بنام خدا توسعه روابط میان کشورها و پیشرفتهای عظیم صنعتی کشورهای غربی ، بویژه به کار گیری فن آوری در خدمت ارتش ، به منظور پیروزی سریع تر بر دشمن ، اختراع هواپیما ، سرانجام صنعت هواپیما سازی را به دنبال داشت . از آنجا که ایجاد هر پدیده ای، چه اجتماعی و چه صنعتی، تدوین مقرراتی را ایجاب می کند، تا چگونگی استفاده منطقی و حقوقی از آن مشخص گردد، هواپیما نیز از این قاعده کلی مستثنی نبوده است؛ بخصوص اینکه اختراع چنین صنعتی از ابتدای پیدایش اثراتی بس شگرف و باور نکردنی بر روابط بین المللی گذاشته که در این زمینه با اختراع کشتی بخار به هیچ وجه قابل مقایسه نیست.
هواپیما که برای پرواز از منطقه ای به منطقه دیگر، نیاز به هوا و گذشتن از قلمرو هوایی دارد، چنانچه عبور آن از قلمرو هوایی دو یا چند کشور باشد، مسائل حقوقی تازه ای را پیش می آورد که موضوع رشته جدیدی از حقوق بین الملل به نام (( حقوق بین الملل هوایی )) است. اما حقوق بین الملل هوایی پاسخگوی تحولات بعدی کلیه صنایع هوایی و هواپیمایی قرن بیستم نبود، زیرا اختراع ناوهای هوایی که قادر به پرواز در ماورای جو بودند و اختراع موشکهای قاره پیماة ارسال موشک به کرات آسمانی دیگر و بالاخره مسافرت انسان به کره ماه، مسائل حقوقی جدید دیگری را در سطح بین المللی مطرح ساخت که تا آن روز ناشناخته بود و توجهی به آنها نمی شد.
بنابراین، با توجه به این تحولات و پیشرفتها بود که رشته جدید دیگری در حقوق بین الملل به نام (( حقوق فضا )) یا (( حقوق بین الملل فضایی )) به وجود آمد و آن مجموعه قواعد و مقرراتی است که در این زمینه در سطح بین المللی تهیه و تنظیم گردیده و از طرف کشورهای مختلف تایید شده و قابلیت اجرا یافته است.
بدیهی است اختراعات بعدی صنایع هوایی و هواپیمایی، راه تحول و دگرگونی بیشتری را در این مورد هموار خواهد ساخت.
در مجموع، مسائل حقوقی هوا و فضا از دیدگاه حقوق بین الملل را می نوان به دو بخش تقسیم نمود: بخش اول، حقوق بین الملل هوایی و بخش دوم، حقوق بین الملل فضایی.
برگرفته شده از کتاب حقوق بین الملل عمومی تالیف دکتر محمد رضا ضیائی بیگدلی استاد دانشگاه حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی
مطلب ادامه دارد.
[External Link Removed for Guests]
<BLOGEXTENDEDPOST></BLOGEXTENDEDPOST>