روباتهای دارای احساسات

[DANG3R]

ساختن روباتهایی که بتوانند از نظر احساسی با مردم ارتباط برقرار کنند، هدف یک پروژه اروپایی است که توسط دانشمندان بریتانیایی هدایت میشود.

شش کشور و 25 متخصص روبات و هوش مصنوعی، روانشناس رشد و عصب شناس در این پروژه تحقیقاتی که Feelix Growing نام دارد، با یکدیگر همکاری میکنند و این پروژه 2.3 میلیون یورویی سه سال به طول می انجامد.

مسئول هماهنگی این پروژه، دکتر لولا کانامرو (Lola Canamero) گفته است که هدف آنها ساختن روباتی است که "از انسانها بیاموزد و به شیوه ای که از لحاظ اجتماعی و احساسی صحیح باشد، واکنش نشان دهد."

دکتر کانامرو که در دانشگاه هرتفوردشایر مستقر است ادامه داد: "دنیای احساسات انسانی بسیار پیچیده است اما ما به نشانه ها واشارات ساده واکنش نشان میدهیم، نشانه هایی که ظاهرا به آن توجه نمیکنیم یا اهمیتی برایش قائل نمیشویم، مانند چگونگی حرکت یک شخص."

داده های حسی
این پروژه شامل ساختن یک سری روبات است که بتوانند در مواجهه با انسان، داده های حسی را دریافت کرده و سپس مطابق با این اطلاعات رفتار نمایند.

دکتر کانامرو این روباتها را مشابه نوزادانی میداند که رفتار خود را از روی الگوهای حرکتی و حالات حسی محیط پیرامون خود میاموزند. این روباتها به خودی خود دستگاههایی ساده هستند و در بسیاری از مواقع از دستگاههای قابل دسترس و عادی ساخته شده اند. جالبترین جنبه این پروژه، بخش نرم افزاری آن است.

به گفته دکتر کانامرو: "ما برای سخت افزار، از روباتهای بسیار ساده استفاده خواهیم کرد و خودمان برای تعدادی از دستگاهها سرهایی حالت دار و گویا خواهیم ساخت. ما بیش از هرچیز به برنامه ریزی و به وجود آوردن تواناییهای رفتاری در این روباتها، به خصوص در زمینه اجتماعی و واکنشهای احساسی، علاقمندیم."

اطلاعات لمسی و احساسی که از طریق تقویت مثبت، مانند کلمات محبت آمیز، رفتار مودبانه یا کمک کردن به روبات در زمانی که دچار مشکل میشود، مواردی است که روبات از انسانها می آموزد. همکاران این پروژه هر یک روبات متفاوتی را با تمرکز بر روابط احساسی مختلف میسازند.

پیگیری و کشف علایم
این روباتها اطلاعات خود را از دوربینهای تصویری ساده، داده های صوتی، حسگرهای تماسی و حسگرهایی که میتوانند فاصله میان روبات و انسان را تخمین بزنند، دریافت میکند.

"یکی از چیزهایی که ما قصد داریم از آن برای کشف و درک حالات چهره و الگوهای حرکتی استفاده کنیم، یک سیستم عصبی مصنوعی است."

شبکه عصبی مصنوعی به این دلیل مورد استفاده قرار میگیرد که برای وفق دادن روبات با داده های متغیر –که در این مورد شامل ردیابی الگوهای رفتاری، صوتی و حرکتی است- بسیار مفید خواهد بود.

به گفته دکتر کانامرو شبکه عصبی الگوهای مختلف را از طریق مقایسه با مثالهایی که از طریق مشاهده در حافظه خود ثبت کرده استف تشخیص میدهد. یکی از بخشهایی که روبات از آن بسیار می آموزد، حرکات انسان است زیرا حرکت، چیزهای بسیار زیادی درباره شرایط احساسی شخص به دیگران القا میکند.

"ما امیدواریم که با مجاورت انسان و روبات و تعدد تماسهای انسانی، بتوانیم در پیگیری شرایط مختلف احساسی موفق باشیم."

قرار نیست که این روباتها حالات احساسی چون تنفر را درک و نسبت به آن واکنش نشان دهند، بلکه در این پروژه بیشتر بر احساساتی چون خشم، شادی، تنهایی و در کل احساساتی که بر چگونگی رتار روبات تاثیر میگذارند، تمرکز شده است.

رفتارهای غریزی
"کشف اینکه چه زمانی روبات کار اشتباهی انجام داده و کاربر انسان خشمگین شده است و یا زمانی که انسان تنهاست و روبات سعی در شاد کردن وی دارد، بسیار مهم است. ما بر روی احساساتی که برای روبات نوزاد مناسب بوده و با رشد او توسعه یافته و کمکی برای انسان محسوب میشود، تمرکز کرده ایم."

یکی از اولین روباتهای ساخته شده در این پروژه رفتارهایی غریزی - که از بدو تولد در میان پرندگان و بعضی پستانداران دیده میشود - از خود نشان میدهد.

"آنها به اولین چیزی که میبینند وابسته میشوند. که معمولا مادرشان است و همین غریزه است که موجب میشود آنها مادر خود را در همه جا تعقیب کنند."

"ما یک نمونه آزمایشی از روباتی تهیه کرده ایم که مردم را تعقیب کرده و میتواند خود را به شکلی که انسان با او رفتار میکند، تطبیق دهد. او بنا بر احساس شخص، به او نزدیکتر و یا از وی دورتر حرکت میکند."

دکتر کانامرو افزود اگر قرار باشد که این دستگاهها نقشی در جامعه انسانی داشته باشند، روباتهایی که میتوانند خود را با خواسته های انسان وفق دهند بسیار مورد نیاز خواهند بود. در انتهای پروژه دو روبات ساخته خواهند شد که هر یک شامل جنبه های مختلفی از دستاوردهای بخشهای تحقیقاتی سراسر اروپا خواهند بود.

موسسات دیگری که در این پروژه همکاری میکنند از این قرارند؛ مرکز تحقیقات علمی دانشگاه Cergy Pontoise فرانسه، دانشکده پلی تکنیک لوزان، دانشگاه پورتسموث، انستیتو ارتباطات وسیستمهای کامپیوتری یونان، Entertainment Robotics دانمارک و SAS Aldebaran Robotics فرانسه.

news.bbc.co.uk