کار عجیب لیبی ، سوختگیری هوائی جنگنده MiG-23
نوشته : ARNAUD DELALANDE & TOM COOPER
بتاریخ : ششم جولای 2016
[External Link Removed for Guests]
جنگنده MiG-23BN به شماره سریال 4136 نخستین هواپیما از دو فروندی است که توسط کارشناسان ارتش ملی لیبی و با دریافت کمک هائی از مصر اورهال شده است . چرا لیبی غلاف های سوختگیری هوائی را بر روی جنگنده های بال متغیر خود نصب کرده است ؟
در 30 اوریل سال 2016 ، سروان عادل جیهانی جمعی نیروی هوائی ارتش ملی لیبی نخستین پرواز پس از اورهال جنگنده MiG-23BN به شماره سریال 8985 را انجام می دهد . هواپیمای مورد بحث ما قبلا توسط نیروی هوائی عربی لیبی در اواخر دهه 1970 میلادی از شوروی سابق دریافت و تا اوایل دهه 1990 به همراه یک فروند دیگر MiG-23BN به شماره سریال 4136 در پایگاه هوائی الابرق در انبار نگهداری می شد .
نکنه ای که در مورد این دو MiG-23BN غریب به نظر می رسد این است که هر دو جنگنده به غلاف سوختگیری هوائی مجهز شدند و این امر ناظران خارجی را غافلگیر نمود. توانائی سوختگیری هوائی در جنگنده های MiG-23 امری نادر به شمار می رود و تاریخچه مرموزی دارد .
هنگامیکه مقامات مستقر در طبرق به شهر تریپولی نقل مکان کردند و از سوی جامعه بین الملل به عنوان دولت جدید لیبی به رسمیت شناخته شدند ، تنها نیروی هوائی ارتش ملی لیبی به ژنرال خلیفه حفتر که هنوز در طبرق مستقر بود وفادار ماند. تکنسین های این نیرو دو ماه وقت را صرف اورهال این دو فروند MiG-23 کردند و از کشور مصر هم کمک دریافت نمودند. تکنسین های نیروی هوائی مصر از اکتبر سال 2014 کمک های خود را از نیروی هوائی ارتش ملی لیبی آغاز نموده و در این راستا کشور مصر حدود 24 فروند از جنگنده های قدیمی MiG-21MF و حداقل 12 فروند بالگرد Mil Mi-8T را به ارتش ملی لیبی تحویل داده است .
[External Link Removed for Guests]
جنگنده MiG-23BN به شماره سریال 4136 قبل از اعزام به نبرد با نیروهای داعش در دماغه خود دارای طراحی کوسه می شود
بازگشت مجدد دو جنگنده MiG-23BN به خدمت نشانه غریبی از نیروی هوائی ارتش ملی لیبی به شمار می رود زیرا این نیرو ناوگان اصلی جنگنده های MiG-23 خود را در نخستین ماموریت ها از داده است . در واقع ، در مدت حدود یکماه و نیم ، این نیرو دو فروند MiG-23ML خود به شماره 6472 و 6132 رابه ترتیب در تاریخ چهارم ژانویه و نهم فوریه سال 2016 بعلاوه یک فروند MiG-23UB به شماره سریال 7834 در دوازدهم فوریه همان سال از دست داد .
این دو غلاف سوختگیری هوائی که دو فروند MiG-23 به آنها مجهز گردیده اند ، تولید نیروی هوائی عربی لیبی در دهه 1980 هستند. در سال 1987 دولت لیبی قراردادی را با یک شرکت آلمانی به امضاء رساند که بموجب آن طراحی و انطباق غلاف های سوختگیری را با انواع هواپیماهای موجود در خدمت نیروی هوائی عربی لیبی بر عهده می گرفت . این شرکت همچنین هواپیماهای ترابری Lockheed C-130H Hercules در اختیار نیروی هوائی عربی لیبی را نیز به تانکرهای سوخترسان تبدیل می نمود.
ترکیبی از تصاویر مربوط به سوختگیری هوائی که توسط تلویزیون سابق دولتی لیبی پخش شده ، نحوه سوختگیری هوائی Mirage F.1AD در گوشه بالا ، MiG-23UB در گوشه پائین و نیز غلاف سوختگیری ساخت المان نصب شده بر روی هواپیمای ترابری Il-76 به شماره رجیستر 5A-DNP را نشان می دهد.
در ابتدا بهینه سازی یک فروند MiG-23BN و یک فروند MiG-23UB از گردان 1070 با نصب غلاف های سوختگیری ساخت فرانسه صورت گرفت اما پس از آن شرکت آلمانی پا را یک گام فراتر نهاد و لوله سوختگیری هوائی مخصوص به خود را طراحی نمود و آن را بر روی MiG-23BN دیگر نصب نمود.
[External Link Removed for Guests]
به صورت همزمان ، آلمان ها یک فروند هواپیمای ترابری C-130H را به سوخترسان برگرداند و سامانه مورد نیاز برای عملیات سوخترسانی را در قسمت بار نصب کردند و غلاف های انتقال سوخت ساخت شرکت آلمانی را آویزگاه های زیر بال نصب نمودند. نخستین تست پروازی هواپیمای KC-130H تانکر نشان داد که خلبانان با تجربه جنگنده بمب افکن های Mirage F.1AD که هواپیمایشان از قبل یعنی از سال 1978 که لیبی میراژها را از فرانسه خریداری نموده بود به غلاف سوختگیری مجهز بودند مشکل چندانی برای حفظ فرمیشن پروازی خود با هرکولس های تغییر کاربری یافته نداشتند.
اما خلبانانی که با MiG-23 پرواز می کردند به سختی می توانستند هواپیمای خود را در سرعت پرواز پائین این هواپیمای تانکر جدید که حدودا به 215 نات می رسد ، کنترل نمایند .
[External Link Removed for Guests]
دومین جنگنده Mig-23BN اورهال شده توسط تکنسین های نیروی هوائی ارتش ملی لیبی دارای شماره سریال 8985 بود . غلاف سوختگیری نصب شده بر روی این جنگنده از نوع فرانسوی آن است که جایگزین گونه غلاف ساخت آلمان گردیده است . نوک این غلاف باریکتر و بدنه آن کشیده تر می باشد.
به صورت همزمان ، تصمیم گرفته شد تا همان غلاف های سوخترسانی بر روی یکی از هواپیماهای حمل و نقل ایلیوشین Il-76 نیروی هوائی عربی لیبی نصب گردد . کارهای برگردان و تست های پروازی – که شامل یک فروند Il-76 و دو فروند Mirage F.1AD بود - پس از درز خبر همکاری شرکت آلمانی با لیبی به سختی و کندی پیش می رفت و بدلیل اعتراضات عمومی ، شرکت آلمانی این پروژه را کنسل نمود.
با این وجود ، این تجربه – و ضرورت جایگزینی بمب افکن های قدیمی توپولف Tu-22 – کشور لیبی را وادار ساخت تا جنگنده بمب افکن های سوخوی Su-24MK را از شوروی سابق درخواست نماید . لیبی سفارش خرید 36 فروند از این بمب افکن ها به همراه شش فروند هواپیمای سوخترسان ایلیوشین Il-78 را به روسها ارائه نمود . اما فقط 6 فروند بمب افکن Su-24 و تنها یک فروند ایلیوشین Il-78 به شماره رجیستر 5A-DLL را قبل از وضع تحریم های تسلیحاتی سازمان ملل در سال 1990 دریافت نمود.
[External Link Removed for Guests]
تنها هواپیمای ایلیوشین Il-78 لیبی هنوز هم عملیاتی است . این هواپیما از مارس 1990 تا آوریل 2005 و پس از پرواز برای شرکت حمل و نقل هوائی الجماهیریه به انبار رفت و اکنون دردست نیروهای وفادار به دولت ملی لیبی که از سوی جامعه ملل به رسمیت شناخته است می باشد ولی فقط به عنوان هواپیمای ترابری مشغول خدمت است .
در همین حال دو فروند جنگنده MiG-23BN اورهال شده به گردان شماره 1070 نیروی هوائی ارتش ملی لیبی که از دهه 1970 و 80 میلادی در نیروی هوائی عربی لیبی وجود داشته پیوستند. جنگنده به شماره سریال 4136 نخستین ماموریت رزمی خود را در چهارم مه 2016 و جنگنده دیگر به شماره سریال 8985 به خلبانی سرهنگ ادریس العبیدی در 24 همان ماه انجام دادند.
از آن پس این دو جنگنده MiG پروازهای معمول رزمی خود را بر علیه شبه نظامیان اسلامگرا در بنغازی و درنه و نیز نیروهای داعش مستقر در منطقه الوکات انجام می دادند . دسترسی به این هواپیماها کار سنگین و طاقت فرسای خلبانان و خدمه زمینی گردان 1021 ارتش ملی لیبی را تا حد زیادی راحت کرد .
[External Link Removed for Guests]
یکی از دو جنگنده MiG-23BN که قابلیت سوختگیری هوائی را داشت در ششم جولای 2016 در غرب شهر بنغازی سرنگون و خلبان آن سرهنگ ادریس العبیدی کشته شد.