شاید تصور کنید دو کشور کمونیستی چین و ویتنام دارای راوبط نزدیکی با هم باشند اما واقعیت این است که ویتنامی ها برخلاف کره شمالی اصلاً رابطه دوستانه ای با چین ندارند . حزب کمونیست ویتنام معتقد به مارکسیسم لنینیسم می باشد و با مائوئیست های چین سنخیت چندانی ندارد به همین دلیل هم در دوران جنگ ویت کنگ ها با سربازان فرانسوی و سپس آمریکایی ها ، چینی ها کمک چندانی به آنها نمی کردند و غربی ها از این بابت خیالشان راحت بود و باز هم شکست خوردند!!! به هر حال ، چین کمونیست که شدیداً مایل به نفوذ در هندوچین بود بجای ویتنام توجهش را به کامبوج جلب کرد . جایی که چریک های خمرهای سرخ از خود چینی ها هم مائوئیست تر بودند و رهبرشان پول پوت در اجرای سیاست های تصفیه ای بسیار سخت گیر و بی رحم . خمرهای سرخ بعد از چند سال جنگ در سال 1975 توانستند حکومت مرکزی را سرنگون کنند . آنها شهرها را متروکه کردند و بیشتر مردم را به اردوگاه های کار اجباری روستایی فرستادند . اما برای پول پوت که می خواست پا جای پای هیتلر بگذارد ، کامبوج به هیچ عنوان کافی نبود و از بهار 1977 نیروهای کامبوجی شروع به تعرض به مرزهای ویتنام کردند . ویتنامی ها در ابتدا چندان واکنشی نشان ندادند اما سرانجام به خشم آمدند و در اواخر سال 1978 با تمام قوا به کامبوج حمله کردند و در ژانویه 1979 پنوم پن را فتح نمودند .
واکنش چین نسبت به حمله ویتنام شدید و قاطع اما نیمه تمام بود! چینی ها در 17 فوریه تعرض به مرزهای شمالی ویتنام را آغاز و با وجود مقاومت شدید ویتنامی ها با تکیه بر حجم انبوه نیروهای نظامی و تسلیحات به داخل خاک این کشور نفوذ کردند اما جنگ با همان سرعتی که شروع شده بود یک ماه بعد به پایان رسید و تا امروز هم تحلیلگران نظامی حیرانند که چرا چینی ها نیروهایشان را از ویتنام عقب کشیدند؟! آمار دقیق تلفات این جنگ یک ماهه هم خود مسئله دیگری است! آمارهای چینی حکایت از کشته شدن 30 تا 60 هزار سرباز و 70 هزار غیرنظامی ویتنامی در برابر 7 هزار نظامی چینی دارد . اما ویتنامی ها می گویند چینی ها 26 هزار کشته داده اند و بیش از صد هزار غیرنظامی ویتنامی را به قتل رسانده اند و البته حرفی از تلفات خودشان نمی زنند! آمار اسرا هم به همین نسبت غیر قابل اعتماد است اما بیشتر منابع به اسارت حدود 240 سرباز چینی در برابر حدود 1600 سرباز ویتنامی اشاره دارند .
اما البته این پایان کار نبود و زد و خوردهای مرزی طی سال های بعد تا زمان خروج نظامیان ویتنامی از کامبوج در سال 1989 ادامه داشت . یکی از آخرین و مشهورترین این درگیری ها نبرد جزیره مرجانی جانسون جنوبی در 14 مارس 1988 بود! لازم به توضیح است که مجموعه جزایر مرجانی واقع در مرکز دریای چینی جنوبی یکی از مناقشه برانگیز ترین نقاط جهان است و کشورهای چین ، ویتنام ، مالزی ، فیلیپین ، تایوان و تا حدود کمتری ، تایلند ، بطور دائم بر سر تصاحب این جزایر با یکدیگر رقابت دارند . جزیره مرجانی جانسون جنوبی هم یکی از این جزایر است که در سال 1988 حتی هنوز سر از آب بیرون نیاورده بود اما نظامیان ویتنامی در حالی که تا زانو درون آب بودند ، روی آن ایستاده بودند تا توسط نظامیان چینی اشغال نشود! ناوهای چینی هم نامردی نکردند و سربازان ویتنامی را به گلوله بستند که بیش از 70 نفر آنها کشته شدند!

سربازان ویتنامی پنوم پن (پایتخت کامبوج) را اشغال می کنند - ژانویه 1979

نقشه حمله چین به ویتنام در فوریه 1979

پیشروی نظامیان چینی در ویتنام

یک سرباز نوجوان ویتنامی در اسارت چینی ها

و یک کماندو ورزیده چینی در اسارت ویتنامی ها!

صف سربازان چینی اسیر شده

اسرای ویتنامی که نشسته اند و به سخنرانی مقامات چینی گوش می دهند

مجمع الجزایر مرجانی دریای چین جنوبی

گلوله باران سربازان ویتنامی توسط چینی ها در 14 مارس 1988

سپتامبر 1989 ، خروج سربازان ویتنامی از کامبوج در میان مشایعت مردمی که آنها را ناجی خود می دانستند

مشاهده تاسیسات دریایی و نظامی در میان آب های ظاهراً خالی دریای چین جنوبی امری کاملاً عادی است! کشورهای منطقه اینطور مالکیت خود را بر جزایری که صدها و هزاران سال طول می کشد تا از آب بیرون آیند نشان می دهند!!!