تصویر از جنگنده ساب ویگن سری JA مجهز به موشک های آمرام و سایدویندر
ویگن یک جنگنده چند منظوره است که هنوز هم در حال ارتقا هست و با توجه به ویژگی های منحصر به فردش ضمن خدمت در نیروی هوایی سوئد در چندین نمونه تولید شده است. ساب ویگن از سال 1971 تا سال 2006 در سوئد در حال خدمت است. ویگن به معنای Thunderbolt. و همچنین مخصوصا آنها این اسم را از خداوند اسکاندیناوی Thor's warhammer Mjِlner گرفته شد.
مطالعات در سال 1952 آغاز شد تا جایگزینی برای جنگنده ساب دراکن ( که اولین جنگنده مافوق صوت ساخت اروپا بود) طراحی شود. پروژه 1357 در سال 1954 اولین طرحی بود بالهای گسترده بر روی بدنه هواپیما داشت. البته بعد از آن طرح های بسیار دیگری هم مطالعه شدند.
در 1961 پرات اند ویتنی موتور JT8D-22 را برای این جنگنده انتخاب کرد. موتوری که پس سوز داشت. طرح اولیه این هواپیما در 8 فوریه 1967 پرواز کرد. در طی دهه 1960 پیش بینی میشد که نیروی هوایی سوئد بتواند که بیش از 800 فروند جنگنده ساب ویگن خریداری کند اما در نهایت ارتش سوئد توانست که در نهایت 329 فروند تهیه کند.
تصمیم گرفته شد که بال و بدنه هواپیما کوچکتر نسبت به جنگنده های پیشین ساخته شود( جمع و جور تر) و همچنین قرار شد که سیستم ناوبری جنگنده با یک کامپیوتر مجهز با جهت یابی خوب ساخته شود.
ساب ویگن طوری طراحی شد که بتواند فشار G 12 را تحمل کند اما بعد از ساخت تنها توانایی مقاومت 7 G را داشت.( که باز هم نسبت خوبی هست) همچنین صندلی هواپیما قابلیت برگشت تا 19 درجه را به عقب داشت.
باله های هواپیما در طی پرواز عادی آن چنان در برابر نیرو های برا مقاومت نمیکنند آنها بیشتر به عنوان مولد هواهای زیاد برای بال های بزرگ عمل میکنند. این باعث میشود که در طی پرواز با سرعت های پایین تلپ تلاپ ها در اثر نیرو های برا( اینرسی بالا برنده) در قسمت عقب کمتر شود و این عامل باعث میشود اجازه داده شود که زاویه نوک هواپیما بالا برود.
با توجه به ساختار جنگنده ساب ویگن SF-37 نیاز میشد که طول باند این هواپیما به 500 متر برسد. این تیک اف کوتاه لازمه اش داشتن یک موتور نیرومند است. و این چنین هم بود که نیرومند ترین موتور یک جنگنده بر روی این هواپیما نصب شد.
مسافت فرود توسط چندین وسیله کاهش داده شد.
داشتن HUD یا نمایشگر سر بالا برای کمک به فرود دقیق. ارابه های فرود که نرخ فرود آنها 5 متر در ثانیه بود و همچنین میشد که در باند فرود بدون نور هم نشست.
سرعت خدمت به هواپیما (کار های همافران) باید سریع انجام شود. سوخت گیری و بارگذاری مهمات توسط 7 نفر انجام میشود باید کمتر از 10 دقیقه جنگنده JA-37 ویگن را اماده کنند. حد زمان برای اینکه هواپیما به عنوان شناسایی با جنگنده مشخص شود بین 15 یا 20 دقیقه هست اسکادران های جنگنده پیش بینی می کنند هر هواپیما 11 ماموریت و 24 ساعت پرواز همیشه داشته باشد.
نمونه های طراحی شده از جنگنده ساب ویگن:
A نمونه ضربتی از جنگنده
SK/skol : نمونه آموزشی از جنگنده
SF/spaning foto نمونه عکسبرداری کننده شناسایی
SH نمونه شناسایی اکتشافی و مراقب دریایی
J نمونه جنگنده
نمونه ها
AJ 37 Viggen
108 فروندی در اوایل سال 1971 تحویل داده شدند کم و بیش در شکل و شمایل اولیه تا سال 1998 باقی ماندند. اما ساب 37 AJS به یک استاندارد دیگر تا چند سال بعد تبدیل شد. آخرین پرواز عملیاتی انها در مارس 2000 بود. شماره سریال آنها از 37001 تا 37108
این نمونه از ساب ویگن نمونه ضربتی از جنگنده است. زمانی که این مدل طراحی شد سلاح های آن قدیمی بودند و بنابراین توپ داخلی برای این جنگنده طراحی نشد. بمب هایی که موجود بودند بمب های مشهوری نبودند بنابراین تنها سلاحی که میشد برای مراحل اولیه طراحی حساب کرد تسلیحات موشک ها بود!
به هر حال اآن الگوی اولیه از طراحی یک هواپیما نبود که داشت پیشرفت میکرد( نمونه های بعدی هم ساخته شدند).در طی پیشرفت ها درک شد که داشتن سیستم کامپیوتری HUD/Weapons Aiming خواهد توانست که بمباران دقیق تری هواپیما داشته باشد.
تسلیحات اصلی برای نمونه ضد کشتی که یک نقش بسیار مهم(از نمونه های جنگنده بود)داشتن راکت های قدرتمند ضد کشتی ساب 304 بود. برای حملات ضربتی زمینی راکت های 135 میلیمتری M70 که هریک وزنی معادل 21 کیلوگرمGP داشتند که هر کدام دارای سر جنگی انفجاری به وزن 3.7 کیلوگرم بودند. ویا 20 کیلوگرمی AP با کلاهک ترکشی /انفجاری به وزن 5 کیلو گرم.
در هر 6 غلاف با کنترل مشترک موشک های دود کم سوخت مایع ساب 305 وجود داشتند. همچنین بمب های 120 کیلوگرمی به اضافه توپ های غلاف دار وجود داشتند که بسته به اینه که چه موقع کاربرد دشته باشند استفاده میشدند.
همچنین موشک ساب 305/ Rb 05 امروزه یک موشک همه فن حریف و قدرمتندی است به طوری که این موشک تا حدی موثر است که علیه هواپیما ها و هلیکوپتر ها زیاد به کار برده شده است.
این موشک یک نمونه تلویزیونی بود که چون ارزان تر بود در عوض موشک های ماوریک خریداری شد. این نمونه بنام Rb 05B بود. این نمونه از جنگنده ساب ویگن در وحله دوم با حمل موشک های سایدویندر و توپ 30 میلیمتری در نقش یک جنگنده حاضر میشد. این نمونه جایگزین لانسس 32 آ شد.
Sk 37 Viggen
17 فروند در سال 1973 تحویل داده شد که هنوز تعداد زیادی از انها در ضمن خدمت هستند وهمچنین تعدادی از انها به استاندارد SK 37E که مجهز به سیستم ECM هستند در خدمت باقی خواهند ماند. شماره سریال این سری به شماره های 37801 تا 37817 می باشد.
در این نونه از جنگنده ساب ویگن کابین دوم برای خلبان ساخته شد و در واقع این نمونه دو سرنشینه هست. در این نمونه سوخت و آویونیک برداشته شد اما در عوض رادار به این جنگنده اضافه شد.به همین دلیل عملا این نمونه درای برد کوتاه تری نسبت خانواده خودش هست. باله ها در این نمونه بلند تر هستن و همچنین در کابین عقب دو پریسکوپ وجود دارد تا دید جلو را بدهند.
در ابتدا ساخت نمونه آموزشی در جنگنده ویگن طراحی نشد به طوری که تصور شده بود که خلبانها باید به اندازه کافی با نمونه آموزشی جنگنده ساب دراکن پرواز کنند.
SK 37E
لانسنز های 32 J در نقش ECM جایگزین شدند. 10 فروند ساب ویگن 2 سرنشینه برای نقش37E SK تعیین شدند. تحویل آنها به سال 1998 افتاد. جدا از نقش ECM از این نمونه برای آموزشی هم استفاده شد. در این نمونه باله ها بر مبنای اف-4 فانتوم طراحی شدند. پیشتر قرار شد که از طرح بال اف-15 استفاده شود که منحل شد.
SH 37 Viggen
27 فروند از این نمونه در مابیتن سالهای 1975 تا 1980 تحویل داده شدند. این ورژن تا حوالی سال 1998 در ضمن خدمت با همین استاندارد باقی ماندند اما چند سال دیگر به استاندارد AJSH تبدیل شدند. این مدل در پایان سال 2003 بازنشسته خواهند شد!! سریال نامبر این جنگنده ها عبارت است 37901-37927
گرچه در طی جریان این طرح ( که خیلی سریع هم اتفاق افتاد) تصور میشد که هر دو مدل(تلفیق شده) دارای بال و بدنه یکسان و دوربین های شناسایی همانند هستند! اما در واقع در این مدل ثابت شد که دارای فضای بیشتری است و بنابراین تعداد نگارش این نمونه به طور جدی توسعه داده شدند.
برد رادار این نمونه از برد رادار AJ 37 بهتر بود . میتوانست که ضبط کند.
سیستمی بنام SKa 24D-600 که دارای دید رو به جلوی و فکوس زیادی بود بر روی سمت راست بدنه هواپیما نصب شده بود ت اآنچه را که توسط رادار دیده میشد ثبت کند و علاوه بر آن از دیگر وضیت های عکسبرداری کند.
در طی یک دوره بر روی باله ها دو دوربین Recon/Optical CA-200 1676 mm همچنین مخازن سوخت داخلی در خط وسط هواپیما را از نو ساختند. این جنگنده جایگزین S 32C Lansen شد.
SF 37 Viggen
این نمونه در مابین سالهای 1977 تا 1980 تحویل داده شند در این نمونه تغییراتی داده شد و به AJSF تبدیل شدند. این نمونه در سال 2006 بازنشسته خواهند شد زمانی که جنگنده ساب گریپن که مجهز به غلاف های شناسایی اپتیکی هست وارد شود. شماره سریال های این نمونه 37950 تا 37977 بودند.
تمام این نمونه ها دارای دوربین در روی دماغه بودند. اما فاقد رادار بودند.
این نمونه دارای 3 دوربین بودSKa 24C-120 که برای حالت صورت سطح به سطح و یک SK a 24-57 برایتصویر سازی زاویه گسترده و 2 SKa 31-600 for برای عکسبرداری از ارتفاع بالا یا استند آف (عکاسی بسته) استفاده میکرد.
برای این نمونه یک جوستجو گرد خطی مادون قرمز بنام VKA 702 ساخته شد. برای عکاسی در شب در سمت چپ بدنه هواپیما دوربین نصب شد. دوربین ها یSKa 34-75 به تعداد 3 عدد به فیلم مادون قرمز حساس مجهز بودند. این دوربین در دماغه هواپیما نصب شد. این نمونه جایگزین جنگنده ساب دراکن 35 E شد.
JA 37 Jaktviggen
149 فروند در مابین سالهای 1979 تا 1990 تحویل داده شدند. شماره سریال این نمونه از 37301 تا 37449 بود. این نمونه در سال 2004 بازنشسته خواهند شد. به محض اینکه این نمونه در طرح نهایی داشت به اتمام می رسید روشن شد که به طور قطع سلاح های مفید و کاربردی حمل می کند. این نمونه نیرومند ترین توپ 30 میلیمتری بنام توپ اورلیکن KCA با 150 فشنگ را حمل میکرد!!!!!!
از ویژگی های منحصر به فرد این نمونه داشتن رادار (دو منظوره) که دارای حالت هدفگیری توپ به خلبان اتوماتیک که با 32 ادیت معرفی شد. زمانی که خلبان موقعیت های هدف را برسی میکند (تحلیل میکند) خلبان اتوماتیک زاویه ها و انحراف ها را به عهده میگرد. و بانکی از اطلاعات حاضر شده را اکنون بر روی HUD برای خلبان می دهد تا خلبان ادامه بدهد.
حتی اگر خلبان ادامه ندهد کانالهای زاویه وانحراف به اندازه کافی توانایی برای هدفگیری دقیق توپ را دارند. با کاستن این کار ها از خلبانبه او این اجازه داده میشود که با تمرکز و آگاهی بیشتر وضعیت تاکتیکی خود را متمرکز کند.
این نمونه از جنگنده ساب ویگن دارای سیستم جهت یابی اینرسیایی هست که به جای سیستم جهت یابی داپلری نمونه های قبل از خود هست. همچنین این نمونه از ساب ویگن 13 سانتیمتر بلندتر از نمونه های دیگر از خانواده خود است چون از موتور RM8B که دارای دود کمتر و بهتر و مناسب تر از R8MA که بر روی نمونه های دیگر ویگن هاست. این نمونه از موتور که بر روی این ورژن نصب شده است 8 سانتی متر از موتور R8MA بلند تر است.بنابراین علت افزایش طول جنگنده بلند تر شدن طول موتور آن است.
فن های 3 طبقه,کمپرسورهای LP 3 طبقه وکمپرسورهای HP هفت طبقه مشابه با فن های 2 طبقه,ال پی 4 طبقه و اچ پی 7 طبقه در نمونه R8MA است. بلندی باله ها یکی است بر خلاف SK 37 که کمی باله هایش بلند تر هستند.مخازن خارجی به اندازه نگارش های دیگر است. اما با این وجود مقداری تفاوت در مخازن سوخت این نمونه با نومنه های دیگر وجود دارد. علی رغم داشتن باله های تقویت شده وزن موتور 100 کیلوگرم افزایش یافته و همچنین به علت حمل توپ سنگین داخلی در حالت وزن خالی این نمونه 400 کیلوگرم از نومنه های پیشین خود سنگین تر است.
این نمونه جایگزین جنگنده ساب دراکن J-35 که بسیار کاملتر شده بود.
ارتقای ساب ویگن ها
ساب ویگن ها از زمان تولد خود تا ورود به عرصه خدمت به طور متعدد سیستم هایشان ارتقا داده شده است. به عنوان مثال رادار این جنگنده اکنون توانایی دارد که چندین هدف را دنبال کند.
در آخرین ارتقای جنگنده های ساب ویگن بنام Edit 34 به نمونه های ساب ویگن AJ این امکان فراهم میشود تا موشک های (قدرتمند امریکایی )آمرام را حمل کنند.!!
یک هواپیمای آزمایشی با این استاندارد در پاییز 1997 پرواز کرد.
این نمونه های ورژن D نام گرفتند.گرچه هنوز هم احتیاج هست که نسخه هایی بروز شونده برای این هواپیما اجرا شود.سری جدیدی از هواپیماها در تابستان 1998 معرفی شدند که با آمرام ها هم می توانستند سازگار نباشند! جنگنده ایی که دارای کابین جدید ,سیستم اخلاگر الکترونیک ECM کامپیوتر های جدید و یک سیستم رادیویی نوین TARAS داشت و شبیه ساز ها را نیز شامل میشد. این جنگنده چیزی نبود جز ساب گریپن!!
Edit 32 بیشتر بر روی سیستم کنترل پرواز و رادار معرفی شد. بسیاری از سخت افزارهای پیشرفته برای edit 32 نیاز داشتند. مثل(Modification package C) در همان زمان edit 30 در سال 1990 معرفی شده بود اما به طورکامل مورد استفاده قرار نگرفته بود. یک مثال این است که رادار تک پردازنده ارتقا داه شده است که حالا خیلی بهتر از eccm یا خیلی چیز های دیگر است!.
Mod D ها توانایی حمل غلاف های اقدام متقابل U95 ساخت آویونیک اریکسون ساب را دارند. با داشتن ادیت 32 این امکان فراهم میشود که یک عمل راداری دیگر اضافه شود و آن این است که هدف های مجازی ایجاد کند. این سیستم برای هزینه های کمتر و در زمان صلح در زمان آموزش استفاده میشود.
بهبود کنترل پرواز خیلی بهتر از خفه کردن موتور0 در زمان پرواز است)
تصویری از غلاف u 95
این جنگنده توانایی حمل موشک های ضد کشتی RBS 15F همچنین Mjِlner bomblet dispenser در این جنگنده سفارش داده شد و استفاده از آن در گریپن تصمیم گرفته شد.اصلاح هایی که تا طی 2 مرحله قرار شده که انجام شود به این ترتیب خواهد بود که توانایی حمل موشک های سایدویندر L را تا سال 1996 میسر نخواهد ساخت(مگر بعد از آن)
تصویر موشک ضد کشتی
مشخصات جنگنده ساب ویگن (نمونه های ساخته شده)
کشور سازنده: سوئد
جنگنده های مشابه: کفیر / میراژ 3 و میراژ 5
خدمه: 1 نفر
نقش:چند منظوره / جنگنده
طول باند تیک آف: برای هر 5 نمونه 400 متر
طول باند فرود: برای هر 5 نمونه 450 متر
سرعت فرود: برای هر 5 نونه 220 کیلومتر
طول: نمونه هایSK/AJ/SH برابر 16.30 متر برای نمونه SF 16.50 متر و نمونه AJ 16.43 متر
طول باله : برای هر 5 نمونه 10.6 متر
ارتفاع:5.90 متر
قدرت موتور: برای 4 نمونه AJ/ SH / SF/SK 6690KP ولی برای نمونه JA 7417 KP در حالت عادی و برای حالت پس سوز برای نونه های اول 11790 kp و نمونه JA 13125 kp
برد: 2000 کیلومتر
وزن خالی: به جز نمونه SK که مشخص نیست بقیه 9.5 تن وزن دارند که نمونه های AJ / SH 3600 کیوگرم و نمونه SF 2500 کیوگرم و نمونه JA 1700 کیوگرم مهمات میتوانند حمل کنند.
ماگزیمم وزن تیک اف: به ترتیب 18 تن /17 تن و برای نونه JA 18600 است. ولی نمونه SK مشخص نیست.
حداکثر سرعت:(نمونه اس کا مشخص نیست)
در ارتفاع پست به ترتیب: 1.1 ماخ /1.1 ماخ / و نمونه JA 1.2 ماخ
در ارتفاع بالا به ترتیب: بیش از 2 ماخ/ بیش از 2 ماخ / بیش از 2 ماخ
سقف پروازی: (نمونه SK مشخص نیست) همگی برابر با 18000 متر.
نوشته تابستان 1993
مترجم و نویسنده و ویراستار: سامان مردانی
منابع:
[External Link Removed for Guests]
[External Link Removed for Guests]
اطلاعات بیشتر در مورد جنگنده های سوئدی
جنگنده ساب دراکن
جنگنده ساب گریپن
[External Link Removed for Guests]
شماره دوم [COLOR=#000000]- آبان ماه 1390
احتمال سلاح خریدن ما از آمریکا بیشتره تا سوئد!