دوم اکتبر ۱۹۹۶ فرودگاه بین المللی " لیما " مثل همیشه پر جنب و جوش است .. مسافران زیادی برای تهیه بلیط و پرواز به مقاصد مختلف حضور دارند .. 
مسئول قدیمی و با تجربه شیفت شب برج مراقبت اجازه استارت به هواپیمای بوئینگ ۷۵۷ پرواز شماره ۶۰۳ را صادر می کند .. هواپیمایی که بیش از چهار سال از عمر آن نگذشته است .. و به گفته کارشناسان حدود هفتاد و پنج میلیون دلار قیمت اش است !
داخل کابین هواپیما دو نفر از خلبانان با سابقه خطوط هوایی حضور دارند .. کاپیتان " اریک اشپایدر " ۵۸ ساله و کمک او " دیوید فرناندس " ۴۲ ساله با ۶۱مسافر و ۹ نفر خدمه آماده پرواز هستند ..
این چهره کاپیتانی است که ایفای نقش کاپیتان " اریک اشپایدر " را در این پرواز شبیه سازی شده به عهده دارد .
چهره واقعی کاپیتان ۵۸ ساله پرواز شماره ۶۰۳
این هم چهره کمک خلبانی است که در این مستند به ایفای نقش می پردازد
دیوید فرناندس ۴۲ ساله که در پرواز ۶۰۳ در مقام کمک خلبان پرواز می کرد
۶۱ مسافر با تابعیت های مختلف از جمله پرتغال ، انگلیس ، ایتالیا ، اسپانیا ، نیوزلند و حتی تعدادی امریکایی .. خوشحال قدم به درون هواپیما می گذارند .. آن ها بی خبر از سرنوشتی که در انتظارشان است ، به دنبال صندلی های خود می گردند ... !
دکتر " مانوس آلبرت " یکی از بستگان قربانیان در باره شوهر تنها خواهرش که شریک خوب تجاری او هم محسوب می شد ، سخنانی در وصف فامیل اش در این مستند بیان می کند ..
چک لیست قبل از پرواز انجام شده و کمک خلبان خطاب به برج مراقبت لیما اجازه خزش و تیک آف می گیرد .. مسئول برج مراقبت به ان ها اجازه پرواز از باند ۱۵ را می دهد ...
جعبه سیاه هواپیما تمام اطلاعات رد و بدل شدن میان خلبان و مسئول برج رو در خود ثبت کرده است .
کاپیتان بعد از شنیدن اطلاعاتی که از زبان مسئول برج شنیده می شود ، به کمک خود فرناندس جوکی رو تعریف کرده و سپس آماده تیک آف می شوند .. !!
مسئول برج مراقبت آخرین اطلاعات و دستور العمل های پرواز رو به کاپیتان اعلام می کند ..
هواپیما ساعت ۱۲:۴۰ دقیقه بامداد از زمین بلند می شود .. این هواپیمای مدرن قابلیت کنترل اتوماتیک و دستی را دارد .. همه چیز به روال عادی طی شده و جت مسافربری لحظاتی بعد در تاریکی شب وارد فضای اقیانوس آرام می شود ...
هنوز دقایقی از پرواز نگذشته است که صدای بوق اخطار ، از عقربه " آلتیمتر " ( ارتفاع سنج ) به صدا در می آید .. عقربه رقم صفر رو نشان می دهد !! که معنی آن این است .. هواپیما پرواز نکرده است !!
هواپیمای بوئینگ ۷۵۷ سه تا عقربه ارتفاع سنج دارد که یکی در مقابل خلبان و دیگری در مقابل کمک اش و یک عقربه پشتیان هم تعبیه شده است .. اما در موقع تیک آف حتی سرعت کلایم هم نشان داده نمی شود !! و کاپیتان مدام سرعت صعود رو می پرسد .. که پاسخ رقم صفر است !!
هواپیما در تاریکی فضای اطراف ، با مشکل جدی ارتفاع سنج و سرعت سنج مواجه می شود !!
همان گونه که در تصویر می بینید ، عقربه اعداد صفر رو به خلبان نشان می دهد !
متآسفانه هر سه نشان دهنده حیاتی ارتفاع سنج از کار می افتند .. !! و در شرایطی که خلبان برای صعود به سرعت واقعی هواپیمایش احتیاج دارد ، به هر حال آن ها بر اساس تجارب قبلی خود بدون داشتن علایم حیاتی اوج می گیرند .. !
هواپیما بدون علایم اولیه کنترل پرواز سرعت سنج و ارتفاع سنج مواجه است .. هنوز خلبانان در فکر اخطار های اولیه هستند که مشکل دیگری به وجود می آید ... به عبارتی پرواز کور آن ها آغاز می شود . برج مراقبت سعی دارد با خلبان ارتباط برقرار کند ...
مشکل بعدی که خلبانان را گیج می کند ، اخطار فرامین است ! کاپیتان با دیدن این اخطار به کمک خود می گوید به سمت راست به چرخ ... و کمک خلبان با چرخش فرامین ، سعی در تصحیح اخطار دارد .
کاپیتان " آلن مک لیود " که خود خلبان بازنشسته خطوط هواپیمایی کاناداست ، در باره این اخطار می گوید : ابتدا چراغ زرد رنگی شروع به بوق زدن و چشمک می کند .. که نشان دهنده مشکل جدی در سرعت و کشش موتور ها است .. همه این علایم از کامپیوتر مرکزی ارسال می گردد .. که خلبان بایستی سرعت خویش را افزایش دهد ...
با چرخش به راست هواپیما ، ناگهان ارتفاع سنج هایی که از کار افتاده بودند ، به سرعت شروع به چرخش می کنند .. اما در عین حال با یکدیگر اختلاف دارند .. و نمی دونند کدام یک رقم صحیح رو نشان می دهد ...!!؟
کمک خلبان با تعجب مشاهده می کند ، که عقربه سرعت و ارتفاع سنج او با نشان دهنده مقابل کاپیتان اختلاف فاحش دارد !!
کاپیتان با تجربه برای فرار از تضاد های علایم حیاتی ، مجبور به روشن کردن اتوپایلوت می شود .. اما به دلیل اختلاف علایم در عقربه ها ، آن ها را گیج تر می کند .. !!
در همین هنگام بد شانسی دیگری به ان ها رو می کند .. با به صدا در امدن بوق اخطار و چشمک زدن علایم ماخ اسپید ، به آن ها اعلام می کند که هواپیما در ارتفاع تعین شده پرواز نمی کند !! آن ها مجبور می شوند هواپیما را از حالت خلبان اتوماتیک خارج نمایند ...
با تناقض در نشاندهنده کنترل فرامین در وضعیت افقی ، خلبان بایستی با افزایش سرعت هواپیما رو به حالت تعادل برگرداند ..
در شرایطی که خلبانان با شرایط کاملآ استثنایی مواجه شده اند ، اخطار دیگری رو مشاهده می کنند !! این اخطار برعکس قبلی که از سرعت کم و زاویه نامناسب حکایت می کرد ، این بار با روشن شدن این چراغ به خلبان می گوید که هواپیما سرعت بیش از اندازه استاندارد دارد !!
در همین حال چراغ های زرد و قرمز اخطار های هواپیما پشت سر هم روشن شده و با چشمک زدن و آژیر های ممتد اعصاب خلبانان رو به هم می ریزند ..
کاپیتان تصمیم می گیرد با اعلام وضعیت اضطراری به فرودگاه مبدآ مراجعت نماید .. از این رو وضعیت رو به برج مراقبت گزارش می دهد ..
مسئول کنترل برج مراقبت از ان ها ارتفاع فعلی هواپیما را سئوال می کند .. کمک خلبان در پاسخ می گوید : ما تا حالا ارتفاع سنج نداشتیم .. اما حالا بالای ده هزار و سی پا رو نشان می دهد .. !!
مسئول برج مراقبت از خلبان می خواهد در صورت امکان فرکانس خود رو روی ۱۱۹،۷ هرتز تنظیم کنند . هواپیما در این لحظه ۶۰ کیلومتر از لیما فاصله دارد .. و بدون داشتن هیچ نوع علایمی ، از مسئول کنترل ترافیک می خواهند تا آن ها را در فرود بی خطر یاری رساند ..
مسئول مربوطه اعلام می کند که ...با اجرای طرح تقرب " آی . ال . اس " به فرودگاه لیما مراجعه کنند .
به خواسته مسئول کنترل هوایی ان ها می بایستی تا ارتفاع ۴۰۰۰ پایی ارتفاع کم کنند .. اما خلبانان مشکل اساسی در خواندن ارتفاع و سرعت دارند .. مشکل مهم این است که هیچ یک از دو خلبان داخل کابین تا این لحظه هیچ گونه فرود اضطراری با این نوع هواپیما نداشتند !!
به اعتقاد " ریچارد ردریگز " یکی از کارشناسان ایمنی حمل و نقل بین المللی ، آن ها در لحظه مراجعت به فرودگاه لیما مشکل خاصی نداشتند .. و هواپیما در کنترل بود .. اما توجه به اخطار های گوناگون و متفاوت کار دست همه داد .. !!
وجود اخطار های متناقض در هواپیما ، که در نوع خود در سی چهل سال گذشته بی نظیر بود ، باعث به هم ریختگی خلبانان شده است .. از سوی دیگر تاریکی مطلق بر فراز اقیانوس آرام ، وضعیت آن ها رو در آن شرایط خیلی بغرنج تر کرده است ... اگه هوا آفتابی یا روشن بود ، شاید می شد کاری انجام داد ..
در صفحه بزرگ و مجهز مرکز کنترل ترافیک هوایی ؛ شماره پرواز و ارتفاع موجود نقش بسته است . اما این اطلاعات هم غلط است ، زیرا از کامپیوتر مرکزی هواپیما تبعیت می کند .. !!
برای یک لحظه ارتفاع هواپیما جلوی دیدگان حیرت زده کمک خلبان درج می شود !
کاپیتان با تجربه و کمک خلبان ۴۲ ساله اش مات و متحیر از وضعیت پیش آمده سعی در کنترل هواپیما و نجات جان هفتاد انسانی که مسئولیت جان ان ها را به عهده دارند ، تلاش می کنند ...
مسئول کنترل ترافیک سعی در راهنمایی خلبانان دارد .. ولی همان طور که می دانید اطلاعات مقابل او هم غلط است ..
متخصصان و کارشناسان خبره بررسی سانحه ، نقشه ارتفاع کاذبی که مسئول کنترل دریافت می کرد را ، با ارتفاع واقعی که خیلی پائین تر از ان بود رو در این دیاگرام به نمایش گذاشتند ..
مسافران هواپیما هم بی خبر از مشکلاتی که خلبانان هواپیما با ان دست و پنجه نرم می کنند ، در حال استراحت و لذت از پرواز هستند ...
هواپیما در ارتفاع نزدیک به سطح آب در حال مراجعت است . . در حالی که ارتفاع سنج رقم هفت هزار پایی رو به خلبان نشان می دهد !! مسئول کنترل ترافیک هم همین رقم را در مانیتور خود می بیند .. !
مسئول کنترل یک بار دیگر ارتفاع و سرعت را از خلبان سئوال می کند .. و در همان حال می پرسد : آیا شما آهسته به سمت راست در حال چرخش هستید ..!!؟ کمک خلبان می گوید .. نه شما اشتباه می کنی .. ما مشکل سرعت داریم ..
در حالی که آن ها سرگرم گفت و گو با مسئولان زمینی بودند .. نشان دهنده سرعت ، رقم ۳۴۰ ناتیکال مایل رو که مرتب در حال افزایش بود رو نشان می داد .. این سرعت برای هواپیمایی در کلاس ۷۵۷ خیلی بالا است .. !! برای همین چراغ اخطار سرعت زیاد چشمک و بوق می زد !!
در حالی که عجیب ترین اشکال پروازی در حال رخ دادن بود ... خلبانان واقعآ نمی دونستند به کدام اخطار توجه کنند .. !! مگه می شه هواپیما همزمان هم اخطار استال به خاطر سرعت کم رو ارسال کنه و هم افزایش بیش از استاندارد سرعت را !! و هم پایین بودن ارتفاع رو ..!!؟ ولی در پرواز ۶۰۳ اتفاق افتاده بود ..
همان گونه که در تصویر دیجتالی هواپیمای بوئینگ مشاهده می کنید ، سه اخطار متناقض از یک دیگر با هم شروع به چشمک زدن و آژیر کشیدن نموده اند ..!! صدای ضبط شده مرتب از خلبان می خواهد سرعت رو کم کند .. !! و در همان لحظه اخطار سرعت بیش از اندازه چشمک می زند .. !! شما اگه جای کاپیتان بودید .. کدام را قبول می کردید .. ولی کاپیتان علامت سرعت زیاد رو متآسفانه باور کرد .. چون عقربه سرعت سنج آن را نشان می داد !!
خلبانان نگون بخت آموزش دیده بودند که هنگام مشاهده اخطار ها طبق قوانین و مقررات عمل کنند .. اما مشکل این است که به هیچ کدام از اخطار ها نمی توانند اعتماد کنند ...
هواپیما در سرعت پائین در حال شیرجه به سمت سطح اقیانوس است .. در حالی که داخل کابین سرعت زیاد و ارتفاع بالا نمایش داده می شود .. !
جدول فوق اختلاف نمودار واقعی رو به خوبی نشان می دهد
در این نقشه هم موقعیت هواپیما رو بر روی اقیانوس آرام نشان می دهد ..
در همین حال که خلبانان بد جوری اعصابشان ار تضاد اخطار ها خرد شده است ، از مسئول کنترل ترافیک سئوال می کنند آیا هواپیمایی در آن نزدیکی نیست که آن ها را راهنمایی کنه .. !؟ مسئول مربوطه با خوشحالی اعلام می کنه همین اساعه یک بوئینگ از سر باند بلند شد .. مسئول کنترل بار دیگر با نگاه به صفحه مقابل خود ، ارتفاع آن ها رو ده هزار و خرده ای اعلام می کند ..!! در حالی که هواپیما به سطح آب نزدیک و نزدیک تر می شود ... در شرایطی که خلبانان احساس می کنند با سرعت زیادی در حال پرواز هستند ، فرامین شروع به لرزیدن می کنند .. که حاکی از سرعت پائین است ..!!
فرامین کنترل هواپیما به شدت در حال لرزیدن هستند ... خلبان تازه متوجه می شود که اخطار اولیه مبنی بر سرعت کم صحیح بوده است ... ناخود اگاه دست های هر دو خلبان به روی دسته گاز می رود .. و آخرین فشار رو بر دسته گاز وارد می کنند ... آن ها هنوز هم فکر می کنند در ارتفاع ده هزار پایی هستند !!
برای یک لحظه به خاطر کم و زیاد شدن سرعت هواپیما ، و چپ و راست شدن آن ، نوک بال سمت چپ هواپیما با کمال ناباوری به سطح آب برخورد می کند .. تماس جزئی به سطح آب باعث می شود هواپیما لرزشی شدید کرده .. و از کنترل خارج شود ..
هر دو خلبان در حالی که فریاد می زنند .. سعی در کنترل و افزودن سرعت هواپیما دارند .. در همان لحظه که مسئول کنترل ترافیک ارتفاع آن ها رو بالای ده هزار پا ذکر کرده است .. کمک خلبان با صدای بلند می گوید ما با آب برخورد کردیم ... !!
مسئول کنترل ترافیک که به سختی حرف های آن ها رو باور دارد .. سعی در ارتباط مجدد دارد ..
کاپیتان اریک اشپایدر تازه دوزاری اش می افتد که اخطار سرعت کم و ارتفاع پائین صحیح بوده است .. ولی دیگر خیلی دیر شده است ....
هر دو خلبان در حالی که صدای برخورد امواج رو بر پیکره هواپیمای خود می شنوند ، آخرین تلاش خود رو برای بیرون امدن از بحران به کار می برند .. اما بی فایده است ...!!
بالاخره هواپیمای ۷۵۷ پرواز ۶۰۳ با ۶۱ مسافر و ۹ نفر خدمه پروازی به قعر اقیانوس آرام سقوط می کنند
روز بعد نیرو های امداد به امید واهی نجات جان مسافران به نردیک ساحل می آیند ..
خودرو های آتشنشانی همه در امتدا جاده ای مشرف به دریا به صف ایستاده اند .. آمبولانس ها هم همین طور ...
ترافیک زیادی در منطقه ایجاد شده است .. اخبار خبر سانحه رو اعلام کرده است
نیروهای گشت نیروی دریایی به اتفاق امداد گران منطقه سقوط رو جستجو می کنند ..
هیچ کس از این سانحه جان سالم به در نبرده است .. در اولین جستجو ها ، ۹ جسد در آب های اقیانوس کشف می شود ...
مرکز ایمنی و حمل و نقل بین المللی کارشناسانی رو برای بررسی به محل سانحه اعزام می کند
جستجو ها برای پیدا کردن بقیه اجساد و قطعات هواپیما همچنان ادامه دارد
عاقبت به کمک کشتی های نیروی دریایی محل حادثه و لاشه هواپیما پیدا می شود
گروه تحقیق در بین لاشه هواپیما و محیط اطراف به دنبال جعبه سیاه هواپیما هستند
خوشبختانه جعبه سیاه که حاوی آخرین مکالمات خلبانان است پیدا شده و به واشنگتن ارسال می شود
در آمریکا و در مرکز مطالعات سوانح هوایی ، به دقت به اطلاعات به دست امده و همچنین مکالمات خلبانان و اتفاقات رخ داده رو بررسی می کنند ...
ابتدا با شنیدن صحبت های کاپیتان ، متوجه اخطار های مناقص در پرواز می شوند ! اما چه عاملی باعث این اخطار ها شده بود !!؟
کارشناسان به دقت و با حوصله هر ثانیه از پرواز رو شبیه سازی می کنند ..
با طنین هر کلام از خلبانان ، نوشته آن و امواج صدای آن ها تجزیه و تحلیل شده و با وضعیت هواپیما در آن لحظه تطبیق داده می شود
برای پاسخ به پرسش عدم نمایش سرعت سنج و ارتفاع سنج هواپیما ،کارشناسان به سراغ ابزار نشاندهنده ها که در طرفین هواپیما قرار دارد رفته .. و همان گونه که در تصویر می بینید ، نحوه عملکرد و ورود باد و تجزیه و تحلیل ان دیده می شود .
بعد از بررسی فراوان و پیدا کردن قطعه از بدنه هواپیما که در محل پورت های مغناطیسی هواپیما نوارهای کوچک چسب کاغذی دیده می شود ، به پاسخ اصلی ترین پرسش خود که چرا عقربه ها کار نمی کردند دست می یابند ...
کارشناسان با مطالعه سابقه هواپیما قبل از پرواز .. متوجه می شوند متخصص مربوطه برای تمیز کردن زیر هواپیما به خاطر عدم ورود مواد شستشو ، چسب کوچک کاغذی روی پورت ها نصب کرده است .( با فلش نشان داده ام )
بعد از پایان کار ، متخصص مربوطه فراموش می کند آن تیکه کاغذ رو بردارد .. طبق قانون باید بعد از انجام کار های فنی ، سوپروایزری کار متخصص رو چک نماید .. که ان شب سوپروایزر ظاهرآ جیم شده بود !!
پیش از این یک هواپیمای دیگر به خاطر مسدود شدن دهانه لوله سرعت سنج ، دچار سانحه شده بود
در ان سانحه هواپیمای نگون بخت با کلی مسافر به دریا سقوط می کند !!
مسئولان دولتی رسمآ علت دقیق سانحه را که بی توجهی یک متخصص بوده است را اعلام می کنند .
باقیمانده اجساد مسافران طی مراسمی به خانواده هایشان تحویل داده می شود ..
به هر حال ۷۰ نفر مسافر و خدمه به خاطر همین یک رشته نوار چسب کوچک با هواپیمای مدرن از بین می روند .. و تنها یاد ان ها در اذهان می ماند .. البته کاپیتان موظف بود قبل از پرواز از هواپیما بازدید به عمل اورد .. ظاهرآ اون خدا بیامرز این کار رو انجام داده بود .. اما به خاطر تاریکی شب و بالا بودن محل چسباندن نوار چسب ، متوجه آن کاغذ ها نشده است .. روحشان شاد
[External Link Removed for Guests]
