:
ابومروان عثمان بن عبده بن حسین بن طه، خوشنویس عرب زبانی است که به واسطهنگارش "مصحف مدینه" شهرت یافته است، مصحفی که موسسه چاپ مصحف شریف ملک فهدآن را منتشر کرد.
وی در روستای شهر حلب در سوریه به سال 1934میلادی چشم به دنیا گشود. متاهل و دارای هفت فرزند است. پدرش، شیخ "عبده حسین طه" امام جماعت، سخنران مسجد و استاد خوشنویسان سوریه است.
عثمان طه در رشته شریعت اسلامی در مقطع کارشناسی فارغ التحصیل شد و زبان عربی، نقاشی و هنرهای اسلامی را فرا گرفت.
ویاز خوشنویس بزرگ جهان اسلام استاد حامد العامدی در سال 1973 میلادی اجازهخوشنویسی دریافت کرد و در خطاطی در محضر تنی چند از خوشنویسان همچون محمدعلی المولوی، ابراهیم الرفاعی در شهر حلب، محمد بدوی الدیرانی در دمشق وهاشم البغدادی زانوی تلمذ نهاد.
هرگاه به آیاتی بر میخورم که کافران، ستمگران، منافقان و مقصران در عبودیتخداوند را، انذار می دهد، سینه ام تنگ می شود و حالتی از خوف و ترس بر منچیره می شود که در اغلب اوقات خودم را از یاد می برم و نفسم بند می آید وعرق می کنم حتی اگر، فصل زمستان باشد
عثمان طه همچنین عضو کمیته داوری مسابقه بین المللی خوشنویسی است که از سوی سازمان جهان اسلام برگزار می شود.
اودر سال 1370 میلادی برای وزارت اوقاف سوریه، نخستین مصحف را کتابت کرد. ودر سال 1388 میلادی به کشور عربستان سعودی رفت و به عنوان خطاط برگزیدهموسسه چاپ قرآن ملک فهد و کاتب مصحف های مدینة النبی ، قرآنی را نگاشت کهوجه مشخصه اش اتمام آیه در انتهای صفحه بود.
همچنین در همان سال به عضویت هیات داوری مسابقه بین المللی خط عربی در استانبول در آمد، این مسابقه هر سه سال یک بار برگزار می شود.
گفتگو:
سوال: کتابت این مصحف شریف کی و چگونه به ذهنتان خطور کرد؟
درابتدا این برای من و هر خوشنویس دیگر که مورد احترام مردم است، یک رویایدست نیافتنی بود که به خاطر شرافت عمل و تبرک به خداوند و سود مسلمانانمصحفی را نگارش کند که مسلمانان آن را به اعتبار کلام خدا بودن قرائتمیکنند و از آن بهره مند می شوند .
هر خطاطی بیمناک است از کتابت مصحف شریفی که منزلتش بدین پایه و بلندی است.
درآغاز از سوی وزارت اوقاف در شهر خودم به این مهم مکلف شدم جز اینکه نسبتبه انجام این کار بزرگ مردد بودم و در انجام چنین عمل سترگی ترس و وحشتسرتاپای وجودم را فرا گرفته بود.
سوال: تا کنون چند مصحف به نگارش درآورده اید؟
دقیقا به خاطر ندارم، اما تا آنجایی که می دانم بیش از ده مصحف به روایتها ی مختلف مشهور نوشته ام.
سوال: برای کار چگونه شد که به موسسه چاپ قرآن ملک فهد رفتید؟
هنگامبازگشایی موسسه ملک فهد در مدینه منوره، علما درباره نسخه ای از قرآن بهرسم الخط عثمانی و به روایت حفص، بحث و گفتگو می کردند که خطش مورد رضایتهمگان واقع شود. هنگامی که نسبت به یکی از نسخه های قرآن انتشارات شامیهدر دمشق، به خط من، وقوف پیدا کردند از نوع خط و سبک نگارش آن شگفت زدهشدند و نسبت به چاپ آن در موسسه پس از اعمال اندکی و یرایش، اتفاق نظرپیدا کردند. پس از اطلاع کمیته علمی موسسه، بر آن شدند تا مرا به عنوانخوشنویس قرآن های مدینه، به کشور عربستان سعودی معرفی کنند و این قضیهبرمی گردد به 20سال پیش تقریبا.
آنگاه قرآن دیگری را به روایت حفص نوشتمبه گونه ای که صفحه به آیه ختم شود و تمام تلاش و عصاره مهارتم را روی اینکار گذاشتم، تا اینکه نسخه ای در نهایت استحکام و زیبایی و محصولی ویژه ازسوی مجمع چاپ قرآن ملک فهد پدید آمد که مقبول و مورد ستایش عام و خاصمسلمانان گردید.
بعد از آن قرآن دیگری نوشتم باز به روایت حفص و به رسم الخط عثمانی و به ترتیب مصحف "شمرلی مصری" که هم اکنون زیر چاپ است.
همینطور قرآنهای دیگری را به روایت ورش، قالون و دوری نوشتم که همگی به نام خادم حرمینشریفین- حفظه الله- و به عنوان هدیه ای به مسلمانان جهان، مورد بازنگری،چاپ و نشر قرار گرفته اند.
عثمانطه در سال 1370 میلادی برای وزارت اوقاف سوریه، نخستین مصحف را کتابت کرد.و در سال 1388 میلادی به کشور عربستان سعودی رفت و به عنوان خطاط برگزیدهمجمع چاپ قرآن ملک فهد و کاتب مصحف های مدینة النبی ، قرانی را کتابت کردکه وجه مشخصه اش اتمام آیه در انتهای صفحه بود.
سوال: آن هنگام که مشغول کتابت این مصف شریف بودید و شب و روز در نفحات روحانی آن تنفس می کردید، چه احساسی داشتید؟
خطاطقرآن باید به منظور تلاوت و حفظ قرآن از کودکی به این کتاب نزدیک باشد وبه زبانی آشنا باشد که برای دریافت معانی قرآن مهم است.
من ازدوران خردسالی بسیاری از متون لغوی، فقهی و عقیدتی را از مرحوم پدرمفراگرفتم، در نتیجه برای کتابت قران کریم و بهره گرفتن از معانی آیاتکریمه آماده شدم، تردیدی نیست که در قرآن کریم آیاتی بشارت دهنده و انذارکننده وجود دارد و من هر گاه به آیات مبشرات مواجه می شدم در رویایی به سرمی بردم که نعمت دنیوی و اخروی خداوند است. من با خیال آسوده کتابت می کنماما هر گاه به آیاتی بر می خورم که کافران، ستمگران، منافقان و مقصران درعبودیت خداوند را، انذار می دهد، سینه ام تنگ می شود و حالتی از خوف و ترسبر من چیره می شود که در اغلب اوقات خودم را از یاد می برم و نفسم بند میآید و عرق می کنم حتی اگر، فصل زمستان باشد...
در نگارش آیاتکریمه ای که خداوند –سبحانه و تعالی- بندگان پرهیزگارش را وعده نعمت داده،تامل می کنم، اما در کتابت آیاتی که وعده عقاب داده، با رعایت خوشنویسی وپرهیز از خطا، به گونه ای شتاب می کنم که از این فضای ترس انگیز خلاص شوم.خلاصه اینکه در خلال کتابت قرآن از امور دنیایی غافل می شوم و به این اموراعتنایی ندارم... این حالات نفسانی به هنگام نوشتن آیات کریمه از نظراتقان خط و عدم آن، نسبتی وارونه دارد.
سوال: میان دو خطعثمانی که نوشتید با خط دهلوی و خط مسما به "نسخ تعلیق" که در شبه قارههند منتشر شده، تفاوت آشکاری وجود دارد، شما آن خط را چگونه توصیف میکنید؟ و آیا منبعی سراغ دارید که در این خصوص بتوانم از آن استفاده کنم؟
رسمالخطی که در شبه قاره هند، قرآن ها به شیوه آن نوشته شده است، در زمرهانواع خط عربی شمرده نمی شود و بدون تاریخ است، و رسانه ها این نوع خط رابه رسمیت نمی شناسند و به اعتقاد من این خط نه نسخ است و نه تعلیق، ملتهایشرق اسلامی به این خط(عثمان طه) و این روایت مخصوص(روایت حفص از عاصم) بهآن عادت کرده اند و چاره ای نیست جز اینکه آن را بپذیرند چرا که تلاوتقرآن مهمتر است...
مندر نگارش قران کریم سبک خاصی ابداع کردم که همان بسط کلمه و حرکت گذاری دربالای حروف تابع آن است و مردم از خاص و عام، همه آن را ستایش می کنند بهاین دلیل که این شیوه خاص بر وضوح و زیبایی واژه می افزاید.
سوال: آسان ترین و دشوارترین خط از نظر فراگیری و نگارش کدام است؟
آسانترین خطوط، خطی است نسبتا خاضع و زیبا نزد آن عده ای که آن را محکم میدانند- خط ملتهای عرب زبان در هر زمان و مکانی-که همان خط رقعه است، ودشوارترین خطوط هم خط "ثلث" است که ضرب المثل زیبایی و قدرت و عظمت است وبه همین دلیل، آن را "پادشاه خط ها" نامیده اند و هرگاه خط عربی می گویندمنظور همین خط ثلث است و خطاطی که آن را شایسته نداند خطاط انگاشته نمیشود....
سوال: چرا خط "ثلث" را "ثلث" نامیدند؟
ازقدیم تعریف هایی وجود داشته، و بسیاری از خطاطان بر حسب باورهای خود، اینتعاریف را پذیرفته اند. خط "ثلث" از خط "طومار" گرفته شده که در این خط(طومار) پهنای قلم به اندازه 24 مو از موهای قاطر است، خط "ثلث" از طومارمنشق شده و ان ثلث طومار است، و اندازه پهنای قلم در خط ثلث، یک سومطوماراست یعنی به اندازه 8مو از موهای قاطر و از آن "نصف" مشتق شده است وآن به اندازه 12 مو است و نیز "ثلثین" که 16موست و این موها عبارتند ازاندازه تقریبی قلم ها.
سوال: وجه تمایز خط نسخی که قرآن مدینه نبوی به شیوه آن نوشته شده با خط نسخ عام چیست؟
مندر نگارش قران کریم سبک خاصی ابداع کردم که همان بسط کلمه و حرکت گذاری دربالای حروف تابع آن است و مردم از خاص و عام، همه آن را ستایش می کنند بهاین دلیل که این شیوه خاص بر وضوح و زیبایی واژه می افزاید.
رحمت خدا و رزق فراوانش را برای شما خواستارم و سپاسگزارم از اینکه این فرصت دیدار را در اختیار من گذاشتید.
تبیان