بنجامین رابرت ریچ معروف به بن ریچ در 18 ژوئن سال 1925 در کشور فیلیپین از پدری انگلیسی و مادری فرانسوی متولد شد او یکی از پنج فرزند خانواده بود. جد مادری او یهودی بود و اهل اسکندریه جد مادری او در مصر از خانواده های ثروتمند مصر بوده اند.
بن ریچ یکی از دوستان کلی جانسون و مدیر دوم پروژه Skunk Works از سال 1975 تا 1991 بوده است او را پدر تکنولوژی رادارگریزی میدانند و مسئول پروژه ای بود که منجر به ساخت جنگنده ای F-117 شد. این هواپیما اولین جت جنگی رادارگریز کاربردی در دنیا بود و شروعی برای دیگر کشورها جهت حرکت به سمت ساخت جنگنده و موشک رادار گریز بوده است.
او همچنین بر روی پروژه جنگنده مافوق صوت Starfighter F-104 ، هواپیمایی U-2 ، SR-71 Blackbird و نمونه آزمایشی A-12 یا همان YF-12 و جت رادارگریز YF-22 کار کرده است.
بن ریچ درست چند هفته قبل از حمله ژاپن به پرل هاربر با خانواده اش از مانیل مهاجرت کرده و در 1942 به ایالات متحده نقل مکان کرد ، جایی که او شهروند ایالات متحده شد. پدرش در طول جنگ جهانی دوم در کالیفرنیا بنگاه ماشین داشت. بن ریچ در سن 14 سالگی اولین هواپیمای خودش را با کمک مقوا ساخت. او تحصیلات متوسطه را در دبیرستان شهر همیلتون گذراند . پس از جنگ ، او در 21 سالگی شروع به تحصیل در رشته مهندسی مکانیک در دانشگاه برکلی کرد ، در سال 1949 او در 25 سالگی با مدرک مهندسی مکانیک از برکلی فارغ التحصیل شد. ابتدا قصد داشت در رشته پزشکی درس بخواند. اما بعد تصمیم خودش را تغییر داد. سپس او کارشناسی ارشد در رشته هوانوردی را را از دانشگاه UCLA با رتبه ممتاز گرفت .
بن ریچ در 1950 در لاکهید به عنوان محقق ترمودینامیک استخدام شد. او بر روی پروژه های زیادی کار کرد. یکی از اختراعات او که بخاطر آن حق ثبت گرفت طراحی سیستم گرمایشی لوله سوخت رسانی برای هواپیماهای نیروی دریایی بود که باعث میشود لوله از یخ زدگی محافظت شود.
او همچنین طراحی مجرای ورودی هوا برای جنگنده F-104 ، هواپیمای C-130 و جنگنده F-90 را آنجام داده است.
کشف بزرگ کلی جانسون :
بن ریچ در آیرودینامیک ، ترمودینامیک و نیروی محرکه تخصص داشت و صاحب ایده بود.
در دسامبر سال 1954 بن ریچ به دستور کلی جانسون به بخش محرمانه لاکهید منتقل شد تا برای مدتی کوتاه در کنارتیم سازنده U-2 همکاری کند، اما این مدت کوتاه تبدیل به 36 سال کار حرفه ای شد. در واقع روزی بطور اتفاقی کلی جانسون در شرکت لاکهید با بن برخورد میکند وپس از مشاهده استعداد بالای او در طراحی درخواست انتقال او به لاکهید اسکانک وورکز جهت کمک در ساخت U-2 میکند. و بدین صورت به عنوان مدیر دوم بعد از کلی جانسون منصوب شد. او در سن 29 سالگی در بخش محرمانه لاکهید با حقوق هفته ای 87 دلار شروع به کار کرد. او پیشنهاد داد تا برای کاهش گرمای سطح هواپیما در پروژه پرنده سیاه ، رنگ آن به سیاه وسفید تغییر کند ، ابتدا کلی فکر کرد که بن دیوانه شده و حرف بن را قبول نکرد اما قرار شد هر کسی که اشتباه گفته به اشتباه خود اقرار کند و بعد از سه ماه معلوم شد کلی جانسون اشتباه میکرده و او اقرار کرد که طرح بن حرارت سطح را کاهش میدهد. همچنین یکی از طرح های او در پروژه U-2 طراحی ورودی هوا برای این هواپیما بوده .
بن ریچ و موتور هیدروژنی :
CL-400 بعد از مدتی تیمی به رهبری بن ریچ تلاش کردند بر اساس درخواست نیروی هوایی مبنی بر ساخت یک جانشین سریع و در ارتفاع بالاتر برای U-2 با استفاده از هیدروژن مایع نوعی موتور برای جت سوپر سونیک CL-400 بسازند.
طراحی این جت توسط کلی جانسون در اسکانک وورکز لاکهید آنجام شده بود و میتوانست به ارتفاع 30 کیلومتری و سرعت 2.5 ماخ برسد.
پروژه با نام suntan شروع شد.شرکت پرات و ویتنی سازنده بزرگ موتور جت نیز فعلانه با گروه همکاری کرد طرح کاملا محرمانه شروع شد ونمونه اولیه نیز ساخته شد که از موتوری با سوخت هیدروژن استفاده میکرد ولی طرح بدلیل هزینه کمر شکن ساخت وخطرات استفاده از این موتور ، نگهداری دشوار و تولید دشوار هیدروژن مایع در آن زمان کنار گذاشته شد. اما بعد همین طرح هواپیما بعد از تحقیقات ادامه دار تبدیل به طرح موفق جت SR-71 شد که با موتوری از کارخانه پرات و ویتنی رکورد شکن شد. بعد از سالها با رشد تکنولوژی و هزینه دولت روی زیرساخت تولید هیدروژن در حجم بالا و کاهش هزینه تولید هیدروژن مایع این طرح در نهایت در موتور آپولو و شاتل فضایی استفاده شد. و استارت این طرح موتور را بن ریچ آغاز کرد.
او در پروژه U-2 طرحی برای گریز از رادار ارائه کرد و دلیل سیاه بودن این هواپیما همین ماده سیاه بدنه میباشد. او اینکار را به دو دلیل آنجام داد یکی جلوگیری از اصطکاک بدنه در سرعتهای بالا و گرم شدن زیاد بدنه و دوم گریز از موج رادار بود.
بن به عنوان مهندس ارشد ترمودینامیک پروژه SR-71 موفق به طراحی خاص موتور SR-71 یعنی نوک مخروطی موتور این هواپیما و کانالهای جانبی بر روی بدنه موتور که نقش مهمی در سرعت این پرنده ماخ 3 بازی میکند میشود.
ایده عجیب بن ریچ و تولد جت اف-117:
محل ساخت جت اف-117 اولین جنگنده رادار گریز دنیا
سال 1975 بعد از اینکه کلی جایش را به بن ریچ داد و خود به ریاست لاکهید رسید. درست شش ماه بعد از شرع کارش بن با طرح یک جت الماسی شکل به دفتر کلی جنسون میرود. ابتدا کلی طرح را غیر عملی و بی فایده دانست و از طرح اول بن بسیار نا امید شد و این را حماقت بن میدانست و این شروع خوبی برای شخصی در بخش محرمانه لاکهید نبود. اما بن کوتاه نیامد و مدلی چوبی و با اندازه یک چهارم از آن ساخت و با رادار آن را تست کرد ولی کلی اعتقاد داشت تا پرواز نکند معلوم نیست واقعا خوب باشد. بدلیل مشغله طرح بن برای مدتی رها شد و شروع کار بعد از رفتن کلی جانسون از بخش محرمانه لاکهید آغاز شد. بن ریچ به عنوان ریاست این بخش رسید. در این زمان او روی پروژه ای متمرکز شد که از تکنولوژی اختفا استفاده میکرد این طرح در نهایت منجر به ساخت وتوسعه جنگنده رادار گریز F-117 شد.
یکی از طرح های نمونه F-117
بن در طی این مدت کاملا روی پروژه خودش متمرکز شد تا هواپیمای F-117A ساخته شود. در سال 1977 زمانی که XST ساخته شد واولین پرواز آزمایشی را آنجام می داد. کلی بازنشسته شد. از سال 1984 تا سال 86 بن ریچ به ریاست شرکت رسید او بعد از رسیدن به این مقام با استفاده از امکانات شرکت به سرعت طرح را دنبال کرد.
در سال 1990 زمانی که بخش محرمانه لاکهید تبدیل به یک شرکت مستقل شد ،بن ریچ به عنوان اولین رئیس شرکت منصوب شد. در دسامبر سال 1990 در حالی که اولین جت F-117 جهت بکارگیری در عملیات سپر صحرا به عربستان منتقل میشد. بن ریچ با خیال آسوده آماده میشد تا از شرکت تحقیقات محرمانه Skunk Works بازنشسته شود.
درست در ژانویه سال 1991 در یک شب زمستانی وقتی خاک عراق مورد حمله این جت وحشت آور قرار گرفت عراقیها متوجه نکته عجیبی شدند آنها با چیزی عجیب و نامرئی مواجه بودند. جنگنده آمریکایی به راحتی رادار های عراق را هدف قرار میداد و آنها ناتوان از مشاهده چیزی ، به سادگی بغداد هدف حمله این جت قرار می گرفت. در کل در عملیات طوفان صحرا اف-117 بیش از 1270 پرواز رزمی و 6900 ساعت مبارزه با رادار های عراق را بدون حتی یک مورد آسیب و با خدمه سالم آنجام داد. و اهدف بسیار مهمی در خاک عراق نابود شد که نتیجه جنگ را تعیین کرد.نتایج بعد از جنگ عراق ثابت کرد یک سلاح برتر تا چه حد دشمن را فلج میکند.(شاید ارتش عراق تصور نمیکرد آمریکا سلاح محرمانه داشته باشد واین باعث شد در زمان مواجه فرصت تغییر عملکرد پیدا نکند همیشه اولین ضربه کشنده از سوی یک برنده زده میشود و این اصل مشخص شده که دفاع در نهایت با چند اشتباه منجر به نابودی کل استراتژی دفاعی میشود در واقع دفاع فقط فرصتی برای مدافع است تا به فکر ضربه کشنده به کشور حمله کننده باشد نه راه حل مشکل.) بعد از این موفقیتها شرکت لاکهید متوجه اوج نبوغ بن شد. آنها متوجه شدند رادار گریزها چه توانی در انهدام مواضع دشمن دارند. ( تعداد 36 فروند اف-117 کاری کردند که 70 جت اف-18 هم از آنجامش بدون خسارت عاجز بودند.) از بن قبل از مرگش تقدیر شد چرا که دست ساخته او باعث پیروزی در جنگ و افزایش اعتبار و قدرت هوایی ایالات متحده شده بود.
انتقال جت اف-117 به منطقه ممنوعه 51 در بیابان نوادا
تست سطح مقطع راداری اف-117 در بیابان نوادا
تست راداری جت پرنده سیاه SR-71 بیابان نوادا
آلن بروان مهندس ارشد جت در بخش محرمانه لاکهید در مورد شیوه رسیدن بن ریچ وتیم طراحی به یک هواپیمای رادارگریز و مشکلات ساخت جنگنده F-117 توضیح میدهد :
این یک طرح بسیار بلند پروازانه بود ما کاری را شروع کردیم. ما دنبال چیزی بودیم تا به نوعی رادارها را فریب دهد. ایده ای که به ذهن ما رسید یک شکل زاویه دار میبایست باشد. پس ما در مورد آن بسیار فکر کردیم روزی بن جرقه ای از ذهنش گذشت و یک شکل خاص الماسی شکل را مطرح کرد.
شروع به بررسی کردیم ایده شکل الماسی شاید ابتدا باور کردنی نبود. اما روی آن وقت گذاشتیم و نتیجه درخشان بود آزمایشات ما نشان داد این ایده کارساز است .
البته باید بگویم که همه چیز این پروژه دزدی بود بطور مثال موتور ها از خط تولید F-18 آورده شد و سیستم هدایت هواپیما از یک بمب افکن B-52 برداشته شد.و موارد دیگر ، حال مشکل بعدی این بود که چطور یک الماس تراش خورده را به پرواز در بیاوریم . در آن زمان ما نیاز به چیزی داشتیم تا کنترل دقیق و بدون خطای باله ها را برای ما آنجام دهد در آن زمان جت جنگنده اف-16 از سیستمی پیچیده جهت کنترل پرواز استفاده میکرد ما تصمیم گرفتیم تا از آن برای پرواز اف-117 استفاده کنیم ، مشکل بعدی صدای موتورها و حرارت بود ما برای موتور نوعی سپر موج گیر ساختیم که به شکل عجیبی باعث میشد صدای موتور شنیده نشود.
همچنین ما برای کاهش حرارت خروجی نازل خروجی را طوری در بدنه محو کردیم که حرارت تولیدی آن قابل تشخیص نباشد بعلاوه آن کمی موتورها تغییر داده شد و یک سری نوآوری دیگر ، مشکل بعدی مخفی کردن خلبان بود ما تصمیم گرفتیم از یک سپر متالیک ، چیزی شبیه شیشه عینک پلیس بزرگراه برای شیشه کابین استفاده کنیم در نتیجه خلبان بیرون را میبیند اما شما نمی توانید داخل کابین را ببینید و این موجب میشود امواج رادار نیز منحرف شود.
در حالت عادی سطح مقطع یک جنگنده معمولی 5 متر مربع میباشد ما موفق شدیم تا در اف-117 به رقم شگفت آور یک صدم متر مربع برسیم. این یعنی در رادار مثل یک پرنده کوچک دیده میشود و عملا از دید رادار پنهان.
طرح بعد از پرواز اولیه آنقدر مورد توجه ارتش و نیروی هوایی قرار گرفت که ما تصور این را نداشتیم آنها از نتایج شگفت زده شدند ما توانسته بودیم با سر هم کردن چند چیز از چند پروژه دیگر 50 سال تکنولوژی رادار را زیر سوال ببریم.
ما چندین سال در منطقه ای دور در بیابان های نوادا دور از چشم دیگران پروژه را ارتقاء دادیم و در نهایت F-117A متولد شد.
وقتی در سال 1990 این جت عجیب در عربستان دیده شد تصور میشد که جنگنده ای از فضا در اختیار آمریکا گذاشته شده. سعودی ها به این جت لقب شبح را دادند . آمریکایها به واسطه نوع عملیات این هواپیما که در تاریکی شب آنجام میشد به آن لقب شاهین شب را دادند. این جت در سه جنگ پاناما ، عراق و بوسنی مورد استفاده قرار گرفت.
تصویر کابین یک اف-117 در یکی از شبهای بمباران عراق در جنگ خلیج فارس
هنوز خیلی از موارد در مورد این جت محرمانه باقی مانده است.این پروژه با ساخت اف-117 به پایان نرسید و اف-22 راه را ادامه داد.
بن ریچ مدیر سابق بخش محرمانه لاکهید در بخشی از کتاب خاطراتش مطالبی بیان میکند :
" نوعی از UFO ها وجد دارد آنهایی که ما ساختیم و آنهایی که توسط آنها ساخته شده بود و بعد به ما نشان داده شد. ما بصورت خیلی تصادفی از بعضی تکنولوژی های آنها یا استفاده کرده بودیم یا از آنها استفاده کردیم . دولت این را میدانست و تا سال 1969 این اطلاعات در دست دولت بود. پس از 1969 به دستور نیکسون شروع به پاکسازی اسناد نمودند و بخش بزرگی از تحقیقات و نقشه ها به مکان دیگری منتقل شد. سپس مدیران در بخش خصوصی بطور محرمانه کنترل را در دست گرفتند و همه چیز بعد از آن مخفی شد."
بن ریچ در طول زندگی جوایز بسیاری را بدست آورد:
او از معدود افرادی میباشد که تندیس و لوح کالیر را دریافت کرده است.
او عضو آکادمی ملی مهندسان .
عضو انجمن هوانوردی انگلستان.
و در 1991 عضو افتخاری انجمن هوانوردی آمریکا شد.
اسم او در سال 2005 در تالار مشاهیر ملی حمل ونقل هوایی نوشته شد.
او بخاطر طراحی های پیشرفته اش در سال 1972 و 1988 جایزه برادران رایت را دریافت کرد.
از بزرگترین کارهای بن ریچ طراحی ورودی موتور SR-71 که معروف به پرنده سیاه میباشد بود او این کار را زمانی آنجام داد که به عنوان مدیر پروژه سیستم محرکه پرنده سیاه منصوب شد و باعث شد تا این جت بتواند رکورد 3.2 ماخ را بدست آورد و رکورد ایمن ترین هواپیما در دنیا در مقابل سیستم های دفاعی را همچنان در اختیار داشته باشد. تا حال نیز هیچ موتوری ساخته نشده که بتواند جتی سرنشین دار را به این سرعت مافوق صوت برساند.
موتور J-58 ساخت شرکت پرات و ویتنی مورد استفاده در پرنده سیاه SR-71
هواپیماهایی که بن ریچ در ساخت آنها نقش داشته:
جت جنگنده F-104 Starfighter
جت محافظ بمب افکن ها XF-90
جت شناسایی U-2 Dragon lady
جت شناسایی SR-71 Blackbird
جت جنگنده F-117 Nighthawk
جت جنگنده YF-22 نمونه ابتدای ازجنگنده F-22 Raptor
در سال 1994 بن ریچ کتابی با عنوان خاطرات Skunk Works منتشر کرد که به زندگی او در زمان کار در بخش محرمانه می پردازد.
بن ریچ و تیم طراحی F-117 در سال 1989موفق به دریافت جایزه کالیر از موسسه هوانوردی و فضانوردی آمریکا شدند.
بن ریچ در سال 1993 در جمع فارغ التحصیلان دانشگاه UCLA :
"ما در حال حاضر وسیله ای برای مسافرت در میان ستاره ها میتوانیم بسازیم اما این فن اوری تحت کنترل پروژه سیاه و سفید میباشد. و زمان میبرد تا روزی برسد که بتوان از آن به نفع بشریت استفاده کرد.... هر چیزی که شما تصور کنید ما در حال حاضر میتوانیم بسازیم."
بنجامین رابرت ریچ پدر جنگنده F-117A در تاریخ 5 ژانویه 1995 در ونتورا ،کالیفرنیا در سن 69 سالگی در اثر سرطان در گذشت.
به درخواست او خاکسترش را در محلی نزدیک خانه اش در سواحل کالیفرنیا به هوا سپردند . درهمان هنگام یک F-117 در آسمان ظاهر شد و در حالی که منقش به نشان اسکانک وورکز بود به نشانه ای احترام به بن ریچ به پهلو چرخید و عبور کرد.
برداشت با ذکر منبع موردی ندارد.