EP-3
Shenyang J-8
در تاريخ اول آوريل 2001، تصادم هوائي بين يك فروند هواپيماي جاسوسي الكترونيك EP-3E نيروي دريائي آمريكا با يك فروند شكاري رهگير J-8IIM برفراز آبهاي چين به وقوع پيوست كه در نتيجه آن شكاري J-8 چين سقوط كرده و خلبان Wang Wei كشته ميشود و EP-3 آمريكائي مجبور به فرود اضطراري در خاك چين ميشود . اين ماجرا سرآغاز جنجالي سياسي و رسانه اي گشته و بحران در روابط دو كشور را به اوج خود رساند. هر دو طرف 2 نقل قول متفاوت ازاين تصادم دارند كه 180 درجه با هم متفاوت است... و اما اصل ماجرا:
در ساعت 0915 به وقت محلي EP-3 آمريكائي كه در حال پرواز عادي (!) جمع آوري اطلاعات برفراز آبهاي بين المللي درياي جنوبي چين بود توسط 2 فروند جت شكاري F-8 نيروي دريائي چين رهگيري ميشود. آدميرال دنيس بلير: در گذشته اين رهگيريها امري عادي و معمول بود ، آنها نزديك ميشدند،نگاهي مي انداختند و گزارشي از آن چيزهائي كه ديده بودند رو ميدادند و سپس برميگشتند اما در ماههاي اخير رهگيري چينيها حالت تهاجمي پيداكرده بود تا انجا كه ما احساس كرديم براي سلامت جان خدمه چيني و آمريكائي خطرآفرين است.
در اين زمان EP-3 آمريكائي در حال پرواز در 113 كيلومتري (70 مايلي) جزيري هاينان و 104 كيلومتري آبهاي جنوب چين بوده كه يكي از شكاريهاي چيني به خلباني Wang Wei, كه به ادعاي چيني ها يكي از بهترين خلبانان پايگاه خود بوده از زير تا حد خطرناكي به EP-3 نزديك ميشود . بنا به ادعاي خلبان ديگر چيني كه سالم به زمين مينشيند EP-3 ناگهان اقدام به گردشي تند و ناگهاني به به سمت F-8 چيني در زير بال چپ خود كرده و دماغه و بال چپ خود را به دم F-8 ميكوبد كه باعث از دست رفتن كنترل آن و سقوط جت او ميگردد. اما آمريكائيها روايت ديگري دارند: سخنگوي وزارت دفاع آمريكا ميگويد كه ستوان آزبورن خلبان EP-3 در زمان برخورد ، دست به هيچ اقدامي نزده بلكه اين اين خلبان چيني بوده بوده كه به دليل نزديك شدن بيش از حد به EP-3 و پرواز در زير آن به آن برخورد كرده. مقامات آمريكائي همچنين ميگويندكه EP-3 در لحظه تصادم در حال استفاده از خلبان خودكار بوده و به طور مستقيم به پرواز خود ادامه ميداده.
كاخ سفيد اظهار ميدارد كه بر اثر تصادم دو هواپيما دم F-8 ، دماغه ، نشاندهندهاي سرعت هوائي و دو ملخ بال چپ EP-3 آسيب ميبيند. بر اثر شوك وارد شده EP-3 به طور ناگهاني 2400 متر از ارتفاع خود را از دست داده و تقريبا در حالت سقوط قرار ميگيرد اما با تلاش خلبان كنترل هواپيما بار ديگر به دست ميايد. ظاهرا تا قبل از تصادم هيچ تماسي به آمريكائيها و چينيها برقرار نگرديده بود.در اين لحظه خلبان آمريكائي بر روي كانال بين المللي راديوئي اقدام به فرستادن پيام اضطراري (MAY DAY) ميكند. انها ديگر قادر به بازگشت به پايگاه خود در اوكيناوا نيستند و سرانجام هواپيماي جاسوسي آمريكائي در حاليكه فاقد اجازه فرود از سوي مقامات چيني بود بر باند فرودگاه نظامي لينگ شو واقع در جنوب شرق جزيره هاينان فرود ميايد.
آدميرال بلير: هواپيماي EP-3 هواپيمائي بزرگ است كه براي پروازهاي مستقيم به كار ميرود در حاليكه شكاريها بسيار چالاكتر هستند، پس هواپيماي سريعتر و مانورپذيرتر بايد بيشتر مراقب باشد تا در مسير پرواز هواپيماي ديگري قرار نگيرد.اين كاملا آشكار و هويداست كه چه كسي به آن ديگري برخورد كرده!
آخرين تماس راديوئي از EP-3 حاكي از آن بود كه آنها سالم فرود آمده اند و تمامي 24 خدمه سالم هستند. بر اساس پاره اي گزارشات ستوان آزبورن در ابتدا درصدد برآمده بود تا فرود اجباري روي آب داشته باشد تا EP-3 به دست چيني ها نيفتد اما شكاري ديگر چيني با شليك گلوله هاي هشدار دهنده وي را مجبور ميسازد تا در جزيره هاينان فرود آيد. از سرنوشت خلبان
Wang Wei كه با چتر نجات بيرون پريده بود اطلاعي در دست نيست، تا روز سوم آوريل ،35 فروند هواپيما و 29 فروند قايق چيني سرگرم جستجو براي يافتن او بودند اما هيچ نشاني دال بر زنده بودن او بدست نيامد. در اين حال برخي گمانه زنيها حاكي از ان است كه در هنگام خروج اضطراري با پروانه هاي EP-3 برخورد كرده و در دم كشته شده است.
EP-3 آمريكائي مانند هديه اي آسماني براي چينيها بود. پس از فرود ، خدمه تصميم به نابودي برخي تجهيزات سري داخل هواپيما را گرفتند و پس از آن خود را تسليم كردند. گزارش ديگر حاكيست كه: به گفته خدمه ، در ديدار با هائي كه با ديپلماتهاي كشورشان در چين و با اجازه دولت پكن انجام دادند آنها تا دقايقي از باز كردن درب هواپيما و تسليم كردن خود به سربازان مسلح چيني خودداري كردند و حتي پس از باز شدن درب EP-3 درگيري كوچكي بين يكي از خدمه و سربازان بوجود آمد ولي در نهايت همگي آنها كه شامل 24 نفر از جمله 3 زن بودند بوسيله نگهبانان مسلح به پادگان نظامي منتقل و مورد بازجوئي قرار گرفتند. خدمه پرواز سرنجام در تاريخ 11 آوريل آزادشدند و توسط يك فروند 737 به پايگاه نيروي هوائي آمريكا در جزيره گوام و سپس به مركز فرماندهي ناوگان اقيانوس آرام در هونولولو هاوائي منتقل شدند.
پرواز پس از آزادي در
نامه عذر خواهي آمريكائيها: در حقيقت آن چيزي كه باعث آزادي خدمه EP-3 شد اين نامه بود كه توسط سفير آمريكا
Joseph Prueher تحويل وزير امور خارجه چين Tang Jiaxuan شد. در اين نامه آمريكائيها ضمن اظهار تاسف از كشته شدن خلبان چيني بابت فرود اضطراري بدون داشتن مجوز از چينيها عذر خواهي كردند اما به صورت كاملا هدفمندي آنها از ورود هواپيماي جاسوسي و شنود الكترونيكشان به محدوده فضاي آبهاي چين نه تنها عذر خواهي نكردند بلكه از پذيرش مسئوليت اين تصادم هوائي هم طفره رفتند!. جالب آنكه نامه به زبان انگليسي نوشته شده بود و آمريكائيها حتي ان را به چيني نيز ترجمه نكرده بودند!
EP-3 تا سوم جولاي در چين ماند و كارشناسان چيني بسياري از قطعات حساس را از روي آن برداشتند.چيني ها از پذيرش تعمير EP-3 سرباز زدند در نهايت در سوم جولاي 2001 كارشناسان شركت لاكهيد پس از چند روز كار روي EP-3 آن را جهت حمل و انتقال توسط يك فروند AN-124 به هاوائي آماده كردند.
اهميت EP-3 براي چينيها: بنا به گفته آمريكائيها هواپيمائي كه در هاينان فرود آمد از آخرين نمونه هاي EP-3 بود كه مورد بهينه سازي اساسي قرار گرفته بود از جمله: برنامه SSIP يا برنامه بهبود سامانه هاي حساس . بخشي از تجهيزات به شدت طبقه بندي شده بودند شامل: سيستم ارسال همزمان REAL TIME اطلاعات بوسيله ماهواره و امكانات تركيب دادههاي مختلف با هم ، سامانه ارتباطي ضد اخلال UHF، همچنين EP-3 كه با شماره سريال PR-32 در خاك چين فرود آمد داراي آنتنهاي بيشتر و دستگاههاي راديوئي جديدتر بود كه امكان دستيابي به شبكه دادههاي تاكتيكي را ميدهد. اين شبكه ارتباطي همانند لينك 16 كه بوسيله جتهاي جنگي استفاده ميشود و شبكه اختصاصي مانند سامانه تبادل اطلاعات شناسائي تاكتيكي ميباشد. يكي ديگر از وظايف اصلي سيستمهاي EP-3 ، شناسائي تك تك فرستنده هاي دشمن است كه به اصطلاح به آن (( تشخيص اولي از دومي )) ميگويند. خدمه ميتوانند با استفاده از اين سيستم اثر انگشت يك رادار يا سيستم ارتباطي را از اثر انگشت يك فرستنده ديگر از همان نوع تشخيص دهند.
فني لاكهيد مارتين در حال كار برروي EP-3 جهت حمل توسط
[External Link Removed for Guests]
[External Link Removed for Guests]
[External Link Removed for Guests]
[External Link Removed for Guests]
[External Link Removed for Guests]
[External Link Removed for Guests]
[External Link Removed for Guests]
[External Link Removed for Guests]
منابع:
[External Link Removed for Guests]
[External Link Removed for Guests]
[External Link Removed for Guests]
[External Link Removed for Guests]
اطلاعات در مورد EP-3: [External Link Removed for Guests]
اطلاعات در مورد J-8: [External Link Removed for Guests]