پیونگ یانگ متحول می شود؟

[FARSHAD.ADL]

*دکتر اسماعیل بشری، استاد دانشگاه و کارشناس مسائل شبه کره، در گفتگو با دیپلماسی ایرانی با اشاره به توافق اخیر آمریکا و کره شمالی معتقد است تحولات جهانی کره شمالی را به توافق با آمریکا سوق می دهد.

 
ایالات متحده و کره شمالی روز چهارشنبه توافق کردند، پیونگ یانگ، غنی سازی اورانیوم، و آزمایشهای هسته‌ای و موشکی خود را متوقف کرده، به بازرسان آژانس اجازه دهد برای نظارت به آن کشور بازگردند و در مقابل ایالات متحده نیز تضمین کرد کمک‌های انساندوستانه از جمله، مواد غذایی و دارو به ِ کره شمالی ارسال کند
.

در این باره با دکتر اسماعیل بشری، استاد دانشگاه و کارشناس مسائل شبه کره، به گفتگو پرداخته ایم که در زیر می خوانید:
    
 آقای دکتر، توافق اخیر آمریکا و کره شمالی شامل چه مسائلی است؟

 
  کره شمالی چهارشنبه گذشته اعلام کرد که آزمایش موشک های دور برد و عملیات غنی سازی اورانیوم را در این کشور به حالت تعلیق در می‌ آورد. این تصمیم بر اساس توافقی بوده است که بر اساس آن دولت آمریکا ۲۵۰ تن مواد غذایی به شکل کمک بلاعوض به این کشور می ‌فرستد
.

کره شمالی از زمان قحطی در دهه ۱۹۹۰ به بعد دچار مشکلات زیاد برای تامین مواد غذایی بوده و برای رفع نیازهای خود، به کمک های خارجی محتاج است. این توافق می تواند در راستای این نیازها باشد.
 
   
 آیا این اتفاق به منزله چرخشی در سیاست خارجی این کشور می تواند محسوب شود؟

 
 . باید توجه داشت که این بار اولی نیست که کره شمالی دست به چنین اقدامی می زند. کره شمالی قبلا نیز در مذاکره با کشورهای کره جنوبی، چین ، آمریکا، ژاپن و روسیه در جریان مذاکرات شش جانبه چنین کاری کرده بود. در سال 2006 نیز کره شمالی اعلام کرده بود که با تعلیق فعالیت های هسته ای خود در برابر دریافت کمک های خارجی موافقت کرده است اما دوسال بعد به این دلیل که مدعی بود آمریکا به تعهدات خود عمل نکرده مجددا فعالیت های خود را از سر گرفت. 
   
 آیا می توان گفت که این اتفاق تحت تاثیر فوت کیم جونگ ایل، رهبر سابق این کشور و به قدرت رسیدن کیم جونگ اون است؟

 
  نظر من این گونه نیست. چرا که مقدمات این توافق قبل از فوت کیم جونگ ایل شروع شده بود. مرگ او منجر به توقف این موضوع شد. پس از مرگ اوهم کیم جونگ اون بالافاصله آمادگی خود را اعلام کرد که به مذاکرات ادامه دهد. ولی ایام طولانی عزاداری برای مرگ رهبر سابق این کشور توقف در مذاکرات را منجر شد. پس از گذشت ایام عزاداری مذاکرات بین کره شمالی و آمریکا بدون سر و صدا برگزار شد و به نظر می رسد حالا به نتیجه رسیده است. بنابراین این توافق مبتنی بر مذاکراتی است که در زمان رهبر سابق کره شمالی آغاز شده بود و حرکت جدید و ابتکاری از سوی رهبر جوان کره شمالی محسوب نمی شود. 
   
 چرا کره شمالی به این توافق تن داده است و به نوعی از مواضع خود عقب نشینی کرده است؟

 
  نظر می رسد که این وضعیتی که در جهان پیش آمده در این تصمیم موثر بوده است. به هر حال بیساری از کشورهایی که متحد کره شمالی بوده اند و از این کشور حمایت کرده اند، دچار مشکل شده اند و نظام هایشان در ادامه حیات خود با مشکلاتی دست و پنجه نرم می کنند. این تحولات بر ذهنیت مقامات کره شمالی نیز قطعا تاثیر می گذارد و آنها خود را آماده می کنند که به توافقی به آمریکا برسند. 
   
 بنابراین شما در مجموع این حرکت را مثبت و امیدوار کننده ارزیابی می کنید؟

 
  چه این حرکت می تواند مثبت و امیدوار کننده ارزیابی شود ولی چنانچه اشاره کردم نباید دور از ذهن داشت که کره شمالی پیش از این هم با طرفهای مذاکره خود توافقاتی کرده بود و حتی فعالیت های راکتور خود را متوقف کرده بود ولی ظاهرا آمریکا و دیگران در ارسال مواد غذایی کوتاهی کردند و توافقات را نادیده گرفتند و همین منجر به شکست مذاکرات شده بود. در این مورد هم باید صبر کرد و دید آیا واقعا دو طرف به مفاد این توافق پایبند خواهند بود و آیا آمریکا می تواند نظر مثبت مقامات کره شمالی را جلب کند یا خیر؟ 

[External Link Removed for Guests]

[SORENA]

این توافق بنظرم به ضرر ایران هست چون اگه با کره شمالی به توافق برسن تمام تمرکزشون میره رو ایران و با وضع ناپایدار سوریه و حرفها و کارهای جدید حماس تنها ایران میمونه که روش متمرکز شن ، ایران هم متحدی در عمل نداره که بتونه روش حساب کنه بجز یک گروه کوچک تو لبنان

اسراییل هم که ترسیده اگه الان نتونه جلو ایران رو بگیره 10 سال دیگه اصلا فکر حمله رو هم نباید بکنه چه برسه به حرفش رو زدن

ترکیه و عربستان هم دنبال این هستن که قدرت ایران رو کم کنن بهترین راه هم اینکه دوبار کشور مارو درگیر جنگ ببینن این بار بجای جنگ بین دو کشور شیعه (عراق و ایران) ، جنگ بین ایران با آمریکا یا اسرائیل یا همه ی ناتو!

کشورهای ریزه میزه دشمن ایران هم کم نیستن از جمهوری آذربایجان بگیر تا کویت و امارات و قطر و ....

[gurkha]

با وضع ناپایدار سوریه و حرفها و کارهای جدید حماس
....

سخنان اسماعیل هنیه و تحلیل قائم مقام سابق وزارت خارجه
بعد از يک سال سکوت حماس در مورد بحران در سوريه، اسماعيل هنيه بالاخره اين سکوت را شکست و از معارضان سوري حمايت کرد. جمعه گذشته اسماعيل هنيه، نخست‌وزير حماس در غزه با حضور در نماز جمعه قاهره سخنان تندي را عليه دولت سوريه بيان کرد و از مخالفان مسلح اين کشور حمايت نمود. حماس که سال‌ها ميهمان سوري‌ها بوده و دولت اسد از هيچ اقدامي براي به قدرت رسيدن و حمايت مالي و تسليحاتي آنها دريغ نکرده بود اما در ميانه حوادث سوريه و پس از شکست نشست تونس، تغيير موضع داد و برخلاف مشي سياسي خود مبني بر عدم دخالت در امور داخلي کشورهاي ديگر، وارد دعواي داخلي سوريه شد و از مخالفان اين کشور حمايت کرد. اين اقدام انعکاس‌هاي متفاوتي داشته‌است. به دنبال انعکاس وسيع موضع جديد وعجيب حماس در سطح جهان به تازگي صلاح بردويل، يکي از رهبران اين جنبش اعلام کرد که «موضع حماس در مورد سوريه تغييري نکرده‌است و اين جنبش در امور داخلي هيچ کشوري دخالت نمي‌کند و تنها خواستار پايان دادن به خون‌ريزي‌ها در سوريه شده‌است.» اين موضع را برخي تحليلگران چرخش دوباره حماس و يا تلطيف اظهارات تند رهبران اين جنبش در قبال حکومت دمشق عنوان کرده‌اند. حسين شيخ‌الاسلام، قائم‌مقام پيشين وزارت خارجه در گفت‌وگويي با ديپلماسي ايراني درباره چرخش جديد حماس سخن گفته‌است.
به نظر شما اعلام حمايت اسماعيل هنيه از معارضان سوري را مي‌توان يک چرخش در مواضع حماس دانست؟
حماس از يک طرف زائيده اخوان‌المسلمين است و در واقع دنباله اخوان‌المسلمين در داخل فلسطين است،‌ از طرف ديگر در سوريه متولد شده‌است. اين حافظ اسد بود که وقتي انورسادات و شاه حسين، پادشاه اردن معاهدات صلح را امضا کردند، مقاومت را ادامه داد و در پرتو ادامه مقاومت، حماس متولد شد و مقاومت فلسطيني به وجود آمد. در جريانات اخير، در داخل حماس کشمکشي بين دو جناح ايجاده شده‌است؛ جناحي که دين حماس به دولت سوريه را مد نظر قرار مي‌دهد و به مشکلاتي که به سوريه از قبل پشتيباني حماس وارد آمده، اشاره مي‌کند و جناحي که ريشه اخواني را مد نظر قرار مي‌دهد و تحت فشار ساختارهاي حزبي اخوان‌المسلمين قرار دارد. فشارهاي ساختارهاي حزبي اخوان از سوي شاخه‌هاي اين جريان در ترکيه، سوريه و تونس به حماس تاثيرگذار بوده‌است و حماس که تلاش مي‌کرد موضع ميانه داشته باشد، به يک طرف گرايش بيشتري پيدا کرده‌است.
به نظر شما اين مسئله در طولاني‌مدت مي‌تواند بر محور مقاومت تاثيرگذار باشد؟
اين بستگي به اوضاع داخلي سوريه دارد. در هر صورت ما بايد تلاش کنيم که اين اشتباه حماس باعث لطمه خوردن مقاومت نشود.
به نظر شما موضع حماس اشتباه بوده‌است؟
بله. اکنون که همه کشورهاي پشتيبان اسرائيل در تونس جمع شده‌اند که از معارضه سوريه حمايت کنند و عربستان سعودي تلاش داشت که از اين جلسه، اين بيرون بيايد که معارضه سوريه بايد مسلح شود و موضوع را به سمت جنگ داخلي سوق دهيم تا فضا براي دخالت بين‌المللي فراهم شود، حماس نبايد اين موضع‌گيري را انجام مي‌داد. در تونس چه کساني دور هم جمع شده‌اند؟ خانم کلينتون، وزراي خارجه کشورهاي طرفدار اسرائيل، سران اتحاديه عرب و.... معلوم است که اين جلسه،‌ جلسه دولت‌هاي طرفدار مقاومت نبوده‌است. اين موضع‌گيري حماس مي‌تواند اين معنا را داشته باشد که حماس هم در کنار شرکت‌کنندگان در اين نشست قرار گرفته‌است؛ اين غلط است و موضع درستي نيست. اين موضع کساني که با اسرائيل ضديت مي‌کنند، نيست. حماس بايد در کنار کساني بايستد که از مسئله فلسطين و مقاومت حمايت مي‌کنند.
برخي تحليلگران با توجه به توافقاتي که فتح و حماس با هم انجام داده‌اند، معتقدند ماهيت حماس به مرور از يک گروه مبارز تبديل به يک گروه سياسي مي‌شود. اين مسئله تا چه حد به واقعيت نزديک است؟
صحبت‌هايي که حضرت آقا با آقاي هنيه انجام داده‌اند پاسخي است به اين سوال. رهبر انقلاب در اين صحبت‌ها به مسئله عرفات اشاره کردند اما در انتها گفتند که البته ما به شما مطمئن هستيم و مي‌دانيم که شما ايستاده‌ايد. آقاي هنيه هم در پاسخ به فرمايشات آقا تاکيد کرد که براي ما «فلسطين؛ من النهر الي البحر» آرمان است و ما سلاح را زمين نخواهيم گذاشت و به مبارزه ادامه مي‌دهيم. همان طوري که شما اشاره کرديد اين گرايش در حماس در حال شکل‌گيري است. اين گرايش از آنجا ايجاد شد که محمود عباس در حال زوال بود. يعني نتوانسته بود که حداقل چيزي که حتي فلسطيني‌هاي سازشکار مي‌خواستند و حتي آمريکا و اروپا هم بر آن صحه گذاشته بودند، يعني توقف شهرک سازي را به دست آورد. وقتي قطعنامه توقف شهرک سازي‌ها به شوراي امنيت رفت، آمريکا در مقابل چهارده راي موافق، اين قطعنامه را وتو کرد. محمود عباس ديگر برگي براي بازي نداشت. محمود عباس خواست که ژستي ضداسرائيلي بگيرد و خواست که کرسي سازمان آزادي‌بخش فلسطين که يک کرسي ناظر است، ‌به کرسي دولت مستقل فلسطيني تبديل شود اما در واقع چيزي عوض نمي‌شد. اين مسئله نياز داشت که محمود عباس بتواند بگويد که من رئيس هر دو قسمت فلسطين يعني هم غزه و هم کرانه باختري هستم. حماس اين نياز محمود عباس را متوجه شد و درمقابل، برخي مسائل را درخواست کرد. اين اساس آشتي ملي شد. حماس احساس مي‌کرد که در انتخابات قبل پيروز شده و اکثريت مجلس قانونگذاري فلسطين را به دست آورده و اگر الان انتخابات ديگري برگزار شود، با توجه به جو بيداري اسلامي، حتما کرسي‌هاي بيشتري را نيز به دست خواهد آورد. آن‌وقت اگر اتحادي ميان کرانه باختري و غزه وجود داشته باشد، مي‌تواند نخست وزيري براي هر دو قسمت تعيين کند. بنابراين شرط کرد که انتخابات انجام شود و آن چه لازمه انتخابات بود، يعني انتخابات قانونگذاري، انتخابات رئيس و مجلس ملي و بازسازي سازمان آزادي‌بخش فلسطين انجام شود. زمينه اين کار، اين بود که زنداني‌هاي دو طرف آزاد شوند؛ امکانات حضور دو طرف در هر دو منطقه غزه و کرانه باختري فراهم شود؛ انتخابات ظرف يک سال آينده برگزار شود. اما هم حماس و هم فتح معتقد بودند که اين اقدامات بايد توسط يک دولت تکنوکرات صورت گيرد. دولتي که حزبي نباشد و از يک طرف پشتيباني نکند. فتح، سلام فياض را معرفي کرد که مورد قبول حماس قرار نگرفت. اين موضوع که چه کسي مامور تشکيل دولت شود، محل اختلاف شد و کارها را عقب انداخت. در نهايت خالد مشعل با اين تحليل که هر کسي هم نخست وزير شود تحت نظر رئيس بايد فعاليت کند و رئيس هم ابومازن است، گفت: پس بهتر آن است که خود او را به عنوان نخست وزير هم بپذيريم. بدون اين که اين مسئله در داخل حماس پخته شود، خالد مشعل اين توافق را در دوحه امضا کرد. اما جناح مترقي حماس اين مسئله را قبول نداشت. علاوه بر اين، براساس قانون فلسطين يک نفر نمي‌تواند دو سمت نخست وزيري و رياست سلطه را به طور هم زمان داشته باشد. بنابراين، اين گرايش سياسي در حماس وجود دارد. محمود عباس اساسا به مقاومت اعتقاد ندارد. درنهايت به مقاومت مردمي اعتقاد دارد. حماس اساسا قدرت خود را به دليل مقاومت مسلحانه به دست آورده‌است. حماس چون توانست امنيت اسرائيل را تهديد کند، مورد اقبال مردم قرار گرفت. اگر حماس اسلحه را کنار بگذارد، فرق چنداني با احزاب ديگر فلسطيني ندارد. برخي عناصر در داخل حماس نيز تحت فشار محمود عباس قبول کردند که بايد مقاومت مردمي را پيگيري کرد. به همين دليل مقام معظم رهبري داستان عرفات را براي آقاي هنيه توضيح دادند. عرفات و خالد الحسن و ابوجهاد، انقلابيون سازمان فتح بودند. اينها هم از اخوان تغذيه فکري مي‌کردند اما انقلابي بودند. اينها باعث تحول سازمان آزادي‌بخش شدند ولي در طول زمان به دليل سياسي‌کاري و اينکه تصور کردند بايد به خاطر مواضع سياسي‌اي که به دست مي‌آورند، امتياز از مقاومت دهند، استحاله شدند تا به جايي رسيدند که درنهايت اثرگذاري خود را از دست دادند.
با توجه به اين موضع‌گيري حماس و نيز بحران سوريه به نظر مي‌رسد که حلقه‌هاي مقاومت در منطقه دچار چالش شده‌است. تاثير اين مسئله بر ايران چه خواهد بود؟
غرب براي جبران شکست هايي که از ايران و مقاومت خورده‌است علي‌الخصوص سقوط حسني مبارک، تمام توان خود را بسيج کرده تا به مقاومت ضربه بزند. قطعا اگر مقاومت تضعيف شود، ايران يکي از اهرم‌هاي اساسي خود را از دست خواهد داد. البته ما تلاش کرديم و تلاش مي‌کنيم که اين اتفاق رخ ندهد. مقاومت داراي اهرم‌هاي ديگري مانند برادران حزب‌الله است. اما در هر صورت هر يک موضعي که مقاومت از دست دهد، حتما خسارت است.

[External Link Removed for Guests]