چه بر سر نیروی هوائی عراق آمد ؟
نویسنده دانیل هولمن PhD
آژانس تحقیقات تاریخی نیروی هوائی
ویرایش 19 اکتبر 2015
هنگامیکه ایران و عراق در سال 1988 جنگ 8 ساله خونین خود را به پایان بردند ، نیروی هوائی عراق به خوبی جنگیده بود. در سال 1991 این نیرو با در اختیار داشتن بیش از 700 هواپیمای جنگی به یکی از بزرگترین نیروهای هوائی در جنوب غرب آسیا تبدیل شده بود. عراق جدیدترین و کارآمدترین هواپیماها مانند MiG-29 از شوروی و Mirage F-1 را از فرانسه خریداری کرده بود. این کشور همچنین پایگاه های هوائی خود را نیز بهبود بخشیده ، اندازه و تعداد باندهای فرود و خزشراه ها را نیز افزایش داده و صدها آشیانه مستحکم را برای محافظت از هواپیماهایش در روی زمین بنا کرده بود. با این حال ، دوازده سال بعد هنگامیکه آمریکا و متحدانش در سال 2003 عراق را اشغال کردند هیچگونه مقاومتی از نیروی هوائی عراق ندیدند. حتی یک هواپیمای عراقی به نیروهای مهاجم که در حال پیشروی به سمت بغداد بودند حمله نکرد . کسب برتری مطلق هوائی به آنها کمک کرد تا یک پیروزی سریع که سبب استقرار نیروهای نظامی آمریکا و متحدین در پایتخت عراق و در نهایت منجر به سرنگونی رژیم صدام حسین در مدت کمتر از یکماه شد را بدست آورند . چه بر سر نیروی هوائی عراق بین سال های 1991 تا 2003 آمده بود ؟ هدف از تهیه این گزارش ، پاسخ به این سئوال است .
مهمترین عامل را می بایست در جنگ بین عراق و آمریکا و متحدینش در سال 1991 که گاهی از آن با عنوان عملیات طوفان صحرا DESERT STORM و یا جنگ خلیج ( فارس ) Gulf War یاد می شود جستجو کرد . در سال 1991 عراق به کویت لشگرکشی و به سرعت آن را اشغال نمود. ایالات متحده هم به سرعت سازمان ملل متحد را به واکنش واداشت و نه فقط جامعه ملل را مجبور به محکومیت ( اشغال کویت ) نمود ، بلکه سرانجام توانست گام هائی را برای اقدام نظامی نیز تصویب نماید . تعداد زیادی از نیروهای نظامی ایالات متحده و سایر کشورها در خاک عربستان سعودی مستقر شدند تا نه فقط آن کشور را از خطر اشغال توسط عراق ، که خطری بسیار جدی بود حفظ کنند ، بلکه در صورت عقب نشینی نکردن عراق از کویت ، علیه آن کشور اقدام نظامی را صورت دهند . سازمان ملل در سلسله قطعنامه هایی و با تعیین ضرب العجلی مشخص ، مجوز اقدام نظامی علیه عراق را در صورت عدم عقب نشینی آن کشور از کویت را صادر نمود. با سپری شدن ضرب العجل تعیین شده ، ایالات متحده فرماندهی یک ائتلاف بین المللی برای آزاد سازی کویت از اشغال نظامی عراق را بر عهده گرفت .
در جریان جنگ خلیج ( فارس ) یا عملیات طوفان صحرا ، بین ژانویه تا مارس 1991 ، خلبانان نیروی هوائی آمریکا 37 هواگرد عراقی شامل 32 هواپیما و 5 بالگرد را سرنگون کردند . هواپیماهای سرنگون شده عراقی شامل هشت فروند MiG-23 ، شش فروند Mirage F-1 ، پنج فروند MiG-29 ، چهار فروند SU-22 ، دو فروند SU-25 ، دو فروند MiG-25 ، دو فروند MiG-21 ، یک فروند PC-9 ، یک فروند ایلیوشین IL-76 ، یک فروند SU-7 و پنج فروند بالگرد شامل یک یا دو فروند میل MI-8 ، یک فروند MI-24 و دو فروند بالگرد نامشخص بودند . تمام این هواگرد ها ساخت شوروی و یا یکی از اقمار آن اما شش فروند Mirage F-1 ساخت فرانسه بودند . تمام (خلبانان ) پیروز آمریکایی هواپیماهای F-15 را هدایت می کردند به جز دو خلبان A-10 که هر کدام موفق به سرنگونی یک فروند بالگرد شدند . به بیان دیگر ، خلبانان F-15 توانستند 35 هواگرد عراقی را در سه ماهه نخست سال 1991 سرنگون سازند . دو نفر از این خلبانان که با هم یک فروند F-15E ( دو سرنشین ) را هدایت می کردند یک بالگرد میل MI-24 را سرنگون کردند . هر کدام از سایر خلبانان F-15 هدایت گونه تک سرنشین از نوع F-15C را بر عهده داشتند. در دسامبر 1992 و ژانویه 1993 دو جنگنده F-16 هر کدام موفق به سرنگونی دو جنگنده دیگر عراقی از نوع MiG-23 و MiG-25 شدند . از آغاز سال 1991 تا اوایل 1993 خلبانان آمریکائی جمعا 39 فروند جنگنده عراقی را سرنگون کردند .
در جریان نبرد هوائی برفراز عراق در سال 1991 نیروی هوائی عراق نتوانست حتی یک جنگنده آمریکائی را سرنگون سازد . (1) . اما هواپیماهای آمریکائی توانستند 37 جنگنده عراقی را سرنگون سازند که بیشتر آنها در طول همان نخستین روزهای شروع درگیری سرنگون شدند . نیروی هوائی آمریکا و ائتلاف با حمله به پایگاه های هوائی عراق ، باندهای پرواز را از کار انداختند اما از مدتها قبل ژنرال Charles Horner فرمانده نیروی هوائی ائتلاف فهمیده بود که عراقی ها از باندهای پرواز استفاده نمی کنند. اگر چه دلیل عدم استفاده عراقی ها از باندهای اصلی برای پرواز این نبود که نیروهای ائتلاف انها را از کار انداخته اند ، بلکه بیشتر به این مربوط می شد که عراقی ها دیگر تمایلی به شرکت در درگیریهایی که منجر به سرنگونی هواپیماهایشان می شد نداشتند. [External Link Removed for Guests]
یک بمب افکن F-111 در حال حمل یک تیر بمب
ژنرال Horner به نیروی هوائی اش دستور داد تا هواپیماهای عراقی را روی زمین نابود کنند ، اما بیشتر این هواپیماها درون آشیانه های مستحکم ساخته شده با بتن مسلح ساخته شده بودند قرار داشتند و صدام حسین امیدوار بود که این آشیانه ها واقعا بتوانند در مقابل حملات هوائی مقاومت کنند . اما او اشتباه می کرد . بمب افکن های F-111 و F-117 مسلح به بمبهای هدایت لیزری نه تنها یک به یک آشیانه ها بلکه هواپیماهای درون آنها را نیز نابود می ساختند. در میان مهمات استفاده شده بمب های GBU-10 ، GBU-24 و GBU-27 وجود داشتند که هر کدام حدود 2000 پاوند وزن داشتند . در طول هفته نخست حمله ، تقریبا نیمی از ماموریت بمب افکن های F-111 و ده درصد ماموریت بمب افکن های F-117 انهدام پایگاه های هوائی عراق بود که تقریبا حدود 70 ( پایگاه ) را شامل می شد . در هفته دوم همانطور که اهداف از باندهای پرواز به سمت آشیانه ها تغییر می یافت ، بیش از شصت درصد حملات بمب افکن های F-111 و 26 درصد ماموریت بمب افکن های F-117 بر علیه پایگاه های هوائی عراق بود. حملات به هفته سوم کشیده شد و 41 درصد حملات بمب افکن های F-111 و 18 درصد ماموریت بمب افکن های F-117 باز هم پایگاه های هوائی عراق را هدف قرار می داد . بین 500 تا 600 آشیانه مستحکم هواپیما در عراق وجود داشت که تخمین زده شده در جریان حملات هوائی نیروهای ائتلاف در عملیات طوفان صحرا ، حدود 63 درصد آنها نابود شده و یا آسیب دیده اند. در پایان جنگ در بهار سال 1991 ، هواپیماهای ائتلاف موفق به نابودی تقریبا 141 هواپیمای عراقی در داخل آشیانه هایشان شده بودند . [External Link Removed for Guests]
[External Link Removed for Guests]
آشیانه ها به جای حفظ هواپیماها ، حملات هوائی ائتلاف را به خود جلب می کردند و هواپیماهای درونشان را آسیب پذیرتر می ساختند . عراقی ها دریافتند که آشیانه ها به نسبت هواپیماهای پراکنده شده در پایگاه ها ، اهداف ساده تری برای انهدام هستند از اینرو آنها اقدام به دور کردن هواپیماها از آشیانه هایشان کردند . در حالیکه اکنون یافتن و انهدام هواپیماها به مراتب دشوار تر از زمانی شده بود که آنها در آسمان و یا آشیانه ها مستقر بودند ، اما هنوز هم اهداف آسیب پذیری در مقابل حملات هوائی امریکا و ائتلاف به شمار می رفتند. در پایان عملیات طوفان صحرا ، نیروهای ائتلاف 113 هواپیمای عراقی را در فضای آزاد از بین برده بودند .
پایگاه های هوائی عراق بیشترین سهم حملات هوائی را پس از نیروهای عراقی مستقر در کویت دریافت نمودند. در جریان عملیات ، نیروهای ائتلاف 2990 حمله هوائی را بر علیه پایگاه های هوائی انجام داده بودند . عراقی ها با درک این نکته که هواپیماهایشان به صورت سیستماتیک در آسمان یا روی زمین در حال نابودی است ، به دنبال راه هائی برای حفظ آنها از طریق پرواز دادن شان به کشورهای همسایه بودند . کشور اردن یک انتخاب منطقی بود چرا که در گذشته روابط دوستانه ای با یکدیگر داشتند ، اما اردن خیلی دور بود و خلبانان عراقی می دانستند که پرواز آنها از عراق به سمت اردن ردیابی و رهگیری خواهد شد و در نتیجه پیروزی های هوائی بیشتری برای آمریکائی ها و متحدانش رقم خواهد خورد . ایران یک احتمال بود ، اما ایران در کمتر از چهار سال پیش دشمن اصلی عراق محسوب می شد . پرواز هواپیماهای عراقی به ایران برای محافظت ، نیازمند دیپلماسی بود . عراقی ها توانستند ایرانی ها را برای صدور مجوز هواپیماهای جنگی شان به آن کشور متقاعد سازند ، اما ایرانی ها هیچگونه تضمینی برای بازگرداندن هواپیماها به عراق نداده بودند . در واقع ، در پایان عملیات طوفان صحراء تعداد 121 هواپیمای عراقی به سلامت در ایران وجود داشت اما آنها هرگز باز گردانده نشدند . ایرانی ها هواپیماها را به عنوان بخشی از غرامت جنگ 8 ساله در دهه قبل نگه داشته بودند .
در جریان عملیات طوفان صحرا ، نیروی هوائی آمریکا و متحدینش با سرنگونی 32 هواپیما درآسمان و انهدام 254 هواپیما روی زمین که از این تعداد 113 فروند در فضای آزاد و 141 فروند در آشیانه قرار داشتند ، اکثریت هواپیماهای نیروی هوائی عراق را نابود کرده بودند. به بیان دیگر ، نیروی هوائی ائتلاف 286 فروند از مجموع 729 هواپیمای جنگی نیروی هوائی عراق را نابود کرده بودند. خلبانان عراقی در مجموع 121 فروند هواپیما را به ایران انتقال دادند که به عنوان پرداخت بخشی از غرامت جنگ قبلی تلقی شده و هرگز بازگزدانده نشدند . در سه ماهه نخست سال 1991 تخمین زده شد که در مجموع 407 فروند هواپیمای عراقی نابود و یا از دست رفته اند. اکنون برای نیروی هوائی عراق تنها 322 فروند هواپیمای جنگی باقیمانده بود ، یعنی کمتر از نصف 729 فروند هواپیمای موجود در اختیار در آغاز سال 1991 . [External Link Removed for Guests]
حملات هوائی و موفقیت های نیروی هوائی آمریکا و ائتلاف توانست خطر نیروی هوائی عراق را در همان آغاز عملیات طوفان صحرا برطرف سازد و در نهایت منجر به کسب برتری مطلق هوائی گردید که ژنرال Norman Schwarzkopf در 27 ژانویه 1991 به آن اذعان کرده بود. این امر به نیروی زمینی ائتلاف این امکان را داد تا بدون وجود احتمال خطر حمله هواپیماهای دشمن به عملیات بپردازند . همچنین هواپیماهای آسیب پذیر مانند سوخترسان ها و هواپیماهای حمل و نقل ، جاسوسی و مراقبت و شناسائی توانستند تا بدون ترس از خطر سرنگونی بوسیله هواپیماهای دشمن پا به صحنه بگذارند.
در طول دهه 1990 ایالات متحده و شرکای ائتلاف فشار همچنان را بر روی عراق حفظ کردند تا نه تنها مانع هر گونه تهاجم و اشغال مجدد کویت شوند ، بلکه اقلیت هایی را که در قالب گروه های مخالف رژیم در بهار سال 1991 پدیدار شده بودند را مورد حمایت قرار دهند . بمنظور حمایت از اقلیت کرد در شمال عراق و نیز ارسال کمک های بشر دوستانه برای کسانی که خانه های خود را به سمت مذرز ترکیه رها کرده بودند ، ایالات متحده عملیات Provide Comfort ( که سرانجام منجر به عملیات موسوم به Northern Watch گردید ) را اجراء نمود. برپایی منطقه پرواز ممنوع در شمال عراق نه فقط مانع از عبور باقیمانده هواپیماهای عراقی به درون این محدوده حفاظت شده می گردید ، بلکه محدوده جدیدی در شمال عراق را تعریف می کرد که مردم آن منطقه درجه ای از حمایت های ایالات متحده در مقابل قدرت صدام حسین برخوردار بودند. در جنوب عراق ، در نزدیکی کویت و ایران ( که هر دو کشور در سال های نه چندان دور شاهد اشغالگری عراق بودند ) همچنان که در بهار سال 1991 نخستین جنگ خلیج ( فارس ) رو به پایان بود ، گروه های مقاومت شیعه نیز در قالب گروه های مخالف صدام حسین در حال رشد بودند . بمنظور جلوگیری از حملات جنگنده های عراقی به آنها ، ایالات متحده یک محدوده پرواز ممنوع دیگر را در جنوب عراق برپا نمود . (2) عملیاتی که برای اجرای این محدوه در جنوب عراق صورت گرفت را عملیات Southern Watch می نامند. [External Link Removed for Guests]
[External Link Removed for Guests]
[External Link Removed for Guests]
تعدادی از آشیانه های فوق مستحکم نیروی هوائی عراق که با بمب های هوشمند منهدم شده اند
صدام حسین به صورت دوره ای ایالات متحده را در محدوده پرواز ممنوع به چالش می کشید اما به ندرت با هواپیماهایش چنین کاری انجام می داد . او اغلب از موشک های زمین به هوا در نقش حملات ایذائی استفاده می نمود. ایالات متحده هم در پاسخ به آنچه که آنها را " اقدامات تحریک آمیز" می خواند ، سامانه های پدافند هوائی عراق را مورد حمله قرار می داد تا نه فقط صدام حسین را برای به چالش کشیدن محدوده پرواز ممنوع تنبیه کند ، بلکه منابع و امکاناتی را که می توانست بر ضد هواپیماهای جنگی آمریکائی مورد استفاده قرار گیرد نابود سازد . در نتیجه تعدادی از سایت های زمینی که نیروی هوائی عراق برای انجام عملیات های خود به آنها وابسته بود منهدم و نابود شدند .
مناطق پرواز ممنوع در شمال و جنوب عراق تاثیر مخرب دیگری هم بر روی نیروی هوائی عراق داشت . آنها مناطق پروازهای آموزشی نیروی هوائی عراق را هم بشدت محدود کرده بودند . خلبانان عراقی تنها می توانستند در عرض جغرافیائی پرواز نمایند و قادر به پرواز بر فراز مناطق شمالی یا جنوبی عراق نبودند چرا که احتمالا وارد درگیری های هوائی بعدی می شدند .
پروازهای آموزشی تحت تاثیر عامل دیگری هم قرار گرفته بودند . تحریم های اقتصادی سازمان ملل که پس از اشغال کویت در سال 1990 وضع شده بودند ، اصولا بدلیل مقاومت عراق در مقابل تلاش های سازمان ملل بمنظور حصول اطمینان از عدم تولید سلاح های هسته ای ، و شیمیائی و نیز سلاح های کشتار جمعی پس از پایان جنگ در سال 1991 برداشته نشده بودند . تحریم های اقتصادی عراق را از واردات هواپیماهای جدید و یا قطعات آنها محروم می ساخت . برای مثال ، در سپتامبر 1995 شورای امنیت سازمان ملل رای به گسترش تحریم های وضع شده در 5 گذشته داد . در نتیجه موجودی ناوگان نیروی هوائی عراق شروع به فرسوده شدن نمود. در نتیجه قطعاتی که قبل از سال 1990 به راحتی تعویض می شدند دیگر به سادگی قابل جایگزینی نبودند . حتی هواپیماهای جنگنده ای که عراق در دهه 1980 برای بهینه سازی به یوگسلاوی ارسال نموده بود در دهه 1990 به عراق بازنگشت.
عامل دیگری که مانع از موفقیت نیروی هوائی عراق در بازیابی توان عملیاتی خود به قبل از سال 1991 گردید ، عدم اعتماد صدام حسین به افسران ارشد ارتشش بود که می توانستند خطری برای رهبری او باشند. از ترس وقوع یک کودتا ، صدام حسین به صورت دوره ای اقدام به پاکسازی فرماندهان ارتش از جمله برخی از افسران عالیرتبه نیروی هوائی می نمود. صدام حسین می خواست ارتش عراق توسط کسانی که وفاداری بی چون و چرا به او داشتند هدایت شود. در نتیجه ، نیروی هوائی عراق از داشتن یک فرماندهی شایسته که برای بازسازی و احیای خود به آن نیاز داشت محروم ماند .
در سال 1996 نیروهای عراقی وارد محدوده پرواز ممنوع در شمال عراق شدند و شهر کرد نشین اربیل را تصرف کردند . در واکنش به این امر ایالات متحده عملیات حمله بیابان را در دوم و سوم سپتامبر به اجراء گذاشت . در جریان این عملیات بمب افکن های B-52 نیروی هوایی آمریکا 13 فروند موشک کروز را به سمت اهداف نظامی در عراق پرتاب کردند . این اهداف شامل پدافند هوائی و تاسیسات راداری عراق بود. نتیجه دیگر حمله عراق به درون محدوه پرواز ممنوع در شمال ، گسترش این محدوده از 32 به 33 درجه عرض جغرافیائی بود . این عمل محدوده قابل پرواز یا آموزش برای نیروی هوائی عراق در شمال را تنگ تر ساخت . یکی دیگر از نتایج البته جزئی حمله صدام حسین به کردها در شمال عراق ، جایگزینی عملیات Provide Comfort برفراز شمال عراق با عملیات Northern Watch در آغاز سال 1997 بود.
خودداری صدام حسین از موافقت با ادامه فعالیت بازرسان سازمان ملل در عراق منجر به انجام یک سری حملات دیگر آمریکا و متحدانش به عراق در دسامبر سال 1998 گردید . در جریان این عملیات که Desert Fox نامیده شد ، ایالات متحده 415 فروند موشک کروز را به سوی اهداف نظامی در عراق پرتاب نمود. هواپیماهای آمریکائی و متحدانش هم 600 بمب را خالی کردند. در مجموع 97 هدف توسط هواپیماها یا موشک های کروز منهدم شد یا به شدت آسیب دید . در بخشی از این عملیات هواپیماهای آمریکائی و انگلیسی فرودگاه نظامی الطلیل را بمباران و تعدادی از هواپیماهای بدون سرنشین را که در واقع هواپیماهای آموزشی بوده اما به منظور حمل سلاح های شیمیائی یا میکروبی تغییر کاربری داده شده بودند را نابود کردند .
پس از پایان جنگ خلیج ( فارس ) در سال 1991 و آغاز عملیات آزاد سازی عراق در سال 2003 ، مجموعه ای از عوامل منجر به تضعیف هرچه بیشتر نیروی هوائی عراق شد که قبلا به شکل گسترده ای از بین رفته بود. هنگامی که عملیات طوفان صحرا به پایان رسید نیروی هوائی عراق تقریبا 322 هواپیمای جنگی در اختیار داشت ، یعنی حدود نیمی از 729 فروندی که در ابتدای سال 1991 دارا بود. در سال 2002 موجودی هواپیماهای نیروی هوائی عراق تقریبا 267 فروند شامل 135 فروند هواپیمای جنگی و 132 فروند هواپیمای آموزشی بود . از 135 فروند هواپیمای جنگی در سال 2002 ، حدود 124 فروند جنگنده ، 9 فروند ترابری و 2 فروند بالگرد رزمی بود. احتمالا عراقی ها تعدادی از هواپیماهای جنگی را بین سال های 1991 تا 2002 را بمنظور عملیاتی نگه داشتن ناوگان هوائی اوراق کرده بودند. همچنین مدارکی وجود دارد که نشان می دهد عراقی ها تعدادی از هواپیماهای آموزشی خود را به هواپیماهای بدون سرنشین ، نه با هدف انجام عملیات شناسائی ، بلکه بمنظور حمل تسلیحات تغییر داده بودند .
هنگامی که ایالات متحده در سال 2003 عراق را اشغال نمود ؛ نیروی هوایی عراق خود را نشان نداد و حتی یک ماموریت ساده را هم صورت نداد . نیروهای هوائی و زمینی ائتلاف بدون هیچگونه تهدید هوائی به عملیات مشغول بودند . غیبت نیروی هوائی عراق سبب شد ایالات متحده از هواگردهایی مانند بالگردها ، هواپیماهای حمل ونقل و هواپیماهای بدون سرنشین که از جنگنده ها و بمب افکن ها به مراتب آسیب پذیرتر بوده اند با حداقل ترس از سرنگونی بر فراز خاک دشمن استفاده نماید . البته ناکامی عراق در به پرواز درآوردن هواپیماها تا حدودی عمدی بود . در پرتو نبردهای سال 1991 و مخصوصا از آنجائیکه دیگر از نیروی هوائی عراق تنها یک سایه از آن نیرو در سال 1991 برجای مانده بود ، رهبری عراق دریافته بود که هرگونه درگیری با آمریکا و متحدانش بی فایده خواهد بود . حملات هوائی آمریکا و متحدانش سامانه فرماندهی و کنترل ارتش عراق منجمله تعداد زیادی از ایستگاه های راداری که بمنظور انجام یک مقاومت موثر هوائی آماده شده بودند و نیروی هوائی بسیار به آن ها وابسته بود را منهدم ساخت . همانند آنچه که صربه ا در سال 1999 و در جریان جنگ کوزوو انجام دادند ، عراق ها آتشبارهای موشکی زمین به هوای خود را با غیر فعال نمودن رادارهایشان که می توانست آنها را تبدیل به اهدافی برای جنگنده های آمریکائی مجهز به موشک های HARM می نمود حفظ کردند. همچنین آمریکائی ها و بریتانیائی ها اقدام به از کار انداختن باندهای فرود و خزشراه های پایگاه های هوائی عراق نمودند تا از عدم استفاده از آن ها برای پرواز هواپیماهای رهگیر عراقی مطمئن شوند . [External Link Removed for Guests]
عملیات طوفان صحرا با اخراج عراق از کویت به پایان رسیده و اسرای عراقی با هواپیما به منازلشان باز می گردند .
توضیحات مترجم :
1-اظهارات نویسنده مقاله در مورد ناتوانی عراق در رهگیری و سرنگونی حتی یک جنگنده ائتلاف بنا به آمار رسمی موجود که به تائید منابع غربی هم رسیده است کاملا نادرست می باشد . بنا به تائید رسمی منابع غربی :
الف : یک فروند جنگنده F-18 آمریکائی به خلبانی اسپایکر توسط یک فروند PDS Mig-25 عراقی به خلبانی سروان زهیر جلیل داوود
ب : یک فروند بمب افکن F-111F آمریکائی توسط یک فروند Mirage F-1 عراقی به خلبانی سروان نافع نجم عبدا... الجبوری
ج : یک فروند بمب افکن Tornado GR-1 توسط یک فروندB Mig-29عراقی به خلبانی سروان جمیل صیهود به طور قطعی سرنگون شدند .
ضمن آنکه بنا به ادعای طرف عراقی مواردی مانند :
سرنگونی یک فروند F-15C آمریکائی توسط یک فروند Mig-25 PD عراقی به خلبانی سروان محمد السامرائی
یک فروند بمب افکن F-111F آمریکائی توسط یک فروندML Mig-23 عراقی به خلبانی سروان حسام
یک فروند بمب افکن F-111F آمریکائی توسط یک فروندML Mig-23 عراقی خلبان ناشناس
یک فروند بمب افکن F-111F آمریکائی توسط یک فروند A Mig-29 عراقی به خلبانی سروان خدر احجاب
یک فروند بمب افکن B-52G توسط یک فروند A Mig-29 عراقی به خلبانی سروان خدر احجاب سرنگون شده اند که تا کنون هیچکدام از سوی منابع مستقل تائید نشده است .
2-بدنبال انتفاضه مسلحانه شیعیان عراقی پس از شکست و اخراج ارتش عراق از کویت که حکومت صدام حسین به صورت جدی در معرض سقوط قرار گرفت ، آمریکا به رژیم صدام اجازه استفاده از بالگردهایش را داد که با همین مجوز صدام توانست ورق را به نفع خود برگردانده و قیام شیعیان را سرکوب سازد . بنابراین ادعای نویسنده مبنی بر ایجاد محدوده پرواز ممنوع برای حمایت از گروه های معارض شیعه در جنوب عراق هم چندان صحیح به نظر نمی رسد .
[External Link Removed for Guests]
در سال 2003 ، چه بر سر نیروی هوائی عراق آمده بود ؟
مدیران انجمن: abdolmahdi, Java, Shahbaz, شوراي نظارت, مديران هوافضا
- پست: 1432
- تاریخ عضویت: پنجشنبه ۲۹ آذر ۱۳۸۶, ۳:۱۸ ب.ظ
- سپاسهای ارسالی: 595 بار
- سپاسهای دریافتی: 10288 بار
در سال 2003 ، چه بر سر نیروی هوائی عراق آمده بود ؟
اگر ديدار با مرگ حق است ، چه بهتر كه اين ديدار در ميدان جنگ باشد.
- پست: 1102
- تاریخ عضویت: جمعه ۳۱ فروردین ۱۳۸۶, ۶:۱۰ ب.ظ
- محل اقامت: ارومیه
- سپاسهای ارسالی: 12686 بار
- سپاسهای دریافتی: 11782 بار
- تماس:
Re: در سال 2003 ، چه بر سر نیروی هوائی عراق آمده بود ؟
با سلام
abdolmahdi نوشته شده:...
ضمن آنکه بنا به ادعای طرف عراقی مواردی مانند :
سرنگونی یک فروند F-15C آمریکائی توسط یک فروند Mig-25 PD عراقی به خلبانی سروان محمد السامرائی
یک فروند بمب افکن F-111F آمریکائی توسط یک فروندML Mig-23 عراقی به خلبانی سروان حسام
یک فروند بمب افکن F-111F آمریکائی توسط یک فروندML Mig-23 عراقی خلبان ناشناس
یک فروند بمب افکن F-111F آمریکائی توسط یک فروند A Mig-29 عراقی به خلبانی سروان خدر احجاب
یک فروند بمب افکن B-52G توسط یک فروند A Mig-29 عراقی به خلبانی سروان خدر احجاب سرنگون شده اند که تا کنون هیچکدام از سوی منابع مستقل تائید نشده است .
...
1- البته گمانه زنی های بیشتری از پیروزی هوایی عراقی ها وجود دارد، از جمله سرنگونی تامکت آمریکایی در شرق عراق!
2- تمامی انواع فالکروم تحویلی به عراق (و ایران) از گونه MiG-29 9.12B Fulcrum-A می باشند، که به شیوه نگارش دوستان می شود MiG-29B. هیچ MiG-29A در خدمت نیروی هوایی عراق (و ایران) نبوده و نیست!
درباره فالکروم های ایرانی:
1- بیشتر
2- بیشتر
3- بیشتر
موفق باشید
حقيقت را بدانيد تا رها شويد؛ دانش قدرت است! زيرا به شما اجازه تصميم گيري آگاهانه بر اساس حقايق هستي را مي دهد، نه بر اساس باورهاي گاها اشتباه شما!
- پست: 1432
- تاریخ عضویت: پنجشنبه ۲۹ آذر ۱۳۸۶, ۳:۱۸ ب.ظ
- سپاسهای ارسالی: 595 بار
- سپاسهای دریافتی: 10288 بار
Re: در سال 2003 ، چه بر سر نیروی هوائی عراق آمده بود ؟
kayvan6079 نوشته شده: با سلامabdolmahdi نوشته شده:
...
ضمن آنکه بنا به ادعای طرف عراقی مواردی مانند :
سرنگونی یک فروند F-15C آمریکائی توسط یک فروند Mig-25 PD عراقی به خلبانی سروان محمد السامرائی
یک فروند بمب افکن F-111F آمریکائی توسط یک فروندML Mig-23 عراقی به خلبانی سروان حسام
یک فروند بمب افکن F-111F آمریکائی توسط یک فروندML Mig-23 عراقی خلبان ناشناس
یک فروند بمب افکن F-111F آمریکائی توسط یک فروند A Mig-29 عراقی به خلبانی سروان خدر احجاب
یک فروند بمب افکن B-52G توسط یک فروند A Mig-29 عراقی به خلبانی سروان خدر احجاب سرنگون شده اند که تا کنون هیچکدام از سوی منابع مستقل تائید نشده است .
...
1- البته گمانه زنی های بیشتری از پیروزی هوایی عراقی ها وجود دارد، از جمله سرنگونی تامکت آمریکایی در شرق عراق!
2- تمامی انواع فالکروم تحویلی به عراق (و ایران) از گونه MiG-29 9.12B Fulcrum-A می باشند، که به شیوه نگارش دوستان می شود MiG-29B. هیچ MiG-29A در خدمت نیروی هوایی عراق (و ایران) نبوده و نیست!
درباره فالکروم های ایرانی:
1- بیشتر
2- بیشتر
3- بیشتر
موفق باشید
سلام علیکم
ممنون از اطلاعاتی که ارسال می فرمائید.

منبع کلی من برای گزارش خسارات هوائی آمریکا و متحدین و نیز نوع هواپیماهای عراقی درگیر ، گزارش ذیل بوده است : [External Link Removed for Guests]
با سپاس مجدد

اگر ديدار با مرگ حق است ، چه بهتر كه اين ديدار در ميدان جنگ باشد.
- پست: 1432
- تاریخ عضویت: پنجشنبه ۲۹ آذر ۱۳۸۶, ۳:۱۸ ب.ظ
- سپاسهای ارسالی: 595 بار
- سپاسهای دریافتی: 10288 بار
Re: در سال 2003 ، چه بر سر نیروی هوائی عراق آمده بود ؟
سلام علیکم
با عرض پوزش ،
بمنظورحفظ امانت لازم به ذکر است که هیچکدام از تصاویر موجود در اصل مقاله وجود نداشته اند و صرفا بمنظور روشن تر شدن موضوع از سوی مترجم در متن ارسالی گنجانده شده اند. با تشکر
با عرض پوزش ،
بمنظورحفظ امانت لازم به ذکر است که هیچکدام از تصاویر موجود در اصل مقاله وجود نداشته اند و صرفا بمنظور روشن تر شدن موضوع از سوی مترجم در متن ارسالی گنجانده شده اند. با تشکر

اگر ديدار با مرگ حق است ، چه بهتر كه اين ديدار در ميدان جنگ باشد.