تحلیلی از وضعیت سیاسی استان مهم کرکوک در عراق / کرکوک خودمختار یا اقلیمی در اقلیم دیگر
خبر مهمی که در ترافیک شدید خبری عراق و منطقه از نظرها دور ماند.
استان کرکوک ارتباط اداری خود با حکومت مرکزی عراق را قطع خواهد کرد.با اعلام رسمی این خبر از سوی نجم الدین کریم استاندار کرکوک، این قطع ارتباط اداری به منظور ورود به یک مرحله سه ساله انتقالی صورت خواهد گرفت. در این ۳ سال شرایط برگزاری همه پرسی-از جمله انجام سرشماری- به منظور تبدیل شدن کرکوک به یک "استان خودمختار" و یا "الحاق به اقلیم کردستان عراق"، فراهم خواهد شد.
یکم.
استانداری و ادارات دولتی تقریبا به صورت کامل در اختیار اتحادیه میهنی قرار دارند و نجم الدین کریم استاندار کرکوک یکی از اعضای بلندپایه و عضو دفتر سیاسی این حزب است که حتی بارها از او به عنوان یکی گزینه های اصلی جانشینی مام جلال طالبانی یاد شده است. صرف نظر از مناقشه ای که میان حکومت مرکزی و اقلیم در نحوه ی اداره این استان وجود دارد، در خود اقلیم کردستان عراق هم اداره ی این استان یکی از مناقشات اصلی میان پارتی و یکیتی بشمار می رود. سال گذشته نیروهای پیشمرگه حزب دموکرات کردستان عراق با ورود به استان کرکوک-برای اولین بار در سال های اخیر-، از محور آلتون کوپری به سمت دبس(دووبز) را از طریق ایجاد پایگاه های نظامی، به صورت کامل در اختیار گرفتند و داعش را از سمت شرقی این استان تا حویجه به عقب راندند. مسئله اصلی این است که بخش عمده ی ذخیره های نفتی و چاه های کرکوک در منطقه دبس قرار دارد که در حال حاضر در اختیار نیروهای حزب دموکرات است و کمال کرکوکی از اعضای شورای رهبری حزب دموکرات، فرماندهی نیروهای پیشمرگه در این محور بسیار مهم را بر عهده دارد.
نجم الدین کریم یکی از چهره های نزدیک به ایران در اتحادیه میهنی است که انتقادات زیادی نسبت به ارتباطات او با ایران در رسانه های کردزبان شنیده می شود. از جمله در جریان افتتحاح مرکزی موسوم به "مرکز فرهنگی-ورزشی امام خمینی" در کرکوک در سال گذشته، که او با انتشار یادداشت و تصاویری از افتتاح این مرکز، در صفحه فیس بوک خود از آن به عنوان هدیه ای به کرکوک در سالگرد پیروزی انقلاب ایران یاد کرده بود که این یادداشت واکنش های زیادی را در میان احزاب کرد ایرانی و رسانه های نزدیک به حزب دموکرات برانگیخت.
دوم.
میادین نفتی کرکوک، از لحاظ ذخایر نفتی سومین میادین بزرگ نفت عراق بشمار می روند و با ذخایری بالغ بر ۳۰ درصد نفت کل عراق، با توانایی تولید ۶۰۰ هزار بشکه نفت در روز، حدود یک-سوم صادرات نفت این کشور را تامین می کند. خط لوله کرکوک_جیحان، یکی از خطوط لوله اصلی بزرگ صادرات نفت عراق است.
خط لوله کرکوک-بانیاس، به طول ۸۰۰ کیلومتر با ظرفیت انتقال روزانه ۳۰۰ هزار بشکه که از طریق سوریه به مدیترانه می رفت هم عملا در شرایط فعلی سوریه غیرفعال است.
از همین رو تسلط بر کرکوک برای هر کدام از جریانات سیاسی در عراق اهمیت بسیار زیادی دارد.
در ماه گذشته مذاکرات گسترده ای میان ایران و هیات نفتی اقلیم کردستان عراق-به پیشنهاد اتحادیه میهنی- برای انتقال بخشی از نفت اقلیم کردستان عراق از طریق ایران به بازارهای جهانی صورت گرفته است.این مذاکرات پس از سکته و توقف یک ماهه انتقال نفت از طریق خطوط انتقال نفت به بندر جیهان ترکیه-و برخی کارشکنی ها و اقدامات مبهم طرف های ترک- شروع شده است.
سوم.
نمایندگان و مقامات عرب و ترکمانی کرکوک نسبت به این تصمیم استانداری کرکوک واکنش جدی نشان داده اند و البیاتی یکی از نمایندگان ترکمانی کرکوک در پارلمان عراق، الحاق کرکوک به کردستان عراق را "یک رویا" خوانده است.c
نجم الدین کریم استاندار کرکوک در کنار هادی العامری فرمانده سپاه بدر عراق
دو ماه پیش خالد المفرجی-یکی از اعضای انجمن دفاع از حقوق عرب ها در کرکوک- که در حال حاضر رئیس کمسیون اقلیم و استانها در پارلمان عراق است گفته بود با نمایندگان جبهه ترکمانی در این استان برای اعلام خودمختاری و تبدیل کرکوک به یک اقلیم خودمختار، به توافق دست یافته اند و کردها هم در نهایت مجبور به پذیرش آن خواهند شد. خالد المفرجی سخنگو و هماهنگ کننده انجمن عرب های سنی کرکوک بود که اعتراضات ۲ سال پیش کرکوک علیه نوری المالکی را هدایت می کرد و در همان سال توسط نیروهای ضدتروریسم عراق بازداشت و پس از مدتی آزاد شد. h
در صورت قطع ارتباط اداری کرکوک با عراق، باید منتظر بود و دید، مقامات سیاسی کرد که کنترل کرکوک را در دست دارند برای قانع و همراه کردن عرب های سنی -به منظور الحاق کرکوک به اقلیم کردستان عراق- چه برنامه های خواهند داشت.
خاطرم است همزمان با اظهارات مفرجی و اعتراضات خونین در کرکوک، از کمال کرکوکی در دبس پرسیدم آیا فکر می کنید عرب ها در تقابل با کردها قادر به ایجاد اقلیم خودمختار در کرکوک باشند؟
گفت "ما این مناطق را با خون آزاد کرده ایم؛ هر کسی می خواهد آن را از ما پس بگیرد و از اینجا بیرون کند باید خون بدهد."
و به نظرم این جملات مقامات سیاسی اقلیم و تصمیمات سیاسی اخیر در کرکوک، شاه کلید پیش بینی حوادث آینده میان کردها و عرب های سنی در این استان باشد. می گویم عرب های سنی، چون فکر می کنم با توجه به نزدیکی اتحادیه میهنی به ایران، مشکلات میان حشدالشعبی و نیروهای کرد در کرکوک از طریق گفتگو قابل حل باشد.
منبع:
بع:
[External Link Removed for Guests]
]
