Ekranoplan
Ekranoplan ، يكي از غير متعارفترين ، بزرگترين و يكي از شاهكارهاي صنايع هوائي اتحاد جماهير شوروي بود. اين قايق پرنده عظيم الچثه ،مانند يك هواپيما عمل ميكند ولي فرق اساسي آن در اين است كه اساس حركت آن بر اساس اثر متقابل زمين است. اين نوع وسائل پرنده در ارتفاع كمي از سطح آب قادر به پرواز هستند و بر اثر دميده شدن هوا به زير بالها ، بالشتكي از هوا بين بالها و سطح (زمين- دريا) ايجاد شده كه باعث حركتي بدون مشكل ميشود. بر اساس اندازه اين نوع وسايل پرنده (Ground effect vehicles يا GEV) ارتفاع آنها بر فراز زمينهاي مسطح، يخها و آبها فرق ميكند. اكرانوپلان توسط طراح مشهور شوروي روستيسلاو الكسيف طراحي شد.
در خلال جنگ سرد، اكرانوپلان بارها در درياي خزر ديده شد. يك غول بزرگ و سريع. نام هيولاي درياي خزر توسط سرويسهاي جاسوسي آمريكا روي آن گذاشته شد. در ميانه دهه 1960، در اوج جنگ سرد، عكسهاي شناسائي (جاسوسي) آمريكا وجود هواپيمائي با ابعاد غول آسا (100 متر)را در آبهاي درياي خزر شناسائي كردند. اين هيولاي عظيم داراي 540 تن حداكثر وزن برخاست، قادر به حركت با سرعت 400 كيلومتر بر ساعت،با بالهايي چهار گوش و به طرز باورنكردني كوتاه بود. از ديگر قابليتهاي آن ميتوان به پرواز در نزديكي سطح (بين 1 تا 4 متر)،ذخيره كردن انرژي و پرواز در زير ديد رادار ها اشاره كرد. نامي كه روسها براي اين مدل از اكرانوپلان گذاشتند KM كه مخفف korabl-maket بود.
[External Link Removed for Guests] A-90
نيروي رانش اكرانوپلان KM از هشت موتور بزرگ Dobryin VD-7 توربوجت مستقر در جلوي بدنه و پشت كابين خلبان تامين ميشود كه با دميدن هوا به زير بالها باعث ايجاد بالشتكي از هوا گرديده و در نتيجه هواپيما را از روي سطح آب بلند ميكند. يكبار كه اكرانوپلان به اندازه كافي سرعت گرفت تا از سطح آب بلند شود ديگر با سطح آب تماسي نخواهد داشت. وظيفه اكرانوپلان حمل و نقل نظامي اساسا در درياي خزر و سياه با سرعت بالا و زير ديد رادارها بود. در خلال توسعه طرح KM، الكسيف شروع با آغاز پروژه اي با نام A-90 "Orlyonok" كه قابليت حمل و نقل نظامي با ابعادي كوچكتر (58 متر طول، 140 تن وزن ) بود را كرد. A-90 داراي دو موتور توربوجت در جلوي بدنه و يك موتور توربوپراپ در انتهاي دم است كه قادر ميسازد تا با سرعتي معادل 400 كيلومتر بر ساعت در 1500 كيلومتر و در ارتفاعي بين 5 تا 10 متر به ماموريت بپردازد. اولين پرواز A-90 در سال 1972 بود.
حدود 120 فروند A-90 در ابتدا براي ورود به خدمت برنامه ريزي شده بود اما بعدها به 30 فروند براي ناوگان درياي سياه و بالتيك كاهش پيدا كرد. توسعه اكرانوپلانها توسط وزير دفاع شوروي ، ديميتري يوستينوف حمايت ميشد ، اما پس از مرگ مارشال يوستينوف در سال 1985، جانشين او، مارشال سوكولوف حمايت مالي از طرح را متوقف نمود. فقط 3 فروند اكرانوپلان از نوع A-90 ساخته شد. اكرانوپلان KM در سال 1980 بر اثر اشتباه خلبان سقوط كرد. كوششها براي به سطح آب آوردن آن به علت وزن و ابعاد بسيار بزرگ آن ناكام ماند. پس از سقوط اتحاد جماهير شوروي، اكرانوپلانها در كارخانه كشتي سازي ولگا ساخته شدند (مدلهاي مختلف و تجاري).
Ekranoplan به همراه لانچرهاي شش تائي موشك
اكرانوپلان داراي مدلهاي مختلفي است از جمله آن، مدل اكرانوپلان كلاس Lun ميباشد كه مدليست كاملا نظامي و يكي از جالبترين و موفقيت اميزترين طرحهاي اكرانوپلان به حساب ميامد. Lun در سال 1987 پروازهاي آزمايشي خود را در درياي خزر (برخي گزارشها در درياي سياه)شروع كرد. Lun مشابه طرح KM بود اما داراي ابعادي كوچكتر (73 متر) و با قابليت حمله با سرعت زياد بوسيله 6 فروند موشك كروز ضد كشتي SS-N-22 Sunburn بر عليه شناورهاي آمريكائي بود. هرچند كه شرايط دشوار اقتصادي براي روسها مانع از آن شد كه نمونه دومي از Lun ساخته شود. 8 موتور توربوجت Motorostroitel NK-37 ، قادر به نيروي كششي معادل kn 127.4 (هركدام) براي Lun بودند. در تاريخ 12-07-2007, دو فروند اكرانوپلان توسط Google Earth در كاسپيسك مشاهده شد.
استثنائي از پرتاب موشك توسط Lun. به فاصله اكرانوپلان با سطح آب دقت
حتي در حال حاضر نيز كشورهائي چون امريكا،چين، انگليس، آلمان،استراليا در حال تحقيقات بر روي چنين هواپيماهائي هستند.
مشخصات كلاس Lun
خدمه: بين 6 تا 9 نفر
طول: 73.8 متر
فاصله دو نوك بال: 44 متر
ارتفاع: 19.2 متر
وزن خالي: 286 تن
وزن بارگيري شده: 350 تن
حداكثر سرعت: 450 كيلومتر بر ساعت
تسليحات:
شش فروند موشك ضد كشتي SS-N-22 Sunburn
يك قبضه توپ PI-23 . بيست و سه ميليمتري
آويونيك:
رادار جستجو گر
پايداري
5 روز
نيروي الكتريكي:
دو توربين گازي 200kw
مدل توسعه داده شده KM-08
طرح بوئينگ معروف به پليكان
منابع:
[External Link Removed for Guests]
[External Link Removed for Guests]
