اخبار پیرامون پرونده فعالیت صلح آمیز هسته ای ایران

[Sami 1993]

[External Link Removed for Guests]

[External Link Removed for Guests]

مقامات آمریکایی ضمن اشاره به اینکه کارمندان اداره مجری تحریم‌ها علیه ایران به مرخصی فرستاده شده‌اند تأکید کرد این وضعیت باعث معلق ماندن تحریم‌ها علیه ایران شده است.

به گزارش خبرگزاری فارس، مقامات آمریکایی، حقوقدان‌ها و کارشناسان می‌گویند تعطیلی دولت فدرال آمریکا موجب شده بسیاری از مقامات مجری تحریم‌ها علیه ایران از کار بیکار شوند که این می‌تواند فشارهای ناشی از این تحریم‌ها بر تهران را کاهش دهد.

روزنامه انگلیسی دیلی‌بیست از قول مقامات وزارت خزانه‌داری آمریکا می‌گوید حدود 90 درصد از کارمندان «اداره تروریسم و اطلاعات مالی» آمریکا، نهادی که مسئولیت نظارت بر اجرای تحریم‌های چندین کشور از جمله ایران را بر عهده دارد به مرخصی فرستاده شده‌اند.

یک سخنگوی وزارت خزانه‌داری آمریکا هم گفته یکی از نهادهای ذی‌ربط این اداره به نام «اداره کنترل سرمایه‌های خارجی» که تحریم‌های مالی دولت آمریکا را اجرا می‌کند نیز وادار به اخراج تقریباً تمامی کارمندان خود شده است.

این سخنگو افزوده در نتیجه «اداره کنترل سرمایه‌های خارجی» قادر نخواهد بود وظایف اصلی خود که از جمله آنها صدور تحریم‌های جدید علیه حمایت‌کنندگان از دولتهای ایران و سوریه و تحقیق درباره موارد تخلف از تحریم‌ها و جریمه کردن متخلفان است را انجام دهد.

این روزنامه انگلیسی می‌افزاید این وضعیت باعث خواهد شد اعمال قوانین مربوط به تحریم‌های ایران با دشواری همراه شود.

آوی جوریش، یکی از مشاوران اسبق در وزارت خزانه‌داری نیز می‌گوید: «با توجه به اینکه اکثر کارمندان شبکه اجرای قوانین جرائم مالی به مرخصی فرستاده شده‌اند بخش‌های مهمی از اطلاعات مالی وارسی و تحلیل نخواهند شد.»

مارک دابلویتز، مدیر اجرایی بنیاد دفاع از دموکراسی هم گفته ایران می‌تواند از این فرصت که هیچ نظارتی بر اجرای تحریم‌ها وجود ندارد برای افزودن بر خزانه مالی و پیش بردن برنامه هسته‌ایش استفاده کند.

[HR]

به امید تعطیلی دائم !

[Sami 1993]

[External Link Removed for Guests]

ارزیابی راهبردی
[External Link Removed for Guests]
امریکا درباره موضوع هسته ای نگرانی های مهمی دارد که نمی خواهد از طریق پیچیده کردن بیش از حد مذاکرات، شانس رفع آنها را –که اکنون بیشتر از هر زمان دیگری است- از دست بدهد.



نشانه ها حکایت از آن دارد که در حالی که ایران مایل به متمرکز شدن مذاکرات در یک موضوع خاص یعنی موضوع هسته ای است دولت امریکا تمایل دارد هم زمان چندین موضوع منطقه ای و امنیتی را هم در کنار موضوع هسته ای روی میز مذاکرات بگذارد.

در حالی که ایران و گروه 1+5 کمتر از 20 روز دیگر در ژنو دور جدید مذاکرات خود را آغاز خواهند کرد، به نظر می رسد دو طرف در این باره که باید بر یک موضوع خاص یعنی مسئله هسته ای متمرکز باشند یا به طور موازی درباره چند موضوع دیگر از جمله سوریه هم مذاکره کنند، اختلاف دارند.

ایران همانطور که رییس جمهور روحانی هم در نیویورک چندین بار اعلام کرد عقیده دارد مذاکرات فعلا باید بر مسئله هسته ای متمرکز باشد و بحث درباره موضوعات دیگر به وقتی موکول شود که مسئله هسته ای به سرانجام مشخصی رسیده باشد.

این امر چند دلیل دارد:

1- ایران عقیده دارد بحث هم زمان درباره چند موضوع به معنای گره خوردن سرنوشت چند پرونده دشوار به یکدیگر است و در نتیجه حل موضوع هسته ای را سخت می کند.

2- دولت ایران عقیده دارد باید به حل موضوع هسته ای سرعت داد و این مسئله باید حداکثر ظرف 6 ماه تا یک سال آینده حل شود. از دید تیم مذاکره کننده دولت اگر بنا باشد این اتفاق بیفتد دو طرف باید تمام انرژی خود را روی این مسئله متمرکز کنند و مخلوط کردن بحث های چند پرونده با هم امکان نتیجه بخشی سریع فرآیند مذاکراتی را منتفی می کند.

3- ایران پرونده هسته ای را درگاه اعتمادسازی می داند. اگر بتوان درباره مسئله هسته ای به نتیجه رسید به این معنا خواهد بود که امریکا محاسبات و در نتیجه سیاست های خود را در برخی حوزه های مرتط با امنیت ملی ایران تغییر داده و جرئت فاصله گذاری با اسراییل را پیدا کرده است. در این صورت راه برای مذاکره درباره موضوعات دیگر هم باز خواهد شد. بنابراین از دید ایران، مسئله هسته ای می تواند سکویی برای پرش به سمت بحث های دشوارتر میان ایران و امریکا باشد.

4- ایران مسئله هسته ای را «راه حل پذیر» ترین مسئله موجود میان خود و امریکا می داند. از دید ایران اگر واقعا دولت امریکا در این گفته خود صادق باشد که فقط به دنبال ساخته نشدن سلاح هسته ای از سوی ایران است و هدف دیگری ندارد، امکان توافق بسیار سریع در این مورد وجود دارد. اما بقیه موضوعات مورد اختلاف میان ایران و امریکا بسیار پیچیده تر است. دو مسئله صلح خاورمیانه و تروریسم –به روایت امریکایی آن- مستقیما کلیدی ترین متحدان و بنیادی ترین ارزش های ایدئولوژیک ایران را هدف می گیرد و مسئله حقوق بشر هم از دید ایران یک پرونده سیاسی- امنیتی بسیار پیچیده است که در نهایت به هدف گذاری های بلند مدت غرب در ایران برای تقویت جریانات نزدیک به خود مربوط می شود. این مسائل نه تنها به سرعت قابل حل نیست بلکه شاید اساسا قابل حل نباشد. ایران عقیده دارد منطقی است که دو طرف سرمایه محدود و اراده سیاسی خود را صرف مذاکره درباره موضوعی بکنند که امکان حل آن بیشتر و صورت مسئله آن ساده تر است؛ تا موضوعاتی بسیار دشوار که روند اعتمادسازی درباره آنها بسا سال طول بکشد.

اما متقابلا امریکا بر روی میز بودن همزمان چند مسئله تاکید دارد. برخی منابع در تهران به نگارنده گفته اند که در مکالمه تلفنی روسای جمهور ایران و امریکا هم رییس جمهور امریکا دائما در تلاش بوده تا بحث را از مسئله هسته ای فراتر ببرد اما روحانی در مقابل این روند مقاومت کرده است.

امریکا چند دلیل مشخص برای این کار دارد.

1- همانطور که هم باراک اوباما در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با نتایانیاهو گفته و هم جوبایدن معاون وی در یک مصاحبه مستقل، ارزیابی امریکا این است که فشار ناشی از تحریم ها و توقع جامعه ایرانی برای حل سریع این مسئله ایران را پای میز مذاکرات آورده است. دولت امریکا از این ارزیابی نتیجه گرفته است که فعلا ایران در موضع ضعف قرار دارد و در نتیجه حس می کند فرصتی به دست آورده است تا مطالبات خود را از موضوع هسته ای فراتر برده و در حوزه های دیگر هم از ایران امتیاز بگیرد.

2- نکته بنیادی تر این است که امریکا اساسا عقیده دارد مسئله هسته ای ایران را نمی توان در یک چارچوب دو جانبه حل کرد و برای حل آن باید یک چارچوب منطقه ای پیدا کرد که تکلیف امنیت اسراییل و نگرانی های سعودی هم در آن روشن شده باشد. با این رویکرد، از دیدامریکا روشن است که مذاکره تک موضوعی با ایران بی معناست و باید یک چارچوب امنیتی طراحی کرد که درون آن مجموعه ای از نگرانی های مشترک از جمله مسئله هسته ای و موضوع اسراییل حل شده باشد. در واقع امریکا می گوید این مسائل از یکدیگر تفکیک پذیر نیست و بحث درباره یکی مستقیما به معنای بحث درباره دیگری است و بنابراین بدون اینکه طرفی اراده کرده باشد این موضوعات عملا همه با هم روی میز هستند.

با اینکه این اختلاف نظر، ریشه در مسائل راهبردی غامضی دارد ولی به نظر می رسد این نهایتا ایران است که خواهد توانست موضع خود را حاکم کند. این درست است که امریکا نگرانی های زیادی دارد که بدون مذاکره با ایران هیچ کدام قابل رفع نیست و این هم درست است که امریکا اکنون حس می کند ایران در موضع ضعف قرار گرفته و بی میل نیست که فهرست درخواست های خود از ایران را از موضوع هسته ای به سایر موضوعات گسترش بدهد، اما این نکته را نباید فراموش کرد که امریکا درباره موضوع هسته ای هم نگرانی های مهمی دارد که نمی خواهد از طریق پیچیده کردن بیش از حد مذاکرات، شانس رفع آنها را –که اکنون بیشتر از هر زمان دیگری است- از دست بدهد. این چیزی است که ظاهرا اسراییل هم در پس پرده با آن موافق است.

[Sami 1993]

[External Link Removed for Guests]

[External Link Removed for Guests]
این روزها بحث مذاکره ایران با کشورهای غربی و بویژه آمریکا نقل محافل رسانه‌ای چه در خارج و در داخل شده است، اما آیا صرف مذاکره یا حتی رابطه با آمریکا به مفهوم حل مشکلات اقتصادی در ایران است؟



به گزارش فارس، از حدود یک سال مانده به انتخابات ریاست جمهوری سال 1392 تلاش برای ارتباط دادن مشکلات اقتصادی کشور با رابطه با آمریکا، تحریمها و لزوم حل پرونده هسته ای ایران برای بهبود روابط با غرب آغاز شد.

از سوی دیگر عده ای تحت تاثیر تحلیلهای کارشناسان غربی تلاش کردند تا حل پرونده هسته ای ایران را به مذاکره مستقیم میان ایران و آمریکا گره بزنند و اینگونه القا کنند که بهبود اقتصاد ایران متضمن حل پرونده هسته ای و حل موضوع هسته ای در گرو گفت‌وگوی دوجانبه با آمریکا و رفع تحریم‌ها است.

اما صرف رفع تحریم‌ها و رابطه با آمریکا که برآورده کردن خواسته‌های طرف مقابل را می‌طلبد تا چه اندازه پیشرفت اقتصادی ایران را تضمین می‌کند.

آمریکا در طول تاریخ برای رسیدن به منافع خود در عرصه بین المللی از ابزارهای مختلف سیاسی، نظامی و اقتصادی علیه کشورهای دیگر در نقاط مختلف جهان استفاده کرده است.

از زمان پایان جنگ جهانی دوم به دلیل نظام دو قطبی حاکم بر نظام بین الملل و جنگ سرد آمریکا مجبور شد از روش‌های غیرمستقیم و غیرنظامی برای اعمال فشار به کشورهای مخالف خود استفاده کند و در این جهت اعمال تحریمهای تجاری و اقتصادی را در دستور کار خود قرار داد.

جان اف کندی، رئیس جمهور وقت آمریکا در سال 1962 در بحبوحه جنگ سرد، به منظور فشار وارد کردن به فیدل کاسترو کشور کوبا را تحریم کرد و این امر در مورد کشورهای دیگر نظیر کره شمالی و تعداد دیگری از کشورها ادامه یافت و به یک رویه در سیاست خارجی آمریکا تبدیل شد.

کشورهایی نظیر لبنان، لیبی، سودان، سوریه، کشورهای حوزه بالکان، میانمار، عراق و سپس ایران بعد از انقلاب اسلامی 1357 کشورهایی بودند که طعم تحریم را چشیدند.

تحریم های اقتصادی که از سال 1990 تا 2003 بر عراق تحت قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل با فشارهای آمریکا تحمیل شد، یکی از کامل ترین و مخرب ترین تحریمهایی بود که از سوی جامعه بین المللی بر یک کشور تحمیل شد. جوی گوردن، نویسنده کتاب "جنگ نادیدنی" به بررسی نقش آمریکا در تحریمها علیه عراق پرداخته است. وی به طور ویژه بر سخت‌گیری‌های خاصی توجه می کند که تا اندازه ای محصول تعریف آمریکا از عبارت «استفاده دوگانه» و «سلاح های کشتار جمعی» بود، به گونه ای که هر چیزی از لوله های آب تا پودر رختشویی و واکسن کودکان را قابل استفاده برای تولید سلاح های کشتار جمعی دانست. نویسنده با تکیه بر اسناد داخلی سازمان ملل، گزارش‌های محرمانه از ملاقات‌های انجام شده پشت درهای بسته، و مصاحبه با دیپلمات‌های خارجی و مقامات آمریکایی، به تفصیل نشان می‌دهد که چگونه ایالات متحده نه تنها از ارسال کمک‌های بشردوستانه حیاتی به عراق جلوگیری کرد، بلکه از تلاش برای اصلاح رژیم عراق نیز ممانعت به عمل آورد. همچنین آمریکا به طور یکجانبه در کار بازرسان سلاح های کشتار جمعی سازمان ملل دخالت کرد و با فریب اکثریت، آرای شورای امنیت را به نفع خود پیش برد.

با این وجود از بین رفتن بهانه های آمریکا برای تحریمها علیه عراق منجر به لغو تحریمها نشده است و مشخص نیست ملت و دولت عراق کی شایسته لغو تحریم‌ها خواهند شد. اکنون حدود 10 سال از سقوط صدام می‌گذرد و شورای امنیت سازمان به تازگی بررسی برای لغو تحریمها را آغاز کرده است. در این بین به نظر میرسد آمریکا مردم عراق را فراموش کرده است. نقش این کشور در اعمال تحریمها بسیار پررنگ بود اما در لغو تحریم‌ها تبدیل به کشوری کم نفوذ شده است!

سودان نمونه دیگری است که تحریم‌های آمریکا علیه این کشور علیرغم تحقق خواسته‌هایش ادامه دارد. از سال 1989 و به دنبال به روی کار آمدن عمر البشیر در سودان‌، روابط میان آمریکا و سودان به شدت تیره شد. آمریکا نیز در سال 1997 علیه سودان تحریم های مالی و تجاری اعمال کرد و به دلیل مناقشه دارفور در سال 2007 به این تحریم ها افزود.

مقامات آمریکایی پیش از تجزیه سودان و با علم به اینکه اختلافات قومیتی و جدایی طلبانه در این کشور بسیار پررنگ است، به دولت مرکزی سودان وعده دادند که در صورت برگزاری همه پرسی برای تجزیه کشور، تحریم‌های سودان را لغو خواهند کرد.

در آن مقطع رئیس کمیته روابط خارجی سنای آمریکا وعده داد که اگر همه پرسی در جنوب سودان بدون هیچ مشکلی برگزار شود و شمالی‌ها نتیجه را بپذیرند‌، باراک اوباما آماده است تا فورا روند خارج کردن سودان از لیست کشورهای حامی تروریسم را اجرا کند. اما همه پرسی برگزار شد و سودان هم تجزیه شد و جنوب آن از بخش شمالی جدا شد. سودان هم استقلال سودان جنوبی را به رسمیت شناخت. اما وعده‌های آمریکایی‌ها عملی نشد و نه تحریم‌های سودان لغو شد و نه این کشور از لیست کشورهای حامی تروریسم خارج شد.

پرنستون لیمن فرستاده ویژه آمریکا به دو سودان پس از برگزاری همه پرسی‌ای که به تجزیه این کشور منجر شد، گزارش داد: آمریکا تا زمانی که سودان تغییرات اساسی در ساختار حکومتی خود ایجاد نکند، روابط خود با سودان را عادی سازی نخواهد کرد و تحریم ها را لغو نمی کند. با این حال وی توضیح نداد که منظورش از تغییرات اساسی چیست! و چه تضمینی وجود دارد در صورت تحققق تغییرات مورد نظر وی تحریم‌های کاخ سفید علیه خارطوم لغو شود.

میانمار کشور دیگری است که از سال 1997 تحت تحریمهای آمریکا و اتحادیه اروپا قرار دارد. از سال 2011 و با روی کار آمدن دولت دموکراتیک در میانمار و پیشبرد اصلاحات سیاسی در این کشور تحریمها نه تنها به قوت خود باقی است بلکه دولت آمریکا در اقدامی برای تحت فشار قرار دادن مقامات میانمار تحریم های هدفمند علیه این کشور را برای یک سال دیگر تمدید کرده است. این درحالیست که رئیس جمهور آمریکا بعد از 50 سال در سال 2012 به این کشور سفر کرد و چندماه بعد رئیس جمهوری میانمار نیز از کاح سفید بازدید کرد. اما دولت میانمار همچنان در باتلاقی از مشکلات گرفتار است و معلوم نیست آمریکاییها چه وقت به وعده‌های خود برای رفع تحریم‌ها اقدام خواهند کرد.

اما درست برخلاف تحریم‌ها، آمریکا برنامه دیگری هم در سیاست خارجی خود برای کشورهای دیگر اجرا می‌کند که از آن به عنوان کمکهای خارجی یاد می‌شود. این کمکها یکی از ابزار‌های فعال برای تحقق اهداف سیاست خارجی این کشور به شمار می‌رود.

سیاست اعلامی واشنگتن در اختصاص کمک‌های خارجی به سایر کشورها، تاثیر بر ساختار تولید و احیای موسسات اقتصادی در دولت‌های دریافت‌کننده این کمک‌هاست، در حالی که در عمل، حفظ پایگاه‌ها و موقعیت‌های راهبردی این کشور به ویژه در خاورمیانه به عنوان قلب انرژی جهان و تحقق اهداف سیاست خارجی امریکا را دنبال می‌کنند و نهایتاً فقر بیشتر را برای مردم میزبان کمکها به همراه می‌آورند.

کشورهایی نظیر پاکستان و مصر در طول چند دهه گذشته مشمول کمکهای مالی آمریکا شده‌اند. با این حال کارشناسان متفق القول بر این عقیده هستند که کمکهای خارجی آمریکا نه تنها به اقتصاد این کشورها کمکی نکرده است بلکه سقوط حسنی مبارک و درگیرهای داخلی در میان طیف های سیاسی مختلف و جنگهای قومی و مذهبی در پاکستان و احساسات ضد امریکایی در این کشورها نشان می‌دهد که کمکهای اقتصادی آمریکا تا چه اندازه به باز تولید عقب ماندگی در این کشورها کمک کرده است.

نمونه‌های تاریخی درباره تحریم‌ها، لغو تحریم‌ها و کمک‌های اقتصادی آمریکا و تجربه آنها نشان دهنده این واقعیت است که روابط با آمریکا و سیاستگذاری براساس خواست و سلیقه این کشور نه تنها تضمین کننده حل مشکلات اقتصادی داخلی نیست بلکه خود یک متغیر تاثیر گذار در عقب ماندگی اقتصادی است.

دربار ایران اوضاع کمی متفاوت‌تر هم هست.

در این زمینه باید به این نکته اشاره کنیم که کاخ سفید در تعاملات خود با ایران قدرت مانور زیادی ندارد و فارغ از فشار فزاینده لابی یهودی و جمهوریخواهان تندرو دستان باراک اوباما برای امتیاز دادن به ایران بسته است و لغو بیشتر تحریم‌هایی که علیه ایران وجود دارد از دست او خارج است.

الجزیره در این زمینه می‌نویسد؛ طبق تحقیقات گروه بحران بین المللی فقط 8 مورد(از 31 مورد) از تحریم‌های آمریکا علیه ایران به دستور کاخ سفید می‌تواند لغو شود و لغو بقیه آنها باید با موافقت کنگره، سازمان ملل و اتحادیه اروپا صورت بگیرد.

اگر چه اقتصاد ایران طی سالهای گذشته مشکلاتی را تجربه کرده است اما به باور کارشناسان اقتصادی ریشه بسیاری از این مشکلات داخلی است و تدوین یک برنامه منسجم اقتصادی و هدایت طرح‌های بزرگ اقتصادی در مسیر درست باعث احیای رشد اقتصادی و کاهش تورم خواهد شد.

[Sami 1993]

[External Link Removed for Guests]

جزئیات راهبرد مذاکراتی امریکا در ژنو از زبان رییس شورای روابط خارجی امریکا
[External Link Removed for Guests]
متوجه انعطاف پذيري احتمالي ایران درباره امكان دست كشيدن از ذخاير اورانيوم با درجه غناي بالا شدم اما شواهدي نيافتم كه ايران به دوره اي كه فقط تعداد اندكي سانتريفيوژ در اختيار داشت، بازخواهد گشت.



ایران هسته ای- رییس شورای روابط خارجی امریکا در مقاله ای از جزئیات راهبرد مذاکراتی امریکا در ژنو پرده برداشت.

هاس در مقاله ای در وب سایت شورای روابط خارجی امریکا که روز 10 مهر 1392 (2 اکتبر 2013) منتشر شده، مسئله هسته ای را نقطه آغاز بحث های گسترده تر میان ایران و امریکا خواند و نوشت: «محور غالب ديپلماسي حاكم بر جلسه گشايش مجمع عمومي سازمان ملل، مسائل مربوط به ايران بود نه سوريه. موضوع به طور بالقوه قابل توجهي كه در مورد آن با تهران توافق شد،اين است كه مسئله هسته اي موضوع اصلي گفت و گوها خواهد بود. منطق اين توافق بسيار روشن و گويا است: اگر گفت و گوهاي هسته اي به نتيجه مطلوب برسد، انجام هر كار ديگري هم ممكن مي شود و اگر بر سر مسئله هسته اي توافقي حاصل نشود، موضوعات ديگر هيچ اهميتي نخواهند داشت».

وی مذاکرات ژنو را «مذاکراتی از جنس وضعیت آخر خواند» و نوشت: «ساختار اساسي مذاكرات نيز مورد توافق واقع شد. هدف اين است كه در مورد حاصل مذاكرات و به عبارت ديگر، چيزي كه در مذاكرات صلح از آن تحت عنوان وضعيت آخر، ياد مي كنند، تصميم گيري شود».

هاس با اشاره به اینکه «محدود سازی و نظارت اصلی ترین هدف های امریکا در قبال برنامه هسته ای ایران است»، تاکید کرد: «اين امر، مستلزم محدود كردن توانايي هاي هسته اي ايران در كنار برنامه ريزي براي اجراي تدابير نظارتي خواهد بود. در مقابل، تحريم هاي اقتصادي كه به اقتصاد ايران به شدت صدمه زده است، تخفيف پيدا خواهد كرد».

رییس شورای روابط خارجی امریکا سپس نوشت: «زماني كه طرفين بر سر نتيجه مذاكرات به توافق برسند، بعد از آن در مورد سرعت و توالي اقدامات در جهت رسيدن به اين هدف، مذاكره خواهند كرد. به همين خاطر، فرايند اجرا طي چندين مرحله انجام خواهد شد. اما طرف هاي درگير در مذاكره قبل از آغاز نخستين مرحله، خواهند دانست كه اجراي آخرين مرحله مستلزم چه چيزهايي است».

هاس مذاکرات دو جانبه ایران و امریکا را از مذاکرات ایران و 1+5 مهم تر خواند و اضافه کرد: «همچنين مشخص است كه گرچه گفت و گوها بين اعضاي دائم شوراي امنيت، آلمان و اتحاديه اروپا خواهد بود، اما مذاكره اصلي ماهيتي دو جانبه بين آمريكا و ايران خواهد داشت».

هاس در ادامه درباره درخواست امریکا می گوید: «در دو جلسه اي كه من با آقاي روحاني و وزير امور خارجه وي داشتم، متوجه انعطاف پذيري احتمالي آنان درباره امكان دست كشيدن از ذخاير اورانيوم با درجه غناي بالا شدم. اما شواهدي نيافتم كه نشان دهد امكان دارد ايران به دوره اي كه فقط تعداد اندكي سانتريفيوژ در اختيار داشت، بازخواهد گشت. بنابراين بسيار روشن است كه آنچه براي ايران در مسير دستيابي به توان هسته اي اش كافي خواهد بود، براي اسراييل يا آمريكا چيز زيادي نخواهد بود».

این تحلیلگر ارشد امریکایی در پایان می نویسد: «در حال حاضر هر دو طرف خيلي عجله دارند. رهبران جديد ايران نگرانند كه زمان عليه آنها باشد و از اين مي ترسند كه محافظه كاراني كه در انتخابات ماه ژوئن (خرداد ماه ) شكست خوردند، تجديد قوا كنند و دوباره با يكديگر همداستان شوند و در عين حال، اگر اقتصادي كه بر اثر تحريم ها شديدا صدمه ديده است بهبود نيابد، نارضايتي عمومي بيشتر می شود. آمريكايي ها نيز نگرانند كه ايران از زمان به نفع خود استفاده كند و به مرحله ساخت تاسيساتي كه بتواند ماده شكافت پذير توليد كند؛ آن را تسليحاتي كند و بر روي موشك ها كلاهك جنگي نصب كند، نزديك و نزديك تر شود».

[Sami 1993]

[External Link Removed for Guests]

گزارش ویژه
[External Link Removed for Guests]
ماری هارف، معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت: «تمایل ایران به بهبود وضع اقتصادی اش محور مذاکرات هسته ای را تشکیل می دهد».



ایران هسته ای- یک سخنگوی وزارت خارجه امریکا گفت واشینگتن می داند تلاش ایران برای بهبود وضع اقتصادی اش محور مذاکرات ژنو خواهد بود.

بنابر گزارش پل لوییس برای روزنامه گاردین در روز 12 مهر (4 اکتبر) ماری هارف، معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت: «تمایل ایران به بهبود وضع اقتصادی اش محور مذاکرات هسته ای را تشکیل می دهد».

هارف با اشاره به نقش تحریم ها در مذاکرات با ایران، از همکاری با کنگره در مورد بهترین راه پیش برد این روند خبر داد.

گاردین در توضیح این موضوع نوشته است: «دولت اوباما بدون حمایت هر دو مجلس کنگره آمریکا نمی تواند شبکه وسیع تحریم هایی را که طی سه دهه بر ضد ایران اعمال شده است، به آسانی از هم بگسلد».

یک دیپلمات ارشد اروپایی به کاردین گفته است: «اگر رئیس جمهور (آمریکا) واقعا به عنوان مشوقی برای ایرانیان و اقدامی از طرف آنها به کاهش تحریم ها نیاز دارد، برای دولت وی چنین کاری بسیار دشوار خواهد بود».

به نوشته گاردین، رامین عسگرد رئیس سابق دفتر وزارت خارجه آمریکا در دوبی برای نظارت بر ایران هم می گوید،‌ به «تحولی عمده» در کنگره آمریکا که عادت دارد ایران را تهدید و یک بازیگر منفی توصیف کند، نیاز خواهد بود.

به گفته وی، حصول توافق مستلزم «تغییری فراگیر» در نگرش های کنگره است.

این درحالی است که بنا بر گزارش این روزنامه انگلیسی، هم اکنون یک طرح ضد ایرانی مهم روی میز کنگره است.

گاردین می نویسد: «جنگ طلبان به ویژه در مجلس نمایندگان آمریکا به هیچوجه تمایل به مصالحه ندارند. دو ماه قبل، مجلس نمایندگان با حمایت هر دو حزب لایحه ای را برای تشدید تحریم های اقتصادی بر ضد ایران تصویب کرد. گاردین نسخه ای از پیش نویس دوم آن لایحه را بدست آورده است که در آن حتی از توسل به نیروی نظامی برای بازداشتن ایران از تولید تسلیحات هسته ای حمایت می شود. در این لایحه تصریح شده است آمریکا «کاملا قادر، مایل و آماده توسل به نیروی نظامی برای بازداشتن ایران از دستیابی به توانایی ساخت تسلیحات هسته ای» خواهد بود و اگر رئیس جمهور مایل به اقدام باشد، به آن «رضایت» می دهد».

ترنت فرنکس نماینده محافظه کار کنگره که در پس تنظیم این لایحه است، به گاردین می گوید: «هدف از این لایحه تقویت موضع رئیس جمهور طی مذاکرات و اهمیت بخشیدن به این مسئله است که اوباما نباید به یک توافق بد رضایت دهد چون یک توافق بد به مراتب بدتر از این است که هیچ توافقی صورت نگیرد».

لایحه موسوم به «قانون 2013 برای جلوگیری از هسته ای شدن ایران» که اواخر ژوئیه در مجلس نمایندگان تصویب شد و در آن تشدید چشمگیر تحریم ها پیشنهاد شده است، اکنون در مجلس سنا است. یکی از مفاد آن به کاهش صادرات نفت ایران به میزان یک میلیون بشکه دیگر در روز مربوط می شود که با توجه به برآورد کنونی از فروش نفت ایران، صادرات نفت این کشور تقریبا به صفر خواهد رسید.

این لایحه هم اکنون درکمیسیون بانکی سنا مطرح است.

ترنت فرانکس نیز تصمیم دارد لایحه جدید خود را که در آن از نیروی نظامی بر ضد ایران حمایت می شود،‌ هفته آینده در همین کمیسیون مطرح کند.

فرنکس گفت: «او و دیگران در جنبش «تی پارتی» قول هایی را که ایران طی مذاکرات می دهد، باور نداریم و به آسانی در مورد لزوم لغو یا حتی کاهش تحریم ها بر ضد ایران در آینده نزدیک متقاعد نخواهیم شد».

گاردین در ادامه نوشته است: «به گفته دیپلماتها، با توجه به اینکه بین تحریم های اتحادیه اروپا و تحریم هایی که آمریکا بر ضد ایران اعمال کرده است، پیوند نزدیکی وجود دارد و بعید است شرکتهای بین المللی بدون مجوز همه قدرتهای مهم وارد تجارت با ایران شوند، دیگر کشورها به شدت به رویدادهای واشنگتن وابسته خواهند بود».

این روزنامه همچنین از قول یک عضو موسسه بروکینگز نوشته است که وزارت خزانه داری امریکا اکنون در حال بررسی نحوه کاهش تحریم هاست.

وی می گوید: «مقامات خزانه داری آمریکا که سالها سعی داشته اند راههایی برای اعمال بهتر تحریم ها اعمال کنند، در حال بررسی این مسئله اند که اگر مذاکرات با ایران به خوبی پیش برود، چگونه ممکن است به سرعت آن محدودیت را کاهش داد. حتی پیشرفت های اولیه و گامهای کوچک مستلزم تلاش جدی دولت اوباما است و تاجایی که به من گفته شده، هنوز مقدمات کار فراهم نشده است».

مالونی و دیگر مقامات رسمی آمریکا گفتند که دولت اوباما طبق اختیارات رئیس جمهور تا حدی قدرت مانور دارد اما توافق نهایی تقریبا به طور قطع باید به تصویب کنگره برسد. یک منبع دیپلماتیک دیگر گفت، دولت آمریکا بخش های چشمگیری از تحریم ها را تحت کنترل دارد که به عنوان محرکی برای طرف ایرانی کافی خواهد بود و کنگره درباره تحریم هایی که خود وضع کرده است، تصمیم خواهد گرفت.

[Sami 1993]

[External Link Removed for Guests]

گزارش ویژه
[External Link Removed for Guests]
واشنگتن بدون تهديد نظامي ملموس پاي ميز مذاكره خواهد رفت و با ايراني روبرو خواهد شد كه از ثبات داخلي اخير و نيز نقش محوري خود در سوريه برخوردار شده است.



ایران هسته ای- ولی رضا نصر که تا چند ماه قبل به دولت امریکا درباره ایران مشاوره می داد، هشدار داد که امریکا نباید دیپلماسی لبخند ایران را نشانه آمادگی برای تسلیم فرض کند.

نصر روز 12 مهر (4 اکتبر) در نیویورک تایمز نوشت: «به رغم ديپلماسي لبخند رئيس جمهوري جديد ايران و ابراز تمايل تهران به مذاكره و انعطاف پذيري، نبايد تصور كرد جمهوري اسلامي از موضع ضعف پاي ميز مذاكره مي نشيند و آماده است تا تسليم شود».

وی ادامه داده است: «اگر آمريكا تصور مي كند ايران از موضع ضعف وارد مذاكره مي شود، اشتباه كرده است. بر عكس، بهار عربي باعت شد جمهوري اسلامي در قياس با ديگر رقباي منطقه اي اش در موضعي بهتر قرار گيرد. جالب آن كه ناآرامي ها در سوريه به عنوان متحد ايران نيز بر موقعيت مستحكم جمهوري اسلامي افزود».

نصر با اشاره به تفاوت انعطاف پذیری و تسلیم می نویسد: «انعطاف پذيري ديپلماتيك ايران جدي است اما اين مسئله نبايد با آمادگي براي تسليم اشتباه گرفته شود. ايران خود را شكست خورده نمي بيند. نظام سياسي اين كشور هنوز باثبات ترين نظام در منطقه است و پس از برگزاري انتخابات آرام رياست جمهوري از ثبات بيشتري نيز برخوردار شد. در جريان و پس از اين انتخابات هيچ گونه تظاهرات خياباني مانند رخدادهاي سال 2009، ناآرامي هاي قاهره در سال 2011 و اعتراضات استانبول در سال جاري مشاهده نشد. در واقع آزاد كردن زندانيان سياسي و كاهش محدوديت هاي قبلي عليه مطبوعات و رسانه هاي اجتماعي از اعتماد و اطمينان دولت روحاني حكايت دارد».

نصر ایران را مهم ترین عامل حفظ حکومت سوریه خوانده و تاکید می کند: « به رغم خشم جهان عرب، درباره اين كه حمايت ايران از بشار اسد موثر واقع شده است اجماع نظر وجود دارد. اين توافق مويد ادعاهاي ايران درباره قدرت و نفوذ منطقه اي اش است. سوريه نشان داده است كه ايران تنها عامل منطقه اي است كه مي تواند جنك در كشوري ديگر را با موفقيت مديريت كند وحتي كشوري كه با آن هيچ مرز مشتركي نداشته باشد. جمهوري اسلامي به حكومت اسد پول و سلاح داده است.. ایران مبارز به سوريه اعزام كرده است، با دولت هاي شيعي عراق و نيز شبه نظاميان حزب الله لبنان ائتلافي تشكيل داده تا به اسد كمك كنند. غرب روسيه را متحد مهم اسد مي داند؛ در حالي كه اين ايران است كه مي تواند بقاي اسد را تضمين كند».

این عضو ارشد موییه بروکینگز اضافه می کند: «نبايد تصور كرد كه ايران آماده تسليم شده است. كاهش اعتبار آمريكا در خاور ميانه - به دليل كوتاه آمدن بر سر مسئله سوريه- نيز در اين معادله نقش مهمي ايفا مي كند. واشنگتن بدون تهديد نظامي ملموس پاي ميز مذاكره خواهد رفت و با ايراني روبرو خواهد شد كه از ثبات داخلي اخير و نيز نقش محوري خود در سوريه برخوردار شده است».

نصر در پایان به دولت امریکا توصیه می کند به دنبال به تسلیم کشاندن ایران نباشد بلکه برای مصالحه با آن تلاش کند.

وی نوشته است: «نخستين مذاكرات ميان طرفين نبايد بر تهديد ايران به تسليم بلكه بايد بر ترغيب آن به مصالحه مبتني شود زيرا انتظار مي رود در قبال نرمش قهرمانانه آيت الله خامنه اي آمريكا نيز رويكردي هماهنگ اتخاذ كند. با اين حال نبايد انتظار داشت در كوتاه مدت بتوان به معامله اي بزرك با ايران دست يافت بلكه بايد در ازاي گام هاي عيني ايران در جهت كند كردن سرعت برنامه هسته اي اش و نيز فراهم كردن امكان بازرسي هاي بين المللي، تحريم هاي خاصي را لغو . اين مي تواند گام اوليه مهمي باشد كه اعتماد دوجانبه و تقويت ديپلماسي در جهت به ثمر نشستن را به همراه داشته باشد».

[Sami 1993]

[External Link Removed for Guests]

گزارش ویژه
[External Link Removed for Guests]
لیناس لینکویسیوس وزیر امور خارجه لیتوانی: «به اعتقاد من بخشی از کار این است که اگر ایرانیان ثابت کنند آنچه انجام می دهند صلح آمیز است، به نظر من آنها می توانند آن را ادامه دهند».



ایران هسته ای- یک دیپلمات بلند پایه اروپایی در بروکسل به خبرگزاری رویترز گفته است که اتحادیه اروپا در حال بررسی دادن مجوز غنی سازی محدود به ایران است.

خبرگزاری رویترز در گزارشی از بروکسل در تاریخ 10 مهر 1392 (2 اکتبر 2013) نوشت: «یک دیپلمات بلند پایه اتحادیه اروپا اعلام کرد دولت های غربی سرگرم بررسی این موضوع هستند که در چارچوب توافق احتمالی برای حل اختلاف ده ساله در مورد برنامه هسته ای ایران، به این کشور اجازه دهند بخشی از غنی سازی اورانیوم خود را ادامه دهد».

لیناس لینکویسیوس وزیر امور خارجه لیتوانی در مصاحبه با رویترز گفت: «به اعتقاد من بخشی از کار این است که اگر ایرانیان ثابت کنند آنچه انجام می دهند صلح آمیز است، به نظر من آنها می توانند آن را ادامه دهند».

وی افزود: «البته این مسئله مشروط است و نمی توان آن را تمام شده دانست. این احتمالی است که باید بررسی شود».

به نوشته رویترز، لیتوانی تا پایان سال 2013 رئیس دوره ای اتحادیه اروپاست و به همین جهت لینکویسیوس اطلاعات دقیقی در مورد سیاست های داخلی این نهاد دارد.

این خبرگزاری ادامه می دهد: «اما بسیاری از این دیپلمات ها در اظهار نظرهای خصوصی اذعان دارند که در چارچوب یک راه حل سیاسی گسترده باید به تهران اجازه داد بخشی از فعالیت غنی سازی خود را ادامه دهد مشروط بر اینکه بازرسان سازمان ملل از اختیار کافی برای نظارت بر تاسیسات ایران برخوردار شوند».

رویترز در پایان می نویسد: «6 قدرت جهانی در چند مرحله مذاکره از آوریل سال گذشته به ایران اعلام کردند غنی سازی اورانیوم با خلوص 20 درصد را متوقف کند. این میزان از غنی سازی به سطح مورد نیاز برای تولید سلاح هسته ای نزدیک است. دیپلمات ها گفته اند این درخواست تغییر نخواهد کرد. اما احتمال دارد تهران اجازه پیدا کند غنی سازی را تا میزان 5 درصد ادامه دهد تا بتواند سوخت لازم را برای نیروگاه های هسته ای خود فراهم کند».

[Sami 1993]

[External Link Removed for Guests]

ارزیابی راهبردی
[External Link Removed for Guests]



مهدی محمدی، خبرگزاری تسنیم- فرمایشات امروز رهبر معظم انقلاب اسلامی در چارچوب استراتژی حمایتی-مراقبی از سیاست خارجی دولت یازدهم کاملا دقیق و حساب شده بود.

ساختار درونی این فرمایشات نشان می دهد که یک نگاه منسجم راهبردی به آینده مذاکرات ایران وامریکا درباره موضوع هسته ای درون نظام وجود دارد و در حالی که علائم حکایت از سرگشتی امریکایی ها می کند –منابع امریکایی می گویند دولت امریکا در مقابل استراتژی جدید رهبری در ایران غافلگیر شده و قادر به جمع بندی وضعیت نیست-، در ایران، استراتژی از پیش اندیشیده شده و جامعی وجود دارد.

چند نکته زیر برخی جزئیات را در این زمینه روشن می کند:


1- پس از مذاکرات نیویورک مقام های امریکایی تلاش فراوانی کردند تا اینگونه القا کنند که اکنون توپ در زمین ایران است و در مذاکرات 23 مهر این ایران است که باید که جدیت خود در رفع نگرانی های جامعه جهانی و آغاز فرآیند اعتمادسازی را نشان بدهد. سخنان رهبر معظم انقلاب اسلامی این فرآیند را معکوس می کند. منطق راهبردی رهبری این است که تاریخ طولانی مواجهه راهبردی ایران و امریکا نشان می دهد که امریکا
اولا خودبرتربین،ثانیا اسیر درچنگال صهیونیست ها، ثالثا غیر منطقی و رابعا عهد شکن است. برای هر کدام از این موارد می توان انبوهی از مصادیق را برشمرد. با این وصف، اگر بناست دیپلماسی پیش برود امریکا اولا باید نشان بدهد که می خواهد از موضع برابر مذاکره کند، ثانیا باید ثابت کند می تواند میان منافع راهبردی خود و بازی های اسراییل تفکیک کند، ثالثا باید با ایران با زبان منطق سخن بگوید نه تهدید و رابعا باید به ایران تضمین هایی بدهد که بتوان باور کرد اگر توافقی با امریکا حاصل شد امریکا توان پای بند ماندن به آن را دارد. این یک چک لیست عملیاتی برای سنجش میزان جدیت امریکا و پیشرفت دیپلماسی است.

2- مسئله دوم این است که این فرمایشات وزن دولت را برای چانه زنی از موضع قدرت با امریکا افزایش می دهد. برای یک مدیر راهبردی در تراز رهبر معظم انقلاب اسلامی روشن است که اگر امریکایی ها به این جمع بندی برسند که دولت در داخل ضعیف شده یا از حمایت گروه های متنفذ بویژه رهبری برخوردار نیست، کل دیپلماسی هسته ای بر باد می رود. تجربه تاریخی رفتار مذاکراتی امریکا نشان می دهد واشینگتن فقط کسی را در مذاکرات جدی می گیرد که یا نماینده رهبری باشد یا به اندازه کافی ماذون از جانب ایشان. این یک اصل تجربه شده است که از درک امریکا از مکانیسم گردش قدرت و تصمیم سازی استراتژیک در ایران نشئت می گیرد. پس از سفر نیویوک، برخی رفتارها و تصمیمات دولت –خصوصا مکالمه تلفنی با اوباما- در داخل کشور با انتقادهای جدی و مهمی مواجه شد. تداوم این انتقادها – که در جای خود هم لازم است و هم کمک به دولت محسوب می شود- می توانست این تلقی را در ذهن امریکایی ها بوجود بیاورد که دولت روحانی یک «دولت ضعیف» است و توان اجماع سازی داخلی درباره مسائل راهبردی امنتی ملی را از دست داده و حتی از حمایت رهبری بی بهره شده است. فرمایشات امروز رهبری جلوی این اشتباه محاسباتی را می گیرد و توان چانه زنی دولت را در حدی که برای ورود پر قدرت به مذاکراتی بسیار دشوار لازم است حفظ می کند.

3- این فرمایشات همچنین بهانه را از دست برخی در داخل که از همین حالا نقشه می کشند ناکامی احتمالی مسیر فعلی را به پای نظام بنویسند، خواهد ستاند. دولت در این مسیر به اندازه کافی اختیارات دارد و این دقیقا به این معناست که در انتها باید مسئولیت همه آنچه را که رخ داده بپذیرد و فرافکنی به این سو و آن سو بپرهیزد. تنها اختیار کامل است که امکان مواخذه کامل در انتهای مسیر را فراهم می کند.

4- آخرین نکته هم این است که سخنان امروز رهبر معظم انقلاب اسلامی نشان داد ایشان به دولت مجوزهایی برای پیش برد کارش داده اند اما اینها مجوز است نه چک سفید امضا. انتقاد از برخی تصمیمات نابجا در سفر نیویورک که احتمالا مذاکره تلفنی با اوباما در صدر آنهاست، نشان می دهد که رهبر معظم انقلاب اسلامی قوانین انقلابی ماندن در دیپلماسی را خوب می دانند و همچون فاصله سال های 82-84 با دقت همه تصمیم ها و رفتارها را رصد کرده، جایی که لازم است تذکر می دهند و فراتر از تذکر هم اگر اقدامی لازم باشد بی گمان –چنان سابقه نگاهبانی ایشان از اصول انقلاب و منافع ملی نشان می دهد- تصمیم های لازم را خواهند گرفت.

[Sami 1993]

[External Link Removed for Guests]

یادداشتی از واشینگتن پست
[External Link Removed for Guests]
درست است که نتانیاهو و اوباما در مورد ایران اختلاف نظر دارند و اختلاف آنها می تواند به لفاظی های آتشین منجر شود اما این اختلاف آنقدر که به نظر می رسد زیاد نیست.



ایران هسته ای- روزنامه واشینگتن پست با انتشار یادداشتی به قلم مکس فیشر به بررسی نقاط اشتراک و اختلاف راهبردی اسراییل و امریکا درباره برنامه هسته ای ایران پرداخته است.

فیشر در این مقاله که روز 11 مهر (3 اکتبر) منتشر شده، می نویسد: «درست است که نتانیاهو و اوباما در مورد ایران اختلاف نظر دارند و اختلاف آنها می تواند به لفاظی های آتشین منجر شود اما این اختلاف آنقدر که به نظر می رسد زیاد نیست. مواضع آنها در قبال ایران درواقع بسیار نزدیک است و‌ چه باور کنید یا نکنید، ممکن است نزدیکتر شود. آنها دو اختلاف سخت و بزرگ دارند، گرچه نتانیاهو سرنخ هایی داده که ممکن است این اختلافات قابل رفع باشند».

وی درباره نکات مورد توافق دو طرف می نویسد: «نکات مورد توافق آنها این است که، هر دوی آنها، بر اساس سخنرانی هایشان در سازمان ملل و بسیاری از اظهارات قبلی، معتقدند که ایران حداقل در پی دستیابی به توانایی تولید تسلیحات هسته ای است. هر دوی آنها معتقدند این مسئله آنقدر خطرناک است که در صورت نزدیک شدن بیش از حد ایران به آن مرحله، توسل به اقدام نظامی ضروری است و اوباما به کرات این نکته را خاطرنشان کرده است. هر دوی آنها مایلند این مسئله از طریق مسالمت آمیز حل و فصل شود. اما هر دوی آنها اصرار دارند که تغییر موضع اخیر ایران به سمت لفاظی ها و حرکات دوستانه کافی نیست و به گفته اوباما تهران برای جلب اعتماد غرب باید اقدامات هدفمند،‌ شفاف و قابل تاییدی اتخاذ کند».

وی در ادامه یکی از اختلافات امریکا و اسراییل را نحوه لغو تحریم ها اعلام کرده و می نویسد: «اختلاف نظر مربوط به فرآیند بر سر این مسئله است که چه کسی اول کوتاه می آید. به نظر نتانیاهو تا زمانی که ایران «برنامه تسلیحات هسته ای اش را کاملا برنچیند»، آمریکا یا شورای امنیت سازمان ملل نباید هیچیک از تحریم های اقتصادی اعمال شده بر ضد این کشور را لغو کنند. به عبارت دیگر، تا زمانی که ایران همه نظرات ما را برآورده نسازد، نباید خواست آن که لغو تحریم ها است برآورده شود. اوباما مستقیما این مسئله را رد نکرده و نگفته است که با عقب نشینی تدریجی ایران از برنامه هسته ای اش و ورود بازرسان هسته ای به این کشور،‌ آمریکا اندک اندک تحریم ها را لغو خواهد کرد. اما انتظار عمومی همین است و مذاکرات معمولا به این نحو پیش می رود و اوباما چیزی بر خلاف این مسئله نگفته است. برای اینکه هر توافقی موثر واقع شود، حسن روحانی رئیس جمهور ایران باید نظر رهبر معظم و تندروهای ایران را جلب کند و چنین چیزی بدین معنا است که آنها باید متقاعد شوند که می توانند به این قول آمریکا اعتماد کنند که قبل از تن دادن کامل ایران به درخواستهای غرب برخی تحریم های اعمال شده بر ضد این کشور لغو می شود».

وی در توضیح دومین اختلاف دو طرف می نویسد: «دومین نکته مورد اختلاف بین نتانیاهو و اوباما که به سیاست مربوط می شود، سخت تر است. نتانیاهو چهار شرط بسیار خاص برای یک قرارداد نهایی تعیین کرده است تا رضایت اسرائیل تامین شود. دو مورد از آن شروط برای تهران غیرعملی است، اینکه دیگر هیچگونه غنی سازی اورانیوم در ایران انجام نشود و این کشور همه اورانیوم غنی شده اش را تحویل دهد. ایران همواره گفته است برنامه هسته ای صلح آمیز موضوعی است که به غرور ملی آن مربوط می شود. اوباما با اذعان به این نکته گفت که آمریکا می تواند برنامه هسته ای صلح آمیز ایران را بپذیرد. به سختی می توان دید که چگونه می شود یک زمینه مشترک پیدا کرد».

فیشرادامه می دهد: «بنابراین سوال این است که آیا موضع نتانیاهو در اینجا آن قدر ملایم است که اوباما بتواند راهی برای جلب نظر وی پیدا کند. نتانیاهو روز جمعه در کنفرانس خبری در کاخ سفید گفت: «برای اسرائیل محک نهایی درباره هر توافقی با ایران در آینده این است که آیا ایران برنامه هسته ای نظامی اش را بر می چیند یا نه.» برنامه هسته ای «نظامی» اش - نه هر گونه برنامه هسته ای. نتانیاهو ظاهرا در سخنرانی خود در سازمان ملل مستقیما موضع اوباما را به چالش کشید. وی گفت: «کسانی هستند که به راحتی با ادامه بخشی از توانایی ایران برای غنی سازی اورانیوم موافقت خواهند کرد» و اینکه روحانی می تواند از این توانایی سطح پایین برای ساخت سری سلاح هسته ای استفاده کند. اما عجیب آنکه وی در ادامه نگفت که «به همین علت نباید به ایران هرگز اجازه برخورداری از هیچگونه برنامه هسته ای را داد». وی گفت: «به همین علت برنامه تسلیحات هسته ای ایران باید به طور کامل و قابل اثبات برچیده شود.» دوباره وی تاکید کرد، برنامه «تسلیحاتی».

[Sami 1993]

[External Link Removed for Guests]

یک تحلیلگر ارشد مطالعات استراتژیک در فرانسه:
[External Link Removed for Guests]
در پشت پرده همه اتفاقات، رقابتي دوستانه ميان آمريكا و اروپا وجود دارد و برنده كسي است كه بتواند سريعتر به ايران بازگردد و قراردادها با اين كشور را از آن خود كند.



ایران هسته ای- یک تحلیلگر ارشد امور استراتژیک در فرانسه پیش بینی کرد که به زودی میان اروپا و امریکا مسابقه ای بر سر نزدیکی اقتصادی به ایران رخ خواهد داد.

برنار اوركاد، در مقاله ای که روز 9 مهر در وب سایت هفته نامه فرانسوي ژورنال دو ديمانش، منتشر شده نوشته است: «در پشت پرده همه اتفاقات، رقابتي دوستانه ميان آمريكا و اروپا وجود دارد و برنده كسي است كه بتواند سريعتر به ايران بازگردد و قراردادها با اين كشور را از آن خود كند».

وی ادامه می دهد: «ايران براي نوسازي ناوگان هوايي خود به 200 فروند هواپيما نياز دارد اما سوال اين است كه اين هواپيماها بوئينك خواهند بود و يا ايرباس. شايد اين سوالي باشد كه در مراحل بعدي مطرح شود اما نبايد در مورد آن غفلت كرد، چرا كه گشايش روابط اقتصادي فرانسه با ايران مي تواند هزاران فرصت شغلي را در اين كشور اروپايي ايجاد كند».

اوکار در ادامه درباره ترکیب تیم مذاکره کننده دو طرف می نویسد: «همكاري دو طرف امري الزامي است. در يك سو جان كري وزير خارجه آمريكا با رويكردي كاملا متفاوت با هيلاري كلينتون قرار دارد. در زمان كلينتون هيچ نوع رابطه اي با ايران ممكن نبود. در سوي ديگر نيز محمد جواد ظريف وزير امور خارجه ايران به عنوان فردي زيرك و با وقار حضور دارد. وي در آمريكا تحصيل كرد و به آمريكايي ها اعتماد دارد».

وی سپس به نقش اروپا در کاهش فشار اقتصادی بر ایران اشاره کرده و ادامه می دهد: «رهبر ايران به يك موفقيت فوري نيازمند است كه حداكثر در چند ماه تحقق يابد. از منظر اقتصادي، اين موفقيت از مسير لغو تحريم ها محقق خواهد شد. فرانسه و ساير كشورهاي اروپايي نقش مهمي را در اين باره ايفا مي كنند چرا كه تصميم گيري آن ها نسبت به امریکا سريعتر صورت گرفته و به مرحله اجرا در مي آيد».

اوکار همچنین این نکته مهم را گوشزد می کند که غربی ها می خواهند با قدرتمند کردن ایران در مقابل جهادی ها توازن مجدد را به خاورمیانه برگردانند.

وی در این باره می نویسد: «غربي ها لزوم ايجاد مجدد توازن در خاورميانه را در نظر دارند. گروه هاي جهادي بيش از حد پيش رفته اند و با پشتيباني عربستان سعودي در سوريه قدرت گرفته اند. دنيا بايد راهي براي مقابله با آن ها بيايد و اين امر با در نظر گرفتن ايران ميسر است».

[Sami 1993]

[External Link Removed for Guests]

ارزیابی راهبردی
[External Link Removed for Guests]
رای گرفتن تصمیم های مهم و دارای تبعات امنیت ملی باید از استدلال استراتژیک، اجماع سازی نخبگانی و متقاعد سازی افکار عمومی استفاده کرد.



محمد صدری، ایران هسته ای- آقای روحانی اعلام کرده است که قصد دارد میزان موافقت مردم با اقداماتش در نیویورک را از طریق نظرسنجی بسنجد.

اعلام این خبر پس از آن انجام شد که برخی اقدامات رییس جمهور و تیمش در آن سفر، از جمله مکالمه تلفنی با اوباما، واکنش های منفی گسترده ای را در داخل برانگیخت و دولت هم عملا نتوانست هیچ توضیح دیپلماتیک قابل قبولی برای آن ارائه دهد.

پناه بردن به تاکتیک نظرسنجی اما نشان دهنده آن است که دولت همچنان تلاش می کند به جای استدلال و اجماع سازی داخلی درباره دیدگاه های خود از روش هایی استفاده کند که هدف آن بیشتر مقهور و ساکت کردن طرف مقابل است تا متقاعد و همراه کردن آن.

این احتمال جدی است که دولت تصمیم گرفته باشد مکررا و در موضوعات مختلف از این روش استفاده کند. در این صورت منطقی است اگر فکر کنیم هدف اصلی دولت این است که هر بار با انتشار نظرسنجی های خاص رفتار ها و تصمیمات خود را مورد حمایت اکثریت مردم جلوه داده و به این ترتیب عملا به مخالفان و منتقدان هشدار بدهد که مخالفت با نظر دولت به معنای رودررو شدن با مردم و ایستادن در مقابل خواسته های آنهاست.

شاید دولت تصور می کند استفاده از این تکنیک مخالفان و منتقدان را محافظه کار و محتاط می کند و دست دولت را برای برداشتن آنچه آقای روحانی «گام های بزرگتر» خوانده می گشاید.

واقعیت اما این است که این روش ناکارآمدتر و پیش پا افتاده تر از آن است که بتواند مشکلات دولت را حل کند.

اولا در هیچ جای جهان برای گرفتن تصمیم های اساسی نظرسنجی نمی کنند. این افتادن در دام همان پوپولیسمی است که آقای روحانی و دوستانش به سبب آن –به درستی- احمدی نژاد را به باد انتقاد می گرفتند و حالا می بینیم که 3 ماه از دولت نگذشته و خود در همان دام افتاده اند. برای گرفتن تصمیم های مهم و دارای تبعات امنیت ملی باید از استدلال استراتژیک، اجماع سازی نخبگانی و متقاعد سازی افکار عمومی استفاده کرد والا این سخت نیست که دولتی هر کار خواست بکند و بعد هم مدعی شود که اکثریت مردم همین را می خواهند، چرا؟ چون نظرسنجی ها چنین می گویند! مثلا درباره موضوع مهم مذکره با امریکا یا مذاکرات هسته ای بازی نظرسنجی هرگز نمی تواند جای استدلال راهبردی را بگیرد. دولت باید استدلال کند که این کار دقیقا چرا و به چه نحو تامین کننده منافع و منطبق با آرمان های مردم است. بار این وظیفه گران را بر دوش نحیف مکانیسمی به نام نظرسنجی -هر چه هم علمی و سنجیده- نمی توان گذاشت.

ثانیا، مکانیسم نظرسنجی غیر قابل اتکاتر و سست تر از آن چیزی است که دولت تصور می کند. هر نظرسنجی حتی در جاهایی از جهان که افکار عمومی واقعا وضعیتی شکل یافته دارد و مانند ایران تا این حد سیال نیست، بلافاصله رقبایی سرسخت پیدا می کند که داده های آن را به چالش می کشند. هیچ کس نمی تواند از تک تک بیش از 70 میلیون نفر مردم ایران بپرسد که با کاری موافقند یا مخالف. حداکثر می توان نمونه های آماری پیدا کرد، نظر آنها را پرسید و به کل جامعه تعمیم داد؛ و وقتی پای تعمیم در میان باشد خطا همیشه بسیار بیشتر از آن مقداری است که تصور می شود.

اتفاقا درباره مسئله مذاکره با امریکا نظرسنجی های نهادهایی که به طور حرفه ای و منظم افکار عمومی را درباره موضوعات مختلف پیمایش می کنند –و دقت یافته هایشان در چند انتخابات اخیر بسیار خوب بوده- نشان می دهد که موضع دولت در اقلیت قرار دارد. مردم از دولت توقع حل مشکلات اقتصادی شان را دارند اما لزوما با اینکه حل این مسئله مستلزم عبور سریع از مرزهای 30 ساله درباره مذاکره با امریکاست موافق نیستند و اتفاقا ترجیح می دهند این موضع با حداقل مقدار هزینه کرد از اصول انقلاب حل و فصل شود.

ایجاد منطق برای تصمیمات و اقدامات سیاسی، مکانیسم خاص خودش را دارد. نظرسنجی یکی از روش هایی است که می تواند در اتخاذ تصمیات کمک کند اما هرگز ملاکی یرای سنجش درستی یا نادرستی یک تصمیم نیست.

[Sami 1993]

[External Link Removed for Guests]

گزارش ویژه
[External Link Removed for Guests]
ترديد وجود دارد كه اوباما نيز با مواضع حداكثري نتانياهو موافقت كند.



ایران هسته ای- یک تحلیلگر یهودی در امریکا که روابط نزدیکی با کاخ سفید دارد تاکید که امریکا واسراییل بهار آینده درباره برنامه هسته ای ایران با هم درگیر خواهند شد.

گلد برگ روز 13 مهر در مقاله ای روی پایگاه اینترنتی بلومبرگ نوشت: «پيام نتانياهو به سازمان ملل متحد ساده بود: من زودتر از انكه ايران يهودي ها را به بمباران هسته اي تهديد كند اين كشور را بمباران مي كنم».

وی درباره پیام نتانیاهو به اوباما تاکید کرد: «پيامي كه به اوباما فرستاده شده البته كمي پيچيده بود: من در مورد ايران به تو اعتماد دارم و بخشي از اين اعتماد به آن دليل است كه چاره ديگري نيست خوشحالم كه در مورد اعمال تحريم ها بااراده بوده ايد و بدبيني شما در مورد نيات ايران را مي ستايم : اما نمي توانم تا ابد صبر كنم».

گلدبرگ درباره استراتژی دولت امریکا درباره تحریم ها نوشت: «به نظر مي رسد كاخ سفيد براي تشديد تحريم ها اكنون ترديد دارد زيرا احتمال مذاكرات قوت گرفته است اما نمي خواهد پيش از موعد مقرر تحريم ها را بدون امتيازدهي واقعي ايران كاهش دهد».

وی در ادامه به اختلاف درخواست های امریکا و اسراییل از ایران اشاره کرده و نوشته است: «درگيري بين اين دو يقينا پيش مي آيد و احتمالا زمان آن بهار سال آينده است. مطالبات نتانياهو شامل اين است كه ايران به طور دائم غني سازي اورانيوم خود را تعليق كند، تاسيسات هسته اي را تعطيل و اورانيوم غني شده را به خارج از كشور منتقل سازد. اينها مطالباتي است كه ايران يقينا با آن موافقت نمي كند و ترديد وجود دارد كه اوباما نيز با مواضع حداكثري نتانياهو موافقت كند».

گلدبرگ درباره تاثیر تحریم ها بر ایران می نویسد: «يكي از دلايلي كه حتي حسن روحاني مهربان و دوست داشتني امروز رييس جمهوري ايران است و نه فردي انكاركننده هولوكاست و سرسخت مانند محمود احمدي نژاد، اين كشور اين است كه رهبر عالي ايران و ديگر شخصيت هاي برجسته به اين نكته پي برده اند كه رويكرد احمدي نژاد براي حل پرونده هسته اي ايران مفيد نبوده است».

نویسنده در ادامه تاکید می کند که احتمال اینکه نهایتا ایران و امریکا توافقی بکنند که اسراییل آن را قبول نداشته باشد زیاد است.

وی می نویسد: «ترس بزرگ نتانياهو و بسياري از دشمنان عرب ايران است سوال موجود در ذهن نتانياهو ساده است: آيا ايراني ها آن اندازه هوشمند هستند كه مذاكرات را ادامه داده و طولاني كنند تا درنهايت راهكاري پيشنهاد دهند كه اوباما آن را بپذيرد اما براي اسرائيل خوشايند نباشد. احتمال اين گزينه زياد است. اوباما به روشني تمايل دارد اين مساله بدون ورود به جنگ خاتمه يابد. اگر او تصور مي كند دست يافتن به راهكار توافقي بر اساس مذاكرات باعت مي شود ايران به بمب دست نيابد -حتي اگر توافق به ايران توانايي ازسرگيري برنامه اش را بدهد- او با آن موافقت مي كند اما براي نتانياهو قابل قبول نيست. اوباما و نتانياهو كه امروزه ادعا مي كنند اهداف مشتركي دارند احتمالا تا بهار سال آتي مي فهمند كه هدف هايشان متفاوت است. در آن زمان نتانياهو بايد تصميم بگيرد آيا او با هر ابزار ممكني مانع از دست يافتن ايران به بمب مي شود و خطر عصباني كردن رييس جمهوري آمريكا را به جان مي خرد يا آرام مي نشيند و مي بيند ايران هر روز يك گام به كشور هسته اي نزديك تر مي شود»؟