اخبار پیرامون پرونده فعالیت صلح آمیز هسته ای ایران

[Sami 1993]

[External Link Removed for Guests]

گزارش ویژه
[External Link Removed for Guests]
آژانس بررسی ها و بازدیدهای خود را از پارچین انجام داده و هیچ دلیلی برای دادن دسترسی مجدد وجود ندارد؛ ضمنا آژانس نیز این مساله را پذیرفته اند که مساله ای در پارچین وجود نداشته است.



ایران هسته ای- وزیر دفاع گفت بازدید جدیدی از پارچین انجام نخواهد شد.

سردار حسین دهقان در خصوص اینکه آیا درست است که اجازه بازدید از پارچین به آژانس بین المللی انرژی اتمی داده شده است، گفت: آژانس بارها از پارچین بازدید و نمونه برداری کرده است لذا الان موضوعیت ندارد.

وزیر دفاع که هم زمان با آغاز هفته دولت در روز شنبه اول شهریور 1393، در یک نشست خبری با خبرنگاران سخن می گفت، تصریح کرد: ممکن است در طول بازدیدها سوالاتی ایجاد شود ولی هم اکنون سوال جدیدی مطرح نشده و سوالات مطرح شده همان سوالات قبلی است.

وی ادامه داد: آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز به سوالات و ابهامات مطرح شده از سوی آژانس بارها پاسخ داده و ابهام جدیدی در این مورد مطرح نشده است.

وی با تاکید بر اینکه ما اطلاعات دانشمندان دفاعی خود را به کسی نخواهیم داد، تصریح کرد: این موضوع از طرف ما پذیرفتنی نیست و نه تنها اسامی را در اختیار قرار نمی دهیم بلکه اطلاعاتی نیز در این زمینه به کسی نخواهیم داد چون پذیرش این درخواست به معنای پذیرفتن ادعای مطرح شده از سوی قدرت های استکباری مبنی بر حرکت ایران در جهت ساخت تسلیحات هسته ای است که از اساس حقیقت ندارد.

دهقان درخصوص اینکه گفته می شود آژانس از ایران سوالات جدیدی درباره چاشنی های انفجاری داشته گفت: آژانس سوال جدیدی مطرح نکرده و همان سوالات قدیمی بود که پاسخ داده شد و ابهام جدیدی مطرح نشده است.

وی اطلاعات مطرح شده و ادعاهای آژانس را بر پایه اطلاعاتی که گروه های معاند نظام جمهوری اسلامی به ویژه منافقین دانست و افزود: توصیه ما به آژانس این بوده که با توجه به شفافیت برنامه هسته ای ایران هیچ دلیلی وجود ندارد که اطلاعات از منافقین گرفته شود و غیرطبیعی است کسانی که مدعی هستند بدون سند کاری نمی کنند بر اساس اطلاعات این گروهک ها ادعای خود را مطرح کنند.

دهقان اضافه کرد: آژانس بررسی ها و بازدیدهای خود را از پارچین انجام داده و هیچ دلیلی برای دادن دسترسی مجدد وجود ندارد؛ ضمنا آژانس نیز این مساله را پذیرفته اند که مساله ای در پارچین وجود نداشته است.

این اظهارات امید بخش از سوی دهقان در حالی مطرح شده است که در هفته گذشته گزارش های معتبری وجود داشت که آمانو در سفر به تهران مجوز بازدید از پارچین را دریافت کرده است.

[Sami 1993]

[External Link Removed for Guests]

گزارش ویژه
[External Link Removed for Guests]
اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل از روز سه شنبه 25 شهریور 1393 (16 سپتامبر 2014) در نیویورک آغاز می شود و ایران و 1+5 اعلام کرده اند در حاشیه این نشست ملاقات خواهند کرد.



ایران هسته ای- دور جدید مذاکرات ایران و 1+5 از روز دوشنبه 10 شهریور 1393 (اول سپتامبر 2014) آغاز می شود.

منابع دولتی تایید کرده اند کاترین اشتون و محمد جواد ظریف در این روز با یکدیگر دیدار خواهند کرد.

این دیدار در بروکسل انجام خواهد شد.

عباس عراقچی معاون وزیر خارجه و عضو تیم مذاکره کننده هسته ای این موضوع را[External Link Removed for Guests]

به نظر می رسد این دیدار با هدف برنامه ریزی برای یک سلسله نشست دو یا چند جانبه برگزار می شود که هدف از آن زمینه سازی برای دیدار ایران و 1+5 در نیویورک است.

اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل از روز سه شنبه 25 شهریور 1393 (16 سپتامبر 2014) در نیویورک آغاز می شود و ایران و 1+5 اعلام کرده اند در حاشیه این نشست ملاقات خواهند کرد.

دیپلمات ها دیدار در نیویورک را نقطه اوج دیپلماسی هسته ای در یک سال گذشته می دانند.

«ایران هسته ای» پیش تر خبر داده بود که احتمال دارد حسن روحانی تصمیم داشته باشد در مذاکرات نیویورک خود ریاست تیم مذاکره کننده هسته ای ایران را بر عهده گرفته و با روسای جمهور 1+5 دیدار کند.

هدف از دور جدید دیپلماسی هسته ای نهایی کردن یک توافق جامع هسته ای تا ماه نوامبر است.

نشانه ای از اینکه هیچ کدام از دو طرف در موضوعات کلیدی از جمله ظرفیت غنی سازی موضع خود را تغییر داده باشند وجود ندارد.

[Sami 1993]

[External Link Removed for Guests]

ارزیابی راهبردی
[External Link Removed for Guests]
اکنون همه جناح های سیاسی در ایران به انتخابات پارلمانی سال 2016 میلادی در این کشور چشم دوخته اند و مذاکرات هسته ای نیز نقش تعیین کننده ای را در این رقابت سیاسی خواهد داشت.



ایران هسته ای- مرکز مطالعات بلفر دانشگاه هاروارد در امریکا در یک بررسی نتیجه گرفت یکی از مهم ترین هدف های دولت روحانی از تلاش برای به نتیجه رساندن موضوع هسته ای این است که در انتخابات مجلس پیروز شود.

[External Link Removed for Guests]که به تازگی به عنوان رییس پروژه ایران در مرکز بلفر منصوب شده است، در مقاله ای که روی وب سایت مرکز بلفر منتشر شده روایت خود از سفر به تهران را منتشر کرده است.

متن کامل ارزیابی محسنی که روز 30 مرداد منتشر شده، در ادامه می آید.

متن اصلی این مقاله را[External Link Removed for Guests] ببینید

***

من تازه از سفر به تهران بازگشته ام و در آنجا به مدت شش هفته، انواع راه های ممکن برای پژوهش و همکاریِ بخش پروژه ایران در مرکز بلفر با دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی مطرح در ایران را بررسی کردم. این سفر به من امکان داد تا با طیف وسیعی از جامعه ایران و همچنین نخبگان حاکم این کشور از هر دو گروه تندرو و اعتدال گرا در مهم‌ترین نهادهای جمهوری اسلامی تعامل داشته باشم. گفتگو با ایرانی ها و شنیدن نظرات گوناگونِ آنها، کمک بزرگی به تحقق یکی از اهداف «پروژه ایران» در مرکز بلفر کرد؛ این هدف چیزی جز به دست آوردن تجربه ای چند لایه و دسته اول از پیچیدگی های جامعه و حکومت ایران نیست. در این مقاله، تلاش من بر این است که برخی از مشاهدات کلیدی خود را در این سفر در ارتباط با مذاکرات هسته ای (ایران و غرب) بازگو کنم.

نخست اینکه، در گفتگوهایی که با ایرانی ها داشتم، اختلاف چشمگیری که بین روایت ایرانی ها و آمریکایی ها از برنامه هسته ای ایران و نحوه محدود شدن آن در آینده وجود داشت، بیشتر خود را نشان داد. برای ایرانی ها، خط قرمز (هسته ای) ظاهراً دیگر برخورداری از ظرفیت غنی سازی در داخل نیست، بلکه آنها به دنبال چرخه کامل سوخت هسته ای برای تولید انرژی هسته ای در مقیاس صنعتی هستند. این روایت را می توان بخشی از گفتمان حق خواهیِ ایرانی ها دانست که مبتنی بر باورهای مردم این کشور در زمینه استقلال، خود کفایی و پیشرفت های علمی است. مهم‌تر اینکه، این دیدگاه در بین جناح های مختلف سیاسی اعم از تندرو یا اعتدال گرا دیده می شود. نخبگان (سیاسی) از هر دو گروه تندرو و اعتدال گرا ظاهراً از مذاکرات برای حل و فصل مسئله هسته ای به شیوه صلح آمیز حمایت می‌کنند؛ با وجود این، حمایت از مذاکرات هسته ای تا زمانی است که روایت و تلقی ایرانی ها از آرمان های هسته ای زیر سؤال نرود. با توجه به این مسئله، جای تعجب نیست که آیت الله خامنه ای در سخنرانی خود در روز هفتم ژوئیه، صد و نود هزار سو (SWU) را برای غنی سازی اورانیوم خواستار شد. سو، واحد سنجش مقدار کار لازم برای جداسازیِ ایزوتوپ سبک عنصر اورانیوم (U235) از ایزوتوپ سنگین‌تر آن (U235) برای ایجاد محصول نهایی است که از ایزوتوپ سبک‌تر غنی‌تر است.

دوم اینکه متوجه شدم ایرانی ها کاملاً به افزایش قدرت و جایگاه خود در منطقه اعتماد دارند و هیچ گونه ضرورت یا نیازی را به مصالحه برای فیصله دادن به بن بست هسته ای احساس نمی‌کنند. ایرانی ها باور داشتند که ناآرامی های منطقه از جمله بحران سوریه و فعالیت های اخیر داعش در عراق، دستاوردهای زیادی برای آنها داشته است. این تلقی بالاخص زمانیکه با چهره های محافظه کار سرشناس در حکومت ایران گفتگو می کردم، مشهود بود. اکثر نخبگان سیاسی ایران همچنین تحریم ها را یک فرصت و نعمت الهی برای دستیابی به توسعه اقتصادی و خودکفایی می دانستند و اعتقاد داشتند می توان تهدید ناشی از تحریم ها را مدیریت کرد و بر آن پیروز شد. تفاوت اصلی بین رویکرد میانه روها و تندروهای ایرانی در این بود که تندروها بیشتر به کارآیی مذاکرات هسته ای و سودمند بودن همکاری با آمریکا در اوضاع منطقه تردید داشتند.

سوم اینکه، من شواهدی را از اینکه تحریم ها، اقتصاد ایران را فلج کرده است، ندیدم؛ بلکه کاملاً بر عکس، نشانه های رفاه مانند ساخت آپارتمان های تجملی، درآمدهای بالا و افزایش تعداد خودروهای لوکس خارجی در خیابان ها، از زمان سفر قبلی من به ایران و پیش از اعمال تحریم های بین المللی بیشتر شده بود. البته این بدین معنا نیست که طبقه متوسط در ایران با مشکلات اقتصادی و افزایش سرسام آور هزینه های زندگی دست به گریبان نیست. در حقیقت، فرهنگ جامعه ایرانی به سمت مصرف گرایی و فخرفروشی سوق پیدا کرده و ثروث اغنیاء هر روز بیشتر می شود.

نهایتاً در طول سفرم این قضیه مشهود بود که بازی های سیاسی داخلی در ایران، اوضاع مذاکرات هسته ای (این کشور با غرب) را وخیم تر خواهد کرد. با افزایش احتمالِ موفقیت آمیز نبودن مذاکرات در آینده نزدیک، تندروها نیز برای مهار و تضعیف دولت حسن روحانی تلاش خواهند کرد. اکنون همه جناح های سیاسی در ایران به انتخابات پارلمانی سال 2016 میلادی در این کشور چشم دوخته اند و مذاکرات هسته ای نیز نقش تعیین کننده ای را در این رقابت سیاسی خواهد داشت. باید دید که با نزدیک شدن مهلت جدید تعیین شده برای مذاکرات هسته ای در ماه نوامبر، آیا باز هم امکان تمدید گفتگوها وجود دارد و اگر پاسخ مثبت است، چگونه قرار است این کار صورت بگیرد.

دولت حسن روحانی، قطعاً در میان مدت به دنبال تمدید زمان مذاکرات هسته ای خواهد بود. شکستِ مذاکرات، ناکامی بزرگی برای حسن روحانی و میانه روها در ایران است و توانایی آنها را برای اداره امور داخلی کشور کاهش می دهد. از سوی دیگر، شکست یا تمدید مذاکرات هسته ای به نفع تندروها است؛ تمدید گفتگوها نمی تواند تا ابد ادامه پیدا کند و هزینه های سیاسی خواهد داشت. خیلی مسائل نیز به شروط مطرح برای تمدید گفتگوها بستگی خواهد داشت. هر قدر پیشرفت مذاکرات ضعیف تر باشد، تندروها چه در مسئله هسته ای و چه در بازی های سیاسی داخلی بیشتر سود خواهند کرد. از عجایب روزگار این است که روحانی، شعار ایجاد شرایط «برد-برد» را در توافق ایران با آمریکا داده بود، اما اکنون اوضاع به نوعی شرایط برد- برد برای تندروها تبدیل شده است.

[Sami 1993]

[External Link Removed for Guests]

فوری
[External Link Removed for Guests]
تست‌های مکانیکی IR-8 انجام شده است اما هنوز به آن گاز تزریق نکرده‌ایم و این کار به اجازه رئیس‌جمهور نیاز دارد.



ایران هسته ای- رییس سازمان انرژی اتمی اعلام کرد تزریق گاز به ماشین های IR-8 نیازمند مجوز رییس جمهور است.

دکتر علی اکبر صالحی که روز چهارشنبه 5 شهریور 1393 (27 اوت 2014) در یک برنامه تلویزیونی [External Link Removed for Guests] درباره آخرین نسل سانتریفیوژهای ایران گفت: «ساخت و تولید سانتریفیوژهای جدید حق ما است و بر اساس توافق ژنو تقریبا تحقیق و توسعه هیچ قیدی ندارد و نسل آخر سانتریفیوژهای ما یعنی IR-8 را ما به آژانس معرفی کردیم که سوی آن 24 است. تست‌های مکانیکی آن انجام شده است اما هنوز به آن گاز تزریق نکرده‌ایم و این کار به اجازه رئیس‌جمهور نیاز دارد».

IR-8 همان ماشینی است که ایران پس از توافق ژنو معرفی کرد ولی دولت پذیرفت به این دلیل که توافق ژنو تحقیق و توسعه در ایران را به وضع کنونی محدود می کند، به آن گاز تزریق نکند.

* معاون آژانس درباره چاشنی های انفجاری قانع شد

صالحی همچنین در این گفت وگو خبر داد که معاون آژانس از توضیحات ایران درباره چاشنی های انفجاری قانع شده است.

وی در این باره گفت: «ما اجازه دادیم خارج از الزامات پادمانی از برخی مراکز هسته‌ای ما مثل معادن آژانس بازدید کند و تا الان به 13 تقاضا و سوال آژانس پاسخ داده‌ایم که یکی از این موارد چاشنی‌های ایمن انفجاری بوده است.چاشنی‌های انفجاری وسیله‌ای است برای منهدم کردن ماده انفجاری به طور همزمان و همگن. آژانس مدعی است که ایران از این چاشنی‌ها استفاده کرده است و حتما این استفاده برای تولید سلاح هسته‌ای بوده است اما چاشنی‌ها می‌تواند برای انفجار در هر نوع صنعتی مورد استفاده قرار گیرد و ما به آنها مستندات استفاده از این چاشنی‌ها در صنعت نفت و گاز را ارائه دادیم و معاون آمانو اعلام کرد که قانع شدیم. ما به امید قول آنها که گفتند قول جوانمردانه است به حرفشان اعتماد کردیم و برای همکاری در 5 مورد دیگر اعلام آمادگی کردیم ولی وقتی آنها به وین بازگشتند به قولشان عمل نکردند.آمانو بعد از آن آن‌گونه که باید نتیجه کار در زمینه چاشنی‌های انفجاری را اعلام می‌کرد عمل نکرد. بنابراین آن‌چه که ما مدنظرمان بود صورت نگرفت. در سفری که آقای آمانو به تهران داشت مراتب اعتراض را به او اعلام کردیم و وی قول داد که جبران کند و امیدواریم این اتفاق بیفتد».

* بازدید از پارچین خلاف حاکمیت ملی است

رییس سازمان انرژی اتمی همچنین اعلام کرد بازدید از تاسیسات نظامی پارچین را خلاف حاکمیت ملی ایران می داند.

صالحی در این باره گفته است: «پیش از این در سال 2005 آنها دو بار درخواست بازدید کردند و ما هم اجازه دادیم و حتی نمونه‌برداری هم کردند و حالا دوباره می‌خواهند از آن بازدید کنند. البته ما مشکلی برای بازدید نداریم اما خلاف حاکمیت ملی است چرا که پارچین سایتی نظامی است و نمی‌توانند که هر وقت اراده کردند بیایند و از آن بازدید کنند».

در هفته گذشته برخی منابع به «ایران هسته ای» [External Link Removed for Guests] احتمالا مجوز بازدید از پارچین به آمانو داده شده است.

سردار حسین وزیر دفاع هم هفته گذشته [External Link Removed for Guests] که بازدید جدیدی از پارچین انجام نخواهد شد.

[Sami 1993]

[External Link Removed for Guests]

[External Link Removed for Guests]
منابع غربی به رویترز گفته‌اند ایران در پایان مهلت پاسخگویی به سوالات آژانس ‌احتمالا از پرداختن به نگرانی‌های آژانس درباره تحقیقات مشکوک به ساخت بمب ناکام مانده است.


به گزارش [External Link Removed for Guests]، دیپلمات ها به رویترز گفته اند ایران در پایان مهلت پاسخگویی ایران به سوالات آژانس احتمالا از پرداختن به نگرانی های آژانس درباره تحقیقات مشکوک به ساخت بمب ناکام مانده است، با این حال تهران همچنان می‌تواند برای تاثیرگذاری بر گزارش هفته آینده آژانس فعالیت کند.

به ادعای این منابع، آنها تاکنون هیچ نشانه‌ای دال بر اینکه تهران به طور اصولی به سوالات آژانس انرژی اتمی بر اساس تفاهم دوجانبه تا پایان 25 آگوست پاسخ داده باشد مشاهده نکرده‌اند.

این افراد با این حال گفته اند هنوز برای ایران زمان وجود دارد تا طی روزهای آینده اطلاعاتی را ارائه کند و مانع از تاثیر منفی بر گزارش فصلی آژانس درباره برنامه هسته‌ای اش شود. انتظار می رود این گزارش هفته آینده (سوم سپتامبر) منتشر شود.

به گزارش رویترز آژانس و تهران اظهار نظری در این باره نکرده اند.

این ادعای رویترز در حالی است که ، علی‌اکبر صالحی روز دوشنبه در حاشیه افتتاح نمایشگاه تخصصی مقابله با خرابکاری صنعتی در جمع خبرنگاران گفت: همان طور که آقای آمانو بعد از سفر به تهران در وین اعلام کردند جمهوری اسلامی به طور رضایت‌بخش با آژانس همکاری می‌کند و تا به امروز 13 سوال را پاسخ داده است و 5 سوال دیگر در دستورکار است که برخی از این 5 سوال در شرف به پایان رسیدن است و برخی دیگر در حال انجام است. صالحی گفت: ما این اقدامات را در چارچوب پادمان جامع و فراتر از آن با در نظر گرفتن برخی انعطاف‌ها انجام داده‌ایم.

طی مذاکرات 30 اردیبهشت ایران و آژانس در خصوص 5 اقدام عملی دیگر توافق کردند که قرار بود تا تا 25 آگوست یعنی سوم شهریور ماه اجرا شود.

از پنج اقدام مذکور دو اقدام مذکور آن مربوط به فعالیت‌های گذشته و سه اقدام مربوط به فعالیت‌های هسته‌ای فعلی ایران است. این 5 گام به شرح زیر است:

1 - دسترسی مدیریت شده به کارگاه‌های تولید, مونتاژ و انبار روتورهای سانتریفیوژ

2- نهایی کردن رهیافت پادمان راکتور تحقیقاتی 40 مگاواتی اراک

3- بازدید فنی از یکی از مراکز تحقیق و توسعه سانتریفیوژها

4- بررسی ادعاهای مربوط به مدل سازی و محاسبات نوترونی

5- تبادل اطلاعات در خصوص ادعاهای مربوط به چاشنی های انفجاری

رویترز هفته گذشته نیز به نقل از مقامات غربی مدعی شد ممکن است این توافقات به دلیل همکاری کند ایران تا تاریخ مورد نظر عملی نشود.

همچنین یوکیا آمانو روز دوشنبه 27 مرداد به هنگام بازگشت از تهران در فرودگاه وین به خبرنگاران گفت که «اجرای اقدامات پنج‌گانه آغاز شده‌است.» آمانو هفته گذشته در تهران با مقامات عالی رتبه کشورمان از جمله رئیس جمهوری دیدار و گفتگو کرد.

از سوی دیگر علی اکبر صالحیˈ پس از ملاقات با مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی در جمع خبرنگاران گفت : ما در دو بخش مختلف خواسته های مورد نظر آژانس را تامین کردیم و این موارد در گزارش آژانس نیز منعکس شد.

وی اظهار داشت: در بخش سوم، آژانس پنج خواسته دیگر از ایران دارد که این خواسته ها در چارچوب برنامه اقدام مشترک و توافق با 1+5 است و ما باید به آنها پاسخ دهیم، در این زمینه اقداماتی آغاز شده است. صالحی اضافه کرد: در گفت و گوهای امروز با آقای آمانو موضوعی که بر آن تاکید بیشتر شد، بحث EBW بود که موضوع مفصلی است و دوستان ما امروز به همه سوالات این موضوع پاسخ دادند.

با این حال به نظر میر سد آژانس سوالات جدید مطرح کرده که خلاف توافق اخیر و موجب ناخشنودی تهران شده است. نکته ای که مورد اعتراض وزارت خارجه ایران نیز قرار گرفته و هفته پیش مرضیه افخم گفت که «سوالات جدیدی درباره موضوعات قبلی مطرح شده است ...برخی موضوعات جدیدی که خارج از تفاهم همکاری مطرح شده است می تواند به یک جدول بلندبالای بی انتها از طرح سوالات تبدیل شود.»

[Sami 1993]

[External Link Removed for Guests]

گزارش ویژه/ فوری
[External Link Removed for Guests]
بازطراحی راکتور تهران آغاز نشده و همچنان این مسئله که «بهترین سناریو» برای بازطراحی قلب راکتور اراک به گونه ای که نگرانی های 1+5 را مرتفع کند، چیست؛ «موضوع مذاکره» است.



محمد صدری، ایران هسته ای- اعلام آغاز بازطراحی قلب راکتور اراک از سوی رییس سازمان انرژی اتمی، باعث شده منابع غربی از آن به عنوان «یک گام مهم اعتمادساز از سوی ایران برای رسیدن به توافق نهایی» تعبیر کنند.

ریک گلادستون ستون نویس روزنامه نیویورک تایمز، این تعبیر را در [External Link Removed for Guests]به کار برده که در تاریخ 5 شهریور 1393 (27 اوت 2014) نوشته شده است.

دکتر علی اکبر صالحی رییس سازمان انرژی اتمی ایران روز چهارشنبه 5 شهریور 1393 (27 اوت) در این باره [External Link Removed for Guests]: «به طور همزمان در راکتور اراک، بازبینی تجهیزات برای مقابله با خرابکاری هسته‌ای و نیز بازطراحی قلب راکتور توسط متخصصان و کارکنان آن در حال انجام است. در همین راستا با توجه به پیشنهاد ایران برای رفع نگرانی برخی کشورها درباره راکتور اراک مبنی بر بازطراحی قلب راکتور و طرح آن در مذاکرات هسته‌ای، روز سه‌شنبه جلسه‌ای در همین رابطه با حضور دوستانمان در وزارت خارجه برگزار شد. در این جلسه دوستان در جریان جزئیات فنی بازطراحی در قلب راکتور اراک قرار گرفتند».

اگر چه برخی منابع داخلی و خارجی، این اظهار نظر رییس سازمان انرژی اتمی را به معنای آغاز بازطراحی قلب راکتور اراک تعبیر کرده اند، ولی منابع فنی در تهران می گویند این اقدام آغاز نشده و همچنان این مسئله که «بهترین سناریو» برای بازطراحی قلب راکتور اراک به گونه ای که نگرانی های 1+5 را مرتفع کند، چیست؛ «موضوع مذاکره» است.

یک منبع در تهران به «ایران هسته ای» گفت: «اقدامات عملی برای بازطراحی قلب راکتور اراک هنوز آغاز نشده است. فعلا درباره سناریوها و چگونگی کار بحث می شود. اصل این موضوع در مذاکرات ایران و 1+5 مورد توافق قرار گرفته ولی از آنجا که سناریوها متنوعی برای این کار وجود دارد، اکنون بحث بر سر این است که این اقدام دقیقا به چه نحو باید انجام شود».

وی اضافه کرد: «چند کشور از جمله امریکا پیشنهادهایی برای انجام این کار به ایران داده اند و این پیشنهادها همچنان در حال بررسی است».

مسئله اصلی در راکتور اراک این است که غربی ها می گویند این راکتور می تواند سالانه پلوتونیوم لازم برای حدود 2 سلاح هسته ای را فراهم کند.

گروه 1+5 از ایران خواسته است طراحی قلب این راکتور به گونه ای تغییر کند که پلوتونیوم تولیدی آن به نحو اساسی کاهش پیدا کند.

ایران متقابلا تاکید دارد که اولا، راکتور اراک تحت نظارت کامل آژانس بین المللی انرژی اتمی قرار دارد و بنابراین امکان تولید سلاح هسته ای در آن هرگز وجود نخواهد داشت و ثانیا از حیث فنی پلوتونیوم تولیدی در راکتور اراک اساسا مناسب برای تولید سلاح هسته ای (Weapon grade) نیست.

با این حال، اطلاعات موجود نشان می دهد دولت در مذاکرات با گروه 1+5 درباره این موضوع که قلب راکتور اراک باید بازطراحی شود تفاهم کرده است.

برخی کارشناسان در تهران می گویند شکل کار به این صورت خواهد بود که بدون کاهش قدرت راکتور (40 مگاوات)، قلب راکتور به گونه ای بازطراحی می شود که راکتور به جای اورانیوم طبیعی، اورانیوم با غنای 5 درصد مصرف کند. به لحاظ فنی، این امر منجر به ان خواهد شد که پلوتونیوم خروجی راکتور فوق العاده کاهش پیدا کند.

در عین حال، این سوال مطرح است که اگر چنین تفاهمی صورت گرفته پس چرا هنوز توافق درباره این راکتور عملی نشده است.

یک منبع در تهران به «ایران هسته ای» گفت: «با وجود تفاهم بر سر فرمول فنی بازطراحی قلب راکتور هنوز دو مسئله حل نشده وجود دارد. مسئله اول این است که این کار را چه کسی و با چه برنامه زمان بندی باید انجام بدهد؟ ایران به دلیل بی اعتمادی به غربی ها اصرار دارد که خود مجری بازطراحی باشد. مهم تر از این، نکته دیگری که هنوز محل اختلاف است این است که غربی ها اصرار دارند هرگونه تغییر فنی در قلب راکتور اراک بازگشت ناپذیر باشد. در اینجاست که هنوز اختلاف های مهمی میان دو طرف باقی مانده و حل نشده است».

وی ادامه داد: «تغییراتی که 1+5 برای بازگشت ناپذیر شدن راکتور اراک در نظر دارد عملا ماهیت آب سنگین آن را تحت تاثیر قرار می دهد و راکتور را به یک راکتور آب سبک تبدیل خواهد کرد؛ این در حالی است که حفظ ماهیت آب سنگین راکتور اراک جزو خط قرمزهای ایران است».

این منبع در پایان تاکید کرد: «1+5 می خواهد ایران در راکتور از آب معمولی استفاده کند و ذخیره آب سنگین خود را هم صادر نماید؛ و این مطلقا برای ایران قابل پذیرش نیست».

موسسه علوم و امنیت بین المللی در تاریخ 31 تیر 1393، در [External Link Removed for Guests]، جزئیات اختلاف ایران و 1+5 درباره اراک را چنین شرح داده است: «برگشت ناپذیری مسئله اصلی در مناقشه بر سر محدود کردن تولید پلوتونیوم ایران در رئاکتور هسته ای اراک است. هرچند روند حل این مسئله شاهد پیشرفت زیادی بوده است، و ایران انعطاف بیشتری نسبت به مسائل دیگر در آن نشان داده است، این کشور هنوز هم ظاهرا تمایلی ندارد رئاکتور را به شکلی تغییر دهد که به سادگی برگشت پذیر نباشد. رئاکتور اراک طوری طراحی شده است که می تواند نسبتا به آسانی با سرعتی پلوتونیوم درجه تسلیحاتی تولید کند که برای دستیابی به پلوتونیوم درجه تسلیحاتی کافی برای ساخت دو بمب هسته ای در سال کافی باشد. ایران پیشنهاد کرده است تولید پلوتونیوم را در این رئاکتور با استفاده از اورانیوم غنی شده به جای اورانیوم طبیعی کاهش دهد. تحلیلگران دیگر پیشنهاد کرده اند افزون بر آن نیروی رئاکتور نیز کاهش یابد. این پیشنهادها در مجموع ظرفیت تولید پلوتونیوم را به کسری از مقدار کنونی کاهش خواهد داد. با این حال، هر دو اقدام برگشت پذیرند و ایران می تواند به صورت مستقیم و سریع به عقب برگردد به رئاکتوری دست یابد که بتواند مقادیر قابل توجهی پلوتونیوم درجه تسلیحاتی تولید کند. گروه شش یک راه حل ساده برای این مسئله ارائه کرده و آن این است که ایران هسته رئاکتور را بردارد و یک هسته کوچکتر به جای آن بگذارد که نتواند برای فعال کردن رئاکتور اورانیوم طبیعی کافی در خود نگه دارد. ایران تاکنون با این پیشنهاد مخالفت کرده است. با این تغییرات پیشنهادی در رئاکتور اراک ، دیگر نیازی هم به تولید آب سنگین نخواهد بود می توان به جای آن از آب «سبک» معمولی در این رئاکتور استفاده کرد. آب سنگین را می توان به خارج منتقل کرد و در بازار بین المللی فروخت. این گام بیش از پیش تغییرات رئاکتور اراک را برگشت ناپذیر خواهد کرد».

[Sami 1993]

[External Link Removed for Guests]

فوری
[External Link Removed for Guests]
وزارت خزانه داری امریکا روز جمعه 7 شهریور 1393 (29 اوت 2014 ) تحریم هایی را علیه بیش از 25 فرد و شرکت اعمال و آنها را به نقض تحریم های ایران متهم کرد.



ایران هسته ای- وزارت خزانه داری امریکا روز جمعه 7 شهریور 1393 (29 اوت 2014 ) تحریم هایی را علیه بیش از 25 فرد و شرکت اعمال و آنها را به نقض تحریم های ایران متهم کرد.

در میان این شرکت ها، شرکت های کشتیرانی و هواپیمایی و نیز شش بانک ایرانی قرار دارد.

این تحریم ها در تناقض کامل با توافق ژنو قرار دارد که مقرر می کند تحریم جدیدی علیه ایران وضع نشود.

وزارت خارجه و دولت هنوز هیچ واکنشی به این موضوع نشان نداده اند.

سند دفتر کنترل دارایی ها خارجی وزارت خزانه داری امریکا در این باره را [External Link Removed for Guests] ببنید.

دولت امریکا مدعی است این تحریم ها جدید نیست و به روز رسانی تحریم های سابق محسوب می شود ولی رهبر معظم انقلاب اسلامی اخیرا فرمودند این تحریم ها در واقع جدید است.

فهرست اشخاص حقیقی و حقوقی تحریم شده در این سند چنین است:
1- مرضیه بزرگ
2- علی غلامی
3- سید جبار حسینی
4- آرمان ایمانی راد
5- عبدالحق کدوری
6- مظفر پولات
7- سید ناصر محمد سیدی
8- سیده هانیه سیدی
9- بانک آسیا
10- هواپیمایی کاسپین
11- شرکت تدارکات حمل و نقل هوایی آسیان
12- شرکت DETTIN SPA ثبت شده در ایتالیا
13- شرکت فایلاکا پترولیوم
14- بانک قرض الحسنه رسالت
15- بانک قوامین
16- شرکت GOLDENTEX FZE ثبت شده در دوبی
17- شرکت جهان تک رویان پارس
18- کافولات بانک ثبت شده در دوشنبه تاجیکستان
19- بانک خاورمیانه
20- بانک کیش اینترنشنال
21- شرکت LISSOME MARINE SERVICES ثبت شده در دوبی
22- شرکت MANDEGAR BASPAR KIMIYA
23- شرکت هواپیمایی مرجا
24- شرکت NEFERTITI SHIPPING
25- مرکز تحقیقات علم و فناوری هسته ای
26 - PIONEER LOGISTICS ثبت شده در ترکیه
27- شرکت سازه مرکب
28- سازمان پژوهش و نوآوری دفاعی

همچنین 6 نفت کش زیر هم تحریم شده اند: 
1. GAS CAMELLIA LPG Tanker St. Kitts and Nevis flag; Vessel Registration Identification IMO 8803381 (vessel) [EO13645].

2. KATERINA 1 Crude Oil Tanker Panama flag; Vessel Registration Identification IMO 9031959 (vessel) [EO13645].

3. MARIA Chemical/Products Tanker St. Kitts and Nevis flag; Vessel Registration Identification IMO 9110626 (vessel) [EO13645].

4. NAMI Chemical/Products Tanker Panama flag; Vessel Registration Identification IMO 8419178 (vessel) [EO13645].

5. SUN OCEAN Chemical/Products Tanker Panama flag; Vessel Registration Identification IMO 9408358 (vessel) [EO13645].

6. TESS Crude Oil Tanker St. Kitts and Nevis flag; Vessel Registration Identification IMO 8913564 (vessel) [ ].

[Sami 1993]

[External Link Removed for Guests]

گزارش ویژه
[External Link Removed for Guests]
تعلیق تحریم ها اگر بخواهد واقعی باشد یک اقدام یک شبه نخواهد بود و نیاز به مقدمه چینی هایی دارد که اکنون به هیچ وجه از سوی امریکا مشاهده نمی شود.



حامد علوی، ایران هسته ای- تشدید پی در پی تحریم ها از سوی امریکا علیه ایران پس از توافق ژنو این تردید راهبردی را در تهران بوجود آورده است که آیا اساسا دولت امریکا به سمت لغو تحریم های ایران در صورت حصول یک توافق نهایی حرکت می کند؟

کارشناسان در تهران می گویند اخیرا این ارزیابی نزد تصمیم گیرندگان در ایران تشدید شده است که دولت امریکا قصد تعلیق تحریم ها حتی در صورت دست یابی به یک توافق نهایی با ایران را ندارد.

این کارشناسان که پس از[External Link Removed for Guests]علیه افراد و شرکت ها ایرانی موضوع را در نشستی بررسی کرده اند می گویند تعلیق تحریم ها اگر بخواهد واقعی باشد یک اقدام یک شبه نخواهد بود و نیاز به مقدمه چینی هایی دارد که اکنون به هیچ وجه از سوی امریکا مشاهده نمی شود.

یک کارشناس در تهران که در تولید این ارزیابی سهیم بوده به «ایران هسته ای» گفت: «امریکایی ها می دانند که آنچه واقعا برای ایران با ارزش است و برای توافق نهایی به آن انگیزه خواهد داد لغو واقعی تحریم هاست نه دستکاری در روبنای حقوقی تحریم ها. دولت ایران تنها زمانی می تواند به اثرات اقتصادی و رفاهی لغو تحریم امید داشته باشد که واقعا و در عمل تجارت با ایران آغاز شود. برای تحقق این هدف، ساده ترین و کمتری کاری که امریکا باید بکند این است که زیرساخت حقوقی تحریم را تعلیق یا لغو کند. گام مهم تر این است که دولت امریکا عملا وارد صحنه شود و هراسی را که از تجارت با ایران در بخش خصوصی جهان ایجاد کرده رفع کند. این امری است که با رفتار دولت امریکا در تناقض کامل است. ما حتی نشانه ای نمی بینیم که دولت امریکا علاقه ای به دستکاری قوانین و مقررات مربوط به تحریم ایران داشته باشد چرا که اگر چنین بود تا به حال باید بحث هایی درباره آن مثلا با کنگره انجام می شد، چه رسد به اینکه امریکایی ها بخواهند زیر ساخت حقیقی تحریم ها را برچینند».

وی ادامه داد: «ایران با کلمات فریفته نخواهد شد. واقعا اگر قرار باشد بخش خصوصی همچنان از ایران ترسانده شود، حتی تعلیق قوانین و مقررات تحریم هم از دید ایران بی ارزش خواهد بود».

اشاره این کارشناس به بیش از 11 اقدام تحریمی است که از نوامبر 2013 (زمان امضای برنامه اقدام مشترک ژنو) از سوی امریکا علیه ایران اعمال شده است.

این تحریم ها مستقیما با توافق ژنو در تضاد قرار دارد اما دولت ایران تاکنون به آن واکنشی نشان نداده است.

حسن روحانی رییس جمهور در[External Link Removed for Guests] خود به این جمله بسنده کرده که تحریم کار زشتی است؛ موضعی که از دید بسیاری از ناظران خنده دار ارزیابی شده است.

کارشناسانی که «ایران هسته ای» با آنها مشورت کرده می گویند رفتار امریکا در جهت افزایش هراس از تجارت با ایران در میان شرکت ها و بخش خصوصی در نقاط مختلف جهان قرار دارد و به این ترتیب حتی اگر دولت امریکا فرمان های اجرایی رییس جمهور و قوانین تحریمی کنگره علیه ایران را تعلیق هم بکند، باز تغییر واقعی در روابط اقتصادی ایران با جهان خارج رخ نخواهد داد.

یک دیپلمات در تهران به «ایران هسته ای» گفت: «این ارزیابی که اوباما صرفا در حال واکنش نشان دادن به تندروهاست، نگاه دیپامات هایی است که مذاکره می کنند نه نگاه تصمیم گیرندگان. تصمیم گیرندگان در ایران تصور می کنند امریکا حقیقتا قصد تعدیل تحریم ها را ندارد و می خواهد ابزار تحریم را برای رویارویی با ایران در مسائل غیر هسته ای در دست خود نگه دارد. رفتار امریکا هم همین تحلیل را تایید می کند».

محمد جواد ظریف رییس تیم مذاکره کننده ایران با گروه 1+5 امروز [External Link Removed for Guests] علت اصلی تحریم ها تلاش دولت امریکا برای راضی نگه داشتن منتقدان داخلی خود است.

بی میلی دولت امریکا به ایجاد گشایش واقعی در مقابل تحریم ها توجه برخی مراکز فکری در واشینگتن را هم به خود جلب کرده است.

الیزابت روزنبرگ روز 26 مرداد در مقاله ای در این باره که روی وب سایت اندیشکده «امنیت آمریکای نوین» منتشر شده، نوشته است: «از نظر جامعه بین‌المللی که با ایران مذاکره می‌کند، کسب اطمینان از اینکه کاهش محدودیت‌های اقتصادی ذکرشده در هرگونه توافق عملاً محقق می‌گردد یک لازمه راهبردی بسیار مهم به شمار می‌رود. اگر وعده رفع تحریم‌ها باورپذیر نباشد در آن صورت ایران انگیزه‌ای ندارد به تعهدات خود در توافق پایبند بماند. چنین چیزی تبعات امنیتی ناگواری به دنبال دارد، زیرا شکست یک توافق هسته‌ای می‌تواند باعث از بین رفتن اهرم فشار جامعه بین‌المللی بر ایران شود».

روزنبرگ احیای اعتماد بخش حصوصی را مهم ترین چالش پیش روی کاهش تحریم ها ارزیابی کرده و می گوید: «دشواری‌های مربوط به کاهش تحریم‌ها ناشی از شک و تردیدهای بخش خصوصی هستند مبنی بر اینکه آیا توافق احتمالی دوام می‌آورد یا نه. این شک و تردیدها از دهه‌ها فعالیت غیرقانونی ایران و انزوای این کشور از تجارت بین‌المللی و معاملات مالی سرچشمه می‌گیرند و منجر به این شده‌اند که شرکت‌های خصوصی به شکل بسیار محتاطانه از تحریم‌ها تبعیت کنند. این عوامل عملاً باعث شده‌اند که همه بانک‌ها و کسب‌وکارهای بین‌المللی هنگام برقرار بودن تحریم‌های سختگیرانه حتی از هرگونه معامله مجاز با ایران خودداری کنند. در عمل شرکت‌های خصوصی تنها هنگامی دست به معامله با ایران زده‌اند که در زمینه عدم نقض تحریم‌ها از میزان بالایی از اطمینان برخوردار بوده‌اند».

وی سپس به صراحت می گوید ایران نباید منتظر کاهش تحریم حتی پس از توافق نهایی باشد: «شرکت‌های خصوصی همچنان در زمینه دست زدن به معاملات تجاری با ایران بسیار محتاطانه رفتار می‌کنند. بانک‌ها و کسب‌وکارها در طول این مدت تحریم‌ها را نقض نکرده‌اند و در آینده نیز حتی اگر یک توافق هسته‌ای نهایی امضا شود باز هم در زمینه تجارت با ایران بسیار محتاطانه رفتار خواهند کرد. اگر آمریکا و اتحادیه اروپا در قالب یک توافق نهایی به ایران وعده کاهش تحریم‌ها را دهند کسب‌وکارهای بین‌المللی به سرعت به سمت ایران هجوم نخواهند برد و نظام تحریم‌های بین‌المللی وضع‌شده علیه تهران نیز فرو نخواهد پاشید».

روزنبرگ در نهایت به دولت امریکا پیشنهاد می دهد برای جلب نظر اعتماد ایران به اینکه گشایش های واقعی اقتصادی در راه است، فکری بکند.

وی می نویسد: «تحریم‌های وضع‌شده علیه ایران تا مدت‌های مدیدی پابرجا باقی خواهند ماند حتی اگر گفتگوهای هسته‌ای بهترین بازدهی را داشته باشند. اتخاذ گام‌های ضروری در قالب یک توافق احتمالی جهت متمایز ساختن تحریم‌های رفع شده از تدابیر محدودکننده ادامه‌دار نزد بخش خصوصی بین‌المللی و نهادهای تنظیمی نقشی حیاتی در راستای بادوام‌تر ساختن توافق ایفا می‌کند».

دیپلماتی که «ایران هسته ای» با وی گفت وگو کرده در واکنش به این تحلیل می گوید: «اکنون لحظه حساسی است. هر یک از دو طرف باید تصمیم بگیرد که چه امتیازهایی می تواند بدهد. تحت این شرایط اقدامی که یک طرف ماجرا تصور می کند مذاکرات را برای آن ساده تر می کند، دقیقا به ضرر طرف مقابل تمام می شود. امریکا باید درباره تحریم ها یک تصمیم راهبردی بگیرد والا قطعا فرصت توافق را از دست خواهد داد».

[Sami 1993]

[External Link Removed for Guests]

گلایه‎های پدر شهید احمدی روشن در گفتگوی اختصاصی با رجانیوز/
[External Link Removed for Guests]

[External Link Removed for Guests]: پدر شهید احمدی‎روشن در واکنش به ادعاهایی مبنی بر شناسایی و خنثی‎سازی خرابکاری در تاسیسات هسته‎ای اعلام کرد: امیدوارم روزی نیاید که با افرادی که امروز این ادعاها را می‎کنند اما مسامحه آنان عامل شهادت فرزند برومندم بود مواجهه حضوری داشته باشم.





حاج رحیم احمدی‎روشن پدر شهید مصطفا احمدی روشن در گفتگو با خبرنگار رجانیوز با اشاره به برخی ادعاهای مطرح شده در رسانه‎های داخلی و بین‎المللی گفت: بعد از شهادت شیران میدان هسته‌ای، مانند شهیدان علی‌محمدی، شهریاری، رضایی نژاد و شهید احمدی روشن و مرخص کردن دانشمندان دیگر مانند آقایان دکتر عباسی، خوانساری، آبنیکی، عزیزلو و ... میدان برای برخی افراد مسئله‌دار جهت مصادره نتیجه زحمات آنها باز شده و این روزها شاهد برخی خودنمایی‎ها در عرصه بین‌المللی در رسانه‌های داخلی هستیم.

وی با اشاره به برخی اظهار نظرها مبنی بر خنثی‎سازی خرابکاری‎ها در صنعت هسته‎ای کشور گفت: امیدوارم روزی نیاید که با این افراد که با افرادی که امروز این ادعاها را می‎کنند اما مسامحه آنها عامل شهادت فرزند برومندم بود مواجهه حضوری داشته باشم و آبروی آنها را پیش خلق خدا نبرم که در جهت حفاظت از فرزند دل‌بندم کوتاهی کردند.

احمدی‎روشن افزود: این افراد همان‎هایی هستند که در زمان حیات مادی این شهید والامقام در مقابل او شمشیر را از رو بسته بودند و حتی کار را به پرونده‌سازی برای او رساندند و اکنون و در زمان حیات معنوی یعنی شهادت وی میراث‌خوار شهدایی همچون مصطفا شده‎اند.

این پدر شهید در پایان افزود، همه این‌ها نمکی بر زخم دل بنده حقیر بود که بدین نحو برای همه هم‌وطنان عزیز بازگو کردم و امیدوارم که جزای آنها با خداوند تبارک و تعالی باشد.

گفتنی است شهید مصطفا احمدی‎روشن نقش تعیین کننده‎ای در خنثی‎سازی خرابکاری دشمنان با ویروس استاکس‎نت در تاسیسات هسته‎ای ایران داشت که البته همزمان با تلاش‎های او، مخالفت‎ها و حتی حاشیه‎سازی‎هایی نیز برای وی از سوی برخی مسئولین وقت سازمان بوجود آمد با این حال در ماه‎ها و روزهای اخیر، این جریان که با روی کار آمدن دولت جدید به کار بازگشته و عامل برکناری دوستان ویاران شهید احمدی‎روشن از مناصب مهم مدیریتی سازمان انرژی اتمی نیز شده است، در گفتگوها و مصاحبه‎هایی تلاش کرده تا موفقیت‎های مدیران جوان و حذف شده از مجموعه سازمان انرژی اتمی را به نام خود تمام کند.

[Sami 1993]

[External Link Removed for Guests]

گزارش ویژه
[External Link Removed for Guests]
در حالی که وزیر امور خارجه از خوش بینی نسبت به مذاکرات هسته ای خبر داده، دیپلمات ها می گویند در تهران بدبینی فزاینده ای درباره نتیجه بخشی مذاکرات وجود دارد.



ایران هسته ای- در حالی که وزیر امور خارجه از خوش بینی نسبت به مذاکرات هسته ای خبر داده، دیپلمات ها می گویند در تهران بدبینی فزاینده ای درباره نتیجه بخشی مذاکرات وجود دارد.

محمد جواد ظریف روز دوشنبه گذشته پس از دیدار با کاترین اشتون رییس گروه مذاکره 1+5 با ایران اعلام کرد در این باره که بتوان به موقع از مذاکرات هسته ای نتیجه گرفت «خوش بین» شده است.

این در حالی که دیپلمات های مطلع در تهران می گویند ظریف خود در صدر کسانی بود که پیش از ترک تهران نسبت به نتیجه بخش بودن مذاکرات ابراز بدبینی می کرد.

ایران و امریکا از روز پنج شنبه 13 شهریور در حال انجام مذاکرات دوجانبه در ژنو هستند.

یک منبع به «ایران هسته ای» گفت: «در واقع امید بسیار کمی به اینکه بتوان تا ضرب الاجل نوامبر به توافق رسید وجود دارد. تیم مذاکره کننده هسته ای هم همین عقیده را دارد. این امر بویژه پس از اعمال تحریم های جدید امریکا علیه ایران تشدید شده است. همه در ایران در حال آماده کردن خود برای مواجه شدن با وضعیت عدم توافق هستند».

وی ادامه داد: «آنچه مسئله را در تهران آسان تر می کند این است که در افکار عمومی هیچ وضعیت شرطی نسبت به مذاکرات وجود ندارد. مردم تا حدود زیادی وضعیت هیجانی خود را نسبت به مذاکرات از دست داده اند، بنابراین هزینه اجتماعی عدم توافق –بر خلاف توافق ژنو- چندان بالا نخواهد بود».

کارشناسان عقیده دارند این بدبینی علت عمده دارد:

1- نخست اینکه در زمینه پذیرش 190 هزار سو غنی سازی برای ایران در آینده، هیچ انعطافی از سوی 1+5 مشاهده نشده است.

2- علت دوم این است که امریکا ایران را از این حیث که نهایتا –حتی در صورت حصول توافق نهایی- تحریم ها به گونه ای محسوس لغو شود، ناامید کرده است.

3- دلیل سوم نیز این است که ایران حس می کند به لحاظ منطقه ای روز به روز قدرتمندتر می شود و این امریکاست که برای حل مشکلات خود در منطقه دائما باید به ایران رجوع کند.

اکنون مهم ترین سوال این است که در دیدار اشتون و ظریف چه گذشته که مذاکره کننده ارشد ایران از خوش بینی سخن می گوید؟

برخی می گویند شاید این سخن چیزی بیش از یک تعارف دیپلماتیک نباشد.

[Sami 1993]

[External Link Removed for Guests]

متن کامل
[External Link Removed for Guests]
یک موسسه فنی مشاور جامعه اطلاعاتی امریکا درباره برنامه هسته ای ایران به سردار حسین دهقان به دلیل منتفی دانستن بازدید از پارچین حمله کرد.



ایران هسته ای- یک موسسه فنی مشاور جامعه اطلاعاتی امریکا درباره برنامه هسته ای ایران به سردار حسین دهقان به دلیل منتفی دانستن بازدید از پارچین حمله کرد.

موسسه علوم و امنیت بین المللی همچنین تاکید کرد توافق درباره این موضوع، پیش شرط رسیدن به توافق جامع با ایران است.

متن کامل [External Link Removed for Guests] دیوید آلبرایت، سرنا کلر، اندریا استریکر و دانیل اشنور که روز چهارشنبه 12 شهریور 1393 (3 سپتامبر 2014) روی وب سایت «موسسه علوم و امنیت بین المللی» منتشر شده، چنین است.

***

یکی از اقدامات ملموس اولیه ایران، باید حل و فصل موضوع پارچین، از جمله بازدید سایت به سایت آن از جانب آژانس بین المللی انرژی اتمی باشد.

جمهوری اسلامی ایران از اواخر ماه اوت 2014 اجازه نداده است آژانس بین المللی انرژی اتمی از سایت پارچین بازدید کند که ادعا می شود در آنجا فعالیت های مواد منفجره قوی مربوط به ساخت سلاح های هسته ای صورت گرفته است.

رسیدگی به نگرانی های آژانس بین المللی انرژی اتمی در مورد فعالیت های پارچین و سایر اتهامات در مورد ابعاد نظامی برنامه هسته ای ایران برای این کشور لازم است تا بتواند به وظایف پادمانی خود عمل کند. رسیدگی به این نگرانی ها همچنین پیش نیاز دستیابی به توافق بلند مدت بر اساس برنامه اقدام مشترک بین گروه 1+5 و ایران است. اگر چه بسیاری از بحث به درستی بر قابلیت های غنی سازی اورانیوم و تولید پلوتونیوم تهران متمرکز است، توافق بلند مدت که مسائل هسته ای نظامی را نادیده بگیرد، این خطر را به همراه دارد که قابل راستی آزمایی نباشد و توانایی آژانس را برای تعیین اینکه تمام مواد هسته ای در ایران در فعالیت های صلح آمیز استفاده می شود تضعیف می کند.

به تازگی، سرتیپ حسین دهقان وزیر دفاع ایران اظهار داشت آژانس اجازه نخواهد داشت از مجتمع پارچین بازدید کند.

این سخن یکی از مقامات ارشد نظامی ایران به نظر می رسد منعکس کننده دیدگاه رسمی نظامی ایران و به احتمال زیاد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی باشد. هدف از این سخن ممکن است ایجاد این سابقه باشد که آژانس نمی تواند از سایت های نظامی بازدید کند. با این حال، آژانس و گروه 1+5 این عقیده را رد کرده اند که سایت های نظامی خارج از دسترس آژانس است آن هم زمانی که آژانس می خواهد اطمینان حاصل شود یک دولت در انطباق با تعهدات خود تحت موافقتنامه جامع پادمان عمل می کند. پارچین موضوعی کلیدی برای آژانس در حل و فصل نگرانی های خود در مورد امکان فعالیت سلاح های هسته ای در گذشته و احتمالا فعلی ایران است.

برای حل مسئله پارچین، ایران باید اجازه دهد آژانس از سایت پارچین بازدید کند، اطلاعات ارائه دهد و امکان دسترسی به مقامات مرتبط با فعالیت ها در این محل و احتمالا اجازه بازدید از سایت های دیگر را بدهد. اگر ایران همکاری به مراتب بیشتری در مورد این موضوع نکند، دستیابی به توافق نهایی با گروه 1+5 را به خطر می اندازد.



سابقه و تحلیل تصاویر

ادعا شده است ایران کار مربوط به ساخت سلاح های هسته ای در یک سایت در مجتمع نظامی پارچین انجام داده است. آژانس نخست خواستار بازدید از این سایت در انتهای شمالی این مجموعه شد. این درخواست پس از آن مطرح شد که شواهد نشان می دهد حداقل یک ساختمان، محل تست های مواد منفجره قوی مربوط به ساخت سلاح های هسته ای بوده است. با این حال، ایران امکان دسترسی آژانس را رد کرده و بازسازی و تغییرات قابل توجهی در این سایت صورت داده است. ایران همچنین با وجود درخواست های مکرر آژانس بین المللی انرژی اتمی و شورای حکام آن برای متوقف کردن این فعالیت ها و فراهم کردن امکان دسترسی، اقدام به تخریب و نظافت بخش هایی از سایت کرده است. این اقدام تلاشی آشکار برای مخفی کردن فعالیت های گذشته است و توانایی آژانس را برای راستی آزمایی موثر تضعیف می کند.

آخرین تصاویر ماهواره ای موسسه «دیجیتال گلوب» مورخ 12 اوت 2014 نشان می دهد که برخی از فعالیت ها در سایت پارچین همچنان ادامه دارد.

مصالح ساختمانی جدید یا نخاله و نیز آلودگی جدید یا جاری شدن آب، مقابل سه ساختمان در قسمت جنوبی سایت دیده می شود. همچنین، به نظر می رسد پوشش گیاهی کم پشتی در حال روییدن در مرکز سایت، از جمله در خاکریز محافظ باشد. مصالح ساختمانی یا نخاله ها که قبلا مقابل ساختمان مشکوک به انجام آزمایش ها شناسایی شده بود سرجایش است. بالاخره، کثیفی یا آب جاری و مقداری از مصالح ساحتمانی احتمالی که در تصاویر قبلی مقابل ساختمان های بزرگ در بخش شمالی سایت ظاهر شده بود دیگر موجود نیست.

بررسی «موسسه علوم و امنیت بین المللی» در مورد تصاویر ماهواره ای در مه 2014، چند نشانه از فعالیت خارجی در این سایت را نشان داد. این موسسه متوجه شد که مصالح ساختمانی احتمالی و نخاله ها مقابل دو ساختمان اصلی سایت دیده می شود.

دو کامیون یا کانتینر در مناطق اطراف ساختمان مشکوک به تست مواد منفجره برداشته شده اند در حالی که جسمی بزرگتر، احتمالا یک کامیون یا کانتینر بزرگ در شمال سایت دیده می شود. کثیفی یا آب جاری مقابل ساختمان شمالی قابل مشاهده است و سه دستگاه خودرو جلوی ورودی جنوبی دیده می شود.

پیش از این، بررسی فوریه 2014، گزارش آژانس را در مورد مصالح ساختمانی احتمالی و نخاله در این سایت تایید کرده بود. همه این فعالیت ها به دنبال یک دوره آرامش در محل (نیمه دوم سال 2013) صورت گرفته است. در آن زمان تصاویر ماهواره ای تجاری، هیچ تغییرات قابل مشاهده مهمی را نشان نمی دادند.

میزان تغییر در سایت را می توان متوجه شد. مقایسه تصاویر سال 2011 که قبل از درخواست آژانس برای بازدید گرفته شده است با تصاویر اوت 2013 ، تغییرات گسترده در سایت را نشان می دهد.



تاثیر بر راستی آزمایی

راستی آزمایی موثر یکی از مهم ترین مسائل مطرح در مذاکرات برای دستیابی به یک توافق جامع با ایران است. همانطور که در گزارش قبلی موسسه علوم و امنیت بین المللی تحت عنوان «اصول راهنمایی شش گانه در مذاکره با ایران» مطرح شد یکی از وظایف آژانس ایجاد اعتماد در مورد عدم وجود مواد هسته ای یا امکانات اعلام نشده از جمله ارائه تضمینهایی در این باره است که برنامه هسته ای ایران صرفا به کاربردهای صلح آمیز اختصاص داده شده است. حل مسئله پارچین برای دستیابی آژانس به این هدف مهم است. علاوه بر این، دسترسی نداشتن آژانس به پارچین می تواند سابقه ای بوجود بیاورد که راستی آزمایی هر گونه قرارداد بلند مدت بین گروه 1+5 و ایران را تضعیف می کند.

یکی ازجدی ترین قصورهای راستی آزمایی از طرف ایران، عدم تمایل برای پرداختن به نگرانی آژانس بین المللی انرژی اتمی در مورد ابعاد نظامی برنامه هسته ای خود در گذشته و احتمالا حال حاضر، از لحاظ ارائه اطلاعات لازم و دسترسی به سایت هاست. سخنان وزیر دفاع در یک کنفرانس مطبوعاتی در روز جمعه بیست و دوم اوت سال 2014 مقاومت ایران را تایید می کند. این وزیر اظهار داشت: «آژانس بین المللی انرژی اتمی چندین بار از پارچین بازدید کرده و نمونه برداری های خود را در آنجا انجام داده و هیچ چیز غیر قانونی کشف نشده است. متاسفانه، آژانس اطلاعات خود را از دشمنان و منافقان می گیرد زیرا این اطلاعات هرگز دقیق نبوده است. از آنجا که ایران به دنبال شفافیت است، بنابراین هیچ دلیلی برای دسترسی بیشتر به پارچین وجود ندارد چرا که هیچ چیز تا بعد از آخرین بازرسی رخ نداده است.» با این حال، اظهارات وزیر گمراه کننده است.

در واقع، زمانی که آژانس بین المللی انرژی اتمی سال 2005 از سایت پارچین بازدید کرد، تنها قادر به دسترسی به یک زیر مجموعه از سایت هایی بود که می خواست از آنها بازدیدکند. آژانس همچنین قادر به تعیین اینکه آیا این مجموعه پارچین در فعالیت های هسته ای نظامی شرکت داشته، نبوده است.

علاوه بر این، از زمان آن بازدید چند کشور عضو، اطلاعات اضافی به آژانس ارائه داده اند که از زمان آن بازدید، یک سایت که سال 2005 بازدید نشد از قبل از سال 2004، محل آزمایش مواد منفجره قوی مربوط به ساخت سلاح های هسته ای بوده است.

آژانس بر اساس حقوق خود در توافقنامه جامع پادمان های ایران به دنبال دسترسی به سایت پارچین است. این حقی است که شورای حکام آژانس و شورای امنیت سازمان ملل بارها آن را تایید کرده اند. ایران حق قانونی برای جلوگیری از بازدید آژانس ندارد و با این کار رژیم ایران شانس حل و فصل مسئله هسته ای را کاهش می دهد.

اجازه دادن بازدید، گامی ضروری است تا آژانس تایید کند ایران مطابق با موافقتنامه پادمان ها عمل می کند. اما به دلیل وسعت اصلاحات در سایت پارچین، بعید است یک دیدار برای حل و فصل این موضوع کافی باشد. ایران به احتمال زیاد همچنین نیاز دارد اطلاعات ارائه دهد و به مقامات مرتبط با فعالیت ها در این محل دسترسی داشته باشد و احتمالا اجازه بازدید از دیگر سایت های نظامی مرتبط را بدهد.

اگر ایران از حل و فصل این موضوع امتناع کند تنها موجب سخت تر شدن کار برای آژانس می شود تا بفهمد آیا ایران مطابق با موافقتنامه پادمانهای خود عمل کرده است. اعمال ایران همچنین تهدیدی برای دستیابی به یک توافق جامع بلند مدت با گروه 1+5 محسوب می شود. اگر ایران مانع بازرسی آژانس از سایت های نظامی مانند پارچین شود که ادعا شده است فعالیت هایی در خصوص ساخت سلاح های هسته ای در آنجا صورت گرفته است، می تواند از این سابقه برای جلوگیری از دسترسی آژانس به دیگر سایت های نظامی استفاده کند. ایران ممکن است بعدا از برخی از این سایت ها برای مخفی کردن یک کارخانه مخفی سانتریفیوژ و یا تسلیحاتی کردن هسته ای استفاده کرده باشد. محدود کردن توانایی های هسته ای در سایت های شناخته شده معنی ندارد اگر در همان زمان توافق، تولید اورانیوم با درجه نظامی را برای ایران در سایت های مخفی آسانتر سازد. این توافق باید بر هر دو مسیر بالقوه تمرکز کند. درخواست از آژانس برای اینکه برای بازدید از پارچین و یا سایت های دیگر نظامی فشار نیاورد و یا از تلاش های هسته ای نظامی گذشته ایران منصرف شود، این در بهترین حالت ساده لوحی و انعکاس درک ضعیف از سیاست راستی آزمایی و کنترل تسلیحات است.

آژانس بین المللی انرژی اتمی وگروه 1+5 بدون پرداختن به اتهامات کار ایران در خصوص سلاح های هسته ای در سایت هایی مانند پارچین، نمی توانند یک نظام راستی آزمایی کافی برای تشخیص امکانات و فعالیت های هسته ای مخفی ایجاد کنند. آژانس درک نمی کند ایران در مورد ساخت سلاح های هسته ای چقدر می داند، چه زمانی ایران به دنبال سلاح های هسته ای رفت، تا کجا پیش رفت، چه نوعی از آن را دنبال می کند و چگونه و کجا این کار را انجام داد، چه مدت طول می کشد ایران مواد شکاف پذیر را تسلیحاتی کند، آیا این قابلیت ساخت سلاح های هسته ای کنار گذاشته شده و منتظر است به سرعت راه اندازی مجدد شود و چه کسی در این پروژه ها کار می کرد. آژانس نیازمند اطلاعاتی خوب در مورد فعالیت های هسته ای نظامی ایران به منظور طراحی یک نظام راستی آزمایی است. علاوه بر این، آژانس به منظور اعتماد پیدا کردن به نبود فعالیت های تسلیحاتی نیاز دارد به صورت دوره ای به بازرسی سایت های تسلیحاتی قبلی بپردازد و با افراد کلیدی در سال های آینده مصاحبه کند. بدون اطلاعات بیشتر، آژانس نمی داند به کجا برود و با چه کسی صحبت کند چه رسد به اینکه آیا چنین فعالیتی به شیوه پنهانی ادامه دارد. سوالات اساسی در کانون این اختلاف هسته ای یک دهه ای، همچنان بدون جواب باقی مانده است.

ایران برای دستیابی به توافق باید اطلاعاتی ملموس در اختیار آژانس قرار دهد که از برنامه سلاح های هسته ای خود دست برداشته است مثلا اذعان به داشتن یک برنامه سلاح های هسته ای کند و متعهد به همکاری کامل با آژانس بین المللی انرژی اتمی در تحقیقات در حال انجام آن شود. یکی از این اقدامات ملموس اولیه، باید حل و فصل موضوع پارچین، از جمله بازدید سایت به سایت از جانب آژانس باشد. اگر ایران از انجام اقدامات ملموس خودداری کرد، نباید از کاهش مهم تحریم ها برخوردار شود.

[Sami 1993]

[External Link Removed for Guests]

گزارش ویژه
[External Link Removed for Guests]
آژانس بین المللی انرژی اتمی درتازه ترین گزارش خود درباره برنامه هسته ای ایران که روز جمعه 14 شهریور 1393 (5 سپتامبر 2014) منتشر شده است، اعلام کرد ذخیره اورانیوم 5 درصد ایران به 7765 کیلوگرم رسیده است.



حامد علوی، ایران هسته ای- آژانس بین المللی انرژی اتمی اعلام کرد مقدار ذخیره اورانیوم 5 درصد ایران کاهش پیدا کرده است.

متن کامل این گزارش را [External Link Removed for Guests] ببنید.

آژانس بین المللی انرژی اتمی درتازه ترین گزارش خود درباره برنامه هسته ای ایران که روز جمعه 14 شهریور 1393 (5 سپتامبر 2014) منتشر شده است، اعلام کرد ذخیره اورانیوم 5 درصد ایران به 7765 کیلوگرم رسیده است.

این مقدار، درگزارش پیشین آژانس (ماه مه) 8475 کیلوگرم بوده است.

این عدد نشان دهنده آن است که در این فاصله نه تنها ذخیره اورانیوم 20 درصد ایران صفر شده بلکه ذخیره اورانیوم 5 درصد ایران هم کاهش پیدا کرده است.

این امر، نگرانی کارشناسان درباره در معرض خطر قرار داشتن موجودی مواد هسته ای ایران را تایید می کند.

آژانس همچنین در این گزارش می گوید ایران به ضرب الاجل 25 اوت برای پاسخگویی به 5 پرسش مرتبط با PMD پای بند نبوده است.

مطابق این گزارش ایران فقط به 3 مسئله از 5 مسئله رسیدگی کرده است.

«ایران هسته ای» جزئیات بیشتر در این باره را به زودی منتشر خواهد کرد.