همانطور که گفتم ، یکی از دلمشغولی های یک فرد کتابخوان پیدا کردن بهترین و در دسترس ترین کتابفروشی ها در شهر محل سکونتش می باشد (البته اگر عضو کتابخانه هم بشوید عالی است اما بنده ترجیح می دهم کتاب های مورد علاقه ام را خریداری کنم) ..
بازار اصلی یا به قول معروف بورس کتاب اصفهان مثلث سه مجتمع هتل عباسی - چهارباغ - شکری است ، یا دست کم تا چند سال پیش که اینطور بود! تا 15-10 سال پیش هر وقت قصد خرید کتاب داشتم ، فقط به این محل مراجعه می کردم چون تعداد کتابفروشی های پراکنده در سطح شهر (بخصوص محلات جنوب شرقی شهر که ساکن آنجا هستم) خیلی کم بود و تنوع کتاب آنچنانی هم نداشتند . اما در سال های اخیر با افزایش تعداد کتابفروشی ها و کافه کتاب ها در نقاط مختلف شهر ، این مثلث عملاً رونق سابق را از دست داده و تقریباً همه مراجعه کنندگان فعلی فقط به دنبال کتاب های کمک درسی و کنکوری و دانشگاهی هستند!
:
.
" مجتمع تجاری هتل عباسی اصفهان " با فضایی باز و منحصر به فرد ، عمداً در زمان نوسازی هتل عباسی (در زمان پهلوی) به این شکل و در این مکان احداث شد تا فضای جلوی هتل عباسی باز و بی سایه و اتاق های ضلع جنوبی هتل در تمام طول روز آفتابگیر باشند . این مجتمع بجز پارکینگ که زیر آن احداث شده ، در مجموع شامل سه طبقه است ؛ طبقه زیر زمین که در وسط حیاط قرار دارد و تقریباً همه واحدهای آن کتابفروشی هستند . طبقه همکف که دور تا دور حیاط قرار دارد هم تعدادی کتابفروشی دیده می شوند بعلاوه چند واحد فروش صنایع دستی و یکی-دو بانک و دفتر مسافرتی (البته تعدادی از واحدها هم مدتهاست که خالی مانده اند) ، در طبقه دوم هم تعدادی کارگاه هنری و صنایع دستی قرار دارند . بیرون مجتمع به سمت خیابان چهارباغ عباسی هم تعدادی کتابفروشی است که چون لب خیابان و جلوی چشم هستند طبیعتاً نسبت به داخل مجتمع مشتری بیشتری دارند! در خیابان چهارباغ عباسی به سمت چپ بعد از حدود 50 متر دور شدن از خیابان آمادگاه ، پاساژ چهارباغ است که واحدهای طبقه زیرزمین آن همه کتابفروشی هستند . آخرین بار که آنجا رفتم واقعاً دلم برایشان سوخت! اینها بیشتر کتاب های غیر درسی دارند ، تنها کسی که آنجا بود (غیر فروشنده ها) فقط بنده بودم که قصد خرید هم نداشتم فقط می خواستم نگاه کنم . محیط سرد و تاریک و قفسه های خاک گرفته و نامرتب ، نشان می داد که وضعیت آنجا تقریباً همیشه به همین شکل است! برعکس اینجا ، آنطرف خیابان از آمادگاه حدود 100 متر به سمت راست (به سمت میدان امام حسین(ع) یا همان دروازه دولت ما اصفهانی ها) پاساژ دیگری هست به نام پاساژ شکری که تقریباً همه کتابفروشی هستند و کتاب های کمک درسی و دانشگاهی دارند در نتیجه سرشان شلوغ تر است!
:
.
ملاک بنده برای انتخاب کتابفروشی های برتر اصفهان این است که اولاً در دو-سه سال اخیر دست کم چند بار به آنجا رفته باشم و دوماً کتاب هم خریده باشم . چندین سال است که از مثلث بالا هیچ کتابی خریداری نکرده ام ، پس طبیعتاً با اینکه لازم دیدم این مجموعه را معرفی کنم ، اما هیچ یک از واحدهای آن در بین پنج کتابفروشی برتر منتخب بنده جای ندارند . از سوی دیگر کتابفروشی هایی بوده اند که واقعاً دلم می خواهد در این فهرست باشند اما باز امتیاز لازم را نداشتند . مثلاً پردیس کتاب در طبقه سوم مجتمع تجاری سیتی سنتر واقعاً عالی است اما فقط یک بار حدود سه سال قبل که تازه افتتاح شده بود به آنجا رفتم . یک کتابفروشی هم اخیراً نزدیکمان افتتاح شده ؛ کافه کتاب آدینه در ضلع شمالی گلستان شهدا روبروی تکیه فقیه احمد آبادی ، که دو باری به آنجا رفته ام اما هنوز کتابی نخریده ام و امیدوارم بزودی به یکی از کتابفروشی های محبوبم تبدیل شود! شعبه بزرگ کتابسرای جنگل جاودانه اصفهان را هم خیلی تعریفش را شنیده ام اما آن کله شهر (خانه اصفهان) است و تا به حال آنجا نرفته ام و ...
حالا بعد از این مقدمه طولانی برویم سر اصل مطلب :
1- شهر فرهنگ و هنر (شهر کتاب سابق) شعبه چهارباغ بالا
.
.
بدون هیچ شک و تردیدی این مجموعه وسیع ، بزرگترین مرکز فروش کتاب در شهر اصفهان است و شاید حتی در ایران هم رقیب نداشته باشد! مجموعه شهر فرهنگ و هنر که قبلاً با نام شهر کتاب شناخته می شد ، دارای سه یا چهار شعبه در سطح شهر اصفهان است که دو تای دیگر آنها (یکی در مجتمع هتل عباسی و دیگری در خیابان خاقانی) را که دیده ام کتابفروشی هایی در حد متوسط هستند و حتی انگشت کوچک شعبه چهارباغ بالا (جنب ایستگاه مترو دکتر شریعتی) هم نمی شوند! در این مجموعه علاوه بر کتاب ، انواع لوازم التحریر ، صنایع دستی و اسباب بازی هم عرضه می شوند و دارای کافه و رستوران هم هست . مجموعه کلاً سه طبقه است ؛ در طبقه زیر زمین اسباب بازی ها و کتاب های کودک و نوجوان قرار دارند . طبقه همکف که وسعتش چندین برابر بیشتر از زیر زمین است (چون بعد از اینکه مجموعه در ساختمان اولیه افتتاح شد ، طی سال های بعدی ساختمان های پشتی هم که ظاهراً فاقد زیر زمین بوده اند به مجموعه اضافه شده اند) به سایر موارد اختصاص دارد . طبقه بالایی را راستش هیچ وقت نرفته ام و هیچ وقت هم نپرسیده ام چه خبر است؟ احتمالاً باید انبار ، دفتر مدیریت یا کارگاه های آموزشی باشد! این مجموعه پای ثابت طرح های فروش ویژه است که هر یکی-دو سال یک بار از سوی وزارت ارشاد و توسط کتابفروشی های منتخب اجرا می شود اما گاهی اگر مدت زیادی از طرح قبلی وزارت گذشته باشد و از طرح جدید خبری نباشد ، خودشان فروش ویژه با تخفیف 20% می زنند! مثلاً همزمان با نمایشگاه کتاب امسال در حالی که فروش مجازی نمایشگاه 10% تخفیف داشت ، این مجموعه فروش ویژه گذاشته بود و بنده هم بجای خرید مجازی ، همه پولی را که برای خرید کتاب کنار گذاشته بودم آنجا خرج کردم!
*
2- کتابفروشی سوره مهر
.
.
این کتابفروشی را پارسال تصادفاً کشف کردم ، اما نمی دانم دقیقاً از چقدر قبل از کشف بنده آنجا بوده! این کتابفروشی واقع در میدان انقلاب ، ابتدای خیابان مطهری ، طبقه دوم سینما ساحل ، همانطور که از اسمش مشخص است نمایندگی رسمی انتشارات سوره مهر در اصفهان محسوب می شود ، اما علاوه بر کتاب های با موضوع انقلاب و دفاع مقدس ، انواع مختلف کتاب های عمومی دیگر را هم دارد و از تنوع خوبی برخوردار است . این کتابفروشی کافه کتاب هم دارد که فکر می کنم در طبقه بالایی آن باشد و بنده نرفته ام! خوبی این کتابفروشی (دست کم در دو-سه باری که آنجا رفته ام) است که کتاب ها را با همان قیمت درج شده می فروشند و کاری به افزایش قیمت چاپ های جدیدتر ندارند . در حالی که اغلب کتابفروش ها و حتی خود ناشران به محض افزایش قیمت چاپ جدید ، قیمت موجودی های قبلی را هم تغییر می دهند! پارسال از نمایشگاه مجازی دو جلد از کتاب های " از ایران چه می دانیم؟ " انتشارات دفتر پژوهش های فرهنگی را سفارش داده بودم که با 20% تخفیفش می شد هر کدام 36 هزار تومان . وقتی کتاب ها به دستم رسید متوجه شدم 7 برچسب قیمت مختلف روی هم چسبانده شده است و وقتی برچسب ها را یکی-یکی کندم به قیمت 1200 تومان اولیه کتاب رسیدم! جالب اینکه چند ماه قبل دو جلد دیگر این مجموعه را از یک کتابفروشی که ظاهراً خیلی دلش می خواست از دستشان خلاص شود به قیمت همان 1200 تومان خریدم! از بحث اصلی دور شدیم . خلاصه کتابفروشی سوره مهر دومین انتخاب بنده است ، فقط یک توصیه کوچک ؛ بعضی قسمت های این کتابفروشی به اندازه یک تک پله بالاتر هستند و قفسه های کتاب به شکلی قرار گرفته اند که اگر شش دانگ حواستان به کتاب ها باشد ممکن است یک دفعه زیر پایتان خالی شود!
*
3- انتشارات و عرضه محصولات فرهنگی ثامن الائمه
.
.
به این مجموعه واقع در ابتدای خیابان چهارباغ خواجو (از سمت میدان خواجو) و روبروی صدا و سیما ، به دلیل فاصله نسبتاً مناسب با محل سکونت بنده و قرار گرفتن بر سر راه یکی از مسیرهای تردد کاری ام ، زیاد رفته ام و کتاب های زیادی خریداری کرده ام . در اینجا که شامل دو طبقه همکف و زیر زمین است و رویش یک پیش دبستانی و یک مرکز قرآنی متعلق به خود مجموعه قرار دارد ، انواع کتاب های مذهبی ، کتاب های با موضوع انقلاب و دفاع مقدس ، کتاب های کودک ، کتاب های عمومی (با تنوعی کمتر) ، لوازم التحریر و اسباب بازی ، و وسایل فرهنگی و مذهبی مختلف عرضه می شود . فروش کتاب در این فروشگاه با تخفیف دائمی 10% همراه است و تخفیفات بیشتری هم به طلاب و دانشجویان داده می شود (یک سری کتاب های قدیمی تر یا ناقص مانده از یک مجموعه ، را هم با تخفیف 50% می فروشند تا زودتر تمام شود!) . البته اینجا از آن کتابفروشی هایی است که قیمت هایشان کاملاً بروز است و حتی اگر برچسب قیمت جدید هم روی کتاب نزده باشند ، در رایانه قیمت کتاب با قیمت چاپ جدید محاسبه می شود! اما قیمت های لوازم التحریر و لوازم فرهنگی و اسباب بازی هایشان نسبتاً مناسب است .
*
4- فروشگاه بوستان کتاب
.
.
فروشگاه بوستان کتاب واقع در خیابان حافظ جنب دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان ، برخلاف سه مورد قبلی ، کاملاً به فروش کتاب اختصاص دارد و بیشتر کتاب های مذهبی و انقلاب اسلامی و دفاع مقدس و تاریخ اسلام را می توان در آن یافت . البته کتاب های عمومی دیگر را هم دارند اما با توجه به محیط پیرامونی که باعث شده اکثر مراجعه کنندگان از طلاب و اقشار مذهبی باشند ، طبیعتاً کتاب های مورد نیاز آنها در اولویت این کتابفروشی بوده است . نکته مثبت این کتابفروشی داشتن سیستم جستجوی کتاب کامپیوتری است که با اینکه فروشگاه در مجموع خیلی وسعت ندارد ، اما جستجوی کتاب را راحت تر و کلاس کار را بالا برده است! سیستم های جستجوی کامپیوتری کتاب قبلاً در شهر کتاب چهارباغ هم وجود داشت اما در این یکی-دو سال اخیر دیگر آنها را ندیده ام (مگر اینکه جایی گذاشته باشند که بنده متوجه نشده ام!)
*
5- فروشگاه فرهنگسرای کتاب اصفهان
.
.
این یکی کتابفروشی نسبتاً کوچک و جمع جوری است ، از کتابفروشی های قدیمی اصفهان ، ابتدای خیابان چهارباغ عباسی از سمت دروازه دولت (میدان امام حسین (ع)) . پیرمرد فروشنده مغازه از معروف ترین و شناخته شده ترین کتابفروشان اصفهان است ، خیلی با کلاس و خوش صحبت ، با یک پیپ همیشه آماده ، و هیچگاه نشد به مغازه اش بروم و در حال گپ زدن با یک شاعر ، نویسنده ، ناشر یا کسی که ادعای فضل و هنر داشته باشد ، نباشد . بیشتر کتاب های مجموعه بزرگ " تاریخ جهان " انتشارات ققنوس را از این کتابفروشی خریده ام چون همیشه اولین کتابفروشی در اصفهان است که آنها به دستش می رسد . چند هفته پیش که به آنجا رفته بودم متوجه شدم تعدادی از قفسه های مغازه خالی است . دلیلش را نپرسیدم اما امیدوارم نشانه رو به تعطیل بودن آن نباشد .
***
راستش دلیل اصلی نوشتن این مطلب کتابفروشی " کتابسرای فدک " بود! کتابسرای فدک واقع در ابتدای خیابان مسجد سید از سمت چهار راه تختی ، از کتابفروشی های قدیمی اصفهان ، یک کتابفروشی کوچک و فاقد کلاس و پرستیژ امروزی است با قفسه های شلوغ و نسبتاً نامرتب . کتابفروش هم پیرمردی است کم صحبت که اگر بدون پرسیدن سئوالی به مغازه اش وارد و خارج شوی ، او هم هیچ حرفی برای گفتن ندارد! اما همین کتابفروشی ظاهراً بی کلاس و غیر جذاب ، در سطح کشور کاملاً شناخته شده است و بسیاری از ناشران کتاب های مذهبی ، انقلاب و دفاع مقدس ، این کتابفروشی را به عنوان نماینده رسمی خود در شهر اصفهان معرفی می کنند! این را گفتم که بدانید در کوران رقابت برای جذب علاقه مندان کتاب ، هنوز بعضی کتابفروشان با طرز فکر و سیستم 40-30 سال قبل با قدرت به کار خود ادامه می دهند!
