نيروي هوايي ايالات متحده (USAF) ، NATO نيروي هوايي سلطنتي (RAF)، نيروي هوايي فرانسه، نيروي هوايي شيلي، نيروهاي نظامي عربستان سعودي و نيروهاي دفاعي ژاپن از سيستم آواكس استفاده مي كنند.
نيروي هوايي ايالات متحده تعداد زيادي هواپيماي 33E-3B و سنتری E-3C در اختيار دارد كه اغلب آنها در پايگاه هوايي تينکر در شهر اوكلاهاما از ايالت اوكلاهاما قرار دارند. ناوگان سنتری USAF كه از سال 1977 فعال بوده امنيت بسيار زيادي دارد و تنها يك فروند از اين هواپيماها در آلاسكا سقوط كرده و يك فروند ديگر هم به شدت آسيب ديده (بال پورت خارج از # موتور شماره 1) كه اين حادثه در طي يك سوختگيري هوايي (در طي مانورهاي پرواز) در حريم هوايي عربستان صعودي طي عمليات ELF-1 رخ داده است. حادثه سقوط در آلاسكا براي هواپيماي Yukla 27، با شماره دم 354 در هنگام برخاستن از پايگاه هوايي المن دورف آلاسكا در 22 سپتامبر 1995 رخ داد كه علت حادثه ورود چندين غاز برفي كانادايي به درون موتورهايش بود. همه 24 كانادايي و آمريكايي جان خود را از دست دادند. دو مراسم يادبود براي اين حادثه ترتيب داده شد: مراسمي در پايگاه هوايي المن دورف و مراسمي در پايگاه هوايي تينكر.
نشان افتخار مدير جنگ هوايي و نشان افتخار مدير اسلحه دونشان دفاع هوايي هستند كه (به ترتيب) به افسران و پرسنل هواپيي E-3 يا عمليات هاي مشابه C3 كه در سيستم هاي رادار زميني اجرا مي شوند اختصاص يافته اند. مديران جنگ هوايي آواكس نيروهاي هوايي ايالات متحده (ABM) نشان هايي مشابه نشان هاي خلبانان و درياداران دريافت مي كنند.
ناتو هم 17 هواپيماي سنتری E-3 دارد (در اصل 18 هواپيما داشت اما يك فروند از اين هواپيماها سقوط كرد) كه آشيانه شان پايگاه هوايي گيلن كيرشن آلمان است. بريتانيا هفت، عربستان سعودي پنج، فرانسه هم چهار هواپيماي آواكس دارند.
در صورت تأمين بودجه، سيستم آواكس در صنايع هوايي ايالات متحده در مورد هواپيماي E-10 MC2A به خدمت گرفته خواهد شد.
در شوروي سابق، "هواپيماي بسيار مهم (Mainstay)" بريف A-50 استاندارد حامل هاي هواپيماي ليوشين I1-76 به نام "Candid" به استاندارد آواكس تبديل شده است. يكپارچگي سيستم و عملكرد رادار اين هواپيماها در مقابل E-3 بسيار ضعيف است. چندين كشور ديگر (ايران، چين و هند) از I1-76 به عنوان اساس كار سيستم هاي رادار خود استفاده كرده اند.
اسرائيل سيستم فالكون IAI/Elta را طراحي كرده است كه از يك آرايه فعال كه به صورت الكترونيكي اسكن مي شود در كنار يك آنتن روتودوم استفاده مي كند. اسرائيل‌ها سيستم را روي يك پلاتزم بوئينگ كار گذاشته اند و سيستم رادار را به هند و شيلي فروخته اند. استراليا و تركيه در نظر دارند كه انواع بوئينگ 737 AEW و C را با استفاده از سيستم رادار نرثروپ گرامان MESA به خدمت بگيرند.
اخيراً آنها از هواپيماي گلف استريم G-550 استفاده كرده اند كه در آن از سيستم هاي راداري Elta مربوط به كارخانجات صنايع اسرائيل (IAI) استفاده شده است.
اين هواپيما با نام "Eitam " توسط اسكادران Nachshon به پرواز درخواهد آمد. اين هواپيما يكي از سه آواكس گلف استريم G-550 است كه در 2 تا 3 سال آينده به IAF تحويل خواهد شد. Elta رادار و سيستم كنترل و فرماني به ارزش 500 ميليون دلار را در سه هواپيما نصب خواهد كرد. هواپيماهاي گلف استريم G-550 با استفاده از كمك هاي مالي ايالات متحده خريداري شده اند.
Eitam تصويري واضح از منطقه ديگري را به دست مي دهد كه در آن هواپيماهاي دوست و دشمن و ميزان دسترسي به هدف مشخص مي شود و ارتباط با بقيه هواپيماها و پايگاه نظامي به سادگي امكان پذير است. اين سيستم هواپيما مي تواند مقادير زيادي از اطلاعات را پردازش كند.
نيروي دريايي ايالات متحده (و نيروهاي ارتش چندين كشور ديگر) از گرامان E-2 Hawkeye در عمليات هشدار زود هنگام هوايي (AEW) استفاده مي كنند اگرچه ايالات متحده از آن در عرشه كشتي به عنوان محافظ كشتي كمك مي گيرند. هواپيماهاي AEW قابليت هاي محدودي دارد. نيروي هوايي سلطنتي استراليا در اواخر سال 2006 اولين بوئينگ 737 AEW را طي پروژه Wedgetail در اختيار مي گيرد. Wedgetail جديدترين هواپيما از اين نوع است.
سيستم كنترل و هشدار هوايي" ("آواكس (AWACS)") يك سيستم الكترونيكي رادار محور است كه با هدف انجام گشت هاي هوايي، عمليات هاي C2BM (فرمان و كنترل، مديريت جنگ) طراحي شده است و نيروهاي هوايي دفاعي و تاكتيكي از آن استفاده مي‌كنند. بوئينگ (گروه دفاع و فضا) با استفاده از رادار وستينگ هاوس (كه امروزه نورتروپ گرامان نام دارد) سيستم رادوم "راتودم" را طراحي كرده است كه در هواپيماي سنتری E-3 (بوئينگ 707) به كار مي رود و نسخه اصلاح شده آن در بوئينگ 767 كاربرد دارد. فقط خطوط هواپيمايي ژاپن از رادوم بوئينگ 767 استفاده مي كند. همه E-3 هاي ناتو و آمريكا از نوع بوئينگ 707 هستند. سيستم هاي آواكس پيشرفته مي توانند هواپيماهايي با فاصله 400 كيلومتر (250 مايل) را تشخيص دهند كه اين فاصله كاملاً دور از تيررس هر گونه سلاح ضد هوايي است. سيستم هاي آواكس مي توانند با هواپيماهاي خودي ارتباط برقرار كنند، ميزان حساسيت آنها را افزايش دهند و آنها را از ديد بقيه هواپيماها مخفي كنند چرا كه در اين حالت هواپيماي خودي از سيستم رادار آواكس استفاده مي كند و نيازي به استفاده از سيستم رادار خود ندارد. با اين وجود، هواپيماهاي آواكس مي توانند توسط هواپيماهاي دشمن كه خارج از محدوده شان قرار دارند ردگيري شوند. دليل اين امر اين است كه قدرت پالس با دور شدن از منبع كاهش مي يابد. بنابراين سيگنالي كه مي بايست به هدف برخورد كند و برگردد مي بايست آنقدر قوي باشد كه دو برابر فاصله بين فرستنده و هدف را پوشش دهد.
منبع : [External Link Removed for Guests]