برندارم سر زكويت يا علي موسي‌الرضا
روز ميلادت مبارك باد برآل رسول
هم به مشتاقان رويت يا علي‌موسي‌الرضا
از امام رضا(ع) پرسيده شد، بهترين بندگان خدا چه كساني هستند؟ حضرت فرمودند:
1- آنانكه هرگاه نيكي كنند شاد شوند.
2- هر گاه بدي نمايند، آمرزش خواهند.
3- هر گاه به آنان عطا شود شكرگزاري كنند.
4- هر گاه مصيبت و بلايي ببينند صبر كنند.
5- هر گاه خشم كنند، در مي‌گذرند (تحف‌العقول - ص 469 – انتشارات كتابچي).
حضرت امام رضا (ع) در روز پنج شنبه يازدهم ذيقعده سال 148 هـ. ق از پدري معصوم بنام امام موسي كاظم(ع) در شهر مدينه متولد شدند. مادر ارجمندش، بانويي است كه از غرب رهسپار شرق شده بود و او را «تكتم» مي‌خواندند و غالباً در حريم موسي‌بن‌جعفر از او بنام طاهره و نجمه ياد مي‌شد.
هنگامي كه امام رضا(ع) متولد شد، پدر بزرگوارش او را علي نام نهاد و ملقب به رضا گشت. علي‌بن موسي‌الرضا (ع)، 35 سال از عمر شريفش را در زمان حيات و امامت پدر بزرگوارش سپري كرد و در سال 183 هـ.ق مقارن با شهادت حضرت موسي‌بن‌جعفر(ع) به مقام امامت نائل شد.
هارون‌الرشيد، خليفه عباسي، كه مقرّ حكومتش در بغداد بود اوضاع حكومتي خراسان را بيمناك ديده بود و به منظور ساماندهي اوضاع، وي به همراه مامون، وليعهد دوم خود و والي خراسان عازم آن ديار شد و نهايتاً در طوس در بستر بيماري افتاد و در همان ديار چشم از جهان فرو بست.
پس از مرگ هارون‌الرشيد و بعد از حكومت موقت منصور، مأمون بر تخت خلافت نشست و بهتر آن ديد كه برخلاف گذشتگان خود به تشيع اظهار علاقه كند. مأمون از اين رو تصميم گرفت امام رضا(ع) را به «مَرو» يعني مقر حكومت خود دعوت كند، در مدينه امام رضا با خاندان خود وداع كرد و عازم مرو شد.
هنگامي كه كاروان امام رضا(ع) به نيشابور رسيد، از ايشان استقبال بسيار گرمي شد و اينجا بود كه حديث معروف سلسلَةُالذهَب را مردم از زبان ايشان شنيدند كه از قول اجداد خود و نبي‌اكرم (ص) و جبرئيل عنوان نمودند كه خداوند متعال فرمود: شهادت لا اله الا الله حصار و باروي من است و هر كس در باروي من باشد از عذابم ايمن است.
مامون پيشنهاد خلافت را به امام رضا (ع) داد اما ايشان امتناع كردند و نهايتاً امام را ناچار كرد تا وليعهدي را بپذيرد. رفته رفته در زمان امام رضا (ع) امور علمي و فرهنگي رشد و گسترش بسياري يافت و هر روز بر محبوبيت ايشان اضافه مي‌گشت.
مامون كه اوضاع را بر وفق مراد نمي‌ديد از كرده خود پشيمان شد و تصميم گرفت تا مقر خلافت را به بغداد انتقال دهد. از اين رو امام رضا (ع) را نيز با خود راهي بغداد نمود. اما وسوسه‌هاي شيطاني و حب دنيا و زياده طلبيهاي او باعث شد تا به فكر كشتن امام بيافتد. عاقبت، مامون، امام رضا (ع) را در بين راه مسموم كرد و ايشان در سن 55 سالگي مصادف با آخر ماه صفر سال 203 هـ .ق در طوس به شهادت رسيدند. دعبل خزاعي در اين خصوص مطلبي دارد كه مي‌گويد: دو قبر در طوس واقع شده، يكي قبر بهترين مردم (امام رضا (ع) ) و ديگري گور بدترين مردم (هارون‌الرشيد) و اين مايه عبرت بايد باشد.
از سخنان گهربار امام رضا (ع) است كه مي‌فرمايند: هيچ بنده‌اي حقيقت ايمان را به كمال نرساند مگر اينكه در او 3 ويژگي باشد:
1- نسبت به دين خود، دانش عميق داشته باشد.
2- در زندگاني اندازه نگهدارد.
3- بر مصيبتها و مشكلات شكيبا و صبور باشد.
امروزه قبر مطهر آن امام همام در شهر مشهد مقدس، پذيراي هزاران هزار عاشق دلسوخته و مشتاق عرض ارادت به آستان مقدس اهل بيت عليهم‌السلام است. (برگرفته از کتاب زندگانی چهارده معصوم _ نوشته محمدی اشتهاردی)
888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888
ديشب به سرم بازهواي دگر افتاد
در خواب، مرا سوي خراسان گذر افتاد
چشمم به ضريح شه والاگهر افتاد
اين شعر همان لحظه مرا در نظر افتاد
با آل علي هر كه در افتاد برافتاد
این قبر غریب الغربا خسرو طوس است
این قبر مغیث الضعفا شمس شموس است
خاک در او مرجع ارواح و نفوس است
باید ز ره صدق بر این خاک در افتاد
با آل علی هر که در افتاد بر افتاد
حوران بهشتي، زده اندر حرمش صف
خيل ملك از نور طبقها همه بركف
شاهان به ادب در حرمش گشته مشرف
اينجاست كه تاج از سر هر تاجور افتاد
با آل علي هر كه در افتاد برافتاد
اولاد علي شافع يوم عرصاتند
داراي مقامات رفيع‌الدرجاتند
در روز قيامت همه اسباب نجاتند
اي واي بر آن كس كه به اين دوده در افتاد
با آل علي هر كه در افتاد برافتاد
شعر از: مرحوم سيداشرف‌الدين حسینی «نسيم شمال»
888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888
خواهي اگر اي دل كه شود مشكلت آسان
در برزخ و در حشر، نباشي تو هراسان
بگشاي به درگاه رضا دست گدايي
بنشين به در خانه سلطان خراسان
شعر از: استاد حسان
امام رضا (ع) فرمودند: 1- هيچ مومني نيست كه براي مردان و زنان مومن و مسلمان زنده يا مرده دعا كند، مگر اينكه خداوند به شماره همه مردان و زنان مومن از زمان حضرت آدم تا روز قيامت براي او حسنه مي نويسد. (ثواب‌الاعمال وعقا‌ب‌الاعمال- ص 347 - انتشارات اخلاق ).
888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888
جلوه‌گر تا در جهان شد روي نيكوی رضا
شد فلك در عبرت از سيماي دلجوي رضا
از گلستان محمد شد گلي زيبا پديد
طعنه زن برنور شمس آسمان، روي رضا
شعر از: شهید تقی زنگی
888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888
من كيستم گداي تو يا ثامن‌الحجج
شرمنده عطاي تو يا ثامن‌الحجج
از كار ما گره نگشايد كسي مگر
دست گره گشاي تو يا ثامن‌الحجج
شعر از: سید رضا موید
888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888
ولادت امام رضا (ع ): پنج شنبه 11 ذيقعده سال 148 هـ ق
مدت عمر: 55 سال
محل تولد: مدينه
مدت امامت: 20 سال
شهادت: آخر ماه صفر 203 هـ . ق
نحوه شهادت: مسموم شدن توسط‌مامون‌عباسي
محل شهادت: سرزمين طوس
نام پدر: امام موسي كاظم (ع)
نام مادر: تكتم (طاهره يا نجمه)
مرقد مطهر: مشهد مقدس
* حسن خسروی – کارشناس علوم قرآنی
*****************************************
منبع :www.tabnak.ir