دستيابي به تكنولوژي پايه جهت ساخت شيشه‌هاي كابين هواپيما در ايران

[Shahryar]

  به تكنولوژي پايه جهت ساخت شيشه‌هاي كابين هواپيما در  

 با هدف ساخت شيشه‌هاي كابين هواپيما، پژوهشگران دانشگاه تربيت مدرس
به تكنيك استحكام‌دهي شيميايي شيشه‌ دست يافتند 

محققان دانشكده فني و مهندسي دانشگاه تربيت مدرس به تكنيك ساخت شيشه‌هاي استحكام يافته به روش شيميايي دست يافتند كه زمينه ساخت شيشه‌هاي مستحكم از جمله شيشه‌هاي كابين هواپيما را در كشور فراهم مي‌كند.


وحيده تاجر گنجينه باف، مجري اين طرح در گفت‌وگو با خبرنگار پايان‌نامه خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا) اظهار كرد: اين اختراع با توجه به نياز كشور به استفاده از اين محصول خصوصا در ساخت شيشه‌هاي كابين هواپيما مي‌تواند ايده‌اي بسيار نو و حائز اهميت در صنعت داخلي كشور به همراه داشته باشد.


وي با بيان اين كه از جمله خواص منحصر به فرد فرايند تمپرينگ شيميايي، استحكام دهي شيشه‌هايي با ضخامت كمتر از 2 ميليمتر است كه به روش‌هاي مرسوم حرارتي امكان دستيابي به آن وجود ندارد، خاطرنشان كرد: از اين روش مي‌توان در استحكام دهي شيشه‌هاي جلو، پشت و كنار كابين هواپيما و ترن، شيشه‌هاي تلويزيون، انواع لنزها و شيشه‌هاي عينك استفاده كرد كه با كنترل پارامترها زمينه دستيابي به كيفيت بالا و شرايط بهينه اين محصولات فراهم خواهد شد.


تاجر گنجينه باف افزود: استحكام دهي اين شيشه ها از طريق ايجاد تنش فشاري در سطح شيشه به واسطه معاوضه بين يونهاي قليايي شيشه سودالايم با كاتيونهاي بزرگتر موجود در نمك مذاب نيترات پتاسيم انجام مي‌شود. ما مقداري از يونهاي كوچك سطح شيشه را از مجموعه خارج كرده و به جاي آنها يونهاي بزرگتر قرار مي‌دهيم اين كار با قرار دادن شيشه هاي سودالايم درداخل نمك حاوي يون‌هاي پتاسيم كه شعاع يوني آنها از يون سيم داخل شيشه بيشتر است، انجام مي‌شود. پس از مدتي يون‌هاي پتاسيم جاي خود را به يون‌هاي سديم سطح شيشه مي‌دهند و با توجه به آن كه شعاع بيشتري دارند استحكام شيشه را افزايش مي‌دهند. در پايان فرايند نيز نمونه‌ها از داخل نمك خارج شده و پس از شست‌وشو استحكام مطلوب به دست مي‌آيد .


وي به تشريح چگونگي انجام طرح پرداخت و گفت: در اين اختراع از شيشه سودالايم با ضخامت دو ميليمتر جهت افزايش استحكام به روش شيميايي بهره گرفته شد. با توجه به فراواني يون سديم در تركيب اين شيشه، به منظور انجام معاوضه يوني از نمك نيترات پتاسيم با نقطه ذوب 334 درجه سانتيگراد كه حاوي يون قليايي پتاسيم مي‌باشد، استفاده شد.


به گفته اين دانش‌آموخته دانشگاه تربيت مدرس، به منظور آماده سازي شيشه مصرفي با استفاده از تيغه الماسه از جام تهيه شده نمونه‌هايي با ابعاد يكسان برش و سپس لبه آنها به روش تر پوليش شد. پس از فرايند آنيگنيك شيشه هاي آماده سازي شده فرايند معاوضه يوني براي آنها انجام پذيرفت. در پايان هر سيكل سبد حاوي شيشه هاي معاوضه يوني شده تحت شرايط كنترل شده جهت جلوگيري از شوك حرارتي ناشي از اختلافهاي محيط و مذاب از كوره خارج شد. در انتها نيز با شست‌وشو شيشه هاي معاوضه يوني شده توسط آب نمك انجماد يافته از سطح آنها حذف شد.


مجري اين طرح تصريح كرد: نتايج حاصل از انجام آزمايش استحكام خمشي چهار تكيه گاهي، حكايت از افزايش عدد استحكام اين شيشه ها بر اثر انجام فرايند معاوضه يوني داشت.


وي با بيان مزيت‌هاي روش شيميايي به روش حرارتي گفت: در روش حرارتي امكان استحكام دهي بيش از 5 برابر وجود ندارد اما در اين روش ما شيشه ها را تا 8 برابر استحكام بخشيديم.


در روش حرارتي استحكام به شيشه هايي با ضخامت كم و خم زياد ممكن نيست و شيشه ها قابليت ماشين كاري ندارند همچنين شيشه هايي كه به روش حرارتي مستحكم مي‌شوند در طولاني مدت دچار شكست خود به خود شده و مهمترين مشكل در اين شيشه ها ايجاد عيوب اپتيكي در آنهاست كه به خصوص در شيشه هاي هواپيما مشكلاتي را براي خلبان ايجاد مي‌كند .


وي در پايان گفت: اين اختراع با توجه به نياز كشور به استفاده از اين محصول خصوصا در ساخت شيشه‌هاي كابين هواپيما مي‌تواند ايده‌اي بسيار نو و حائز اهميت در صنعت داخلي كشور به همراه داشته باشد.


گفتني است، اين طرح در قالب پايان نامه كارشناسي ارشد وحيده تاجر گنجينه باف با راهنمايي دكتر احسان طاهري نساج به انجام رسيده است.

1386/09/10
ايسنا