اخبار پیرامون پرونده فعالیت صلح آمیز هسته ای ایران

[pedmehr]

جالبه این تاپیک تبدیل شده به شعبه رجا و کیهان در سنترال ! ببخشید که در سور و ساتتون دخالت میکنم اما به تصور بنده فوروم ها بیشتر برای به اشتراک گذاری نظرات و اطلاعات و دانش کاربرانش و بعضا اخبار گزینش شده هست تا بارگذاری مسلسل وار خبرهای زرد و هدف گذاری شده .

[mj_piremard]

با سلام
دوست عزیز جدی نگیر چیز خاصی نیست بعضی از دوستان میگن ما دم خروس رو دیدن واسه اینه مثل اینکه مرغ داری دارن وعضشون خوبه واسه همینه

[Sami 1993]

[External Link Removed for Guests]

گزارش ویژه
[External Link Removed for Guests]
به نظر می رسد هدف دولت این است که هر طور شده مدالیته جدید را با آژانس توافق کند.



علی شاهدیان، ایران هسته ای- دور جدید مذاکرات ایران و آژانس با هدف تدوین یک مدالیته جدید صبح روز شنبه 19 بهمن 1392 (8 فوریه 2014) آغاز شد.

در این مذاکرات رضا نجفی سفیر ایران در آژانس مسئولیت تیم ایران و تره واریووانتا معاون امور پادمان آژانس بر عهده دارد.

دستور کار این مذاکرات رسیدن به مدالیته ای برای حل و فصل موضوع «ابعاد احتمالی نظامی» (PMD) است.

ایران طبق توافق ژنو متعهد شده است که در فاصله گام نخست و گام نهایی مذاکرات، مسائل باقی مانده حل و گذشته خود را با آژانس به طور کامل حل کند.

ابعاد احتمالی نظامی مسئله ای است که آژانس نخستین بار در نوامبر 2013 جزئیات آن را علنی کرد.

آژانس مدعی است اسنادی در اختیار دارد که نشان می دهد ایران زمانی تست های انفجاری با قدرت بالا انجام داده و همچنین برای سوار کردن یک کلاهک روی موشک شهاب 3 با قابلیت خروج از جو و بازگشت به آن طراحی کرده است.

ایران تمامی ایران اسناد را جعلی می داند اگرچه هرگز موفق به مشاهده اصل آنها نشده است.

دور جدید مذاکرات که آمانو آن را «ورود به مراحل دشوار خوانده» با هدف دست یابی به مدالیته جدیدی انجام می شود که باید این موضوع را حل کند.

بیش از 10 دور مذاکره در این باره قبل از روی کار آمدن دولت جدید در ایران بی نتیجه ماند.

دولت روحانی چیزی از راهبرد جدید مذاکراتی خود در این موضوع نگفته ولی به نظر می رسد هدف آن این است که هر طور شده مدالیته جدید را با آژانس توافق کند.

با توجه به سوابق مذاکراتی، سوال های زیر، اصلی ترین سوال هایی است که باید درباره این مذاکرات به آنها پاسخ داده شود.

1- اگر آژانس بر دیدار و مصاحبه با دانشمندان دفاعی ایران –که ثابت شده با برنامه هسته ای ایران ارتباطی ندارند- اصرار کند، تیم ایرانی چه واکنشی نشان خواهد داد؟

2- چه دسترسی هایی، در چه چارچوبی، با کدام هدف و در ازای کدام ما به ازا به تاسیسات نظامی ایران به آژانس داده خواهد شد؟

3- آیا آژانس آماده توافق بر سر یک ترتیبات حفاظتی برای صیانت از اطلاعات و دانشمندان ایران هست و آیا اساسا چنین ترتیباتی قابل تدوین و توافق است؟

4- آیا ایران همچنان بر دریافت اصل اسنادی که مبانی ادعاهای آژانس را تشکیل می دهد اصرار خواهد کرد؟

5- آیا آژانس تعهدی در این باره که پس از حل و فصل این ابهامات، موضوع دیگری مطرح نخواهد کرد ارائه می کند یا نه؟

[Sami 1993]

[External Link Removed for Guests]

را دولت به بیمارستان یهودی کمک کرد؟
[External Link Removed for Guests]
«ایران هسته ای» مطلع شده بودجه دیپلماسی عمومی وزارت خارجه به منظور جلب حمایت نخبگان و فعالان رسانه ای خارج از ایران رشد قابل توجهی کرده است.



ایران هسته ای- برخی منابع به «ایران هسته ای» گفتند کمک مالی دولت به یک بیمارستان یهودی در تهران، بخشی از یک پروژه بزرگ دیپلماسی عمومی است که دولت برای اجرای آن برنامه ریزی کرده است.

شنیده های «ایران هسته ای» حکایت از آن دارد که برخی چهره ها در دولت و وزارت خارجه عقیده دارند باید وجهه ضد یهودی که در جهان برای ایران ساخته شده، تلطیف شود.

سید حسن هاشمی وزیر بهداشت روز گذشته از یک بیمارستان متعلق به کلیمیان در تهران بازدید کرد و پس از آن اعلام شد که دولت به این بیمارستان کمک مالی می کند.

روزنامه صهیونیستی هاآرتص امروز در مقاله ای مفصل این موضوع را مورد تحلیل قرار داده و آن را بخشی از «علائم مثبت دوسویه» میان ایران و اسراییل دانسته است.

در همین حال، برخی منابع به «ایران هسته ای» گفتند موضوع در واقع بسیار فراتر از این است و دولت عقیده دارد برای امکانپذیر شده توافق درباره گام نهایی با ایران باید برخی از پروژه ها در حوزه دیپلماسی عمومی اجرا شود.

تمرکز این پروژه ها بر گروه هایی است که بیم آن می رود که در مسیر توافق سنگ اندازی کنند و مهم ترین این گروه ها یهودی های ساکن اروپا و امریکا هستند.

همچنین «ایران هسته ای» مطلع شده بودجه دیپلماسی عمومی وزارت خارجه به منظور جلب حمایت نخبگان و فعالان رسانه ای در خارج از ایران رشد قابل توجهی کرده است.

[Sami 1993]

[External Link Removed for Guests]

آسوشیتدپرس به نقل از دیپلمات‌های آژانس مدعی شد
[External Link Removed for Guests]
خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از چند دیپلمات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی جزئیاتی را از موارد ادعایی این سازمان در مورد برنامه هسته‌ای ایران منتشر کرده است.



به گزارش خبرگزاری فارس، همزمان با آغاز دور تازه مذاکرات ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، خبرگزاری[External Link Removed for Guests]با انتشار گزارشی به نقل از مقامات آژانس جزئیاتی از ادعاهای این سازمان در مورد آنچه «ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته‌ای ایران» خوانده، منتشر کرده است.

یک دیپلمات آژانس که خواسته نامش فاش نشود، از آمادگی ایران برای پاسخگویی به ادعاهای آژانس در مورد این موضوعات خبر داده است.

آسوشیتدپرس به نقل از یک دیپلمات دیگر برخی از موضوعات ادعایی را که قرار بوده در تهران مورد بحث قرار گیرد، منتشر کرده است. بنا بر این گزارش، آژانس مدعی موارد زیر است:

- نشانه‌هایی مبنی بر انجام تست بر روی مواد با قابلیت انفجاری بالا، تلاش برای ساخت چاشنی‌های انفجاری مورد استفاده برای انفجارهای هسته‌ای و همچنین مدلسازی رایانه‌ای هسته یک کلاهک اتمی از سوی ایران.

- فعالیت‌های مقدماتی احتمالی برای انجام یک آزمایش هسته‌ای و تلاش برای ایجاد قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای در موشک میان‌برد «شهاب 3».

- وجود اطلاعاتی مبنی بر گسترش فعالیت‌های تسلیحاتی زیرزمینی پیش از سال 2003.

این اولین بار نیست که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی چنین ادعایی‌ها را مطرح می‌کند. مشابه این موارد یک بار پیش از این در گزارش نوامبر 2011 آژانس هم آمده بود. ایران بارها قویا این ادعا را رد کرده و ضمن تأکید بر ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای خود، اطلاعات آژانس را «غیردقیق» و «به کلی نادرست» دانسته و آن‌ها را بر گرفته از ادعاهای آمریکا و رژیم‌صهیونیستی دانسته است.

به نوشته آسوشیتدپرس، آژانس در تلاش است تا به افراد، اسناد و محل‌های مرتبط با این ادعاها دسترسی پیدا کند.

یک دیپلمات دیگر در آژانس هم که او نیز خواسته نامش فاش نشود، گفته است که آمریکا و کشورهای اروپایی به «یوکیا آمانو» مدیرکل آژانس اعلام کرده‌اند که انتظار دارند وی تکلیف این موضوع را مشخص کند. دیپلمات دیگری هم گفته است که کارشناسان آژانس برای تسهیل روند مذاکرات، قصد دارند ابتدا موضوعات کمتر حساس را مطرح کنند.

آمانو هفته قبل به خبرگزاری رویترز گفته بود طرفین احتمالا در این دور از مذاکرات وارد موضوعات دشوارتر می‌شوند.

[Sami 1993]

[External Link Removed for Guests]

[External Link Removed for Guests]
سناتورهای آمریکایی از شرمن انتقاد کردند که چرا توافقی را امضا کرده که روزنه‌هایی برای ایران در زمینه توسعه موشک‌های بالستیک، باقی گذاشته است. آنها معتقدند ایران به طور هم‌زمان در حال توسعه غنی‌سازی اورانیوم در سطح بالا و پیشبرد موشک‌های بالستیک است.

گروه جنگ نرم مشرق- ادعای رو به رشد آمریکایی‌ها: ارسال ماهواره، پوششی برای توسعه توان موشک بالستیک است، موشک بالستیک نیز برای حمل بمب هسته‌ای کاربرد دارد، پس تمام این برنامه‌ها نیز باید متوقف شود.

آمریکایی‌ها علاوه بر پلمب برنامه هسته‌ای ایران، فضاسازی رسانه‌ای درباره توسعه موشک‌های بالستیک کشورمان را نیز کلید زده‌اند و حتی به این خواسته‌ها نیز اکتفا نکرده و توقف برنامه‌های ارسال ماهواره‌های ایران را نیز به خواسته‌های خود افزوده‌اند.

مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای آمریکا روز سه‌شنبه اعلام کرد که طبق توافق هسته‌ای ژنو، ایران می‌تواند به توسعه موشک‌های بالستیک ادامه دهد.

وندی شرمن که در کمیته روابط خارجی سنا سخن می‌گفت، اعتراف کرد که آمریکا تاکنون نتوانسته است برنامه توسعه موشک‌های بالستیک ایران را که قدرت پرواز دوربرد و ظرفیت حمل کلاهک هسته‌ای را دارند، متوقف کند. البته او مدعی شد که مسئله توقف برنامه موشک‌های بالستیک ایران می‌تواند در توافق جامع مورد توجه قرار گیرد.

در این زمینه، رسانه‌های غربی با تمرکز بر برنامه موشک‌های بالستیک ایران نوشته‌اند: ایران می‌تواند طی فرصت شش ماهه توافق ژنو، توانمندی خود در این عرصه را افزایش دهد.

مشخص است که با اظهارات شرمن و فضاسازی رسانه‌های غربی، آمریکا تلاش دارد علاوه بر توقف برنامه هسته‌ای ایران، برنامه توسعه موشک‌های بالستیک را نیز در توافق جامع بگنجاند.



آنها حتی به این خواسته‌ها نیز اکتفا نکرده و توقف برنامه‌های ارسال ماهواره‌های ایران را نیز دنبال می‌کنند چرا که به ادعای آمریکایی‌ها، «فناوری مورد استفاده برای ارسال ماهواره به فضا، مشابه فناوری مورد نیاز موشک‌های بالستیک است و برنامه فضایی ایران، پوششی برای برنامه توسعه توان موشک‌های بالستیک است.»

در همین سناریو است که سناتورهای آمریکایی همچون باب کراکر، جیمز ریش و مارکو روبیو از شرمن انتقاد کردند که چرا توافقی را امضا کرده که روزنه‌هایی برای ایران در زمینه توسعه موشک‌های بالستیک، باقی گذاشته است. آنها معتقدند ایران به طور هم‌زمان در حال توسعه غنی‌سازی اورانیوم در سطح بالا و پیشبرد موشک‌های بالستیک است. یعنی هم توان ساخت بمب و هم توان موشکی آن را به دست خواهد آورد.

البته شرمن به سناتورها پاسخ داده که اگر آمریکا بتواند جلوی توان ساخت بمب هسته‌ای (غنی‌سازی) را از ایران بگیرد، آنگاه توان موشکی خطر کمتری خواهد داشت.

در هر حال، شرمن به سناتورها قول داده که کنترل توان موشک‌های بالستیک ایران را در توافق نهایی هسته‌ای خواهد گنجاند.

[Sami 1993]

[External Link Removed for Guests]

پخت دروغ با چاشنی نیویورکی؛
[External Link Removed for Guests]
دروغ‌های گزارش نیویورک‌تایمز تا حدی آشکار بود که موجب اعتراض برخی نویسندگان مستقل غربی و کارشناسان هسته‌ای نیز شده است.

گروه جنگ نرم مشرق- روزنامه نیویورک تایمز چند روز پیش گزارشی درباره حضور بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ایران و بازرسی‌های آنها از تاسیسات هسته‌ای ایران منتشر کرد که حاوی دروغ‌ها و مطالب نادرستی از لحاظ فنی بود.

دروغ‌های گزارش نیویورک تایمز تا حدی آشکار بود که موجب اعتراض برخی نویسندگان مستقل غربی و کارشناسان هسته‌ای نیز شده است.

این گزارش نسبتا کوتاه که توسط دو نویسنده به نام‌های آلن کوولAlan Cowell و ریک گلدستون Rick Gladstone نوشته شده و با عنوان «بازدید بازرسان سازمان ملل از معدن اورانیوم ایران» "U.N. Inspectors Visit Uranium Mine in Iran, Media Report"‌ منتشر شده، از جنبه واقعیات برنامه هسته‌ای حاوی چند دروغ آشکار است.



نیویورک تایمز در این گزارش به این واقعیات توجهی نکرده که اساسا بازرسی از معادن اورانیوم یک کشور دارای فناوری هسته‌ای، برای اولین بار است که در جهان رخ می‌دهد و پیش از این در کشور دیگری رخ نداده بود اما ایران این اجازه را به آژانس داد تا از معدن اورانیومش بازدید کند.

ضمنا معاهده منع گسترش تسلیحات هسته‌ای (ان.پی.تی) به هیچ وجه اعلام رسمی و افشای معادن را از اعضای آژانس نخواسته است و معدن اورانیوم ایران نیز قانونا مشمول این قاعده می‌شود.

گزارش نیویورک تایمز، بدون توجه به این حقایق، تلاش کرده سیاست هراس‌زایی غرب درباره برنامه هسته‌ای ایران را به مخاطبان تلقین کند و در راستای این هدف، برخی حقایق مسلم درباره چرخه فناوری هسته‌ای را زیر پا گذاشته است که موجب خنده هر کارشناس حوزه فیزیک،‌شیمی یا هسته‌ای می‌شود.

به عنوان مثال،‌ نیویورک تایمز نوشته است: «سایت هسته‌ای اراک که قرار است آب سنگین برای رآکتور پلوتونیوم تولید کند، هنوز در حال ساخت است. ایران مدعی است که این سایت را برای تولید انرژی و برق می‌سازد. اما اگر این سایت، به مرحله فعالیت برسد پلوتونیوم تولید خواهد کرد که می‌تواند در سلاح هسته‌ای به کار رود.»

حقایقی که نیویورک تایمز در این جمله نیاورده این است که ایران در گذشته هیچ تعهدی بر عهده نداشت که اجازه بازرسی از تاسیسات آب سنگین خود را به آژانس بدهد. طبق توافقنامه ایران با آژانس، اختیارات بازرسان فقط در حوزه مواد هسته‌ای و مکان‌های نگهداری مواد هسته‌ای و موارد مرتبط با آن است زیرا به صراحت در متن توافق و آن هم دو بار ذکر شده که اختیار بازرسان آژانس «به طور انحصاری» درباره بررسی اعلامیه‌های ایران است. آب سنگین، ماده هسته‌ای نیست، پس آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای هیچ حق قانونی ندارد تا درخواست بازدید از آن را داشته باشد؛ اگرچه ایران بر اساس سیاست‌های اعتمادساز خود اجازه بازرسی از تاسیسات آب سنگین خود را داده است. این، دروغ اول گزارش نیویورک تایمز است.

دروغ دوم نیویورک تایمز در این عبارت است: «ایران مدعی است که این سایت را برای تولید انرژی و برق می‌سازد.» تلاش نیویورک تایمز برای تلقین دروغ‌گویی ایران درباره کارکرد واقعی تاسیسات آب سنگین در حالی است که اساسا هر رآکتوری برای تولید برق، ساخته شده و کار می‌کند.

سومین دروغ نیویورک تایمز، در این جمله است: «اما اگر این سایت، به مرحله فعالیت برسد پلوتونیوم تولید خواهد کرد.»

این نوع خبرنویسی نیویورک تایمز در حالی است که اساسا هر رآکتوری در هر جای دنیا، زمانی که به راه بیفتد، پلوتونیوم تولید می‌کند. این یک اصل فیزیکی است، نه توطئه ایران. چه رآکتور تحقیقاتی تهران،‌ چه رآکتور نیروگاه بوشهر و چه رآکتورهای آمریکا یا رژیم صهیونیستی پلوتونیوم تولید می‌کنند.

دروغ چهارم نیویورک تایمز،‌این جمله است که می‌گوید: «پلوتونیوم تولیدی سایت اراک، می‌تواند در سلاح هسته‌ای به کار رود.»
این یک دروغ بزرگ است، زیرا پلوتونیوم تولیدی سایت اراک، «نمی‌تواند» در سلاح هسته‌ای به کار رود. پلوتونیوم، محصول جانبی فرآیند برنامه‌ هسته‌ای است و به همین دلیل، در میله‌های سوخت با رادیواکتیو بسیار بالا انباشته شده که درون رآکتور نگهداری می‌شود. برای استفاده از پلوتونیوم در سلاح هسته‌ای، باید به هنگام سوخت‌گذاری مجدد رآکتور، میله‌های سوخت برداشته‌ شده و آنگاه از فرآیند بسیار پیچیده و خطرناک موسوم به بازفرآوری بگذرند آنگاه پلوتونیوم به دست آمده از این فرآیند است که می‌تواند در سلاح هسته‌ای به کار گرفته شود. وقتی طبق گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ایران تاسیسات بازفرآوری ندارد، بنابراین چطور می‌توان ادعای نیویورک تایمز را باور کرد؟ حتی میله‌های سوخت رآکتور اراک برای عملیات بازفرآوری به روسیه بازگردانده می‌شود. ایران بارها اعلام کرده که اساسا قصد نزدیک شدن به عملیات بازفرآوری را نیز ندارد.

حقیقت آن است که اقدامات اعتمادساز ایران هیچ‌گاه مورد توجه و اعتنای آمریکا قرار نگرفته است، زیرا واشنگتن اساسا قصد پایان دادن به این موضوع را ندارد و نمی‌خواهد بهانه «تهدید هسته‌ای ایران»‌ را از دست بدهد.

[Sami 1993]

[External Link Removed for Guests]

ارزیابی حقوقی تحریم‏‌های جدید آمریکا؛
[External Link Removed for Guests]
طبق الزامات توافق ژنو، آمريکا نمی‌تواند و نباید وضع موجود تحریم از تاريخ سوم آذر را خواه در رابطه با انواع تحریم یا یا اشخاص مورد تحریم و یا آثار تحریم‏‌ها بر اقتصاد، بازرگانی یا صنعت، به سمت تشدید ببرد (جنبه سلبی) بلکه به عکس، باید به سمت لغو تدریجی حرکت کند.



گروه سیاسی مشرق - با اینکه آمریکا در پرتو توافق ژنو تعهد نموده از تصویب تحریم‏‌های «جدید» علیه جمهوري اسلامي ایران خودداری کند و با اینکه به نظر می‌رسید که دیپلماسی و گفت‌وگو روزنه‌ای برای تعدیل خصومت‏‌ها علیه جمهوري اسلامي ایران پدید آورده است، اما بازهم پر و بال کلاغ شوم تحریم بر فضای مناسبات ایران - غرب سایه انداخته است.

از یک سو، طرف ایرانی امیدوار به کاهش تدریجی و نهایتاً لغو تحریم‏‌ها به میدان گام نهاده و مدام از صحت و اتقان کار خود یاد کرده و به مردم و نخبگان اطمینان می‌دهد و از سوی دیگر، طرف مقابل در زیر لبخندهای ژوکون، بر خط مشی تحریم و طبل فشار چندسویه در صحنه اقتصادی (نظامی و همچنین صحنه‏‌های دیگر) می‌کوبد.

پنجشنبه که دومین دور از تحریم‌‏های گسترده وزارت خزانه‌داری آمریکا علیه اشخاص متهم به دور زدن تحریم‏‌های یکجانبه غیرقانونی، این بار با اتهاماتی ناظر بر امور نفتی و موشکی به لیست سیاه تحریم‌شوندگان افزوده شدند، بار دیگر مسأله قانونی‌بودن یا نبودن این تحریم‏‌های جدید از منظر توافقنامه ژنو مطرح شد. با توجه به ابهامات راجع به این موضوع در متن توافقنامه، رویکرد اعضای آن به عنوان عاملی تعیین‌کننده در اعتبارسنجی این اقدام محسوب می‌شود.

کارگزاران بین‌المللی جمهوري اسلامي یران پیش از این به هر دلیل بر مطابقت این قادام با سند مذکور نظر دادند. در حال حاضر هم بعید به نظر می‌رسد که نظر مذکور تغییر یافته باشد. اما در میان اعضای 1+5 که طرف دیگر این توافق هستند، روس‌ها هم در گذشته و هم صبح امروز در واکنش به تحریم‏‌های جدید، آن را مغایر سند ژنو شمردند اما دیگر اعضای این گروه سکوت اختیار کرده و البته آمریکا با قاطعیت بر مشروعیت آن تأکید نموده است.



البته واکاوی دلیل موضع‌گیری روسیه در این زمینه نیازمند بررسی است. زیرا بر اساس یک برداشت، روس‌ها که زیان‌دیده‌ای مهم در قبال تنش‌زدايی در روابط ایران - آمریکا هستند، بی‌میل نیستند که این توافق را بر هم زده و ایران را در این خصوص پیش‌قدم نمایند. باید از این سناریو پرهیز نمود اما موضع‌گیری مخالف روسیه با آمریکا، برای ما برگ برنده ایجاد کرده و ما باید از این امر به نحو احسن استفاده کنیم تا در مذاکرات آینده نسبت به افزایش موقعیت خود بهره بگیریم.

اما چه تفسیری در این زمینه به نفع ماست؟ به نظر می‌رسد که تفسیر بایسته یا «آن گونه که باید باشد»، اینست که منظور از «جدید بودن» در منع تحریم جدید، بر اساس معیار «زمانی» است و نه سیستم حقوقی و اقدام آمریکا. از این رو، پس از انعقاد توافق ژنو در 24 نوامبر که طرفین تصمیم گرفتن به سمت کاهش تدریجی تنش در روابط طرفین گام بردارند و امریکا و اتحادیه اروپا صراحتاً حرکت به سمت لغو تدریجی تحریم را در پیش گرفتند، آنها نباید وضعیت موجود تحریم در آن تاریخ را خواه در رابطه با انواع تحریم ویا اشخاص مورد تحریم و یا آثار تحریم‏ها بر اقتصاد و بازرگانی یا صنعت، به سمت تشدید ببرند (جنبه سلبی) بلکه به عکس باید به سمت لغو تدریجی حرکت نمایند (جنبه ایجابی).

اما امریکائی‌ها با تفسیر مفهوم «جدید» بر اساس سیستم حقوقی و اقدام خود، ادامه تحریم‏های سابق بر تاریخ انعقاد توافق را حتی در قالب افزایش لیست تحریم‏ها آن هم توسط وزارت خزانه داری که جزئی از مجموعه دولت و تحت نظارت عالیه اوباما است، مغایر توافقنامه نشمرده اند.



در این زمینه، فارغ از «آنچه هست» ما باید به سمت باید و نبایدهائی باشیم که منافع ملی و ارتقای قدرت دیپلماسی و چانه زنی ما ایجاب می‌کند و آن، تفسیر نخست و مشابه با مبانی و محتوای برداشت روسیه است.

مساله مهم در کنار ابعاد قانونی بودن یا نبودن این تحریم‏ها –که به نظر می رسد رویکرد نامشروع انگاری آن، موجب تحکیم موضع و سیاست کشور در روند ارتقای دستاوردهای توافق ژنو یا دستاوردسازی در ادامه گام‏های مذاکراتی خواهد شد-، تلاش امریکا برای مدیریت دوره گام اول از طریق تحریم است. این کشور پیش از تصویب توافق ژنو در نشست 24 نوامبر هم مجموعه ای از چند لیست تحریم را علیه شرکتها و افرادی که متهم به دور زدن تحریم‏ها شده اند، تدوین نموده و هر از چندگاهی که موقعیت مناسب باشد، آن را در میدان دیپلماسی – فشار به اجرا می گذارد.

به واقع، هیچ یک از این ابلاغیه‏‌های وزارت خزانه داری، امری بدیع و خلق الساعه نیستند که بر اساس تصمیم یا تشخیص دیروز و امروز حاصل شده باشند. بلکه تصمیم گیری در این زمینه بسیار پیش از اینها قطعی شده است. اما هنر آمریکائی‌ها در این است که به منظور مدیریت فضای تعدیل شده تجاری و بازرگانی و حتی روانی ناشی از تعلیق برخی تحریم‏‌ها در گام نخست، از این سلسله لیست‏‌های جدید تحریمی استفاده می کنند و هر بار، یک مورد از آن را ابلاغ می کنند.

بر این اساس، حساس شدن دیپلماسی ما در خصوص تحریم‏های جدید از آن جهت جدی تر است که در نظر داشته باشیم وزارت خزانه داری در هفته‏های آینده نیز بخشی از لیست‏های بعدی تحریم (افزایش اشخاص تحت لیست سیاه امریکا) را ابلاغ خواهد کرد. با این اقدام، امریکا در کنار تعدیل برخی تحریم‏ها ناشی از گام اول توافق ژنو، به افرایش فشارها در جهات دیگر بر ایران خواهد پرداخت.

به همین دلیل است که به نظر می رسد امریکا با ابزار تحریم، به مدیریت آثار و پیامدهای توافق ژنو در گام نخست، پرداخته است و البته این مدیریت، نسبت به گام‏های بعدی و مذاکرات راجع به آن نیز بی تاثیر نخواهد بود. هوشمندی دیپلماسی ما ایجاب می‌کند که از موضع‌گیری و کارت روسیه به عنوان ابزاری در افزایش قدرت چانه‌زنی در برابر امریکا استفاده کنیم و البته ما از اتهام برهم‌زننده توافق مذکور نیز دور مانده، روسیه در این زمینه سپر قرار دهیم. در هر حال، باقی‌ماندن کلاغ شوم تحریم آمریکا در آسمان دیپلماسی هسته‌ای، برای منافع ملی چندان شگون نخواهد داشت.

[Sami 1993]

[External Link Removed for Guests]

سفیر سابق ایران در شوروی:
[External Link Removed for Guests]
درپی نامه نگاری های بسیج دانشجویی دانشگاه صنعتی اصفهان با وزارت امور خارجه ، آقایان جواد کچوئیان و کامبیز شیخ حسنی دستیار ویژه و مشاور جناب آقای ظریف برای مناظره با موضوع "بررسی کیفیت توافق نامه ژنو" معرفی شدند. در طرف مقابل آقای ناصر نوبری سفیر سابق ایران در شوروی قرار داشت.

به گزارش مشرق، درپی نامه نگاری های بسیج دانشجویی دانشگاه صنعتی اصفهان با وزارت امور خارجه ، آقایان جواد کچوئیان و کامبیز شیخ حسنی دستیار ویژه و مشاور جناب آقای ظریف برای مناظره با موضوع "بررسی کیفیت توافق نامه ژنو" معرفی شدند. در طرف مقابل آقای ناصر نوبری سفیر سابق ایران در شوروی قرار داشت که ماحصل آن مناظره ای جذاب و خواندنی شد.

در ابتدای این مناظره که عصر دیروز در سالن شهید آوینی دانشگاه صنعتی اصفهان برگزار می شد، آقای شیخ حسنی پس از بیان تاریخچه ای از برنامه صلح آمیز هسته ای ایران با اشاره به اینکه «نظام جمهوری اسلامی به این نتیجه رسیده است که نباید در بحث هسته ای هزینه اضافه بدهیم و به جای پیشرفت کمی باید به دنبال پیشرفت کیفی باشیم» در بیان دستاوردهای توافق ژنو افزود: «حفظ غنی سازی و باقی ماندن مواد هسته ای در ایران» اصول کلی و خطوط قرمزی بوده است که در این توافق به آن رسیده ایم».



در ادامه آقای کچوئیان دستیار ویژه وزیر خارجه به بیان نظرات خود پرداخت. ایشان اهداف جمهوری اسلامی ایران را از این مذاکرات دستیابی به حقوق کامل ایران در بهره گیری از انرژی هسته ای در چارچوب NPT، رفع تمام تحریم های یک جانبه و چندجانبه و تحریم های ناشی از قطعنامه های سازمان ملل و دسترسی آزاد ایران به حوزه های تجاری جهان بیان کردند و در بیان اهداف طرف مقابل در این مذاکرات به محدودسازی و مشروط کردن برنامه هسته ای ایران اشاره کرد.

سپس آقای نوبری به بیان سوابق علمی و اجرایی خود پرداخت و با بیان اینکه بنده مخالف سیاستهای دولت قبل هم هستم به سخنان دکتر روحانی در بی سواد خواندن منتقدین اشاره کرد و افزود:« این صحبت آقای روحانی نشان می دهد این توافقنامه این قدر ضعیف است که حتی من بی سواد هم می توانم این همه غلط را در آن ببینم.»

در ادامه این مناظره نمایندگان وزارت خارجه به بیان سخنان خود پرداختند. آقای شیخ حسنی به این نکته اشاره کرد که آمریکایی ها چهل سال است به حق غنی سازی هیچ کشوری تصریح نکرده اند اما در این توافقنامه آن را پذیرفته اند.

سپس آقای کچوئیان گفت: «این یک توافقنامه سیاسی غیرالزام آور است و در متن از کلماتی که از نظر حقوقی الزام آور است استفاده نشده است و ضمانت اجرایی این توافق نامه اصل حسن نیت است» ایشان سه دستاورد مهم را برای توافقنامه ژنو بیان کردند:«برای اولین بار به دانش و توانمندی ایران اذعان می شود و می گویند که ایران دارای چرخه سوخت است»،«آنها غنی سازی در ایران را مورد پذیرش قرار دادند و پذیرفتند می توانید به غنی سازی ۵ درصد ادامه بدهید» و «ما توانستیم کشور را که داشت در مرحله خاصی از بحران قرار می گرفت و دشمن به دنبال حمله نظامی بود، نجات دهیم.»

در ادامه دکتر نوبری به اشاره به گزارش جامعه اطلاعاتی آمریکا به کنگره به بیان نقدهای خود از توافق ژنو پرداخت و گفت: اهرم اصلی ما در این مذاکرات سرعت پیشرفت برنامه هسته ای ما بود و با این پیشرفت ایران در آستانه هسته ای قرار می گرفت که این موجب نگرانی آمریکایی ها می شد و این از ابزارهای اصلی چانه زنی ما در مذاکرات بود. این توافقنامه این نگرانی آمریکا را برطرف کرده است.

اما در طرف مقابل اهرم اصلی آمریکا در مذاکرات، تحریم های بانکی، تحریم های نفتی و عدم به رسمیت شناختن حقوق هسته ای ایران بود که آنها همه این اهرم ها را حفظ کرده اند.

آنها توانسته اند حرکت شتابان برنامه هسته ای ما را تبدیل به یک درجازدن کنند.

با این توافق توازن استراتژیک ما به هم خورد و مثل این است که ما شمشیرمان را کنار گذاشتیم و در ادامه مذاکرات باید با دشمنی مقابله کنیم که هم شمشیر و هم سپر خود را حفظ کرده است.
در عوض قرار شده ۲/۴ میلیارد دلار از پول خودمان را در شش ماه به صورت قسطی بدهند و محصولات پتروشیمی را که تا امروز با دور زدن تحریم ها آن را می فروختیم بتوانیم راحت بفروشیم که ارزش کمتر از ۳ میلیارد است یعنی جمعا ۷ میلیارد دلار.

یک تناسب ساده برقرار است. در مقابل ۷ میلیارد دلار همه اهرم های استراتژیک را دادیم، حالا ۱۰۰ میلیارد از پول ما باقی مانده، برای گرفتن آن باید چقدر بدهیم؟

تازه در این ۶ ماه که ما قرار است ۲/۴ میلیارد بگیریم، چون تحریم ها ادامه دارد ۲۰ میلیارد به اموال بلوکه شده ما اضافه می شود. آیا در این معامله تعادل و توازن وجود دارد؟

وی ادامه داد:« دوستان می گویند خود غنی سازی ما را تلویحا پذیرفته اند و ما پیروز شدیم، پس این صحبت رئیس جمهور که در نامه خود به رهبری نوشتند اشتباه است که گفته اند ما حق غنی سازی را به دست آوردیم» در ادامه آقای نوبری با افشای نقل قولی از آقای عراقچی در قم که ادعا می نمود فایل صوتی آن را نیز دارد گفت:«آقای عراقچی فرموده اند که آقای روحانی هم در نامه خود به رهبری اشتباه کرده اند.» وی یادآور شد که این اشتباه را قبل از آقای روحانی وزیر خارجه ما آقای ظریف کردند که مصاحیه فرمودند و گفتند که ما حق غنی سازی را در دوجای این توافق نامه بدست آورده ایم.

در ادامه دکتر شیخ حسنی به صحبت پرداخت و به بیان سخنانی درباره اینکه ما به دنبال بمب هسته ای نیستیم پرداخت.

سپس دکتر کچوئیان افزود:«برخی مسئولین ناآگاهانه اظهاراتی داشته اند. ما نیاز نداریم حق غنی سازی ما مورد شناسایی قرار گیرد بلکه آنها باید آن را مورد احترام قرار دهند. بار حقوقی این واژگان متفاوت است.»

در ادامه دکتر کچوئیان به نقل جان بولتون سه هدف عمده ای که ایران در این مذاکرات به دست آورده است را بدین شکل بیان کرد:«تبدیل دوباره ایران به شریک مشروع مذاکره برای آمریکا و غرب»،«پنبه کردن رشته تحریم های اقتصادی» و «حفظ برنامه هسته ایران» و در ادامه افزود: همین دیروز ۱۰۰ نفر از مدیران عامل و روسای شرکت های بزرگ اقتصادی فرانسه، تهران بودند. قبل از آن هم یک هیات بزرگ اقتصادی از ترکیه به تهران آمده بودند و قراردادهای بالایی هم بستند.»

پس از ایشان مجددا نوبت به آقای نوبری رسید و ایشان در ادامه گفت:«پس تا اینجا قبول کردیم که نامه آقای رئیس جمهور غلط است» که با اعتراض آقای شیخ حسنی روبرو شد که ایشان نوشته اند « به حقوق هسته ای و حق غنی سازی ما اذعان کرده اند و این حرف درستی است» و آقای نوبری در پاسخ گفتندبالخره مشخص کنید آقای عراقچی اشتباه گفته اند یا آقای رییس جمهور ؟

آقای نوبری در ادامه گفت:« این موافقت نامه قرار بود ما را در منطقه قدرتمند کند اما دیدید که ما را در ژنو۲ دعوت نکردند. یا اینکه وقتی وزیر امور خارجه ما در لبنان گل نثار می کند، وزیر امور خارجه آمریکا می گوید نباید این کار را می کردی و وزیر ما را امر و نهی می کند، این نتیجه ژنو است.»

وی در ادامه گفت:« مردم ایران این انرژی هسته ای را در ده سال با تحمل سختی ها به دست آورده اند و دادند دست شما، شما آن را چه کردید؟ ما رفته ایم روی خط قرمزها. حالا آنها شروع می کنند، شما غنی سازی را برای چه می خواهی؟ در ژنو نوشته شده غنی سازی بر اساس نیاز ایران. نیاز ایران را قرار است آمریکا تشخیص بدهد.

در هما بندهای ژنو نوشته شده برنامه غنی سازی که تعریفش باید با ما توافق شود، اندازه اش باید با ما توافق شود، مکانش بایدبا ما توافق شود و ... این یعنی شیر بی یال و دم اشکم. آخر کار می گویند با غنی سازی شما موافقت کردیم و ۳۰-۲۰ سانتریفیوژ- که یک چیز دکوری هست- را به ما می دهند.

ما برای اینکه بتوانیم غنی سازی صنعتی کنیم به چند ده هزار سانتریفیوژ نیاز داریم تا بتوانیم سوخت یک نیروگاه ۵۰۰ مگاواتی را تامین کنیم.نوزده هزار سانتریفیوژ برای این کار فایده ای ندارد و باید چند سال کار کند تا بتواند سوخت یک سال نیروگاه را تامین کند.

آمریکایی ها درخت هسته ای لیبی را قطع کردند ولی درایران می خواهند آن را خشک کنند. وقتی تولید صنعتی نکنی که بتوانی نیروگاه را بچرخانی برای مقیاس آزمایشگاهی هم ده تا سانتریفیوژ کافی است، خودت می گویی این تعداد به چه درد من می خورد و خود به خود از رده خارج می شود، استراتژی آمریکایی ها این است. اصلا این با حاکمیت سیاسی ما در تضاد است. آمریکایی ها باید تعیین کنند ما چقدر نیاز داریم؟»

سوال اینجاست که چرا آنچه ما باید انجام می دادیم کوتاه مدت و ۶ ماهه است ولی تعهدات آنها بلند مدت و ۱۰ ساله؟ توازن استراتژیک هم در زمان و هم در مقدار و ... باید مساوی باشد.

سوال دیگر اینکه ما در درازمدت قرار است چی کار کنیم، ما که همه نگرانی آنها را در ۶ ماه برطرف کردیم.نکند برای مذاکرات آینده باید برویم سراغ مسائل حقوق بشری و سوریه و ....؟

پس از سخنرانی ایشان سه تن از دانشجویان تریبون رفتند و سپس مناظره ادامه پیداکرد. در ادامه آقای نوبری گفت: «استراتژی دوستان ما اعتمادسازی است، آنها می گویند هرچه که آنها می خواهند را بدهیم منتظر باشیم تا از ما خوششان بیاید؛ این مدل قاجار است. من می گویم یکی بدهیم یکی بگیریم. ما یک بار ده سال پیش به همین تیم و همین استراتژی امتحان کردیم. گفتند اگر می خواهید به شما اعتماد کنیم کل انرژی هسته ای را تعطیل کنید.»

و ادامه داد:«اوباما در پاسخ به کنگره می گوید عدم اعتماد میان کشورها همچنان به قوت خود باقی است. اما این مذاکرات بر پایه اعتماد نیست. ما در بلند مدت باید ایران را مهار کنیم.

ده سال پیش هم همین کار را کردید که این هم بلا بر سر ایران آمد. الآن دوستان دوباره همان استراتژی کهنه قجری را دارند اجرا می کنند. جهان جهان تعامل است. با اهرمهای متعادل. بین ما و آمریکا تا ابد اعتماد نخواهد بود اما تعادل می تواند باشد.

منبع 598

[babak1985]

متن بندهای توافق 7 ماده‌ای ایران و آژانس
متن تفاهم‌نامه 7 ماده‌ای نمایندگان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و جمهوری اسلامی ایران، پس از دور مذاکرات بین طرفین در خصوص چگونگی ادامه همکاری‌ها منتشر شد.








  به گزارش [External Link Removed for Guests]،‌ در پی دو روز جلسات فشرده، نمایندگان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و جمهوری اسلامی ایران، ضمن بررسی اقدامات اولیه مرتبط با بیانیه تهران(20 آبان‌ماه)، در خصوص چگونگی ادامه همکاری‌ها مذاکره نمودند. 

در این مذاکرات آقای تروواریورانتا معاون امور پادمان‌ آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ضمن تقدیر از همکاری‌های جمهوری اسلامی ایران و ابراز رضایت از روند موجود، اعلام نمود که مدیرکل آژانس در گزارش آتی خود به شورای حکام این همکاری‌ها را مورد توجه قرار خواهد داد.

موضوعات جدید توافق شده جهت همکاری‌های داوطلبانه، علاوه بر بیانیه تهران در راستای تفاهمات صورت گرفته در قالب برنامه اقدام مشترک بین جمهوری اسلامی ایران و کشورهای 1+5 شامل موارد زیر است:
  1- ارایه اطلاعات مورد توافق طرفین و دسترسی مدیریت شده مرتبط با معدن ساغند یزد. 
  2- ارایه اطلاعات مورد توافق طرفین و دسترسی مدیریت شده مرتبط با کارخانه تغلیظ اردکان. 
  3- تحویل پرسشنامه اطلاعات طراحی (DIQ) بروز شده راکتور IR-40 (اراک). 
  4- اتخاذ اقدام در جهت به نتیجه رسانیدن رهیافت پادمان برای راکتور IR-40 (اراک). 
  5- ارایه اطلاعات مورد توافق طرفین و تنظیم بازدید فنی از مرکز لیزر لشکرآباد. 
  6- ارایه اطلاعات مواد چشمه[source material]، که هنوز به ترکیب و خلوص لازم برای ساخت سوخت و یا غنی سازی نرسیده‌است، شامل واردات چنین موادی به ایران و استخراج اورانیوم از فسفات توسط ایران. 
  7- ارایه اطلاعات و توضیحات به آژانس به منظور ارزیابی اظهاریه ایران در مورد نیاز یا کاربرد توسعه EBW (نسل جدید چاشنی‌های ایمن) 
  همچنین متن بیانیه مشترک قرائت شده پس از این مذاکرات به شرح ذیل می‌باشد: 
  جمهوری اسلامی ایران و آژانس بین­المللی انرژی اتمی در چارچوب همکاری که بین طرفین در نوامبر گذشته توافق شد، جلسات فنی سازنده ای را ۱۹ و ۲۰ بهمن ماه 92 برگزار کردند. در طول این جلسات ، دو طرف پیشرفت در اجرای اقدام عملی اولیه که سه ماه پیش توافق شد را مرور کردند. شایان ذکر است ایران گام­های عملی اولیه را که پیش بینی شده بود، اجرا کرده است. 
  همچنین در این جلسات جمهوری اسلامی ایران و آژانس درخصوص 7 اقدام عملی که توسط ایران تا 25 اردیبهشت ماه 1393 اجرا خواهد شد، توافق کردند. 
  مدیرکل جزئیات اقدامات توافق شده را به شورای حکام گزارش خواهد کرد. 

[External Link Removed for Guests]

[Abdoll@h]

جالبه این تاپیک تبدیل شده به شعبه رجا و کیهان در سنترال ! ببخشید که در سور و ساتتون دخالت میکنم اما به تصور بنده فوروم ها بیشتر برای به اشتراک گذاری نظرات و اطلاعات و دانش کاربرانش و بعضا اخبار گزینش شده هست تا بارگذاری مسلسل وار خبرهای زرد و هدف گذاری شده .

pedmehr عزیز شما هم یکم خبرهای غیر زرد و بی هدف برای ما به اشتراک بزار لطفا.

[Sami 1993]

[External Link Removed for Guests]

گزارش تحليلي مشرق/1
[External Link Removed for Guests]
مشرق در سلسله گزارش‌هایی قصد دارد به بررسی چشم‌انداز مذاکرات جامع هسته‌ای بین ایران و 1+5 بپردازد. آنچه ملاحظه می‌کنید، اولین بخش از این سلسله گزارش‌های تحلیلی است.

گروه بین‌الملل مشرق – محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران گفته است که بر اساس توافقات حاصله با کاترین اشتون، مسئول هماهنگی سیاست خارجی اتحادیه اروپایی، مذاکرات ایران و 1+5 اواخر بهمن‌ماه آغاز خواهد شد. این بدان معناست که به‌زودی ماراتن جدید دیپلماسی ایران در پرونده هسته‌ای شروع می‌شود.

حصول توافق ژنو، موسوم به برنامه اقدام مشترک، خود کاری سخت و طاقت‌فرسا بود و پیش‌بینی می‌شود که مذاکرات مرحله بعد که به مذاکرات جامع شهرت یافته‌اند، سخت‌تر و زمان‌برتر باشند. از این رو لازم است که پیش از ورود به این مذاکرات چشم‌انداز آنها در ابعاد مختلف مورد بررسی قرار گیرد.

اگرچه حریف ایران در مذاکرات آتی همان 6 کشور موسوم به 1+5 خواهند بود اما بدیهی است که اصلی‌ترین تقابل در این بین، میان ایران و ایالات متحده آمریکا شکل خواهد گرفت. سابقه 34 سال رفتارهای خصومت‌آمیز واشنگتن علیه ایران پس از انقلاب شکوهمند اسلامی و همچنین نزدیکی سیاست‌های این کشور به رژیم اشغال‌گر قدس باعث شده است که در عمل، ایران و آمریکا دو دشمن جدی تلقی شوند. این دشمنی در مذاکرات هسته‌ای نیز خود را نشان داده و در 3 دور قبلی مذاکرات بین تیم دیپلماسی دولت یازدهم و 1+5 نیز خود را نشان داده است.



این بدان معنا نیست که 5 کشور دیگر کلا مانعی در برابر برنامه هسته‌ای ایران ایجاد نمی‌کنند. حتما به‌خاطر مخاطبان گرامی هست که مذاکرات ژنو 2 با مانعی که فرانسوی‌ها در برابر توافق ایجاد کردند بی‌نتیجه پایان یافت.

در این بخش از گزارش و پیش از ورود جدی به مباحث ریزی که احتمالا در مذاکرات جامع پیش خواهند آمد، ابتدا باید دو مقوله اصلی را به‌عنوان مقدمه توضیح دهیم و سپس در بخش بعدی گزارش وارد جزئیاتی شویم که احتمالا مورد چالش جدی ایران و 1+5 قرار خواهند گرفت. این دو موضوع عبارتند از «منطق برنامه اقدام مشترک» و «راهبرد کلان واشنگتن در قبال مذاکرات هسته‌ای با ایران». توضیح این نکته نیز ضروری است که در این مقال قصد ورود حقوقی به توافق ژنو را نداریم و بعد اساسی بررسی در این گزارش‌ها بعد سیاسی است، چرا که حقوق بین‌الملل چیزی جز ابزار دست سیاست بین‌الملل نیست. در مسیری چنین، حقوق‌دان بودن آن‌قدر به‌کار نمی‌آید که سیاست‌مدار بودن، هرچند که دانش حقوق بین‌الملل ضروری و ارزشمند است.

* منطق برنامه اقدام مشترک

برنامه اقدام مشترک پس از حصول، مورد نقدهای جدی فنی – حقوقی – سیاسی قرار گرفت که به تصریح علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان برخی از نقدهای مطرح شده به آن وارد است. اما به‌هرحال، سند این توافق اکنون مسیر آینده مذاکرات هسته‌ای را روشن خواهد کرد و این سند برای خود دارای یک منطق و مبنای مشخص است.

منطق توافق ژنو را چنین می‌توان بیان کرد: «از آنجا که برنامه هسته‌ای ایران از سوی برخی طرف‌های قدرتمند بین‌المللی برنامه‌ای مشکوک به تولید سلاح هسته‌ای است، ایران برای یک دوره محدود اما طولانی محدودیت‌هایی را در برنامه هسته‌ای خود به‌عنوان اقدامات اعتمادساز خواهد پذیرفت تا با پایان این دوران، طرف مقابل بپذیرد که برنامه هسته‌ای ایران یک برنامه صلح‌آمیز است و ضمن لغو تحریم‌های هسته‌ای اعمال شده علیه جمهوری اسلامی ایران، ایران را به‌عنوان یک عضو عادی فاقد سلاح هسته‌ای پیمان منع گسترش سلاح‌های اتمی بپذیرد.»

این منطق مطلقا سیاسی است. ایران از نظر حقوقی اکنون هم یکی از اعضای عادی فاقد سلاح هسته‌ای ان‌پی‌تی است که بر اساس گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی انحرافش از مسیر صلح‌آمیز هسته‌ای اثبات نگردیده است. اگرچه برخی قطعنامه‌های شورای امنیت بر ضد برنامه هسته‌ای ایران را مستمسک حقوقی قرار داده و به‌تبعیت از غرب آنها را فراتر از ان‌پی‌تی می‌پندارند، اما نباید فراموش کرد که همان قطعنامه‌ها نیز ماهیت سیاسی داشت و بر اساس یک مبنای حقوقی صادر نشده بود. اصولا نهادهای بین‌المللی همان‌طور که برخی متفکرین روابط بین‌الملل هم اذعان کرده‌اند، عرصه تجلی منافع قدرت‌های بین‌المللی هستند. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و شورای امنیت سازمان ملل هم از این قاعده کلی مستثنا نیستند.

در این منطق، کسانی که معتقدند حق نیازی به شناسایی ندارد، عملا این حق را برای طرف مقابل به‌رسمیت شناخته‌اند که تصمیم بگیرد ایران چگونه کشوری بر اساس معاهده ان‌پی‌تی است؟ یک عضو عادی یا یک عضو استثنایی! عادی یا استثنایی بودن، طبعا در نحوه تعیین تکالیف بین‌المللی ایران موثر خواهد بود و از این رو عملا و به‌طور ضمنی این حق برای طرف مقابل به‌رسمیت شناخته شده است که تکلیف ایران را تشخیص دهد.



با پذیرش توافق ژنو، ایران در شرایط فعلی در محدوده تکالیفی فراتر از ان‌پی‌تی است در حالی که تا پیش از این توافق ایران ابراز می‌داشت که می‌خواهد یک عضو عادی ان‌پی‌تی باشد، با تکالیف و حقوق برابر. اما در این توافق ایران دست‌کم برای یک دوره محدود، تکالیف بیشتر و حقوق کمتر را پذیرفته است.

برنامه اقدام مشترک سه مرحله اصلی را در بر می‌گیرد:

مرحله اول، دوره‌ای حداقل شش ماهه و حداکثر یک‌ساله که در تارخ 30 دی‌ماه 92 آغاز شد و در این دوره ایران و 1+5 باید برای حصول توافق جامع مذاکره کنند. در این دوران طرف غربی بخشی از تحریم‌های ایران را تعلیق کرد و ایران نیز بخشی از برنامه هسته‌ای خود را به‌حالت تعلیق درآورد؛

مرحله دوم، دوره‌ای است که صراحتا از آن به‌عنوان دوره‌ای طولانی‌مدت (Long Term) نام برده شده است. مذاکرات جامع تعیین می‌کنند که مشخصات این دوره و طول زمان آن چقدر خواهد بود؛

مرحله سوم، پس از پایان «موفقیت‌آمیز» گام دوم آغاز خواهد شد که در تشخیص موفقیت‌آمیز بودن آن قطعا نظر طرف غربی دخیل خواهد بود. از این مرحله به بعد، ایران دیگر یک عضو استثنایی ان‌پی‌تی نخواهد بود و با سایر اعضا حقوق و تکالیف برابر خواهد داشت، البته آن دسته از اعضا که پروتکل الحاقی را پذیرفته‌اند.

مذاکراتی که احتمالا از اواخر بهمن‌ماه آغاز خواهند شد، قرار است مشخصات و مختصات مرحله دوم را تعیین کنند.

* راهبرد کلان واشنگتن در قبال مذاکرات هسته‌ای

همان‌طور که پیش‌تر مورد اشاره قرار گرفت، تقابل اصلی در مذاکرات هسته‌ای، بین جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکاست. از این رو، شناخت نگاه کلان واشنگتن در قبال این مذاکرات می‌تواند راهگشا باشد، هرچند که ایرانیان آگاه طی 10 سال گذشته به‌خوبی این رویکرد را دریافته‌اند و شاید سطور آتی، تکرار مکررات باشد.

سیاست کلان ایالات متحده در قبال جمهوری اسلامی ایران، «سیاست مهار» است. این سیاست دست‌کم 3 جزء اصلی دارد: «مهار اقتصادی»، «مهار نظامی» و «مهار هسته‌ای». مذاکرات هسته‌ای عملا مسیر مهار هسته‌ای ایران در راهبرد کلان واشنگتن محسوب می‌شوند.



این 3 مهار در یک پازل پیچیده و به هم پیوسته انجام می‌پذیرند. نیروهای نظامی آمریکا در خلیج فارس نه‌تنها در برابر نیروهای نظامی ایران عرض اندام می‌کنند بلکه برنامه هسته‌ای ایران را هم تهدید می‌کنند. تحریم‌های اقتصادی نه‌تنها به‌دنبال کوتاه آمدن ایران از برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز این کشور هستند، بلکه در عرصه اقتصادی نیز ایران را تحدید کرده و بودجه نظامی ایران را هم هدف گرفته‌اند.

در مذاکرات هسته‌ای، واشنگتن تا آنجا که بتواند به‌دنبال محدودسازی برنامه هسته‌ای ایران خواهد بود. به قول رئیس‌جمهور آمریکا، اگر بتوانند حتی پیچ و مهره‌های تاسیسات هسته‌ای ایران را هم باز خواهند کرد و اگر این کار را نمی‌کنند، به‌خاطر آن است که نمی‌توانند.

گفته‌های مقامات آمریکایی پس از توافق ژنو نشان می‌دهد که در مذاکرات جامع قصد دارند برنامه هسته‌ای ایران را از آنچه که هست کوچک‌تر کنند.

اشاره به این نکته ضروری است که آنچه هدف مهار آمریکایی‌ها در برنامه هسته‌ای است، نه تعداد نیروگاه‌های ایران و توان تولید برق هسته‌ای این کشور، بلکه خودکفایی ایران در تولید سوخت مورد نیاز این نیروگاه‌هاست. ایران حق دارد از انرژی هسته‌ای استفاده کند اما به‌شرطی که برای تامین سوخت وابسته باشد؛ این منطق هسته‌ای واشنگتن در برابر ایران و دقیقا منطبق بر اظهارات بنیامین نتانیاهو، رئیس کابینه رژیم صهیونیستی است.

در بخش بعدی گزارش، ان‌شاءالله وارد جزئیاتی می‌شویم که در مسیر مذاکرات جامع، چالش‌برانگیز خواهند بود.

ادامه دارد...