مقدمه:
کشتيهاي هوايي که روزگاري يکه تاز عرصه هوانوردي بودند، مدّتهاي مديدي بود که از اذهان خارج شده بودند.
ابعاد بيش از اندازه برگ، سرعت کم و استهلاک زودهنگام قطعات مهمترين عوامل کنار گذاشته شدن آنها بود. اين نقاط ضعف بيش از هر زمان و مکاني در جنگ جهاني اول نمود پيدا کرد. اما از آنجايي که کشتي¬هاي هوايي هنوز قابل رقابت با جنگنده¬ها بودند، توانستند به حيات خود ادامه دهند. جنگ جهاني دوم امّا تير خلاصي بود به تمامي طرح¬هاي در دست اجراي کشتي¬هاي هوايي. پس از اين جنگ ديگر هيچ فعّاليتي در زمينه تحقيق و توسعه اين صنعت صورت نگرفت. کشتي¬هاي هوايي کنار گذاشته شدند و بدين ترتيب از اين غول¬هاي پرنده فقط يادي در خاطره¬ها باقي ماند. فقط در گوشه وکنار جهان معدود نمونه¬هايي آن هم توسط علاقه¬مندان و به صورت کاملاً تفنّني ساخته مي¬شد.
امّا چند رويداد بازگشت آنها و حضور فعّال در دو عرصه کاملاً متفاوت جنگ و مخابرات را اجتناب ناپذير مي¬کرد. که مهمترين آن رشد و گسترش سيستم¬هاي موشکي به خصوص موشک¬هاي کروز در عرصه نظامي و گسترش انفجاري تکنولوژي اطلاعات و سيستم¬هاي مخابراتي در عرصه غير نظامي بود.
کشتي¬هاي هوايي بازگشتند اما اين بار نه در عرصه هوانوردي، بلکه در عرصه¬ي کاملاً جديد هوافضا نوردي. البته اگر بتوان اين اصطلاح را اصطلاحي مناسب براي وسيله¬اي که در ارتفاع جئواستيشنري پرواز مي¬کند دانست. کشتي¬هاي هوايي که روزگاري عرصه را به هواپيماها واگذار کرده بودند امروزه براي عرض اندامي دوباره بازگشته-اند اما اکنون ديگر رقيب آنها هواپيماها نيست. نقش¬هايي که هدف آنهاست بيشتر مربوط به ماهواره¬هاست تا هواپيماها.
هدف از اين مطالعه بررسي اهميت و جايگاه کشتي¬هاي هوايي در حال و آينده است و نيز نقش¬هايي که اين پرنده در آينده مي¬تواند به عهده بگيرد. نگاهي هم خواهيم داشت به طرح¬هاي در دست اجراي اين وسيله و در پايان به اين سؤال پاسخ خواهيم داد که در وضعيت کنوني آيا اين وسيله قادر است تمام يا بخشي از وظايف ماهواره¬هاي مخابراتي و حتي نظامي را به عهده بگيرد؟ هواپيماهاي پيش ¬اخطار هوابرد چطور؟
مطالعه اين گزارش را به تمامي دست¬اندرکاران صنايع دفاعي و مخابراتي کشور توصيه مي¬کنيم.
- تعريف
يک کشتي هوايي پرنده¬اي است سبک¬تر از هوا و شناور در آن که قابل کنترل و هدايت است و مي¬توان با استفاده از نيروي پيشران ايجاد شده توسط موتورهاي نصب شده در آن، مي¬توان اين وسيله را به حرکت درآورد. برخلاف هواپيما و هليکوپتر که نيروي بالا برنده خود را با استفاده از حرکت يک ايرفويل (هوابر) در هوا به دست مي¬آورند، پرنده هاي سبک¬تر از هوا نيروي بالا برنده خود را از حجم بزرگي از گازهاي سبک¬تر از هوا به دست مي¬آورند. از جمله اين پرنده¬ها کشتي¬هاي هوايي و بالون¬ها هستند.
کشتي هوايي اولين وسيله¬اي است که قادر بود در هوا، پروازي کنترل شده داشته باشد. اين پرنده¬ها تا پيش از دهه 40 به طور گسترده مورد استفاده قرار مي¬گرفت. با ورود هواپيماها و ارائه قابليتهايي همچون سرعت بيشتر و کنترل¬پذيري بهتر و حجم کمتر، اين پرنده¬ها جاي خود را به رقيب جوان¬تر خويش دادند. استفاده از اين وسيله با روي دادن حوادث ناگواري همچون آتش¬سوزي کشتي هوايي هيندنبرگ که از هيدروژن به عنوان گاز سبک¬تر از هوا استفاده مي¬کرد، با مشکل روبرو شد و به تدريج کشت¬هاي هوايي مي¬رفتند که عرصه را به هواپيماه واگذار کنند و سوختن کشتي هوايي هيندنبرگ به اين امر سرعت بخشيد. هم¬اکنون از کشتي هوايي براي انجام ماموريت¬هاي محدودي همچون تبليغات و هواشناسي استفاده مي کنند. اما به نظر مي¬رسد جهان هوانوردي خود را براي حضور مجدد اين پرنده¬هاي غول¬پيکر اماده مي¬کند.
ادامه دارد...
منبع : [External Link Removed for Guests]
