrow]« پطروشفسكي » استاد دانشگاه لنينگراد مي گويد : « علي (ع ) تا سرحد شور و عشق پاي بند دين صادق و راستگو بود.... و مقام صفات اولياالله در وجودش جمع بود. »
