بازی بی پایان روس‌ها با ایران در پروژه «اس ـ 300»
قرارداد امضا شد، اما بنا به صلاحدیدهای سیاسی اجرا نشده است و همین طور هم باقی خواهد ماند. روسیه این قرارداد را اجرا نخواهد کرد، چرا که این یک ژست منفی علیه آمریکا خواهد بود... روسیه به ایران اعلام کرده است که ما موظفیم نیروگاه بوشهر را به پایان برسانیم و آن را به سیستم‌های پدافند هوایی مجهز سازیم. در همین حال، دیدار «پرز» باعث شد که موضع اسرائیل نسبت به همکاری‌های نظامی روسیه ـ سوریه دقیقتر شوند.
روز سه‌شنبه گذشته، «شیمون پرز»، رئیس‌جمهور رژیم صهیونیستی، ابراز امیدواری کرده بود که برنامه ایران برای دریافت سیستم‌های موشکی دفاع ضدهوایی «اس-300» تحقق نیابد و رسما این تقاضا را از مدودف رئیس‌جمهور روسیه کرده است اما پاسخ روس‌ها مثل همیشه دوپهلو بود.
به گزارش خبرنگار «تابناک»، روز سه‌شنبه «شیمون پرز» در کنفرانس ویدیویی مسکو ـ سوچی که از سوی «ریا نووستی» سازماندهی شده بود، اظهار داشت: رئیس‌جمهور مدودف وعده داد که باری دیگر این مسأله را بررسی کند، زیرا من توضیح دادم که این بر توازن نیروها در منطقه ما تأثیر می‌گذارد.
پس از این گفت‌وگو هرچند پرز از آن ابراز رضایت کرد، اما روس‌ها همانند گذشته تلاش کردند، به گونه‌ای موضعگیری کنند که هیچ یک از طرفین موضوع احساس زیان و یا جانبداری از سوی روسیه نکنند. مدودف در این دیدار و پس از درخواست پرز مبنی بر جلوگیری وی از فروش موشک‌های «اس ـ 300» به ایران، به رئیس‌جمهور رژیم صهیونیستی گفته است که بار دیگر همه چیز را بررسی خواهیم کرد.
تحلیل این پاسخ این است که روس‌ها برای رضایت نسبی اسرائیل این امید را در آنها ایجاد کرده‌اند که بار دیگر موضوع را بررسی خواهند کرد و البته همین بررسی تحویل احتمالی این موشک‌ها به ایران را با دیرکرد روبه‌رو خواهد کرد و از دیگر سو، پاسخ قاطعی مبنی بر جلوگیری از فروش این موشک‌ها نیز نداده‌اند؛ موضوعی که برای ایران می‌تواند پیام امیدبخشی مبنی بر انجام این معامله در آینده باشد.
در همین حال، «ایگور یرماچنکو» در مقاله‌ای در سایت روسی «فینام»، نتایج دیدار شیمون پرز، رئیس‌جمهور اسرائیل به روسیه را این گونه ارزیابی کرد: این دیدار نشان داد که در خاور نزدیک هیچ چیز تغییر نکرده است، اما این دیدار چند مطلب جدید نسبت به صدور سیستم‌های پدافند موشکی «اس ـ300» به ایران و همچنین پیشنهاد روسیه برای برگزاری کنفرانس خاور نزدیک مسکو را نیز به همراه داشت.
«یرماچنکو» به نقل از «آناتولی تسیگانوک»، مدیر مرکز پیش‌بینی‌های نظامی ـ سیاسی روسیه، می‌نویسد که به رغم سخنان مدودف، همکاری‌های نظامی روسیه و ایران متوقف نخواهند شد؛ روسیه به ایران اعلام کرده است که ما موظفیم که نیروگاه بوشهر را به پایان برسانیم و آن را به سیستم‌های پدافند هوایی مجهز سازیم. در همین حال، دیدار پرز باعث شد که موضع اسرائیل نسبت به همکاری‌های نظامی روسیه ـ سوریه دقیقتر شوند.
«تسیگانوک» یادآوری کرد، سوریه اجازه داده که ناوگان دریای سیاه روسیه، در این کشور پایگاه ایجاد کند و برای روسیه پایگاه در دریای مدیترانه بسیار سودآور است.
بر پایه این گزارش، یرماچنکو در این مقاله همچنین به گفته «فیودر لوکیانوف» اشاره می‌کند که بر این باور است، همان داستان قدیمی باعث شده که صدور سیستم‌های «اس-300» به ایران به درازا کشیده شود و می‌گوید: قرارداد امضا شد، اما بنا به صلاحدیدهای سیاسی اجرا نشده است و همین طور هم باقی خواهد ماند. روسیه این قرارداد را اجرا نخواهد کرد، چرا که این یک ژست منفی علیه آمریکا خواهد بود به علاوه آنکه تحولات در روابط با آمریکا را هیچ کس لغو نکرده، چرا که در حقیقت برای اوباما زمینه کلیدی در این تحولات همین ایران است.
صاحبنظران روسی همچنین می‌گویند، تاریخ نشان می‌دهد که در خاور نزدیک نمی‌توان امکان چیزی را حذف کرد، به ویژه مناقشه نظامی جدید میان اسرائیل و ایران.
به باور مدیر مرکز پیش‌بینی‌های نظامی ـ سیاسی روسیه، تل‌آویو گویا تأییدیه آمریکا را دریافت کرده که اگر ایران برنامه هسته‌ای خود را متوقف نکند، اسرائیل می‌تواند به تأسیسات ایران حمله هوایی کند. حال یا با استفاده از هواپیماهای اسرائیلی و یا حتی آمریکایی که در خاک عراق مستقر هستند.
ایگور یرماچنکو نیز در پایان مقاله خود در فینام خاطر نشان می‌کند که هم‌اکنون ناظران منتظر ایده‌های جدید باراک اوباما درباره خاور نزدیک هستند که تاکنون کاملا نامفهوم بیان شده‌اند و تنها آنچه مشهود است، این که اوباما پوئن‌های بسیاری برای روابط با جهان اسلام قایل شده است (این مسدله به احتمال قوی به خاطر ریشه اوست، چرا که پدر اوباما مسلمان بود) و باید منتظر سیاست‌های دوستانه آمریکا نسبت به اعراب در خاور نزدیک باشیم. احتمالا پاییز امسال اوباما برنامه جدید خاور نزدیک خود را اعلام خواهد کرد.
با نگاهی به دیدگاه‌های صاحبنظران روسی، می‌توان دریافت که آنها نیز موضوع فروش موشک‌های «اس ـ 300» را تنها نوعی بازی سیاسی از سوی مقامات «کرملین» قلمداد می‌کنند و باوری به تحقق این وعده مقاماتشان ندارند؛ بنابراین، به نظر می‌رسد طرف‌های ایرانی مذاکره کننده با روس‌ها، باید رویکرد جدیدی در پیش گرفته و برای پاسخ نهایی آنها بازه زمانی مشخصی تعیین کنند، زیرا ادامه این روند، جدای از اثرگذاری بر دیگر مبادلات دوجانبه تهران ـ مسکو و هزینه‌هایی که برای کشورمان دارد، برای شخصیت بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران نیز زیبنده نیست.
اما پرسش مهمی که اینجا مطرح می‌شود این که آیا بازی روس‌ها با ایران در پروژه «اس ـ 300» پایانی نیز خواهد داشت؟ این پایان چه هنگام است؟
به نظر نمی‌رسد، با سابقه مذاکرات صورت گرفته در این زمینه، پاسخ به پرسش خیلی هم پیچیده باشد، بلکه تنها نیازمند رفتارشناسی دقیقتر مقامات «کرملین» است.
[External Link Removed for Guests]
