توان موشکی؛ قدرت بازدارندگی ایران

[Mr.Amirhessam]

به گزارش سرویس دفاع و امنیت صبح میهن به نقل از ایسنا وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح با اشاره به استفاده از روش‌های هدایتی نوین و سیستم نقطه‌‌زنی که بر روی این موشک نصب شده است، اعلام کرد که در آزمایش پروازی انجام شده، توانایی موشک در اصابت به هدف، بدون انحراف اثبات شد و علاوه بر افزودن قابلیت جدیدی به توانمندی‌های عملیاتی نیروهای مسلح، ایران جزو معدود کشورهای تولید‌کننده این نوع از موشک در سطح دنیاست.

بنا به گفته وی در سه نسل قبلی، سرعت عمل در پرتاب، قدرت تخریب بالا و دقت در هدف‌ گیری متعارف حاصل شده، و امروز علاوه بر قابلیت‌های قبلی، نیروهای مسلح کشورمان قادر خواهند بود با نسل چهارم موشک فاتح ۱۱۰، اهداف زمینی و دریایی، نقاط تجمع دشمن، مراکز فرماندهی، سایت‌های موشکی، زاغه‌های مهمات، رادراها و سایر اهداف موردنظر را به صورت نقطه‌ای مورد هدف قرار دهند، و منهدم کنند.

توانمندی‌های روزآمد و دستیابی به قابلیت‌های جدید در چارچوب دکترین دفاعی و بازدارندگی همواره مورد تأیید و تأکید مقامات جمهوری اسلامی ایران بوده است، چنان‌که مقامات ایرانی همواره امنیت جمهوری اسلامی را در پیوند با امنیت کشورهای منطقه و گسست با نیروهای غیربومی و بیگانه دانسته‌اند.

این مهم در حالی است که طی چند سال اخیر تمرکز صنعت دفاعی ایران در کنار دیگر پیشرفت‌ها و توانمندی‌ها بر روی صنعت موشکی بوده است. برگزاری رزمایش‌های موشکی پیامبر اعظم که تاکنون ۷ مرحله از آن برگزار شده، به نوعی جشنواره توانمندی‌های صنعت موشکی ایران محسوب می‌شود.

با این همه، آزمایش موفق نسل چهارم موشک فاتح ۱۱۰ در شرایط کنونی منطقه، حاوی پیام‌های بسیاری است. با وجود ابراز نگرانی کشورهای اروپایی و امریکا از این موضوع، اما رسانه‌های ارتباط جمعی این مانور را یک پیام هشدار ایران برای دشمنانش به ویژه آمریکا و اسرائیل و نیز نشان از عدم کارآمدی فشارهای جدید تحریمی غرب در زمینه نفتی و بانکی تحلیل می‌کنند.

جمهوری اسلامی ایران پیش از آزمایش این موشک، در هفتمین مرحله از رزمایش موشکی پیامبر اعظم(ص) انواع موشک‌‌های شهاب، زلزال، فاتح، تندر، خلیج فارس و قیام را با موفقیت شلیک کرد. این مانور که دوشنبه ۱۲ تیرماه آغاز و چهارشنبه ۱۴تیرماه سال جاری پایان یافت با توجه بکار گرفته شدن موشک‌هایی دوربرد، میان‌برد و کوتاه برد برای ۱۰۰ هدف از پیش تعیین شده، متفاوت با رزمایش‌های قبلی ارزیابی شد. خصوصاً از این نظر که اهداف موردنظر مطابق ویژگی ایجاد پایگاه‌هایی که مشابه پایگاه‌ هوایی کشورهای فرامنطقه‌‌ای ساخته شده‌‌اند، عنوان شده بود.

شلیک از قلب ایران به دل کویر، پیام روشن مانور موشکی جمهوری اسلامی ایران برای کشورهایی است، که با ادبیات کهنه و فرسوده «همه گزینه ها روی میز است» تلاش دارند، تا به حفظ فضای سنگین سیاسی بر بستر جمهوری اسلامی مبادرت ورزند.

این در حالی است که با پایان مانور موشکی پیامبر اعظم همچنان حجم زیادی از خروجی خبرگزاری‌ها و تحلیل محافل نظامی و امنیتی منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای پیرامون فضاسازی و جنجال‌سازی رسانه‌ای این مانور اختصاص یافته است. در این میان بنگاه‌های خبرپراکنی غرب در تلاشی دیرهنگام و از سر ناتوانی سعی دارند با ابهام زایی و تردیدسازی در اذهان منفعل و افکار جامعه جهانی درباره توان و قدرت بازدارندگی موشکی ایران در این مانور علامت سوال بگذارند. به شکلی که در یک نمونه تلویزیون فاکس نیوز امریکا با ترکیب‌سازی تصاویر مانور پیامبر اعظم در سال ۲۰۰۶ و مانور اخیر پیامبر اعظم پرداخته، و با ترتیب دادن مسابقه‌ای به بینندگانی که بتوانند در ۲ تصویر اختلاف‌هایی را پیدا کنند، جایزه اعطا می‌نمود.

در عین حال بسیاری از محافل و مجامع نظامی ـ دفاعی با نگاهی مستقل به ارزیابی اهداف ایران در برگزاری این مانور موشکی که حلقه مانورهای نظامی ماه‌های اخیر در منطقه را پس از مانور نظامی اسراییل در شرق مدیترانه و مانور مشترک ایالات متحده و ۵ کشور عربی حوزه خلیج فارس تکمیل کرد، پرداخته‌اند.

مرکز مطالعات امنیتی (Security Observation Center) موسسه‌ای پژوهشی و تحقیقاتی با رویکردی امنیتی و دفاعی در انگلیس است که در سال ۱۹۸۸ با هدف درک بهتر و آنالیز منطقی‌تر تحولات نظامی و امنیتی جهانی شکل گرفت.

این مرکز در مرامنامه خود داشتن رویه‌ای مستقل، منتقد و منتفع در مواجهه با کشورها را الفبای کاری خود قرار داده، و همواره سعی داشته در مواجهه با بحران‌ها و مشکلات امنیتی بین‌المللی بر این پیمان که به گفته موسسان آن «با بشریت در تمامی نسل‌ها بسته‌اند»، وفادار بمانند.

مرکز مطالعات امنیتی با تاکید بر مشترکات دفاعی بین کشورها سعی دارد به سمت یافتن رهیافت‌هایی مبتنی بر پرهیز از نظامی‌گری و جنگ‌طلبی حرکت کرده، و در گزارش‌های خود نگاهی منتقدانه بر حفره‌ها و تعمیق چاله‌ها و دست‌اندازهای امنیتی که با سیاست‌های نابخردانه کشورهای سلطه‌طلب توسعه و گسترش می‌یابند، داشته باشد.

در این میان سلسله مانورهای امریکا، اسراییل و ایران در طول ماه‌های اخیر از زیر ذره‌بین کارشناسان کنترل تسلیحات و امنیت منطقه‌ای خاورمیانه این مرکز دوره نمانده است. کمیسیون امنیت منطقه‌ای خاورمیانه این مرکز در گزارش اخیر خود با ابراز نگرانی از اشتیاق وافر ایالات متحده در برگزاری مانورهای مشترک نظامی گاه به گاه با کشورهای عرب منطقه و اسراییل و ایجاد حس کاذب نظامی‌گری در منطقه استراتژیک خاورمیانه، واشنگتن را به راه انداختن مسابقه تسلیحاتی جدید منطقه‌ای در کنار قراردادهای تسلیحاتی میلیارد دلاری برحذر داشته، و درباره پیامدهای غیرقابل کنترل و احتمالی یک مسابقه تسلیحاتی هشدار داده است.

اما میسن، تحلیلگر ارشد مرکز در کمیسیون منطقه‌ای خاورمیانه در یادداشتی در «تایمز مالی» دکترین تسلیحاتی نوین امریکا در منطقه را «دادن کبریت به دست بچه» تعبیر کرده، که آن بچه خطرات احتمالی استفاده نابجا از کبریت را نمی‌داند، و با روشن کردن آن ممکن است نه تنها خود، که خانه را نیز به آتش بکشد.

گزارش این مرکز مانور ایران را اقدامات بازدارنده تهران در مواجهه با تهدیدات روزافزون اسراییل و امریکا ارزیابی کرده، و با نگاهی حقوقی و فنی در قسمتی از گزارش آورده است: کمیته بررسی و مطالعاتی SOC به یاد ندارد که کشوری تا این حد جسور شده باشد که با پای نهادن و نادیده گرفتن تمامی رژیم‌های امنیتی و پادمان‌های دفاعی و صرفاً با یک سری توجیهات خودباورانه تهدید عینی به حمله نظامی به یک کشور عضو سازمان ملل متحد گرفته باشد. این توجیهات حتی در شروع دو دوره جنگ جهانی نیز مسبوق به سابقه نبوده، و نشان از ناکارآمدی و هزینه کم عبور از شورای امنیت دارد.

در قسمتی از گزارشی که با عنوان «مسابقه تسلیحاتی در منطقه خاورمیانه» منتشر شده، آمده است: فراهم ساختن دور جدید از تجهیز کشورهای منطقه خاورمیانه به تسلیحات مدرن باعث شده دیگر کشورها نیز ناخواسته به یک مسابقه تمام عیار تسلیحاتی کشیده شوند. در این میان نیروهای مسلح ایران موشکهای نزدیک برد، میان برد و دور برد بسیاری در اختیار دارد که برخی از آن‌ها قادرند اهدافی را در ‏شمال اسراییل، جنوب اروپا و پایگاه‌های نظامی امریکا در منطقه خلیج فارس و کشورهای عرب منطقه مورد اصابت قرار دهند.

این گزارش با اشاره به این‌که «ایران اخیراً موشک میان‌برد و دور برد از جمله یک موشک از نسل ۲ موشک شهاب ۳ را ‏آزمایش کرده»، آورده است: موشک بالستیک شهاب ۳ موشکی دارای برد ۲۰۰۰ کیلومتر و قادر به رسیدن به خاک اسراییل که تنها ۱۰۰۰ کیلومتر از مرزهای غربی ایران فاصله دارد، است. بی‌شک شهاب ۳ قدرتمندترین موشک ارتش ایران و نماد فناوری موشکی این کشور است.‏ نسل ۲ موشک شهاب ۳ که نوع پیشرفته و تغییر یافته نسل اول موشک شهاب ۳ است دارای یک «کلاهک جدا شدنی» است که امکان انجام نوعی بمباران هدفمند با قدرت تخریبی بالا را می‌دهد و از آن می‌توان برای اهدافی همچون پایگاه‌های نظامی، تاسیسات زرهی، اماکن تجمع سربازان و ناوگان دریایی استفاده کرد.

این گزارش با اشاره به آزمایش موشکی اسراییل در سال جاری آورده است: اسراییل در سال جاری در یک آزمایش موشکی نوع تغییر یافته موشک جریکو۲ را با برد ۲۵۰۰ کیلومتری با موفقیت نسبی پرتاب کرد. جریکو ۲ که با سوخت مایع قابل پرتاب است دارای توان حمل کلاهک هسته‌یی بوده، و نماد فناوری موشکی اسراییل است.

مرکز SOC با انتقاد از پیگیری پروسه نگاه میلیتاریستى و جنگ‌طلبی حاکمان کاخ سفید در مواجهه با بحران‌های امنیتی در توجیه این دیدگاه خود به طرحP.N.A.C اشاره کرده که به تصویب سنا و کنگره نیز رسیده است، و همین طرح مبین این است که کاخ سفید و سنا باید اقدامات لازم را برای افزایش اساسی ارتش و نیروهای دریایی انجام دهند.

مرکز با اشاره به دغدغه‌های نابهنجار ایالات متحده در توجیه سپر دفاع موشکی شرق اروپا در چک و لهستان توان موشکی ایران را متعارف و صرفاً در چارچوب دکترین های امنیتی تهران برای دفاع بازدارنده دانسته است، و از شروع جنگ سردی دیگر بین روسیه و امریکا که ۹۰ درصد تسلیحات هسته‌یی را در اختیار دارند، نگرانی خود را اعلام کرده است.

همین گزارش با اشاره به اقدام امریکا در سال ۲۰۰۷ برای منزوی کردن ایران که اطلاعات بسیار محرمانه را در خصوص تلاش‌های تهران برای توسعه برنامه موشکی که قابلیت پرتاب کلاهک هسته‌یی را دارد و با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز در میان گذاشته بود، چنین ذکر کرده است: خبر تسلیحات موشکی که سرویس‌های امنیتی امریکا مخفیانه به دست آوردند و سندی برای اثبات تلاش‌های ایران به شمار آوردند از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۳ بر روی قابلیت موشک شهاب ۳ برای پرتاب «جعبه سیاه» که متخصصین آزمایشگاه‌های تسلیحات اتمی امریکا معتقدند به احتمال یقین کلاهک هسته‌یی است، نفی شده است.

هر چند این گزارش تاکید می‌کند که ایران ‏طی سال‌های اخیر (حداقل ۴ سال اخیر) در حدود ده‌ها موشک مختلف را آزمایش کرده است. از جمله این‌که وزیر دفاع ایران در نوامبر ۲۰۰۷ ‏آزمایش موفقیت آمیز یک موشک بالستیکی با برد ۲۰۰۰ کیلومتر به نام «عاشورا» را اعلام کرده بود و ایران در سپتامبر همان سال در رژه نیروهای نظامی خود نمونه‌ای از موشک دور برد «قدر۱» با برد ۱۸۰۰ کیلومتر را که با ‏سوخت مایع کار می کند به نمایش درآورد. به نظر می رسد که موشک‌های عاشورا و قدر۱ نمونه‌های جهش یافته شهاب ۳ باشند.
همچنین تهران موفق شده با دسترسی به فناوری پرتاب این موشک‌ها آن‌ها را با سوخت مایع تغذیه کند و این توان امکان جابجا کردن و پرتاب آن‌ها توسط ‏کامیون از هر مکانی و تحت هر شرایط آب و هوایی را فراهم می‌سازد.‏

گزارشات متعدد و مکرر مرکز مطالعات امنیتی با لحاظ کردن تحولات برنامه هسته‌یی ایران قید می‌کند: واقعیت امر این است که غرب از پیشرفت‌های اخیر ایران در زمینه موشک‌های بالستیک بسیار نگران است؛ چراکه پیشرفت آن به موازات پیشرفت برنامه هسته‌یی ایران همراه است. ایران موشک‌های شهاب ۱ و ۲ را در اختیار دارد که برد آن‌ها به ترتیب ۳۰۰ و ۵۰۰ کیلومتر است. این دو موشک نوع تغییر ‏یافته موشک اسکاد هستند.

مرکز SOC این موشک‌ها را «اسکاد ایرانی» نام گذاشته است.‏ همچنین این مرکز در ادامه گزارش خود با اشاره به توان موشکی ایران که حداقل از اوایل دهه ۱۹۹۰ روندی رو به رشد داشته، آورده است: هر چند ایران طی سال‌های دهه ۱۹۹۰ با همکاری روسیه توانسته فناوری ساخت، تجهیز و ساخت انواع موشک را بدست بیاورد، ولی واقعیت این است ایران طی یک دهه گذشته موفق به نوعی بومی‌سازی فناوری موشکی خود شده است. ایران طی حداقل ۱۰ سال اخیر توانایی تولید و بهینه‌سازی موشک‌هایی نظیر موشک زلزال با بردی معادل ۴۰۰ کیلومتر، موشک فاتح دارای بردی معادل ۱۷۰ کیلومتر، موشک نازعات با برد ۱۰۰ کیلومتری،‏ موشک عقاب دارای بردی معادل ۴۵ کیلومتر و اینکه ایران چندین نوع موشک فجر ۳ با برد ۴۵ کیلومتری و فجر ۵ با برد ۷۵ کیلومتر در اختیار دارد، گفته است: درحال حاضر هیچ‌گونه اطلاع دقیقی از تعداد دقیق موشک‌هایی که ایران دراختیار دارد در دست نیست، و همین مساله باعث سردرگمی کارشناسان امنیتی در مورد توانایی قدرت موشکی ایران شده است.

گزارش مرکز SOC در قسمت پایانی خود با اشاره به جنگ روانی بنگاه‌های خبری غرب در نزدیک بودن زمان حمله احتمالی امریکا و اسراییل به تاسیسات هسته‌یی ایران آورده است: محمود احمدی‌نژاد، رییس‌جمهور ایران خطر جنگ را به عنوان یک «شوخی ‏احمقانه» عنوان کرده، و در عین حال تصور دست برداشتن از غنی‌سازی اورانیوم را نیز مردود ‏اعلام کرده است.

گزارش از: ارسلان مرشدی

[External Link Removed for Guests]