مرور کوتاهی بر سوابق جنگ های نظامی غیر داخلی هند و پاکستان از زمان استقلال :
(برای این گفتم غیر داخلی ، چون هم هند و هم پاکستان درگیرهای داخلی با اقوام و گروه های مختلف داشته اند ، ما در اینجا فقط مواردی را مرور می کنیم که هر دو طرف جنگ کشور باشند)
1- جنگ اول هند و پاکستان (22 اکتبر 1947 تا 5 ژانویه 1949)
آمار رسمی تلفات جنگ : 1104 کشته هند - 6000 کشته پاکستان
آمار غیر رسمی تلفات جنگ : نامشخص
توضیحات : به دنبال اعلام تصمیم مهارجه هری سینگ حاکم کشمیر مبنی بر الحاق به هند ، مردم دست به شورش زده و کنترل برخی شهرها را بدست گرفتند . ارتش هند با درخواست سینگ وارد کشمیر شد و شورش را سرکوب نمود ، ارتش پاکستان هم مداخله کرد و دو طرف درگیر جنگ شدند . هند در همان آغاز جنگ برای تثبیت حاکمیت خود بر کشمیر به کار مهارجه خاتمه داد و استقلال داخلی کشمیر را ملغی کرد! البته نزاع محدود به کشمیر نماند و نبردهای سختی هم در مرکز و جنوب خطوط مرزی بین دو کشور در جریان بود . جنگ در نهایت با تقسیم کشمیر بین هند و پاکستان به پایان رسید هرچند بیشتر نواحی استراتژیک و پر جمعیت کشمیر تحت کنترل هند باقی ماند .
.
***
2- جنگ هند با حکومت پادشاهی نظام حیدرآباد (13 تا 18 سپتامبر 1948)
آمار رسمی تلفات جنگ : 32 کشته هند - 807 کشته نظام حیدرآباد
آمار غیر رسمی : بیش از 1600 نیروی نظامی حیدرآباد و 40 تا 200 هزار غیر نظامی مسلمان در جریان پاکسازی نژادی بعد از اشغال
توضیحات : حکومت پادشاهی نظام حیدرآباد (که بیشتر محققان آنها را شیعه مذهب می دانند اما احتمالاً آخرین حاکم سنی بوده چون خود را مرید سومین خلیفه (عثمان) می دانست) خواهان الحاق به پاکستان بود اما اسلام آباد درخواست آنها را نپذیرفت ، بنابراین در زمان حمله هند به حیدرآباد ، یک حکومت مستقل محسوب می شد!
.

***
3- تصرف داردا و ناگار هاولی توسط هند (22 جولای تا 11 آگوست 1954)
آمار رسمی تلفات جنگ : 44 کشته هند - 2 کشته پرتغال
آمار غیر رسمی : نامشخص
توضیحات : پس از استقلال هند از انگلستان ، فرانسه هم هرچند بدون رضایت بتدریج مستعمرات خود در شبه قاره را واگذار نمود ، اما پرتغالی ها که سابقه بیشتری داشتند حاضر به تخلیه متصرفات خود نبودند . ارتش هند از 22 جولای 1954 دست به یک رشته تحرکات و مانور نظامی در اطراف منطقه داردا و ناگار هاولی (یکی از چند مستعمره کوچک پرتغال در سواحل هند زد) و در نهایت روز 11 آگوست وارد این منطقه شد . هرچند نظامیان پرتغالی واکنش شدیدی نشان دادند اما هندی ها فقط با استفاده از برتری بالای نفری آنها را مجبور به تسلیم کردند .
.

***
4- تصرف گوآ توسط هند (18 تا 19 دسامبر 1961)
آمار رسمی تلفات جنگ : 22 کشته هند - 30 کشته پرتغال
آمار غیر رسمی : نامشخص
توضیحات : بندر گوآ در جنوب غربی هند اولین نقطه ایی بود که در اوایل قرن شانزدهم به تصرف استعمارگران پرتغالی درآمد و آخرین نقطه ایی شد که در هند استعمارگران از آن اخراج شدند . پرتغالی ها که نمی خواستند گوآ را از دست بدهند یک نیروی نظامی 4 هزار نفری در آن مستقر کرده بودند اما هندی ها با یک نیروی 45 هزار نفری به آن حمله کردند! در جریان حمله هندی ها ناو جنگی آلفونسو آلبوکرک که افتخار نیروی دریای پرتغال محسوب می شد در داخل بندر غرق گردید .
.
***
5- جنگ چین و هند (20 اکتبر تا 21 نوامبر 1962)
آمار رسمی تلفات جنگ : 722 کشته چین - 1383 کشته هند
آمار غیر رسمی : تلفات واقعی هند را تا 3500 نفر تخمین می زنند
توضیحات : چین بعد از اشغال تبت به دنبال پناهنده شدن دالایی لاما به هند ، با دهلی نو دچار اختلاف شد ، ضمن اینکه تبت خطوط مرزی خود با هند را به طور دقیق مشخص نکرده بود و حالا که چینی ها جایگزین آنها شده بودند مذاکرات فراوانی برای تعیین دقیق خطوط مرزی انجام گرفت که بی نتیجه ماند . آمریکا چین را به حمله نظامی در صورت جنگ با هند تهدید کرده بود اما همزمان با بحران موشکی کوبا که سر آمریکایی ها گرم بود ، چینی ها به هند حمله کردند و در هر دو سمت شمال غربی (کشمیر) و شمال شرقی (آرناچل پرادش) پیشروی نمودند . نبرد عمدتاً در مناطق کوهستانی بالای 4 هزار متر اتفاق افتاد و به دلیل شرایط نامساعد جوی هیچ یک از دو طرف نیروی هوایی خود را به کار نگرفتند . در نهایت با قبول شکست از سوی هند ، چینی ها از نواحی اشغال شده در آرناچل پرادش عقب نشینی کردند اما نواحی اشغالی در شمال غرب هند را نگه داشتند .
.

***
6- جنگ دوم هند و پاکستان (آگوست تا 23 سپتامبر 1965)
آمار رسمی تلفات جنگ : 3000 کشته هند - 3800 کشته پاکستان
آمار غیر رسمی تلفات جنگ : 5300 کشته هند - 8200 کشته پاکستان
توضیحات : بر سر اینکه چه روزی به عنوان آغاز این جنگ در تاریخ ثبت شود بین مورخان اختلاف است . درگیری های پراکنده از اوایل آگوست (به دنبال سرکوب خونین تظاهرات مسلمانان کشمیر) در مرز کشمیر آغاز شد و بعداً هندی ها متوجه شدند کماندوهای پاکستانی مخفیانه در عمق مواضع آنها پیشروی کرده و تا نزدیکی سرینگر جلو آمده اند . از اینجا به بعد درگیری ها جدی شد و ارتش هند تلاش کرد با یک یورش زرهی سنگین که از زمان جنگ جهانی دوم در دنیا بی سابقه بود لاهور را اشغال نماید اما در آسمان نیروی هوایی پاکستان ، نیروی هوایی هند را شکست داد و تانک های هندی را زمینگیر نمود . به این ترتیب جنگ به بن بست رسید و دو طرف برای آتش بس و بازگشت به خطوط مرزی توافق کردند .
.
***
ادامه روز شنبه ...