اگر نگاه به توانایی کشورها در حوزه دفاعی، نظامی و امنیتی داشته باشیم معمولا قدرتهای دفاعی و صادرکننده محصولات نظامی، در بخشهای سیاسی و اقتصادی نیز از جایگاه خوبی در دنیا برخوردارند؛ به بیان سادهتر در حقیقت افزایش قدرت هر کشوری در بخش دفاعی و امنیتی تاثیر فراوانی در سایر حوزهها بهویژه اقتصاد، سیاست و.. خواهد داشت.
این بین بیشک پیشرفتهای هر کشور در دستیابی به دانش طراحی و تولید محصولات مدرن و پیشرفته نظامی در حوزههای فضایی، موشکی، هوایی، دریایی، الکترونیک، تسلیحات، خودرویی، مهمات و ادوات و مهندسی دفاعی و تولید انواع محصولات غیرنظامیهمچون ماهواره و ماهوارهبر، بالگرد ترابری، هواپیمای مسافربری، انواع تجهیزات مخابراتی و الکترونیک و... از جهتی میتواند کمکی مهم به بخشهای غیرنظامیآن کشور نماید. از سویی نیز میتواند ضمن افزایش توان علمیو استراتژیک هر کشور در رقابت با قدرتهای بزرگ و علمیجهان، زمینه افزایش صادرات محصولات دفاعی و نظامیرا به سایر کشورها فراهم کند. امری که قطعا جدا از میلیاردها دلار سود اقتصادی، عملا میتواند در خدمت منافع ملی، اقتصادی، سیاسی و... کشور نیز باشد. این میان عرصه صنعت دفاعی ایران با بهرهگیری از استعداد و خلاقیتهای نخبگان نظامی و متخصصان کشور به نقطهای نائل آمده است که این عرصه را به نمایشگاهی از عظمت، پویایی، چابکی، ورزیدگی و توانایی برای رفع نیازهای نیروهای مسلح مبدل ساخته است، به گونهای که ارتقاء ظرفیتهای تولیدی در بخشهای مختلف، رشد حجم نخبگی و توسعه شبکههای دانش بنیان و افزایش سرعت دستیابی به سامانهها و فنآوریهای پیشرفته دفاعی را میتوان در زمره دستاوردهای آن قلمداد کرد. [COLOR=#0000ff]درخشش خودکفایی صنایع دفاعی بیش از سه دهه تلاش و نوآوری و شکستن سدهای تحریم و فشار استکبار جهانی، اکنون صنایع دفاعی جمهوری اسلامی را در جایگاهی چنان رفیع و کمنظیر قرار داده که چشم دوست و دشمن را به خود خیره ساخته است. این همه افتخار و پیشرفتهای بیسابقه چیزی نیست جز تبعیت تلاشگران عرصه دفاعی از رهنمودهای حکیمانه فرماندهی معظم کل قوا و تلاش و مجاهدت این سربازان، که سربلندی و افتخار در عرصههای مختلف دفاعی را برای ملت ایران به ارمغان آورده است. شک رسیدن به خودکفایی حداکثری در صنعت دفاعی در کشور و همچنین طراحی و ساخت محصولات دفاعی نوین همتراز با کشورهای پیشرفته در سطح جهان و قابل رقابت با تهدیدات و آرایش صحنههای نبرد در آینده، چند پیامد قطعی در بر دارد: برآورده کردن نیازهای امنیتی در کشور، گذشتن از مرحله وابستگی به کشورها و قدرتهای خارجی در این حوزه، و همچنین حرکت در راستای استقلال بیشتر در حوزههای گوناگون و بهوِیژه دفاعی و امنیتی. قبل از درک عمیقتر موضوع خودکفایی در نیروهای مسلح باید مروری بر وضعیت صنایع دفاعی کشور پیش از پیروزی انقلاب داشت. کشور ما تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی و دوران دفاع مقدس جهت راهاندازی ابزار دفاعی و تعویض قطعات آن منتظر ورود کارشناسان و مستشاران آمریکایی بود. اما امروز در صحنه نظامی۱۰۰ درصد ابزار دفاعی و سلاحهای شخصی داخل ایران با دقت عمل بالا تولید میشود و حتی به مرحله صادرات نیز رسیده است. این موضوعی است که بارها رهبر معظم انقلاب نیز به آن اشاره کردهاند.
[COLOR=#0000ff]نقش مستقیم رهبر انقلاب که کمتر به آن توجه شده، نقش مستقیم و آغازگر حضرت آیتالله خامنهای در حرکت خودکفایی در صنایع دفاعی و تجهیزات مورد نیاز نیروهای مسلح است. اغراق میتوان رهبر عزیزمان را سردمدار و آغازگر تحول اقتصادی، پیشرفت و خودکفایی ملی در عرصه صنایع دفاعی نامید. زمانی که ایشان نماینده امام در ارتش و معاون امور انقلاب وزارت دفاع بودند در تاریخ ۲۳/۱۰/۱۳۵۸ با صدور پیام مهم تشکیل جهاد خودکفایی در ارتش، چراغ حرکت به سمت خودکفایی صنایع دفاعی را روشن کردند.
قبل از صدور فرمان ایشان، موضع تحقیقات در عرصه صنایع دفاع وجود خارجی نداشت، در سطح نیروهای مسلح باور به خودکفائی محلی از اعراب نداشت و تجهیزات ارتش با مشکلات عدیده و اساسی برای تعمیر و نگهداری، تأمین قطعات و راهاندازی روبرو بود. صدور آن فرمان تاریخی، نخستین مجموعههای خودکفایی و هستههای غیرمتمرکز و جهادی در ارتش ایجاد شد و بدین ترتیب باور به خوداتکایی، خودکفایی، اعتلای دانش فنی و استقلال دفاعی در نیروهای مسلح جمهوری اسلامی پایهگذاری شد. این آغازی بود برای انقلاب خودکفایی در عرصه صنایع دفاعی کشور. بدین ترتیب نیروهای مسلح که تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، سامانهها و تجهیزات مورد نیاز خود را از کشورهای صنعتی گوناگون بهویژه بلوک غرب و آمریکا تأمین میکردند، راه خودکفایی را آغاز کردند. اندیشههای حضرت آیتالله خامنهای در جهت نیل به خودکفایی صنایع دفاعی به سال ۵۸ محدود نشد و ایشان در سال ۱۳۶۲ با ایراد یک سخنرانی مهم و حساس سرآغاز حرکت جدیتر خودکفایی در نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران شدند: «من با اجازه فرماندهی کل نیروهای مسلح و مقام معظم رهبری به ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران و به فرماندهان سه نیرو پیشنهاد قطعی خواهم کرد که یک معاونت جهاد خودکفایی به وجود بیاورند و همه نیروهایی که میتوانند، همه دستهایی که میتوانند ما را به خودکفایی برسانند، جمع کنند و از آنها کمال استفاده را بکنند.»
از این ابلاغ و اجازه مهم و راهاندازی معاونت جهاد خودکفایی در ارتش جمهوری اسلامی ایران شاهد اتفاقات شگرف در طول ۸ سال دفاع مقدس و پس از آن رسیدن به مرز خودکفایی در نیروهای مسلح بوده ایم. سرلشگر صالحی فرمانده کل ارتش یکی از نقاط عطف حرکت به سمت خودکفایی در صنایع دفاعی را فرمان حضرت آیتالله خامنهای برای تأسیس جهاد خودکفایی در سال ۱۳۵۸ که ایشان نماینده ولی فقیه در ارتش بودند میداند و در خصوص وابستگی نظامی کشور پیش از پیروزی انقلاب میگوید: «در رژیم گذشته تأمین تجهیزات نظامی ما عمدتاً با خرید از خارج بود. آنچه بسیار ناراحتکننده بود، این بود که کار کردن با تجهیزات و تعمیر و استفاده از آنها ردهبندی داشت و نیروهای ما اجازه این کار را نداشتند. هر وسیله تجهیزاتی ما در سطحی از این ردهبندی جا داشت. مثلاً نیروی ما اجازه نداشت همین گلنگدن معمولی سلاح را باز کند. در مورد تجهیزات نظامی بزرگتر مثل بالگرد حتی تعویض روغن به عهده یک استوار آمریکایی بود که در حدود سالهای ۵۴ و ۵۵، ۱۲هزار دلار حقوق میگرفت. تیمهای مستشاری نظامی دیگر اعم از تعمیرکاران و کارشناسان هم وضعیتی مشابه داشتند و ما در آن زمان صحنههای تأسفبرانگیزی را شاهد بودیم. این مسأله باعث شده بود که واقعاً نیروهای ما حالت منفعل داشته باشند و فقط کارهای ساده رده یک و دو را خودشان انجام دهند.» حضرت آیتالله خامنهای در خودکفایی صنایع دفاعی در دوران پس از امام (ره) نیز تداوم یافت و ایشان مهمترین حامی و پشتیبان و مشوق نیروهای مسلح در تحقق خودکفایی در تجهیزات نظامی بودند. [COLOR=#0000ff]نقش جنگ و تحریمها نظامی معتقدند اگر تحریمها نبود، جهاد خودکفایی در نیروهای مسلح جمهوری اسلامی راه نمیافتاد. اگر هم راه میافتاد، اینقدر سرعت در پیشرفت نداشت و به این اندازه نوآوری نداشتیم. برکت این تحریمها این بود که نیروها با خودباوری خیلی کارها کردند. فرماندهان ارشد نظامیکشورمان و همچنین کارشناسان معتقدند یکی از عوامل مهمی که باعث ایجاد خودکفایی در ارتش و سپاه شد هشت سال دوران دفاع مقدس و تحریم ایران از سوی اکثر کشورهای جهان و عدم دستیابی ایران به تجهیزات و ادوات نظامی در مقابل ارتش تا بن دندان مسلح صدام بود. سال ۱۳۶۷ جنگ با تمام آسیبها و ویرانیهایش به پایان رسید ولی تجربه ۸ ساله جنگ لزوم داشتن تاسیسات زیربنایی برای تولید تجهیزات پیشرفته نظامی و رسیدن به خودکفایی در امور صنایع نظامی ما در و وابسته را بیش از پیش ضرورت میکرد.
ساخت قطعات هواپیماهای آمریکایی و همزمان طراحی و اجرای طرح ساخت هواپیمای جنگنده آذرخش، ساخت تانک ذوالفقار و نفربر کبرا، ساخت نمونه مشابه ایرانی موشک هوا به هوای دور برد ققنوس، بازسازی هلیکوپترهای آسیب دیده از جنگ که منجر به ساخت هلیکوپتر شباویز شد، پروژه ساخت هواپیمای آنتونف ۱۴۰ با همکاری اوکراین و صدها پروژه دیگر آغازگر راهی شدند که ادامه آن جمهوری اسلامی ایران را به خودکفایی ۱۰۰ درصد در صنعت دفاعی رساند. نیز با گذشت چند دهه از دوران دفاع مقدس تنها کشوری که در جهان زیر فشارهای بزرگ، متنوع و فراگیر تحریمها قرار دارد ایران است و در این بین بیشترین فشار در اثر این تحریمها بر نیروهای مسلح متمرکز شده است. اما اثر این تحریمها با جهاد علمی و پژوهشی نیروهای مسلح، تقریباً در حد صفر است.
معظم انقلاب نیز در خصوص پیشرفتهای چشمگیر در صنایع دفاعی و نظامی ایران با توجه به تشدید تحریمها بر علیه کشورمان فرمودهاند: «ما در همین دوره محاصره اقتصادى بوده که این همه امکانات را بهدست آوردیم. در سختترین دورههاى محاصره اقتصادى جوانهاى ما توانستند سلاحهایى را بسازند که در همه دنیا آن سلاحها را غیر از امریکایىها و یکى دو دولتِ عزیزکرده امریکا هیچکس نداشت.» های جمهوری اسلامیایران و خود کفایی در صنایع نظامی و دفاعی تا حدی است که دشمنان نیز آشکارا به این موضوع اذعان دارند. «جاش راگین» روزنامه نگار آمریکایی، طی مقالهای در مجله فارین پالیسی به نقل از مدیر سابق سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (CIA) نوشته است: «قدرت نظامی و دفاعی ایران از منطقه خاورمیانه فراتر رفته و هم اکنون باید ایران را در زمینه نظامی، یک کشور فرامنطقهای خواند.»
«مایکلهایدن»، مدیر سابق سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا «CIA» و آژانس امنیت ملی این کشور «NSA» در زمان ریاست جمهوری جورج بوش، نیز میگوید: «هرگونه فکر مداخله نظامیدر ایران و آسیب رساندن به تأسیسات نظامیو هستهای ایران، هم اینک توهمیبیش نیست و ایران با خودکفایی در صنایع نظامیو پیشرفت موشکی خود، به قدرت فرامنطقهای تبدیل شده که با هرگونه حمله احتمالی به شدت برخورد خواهد کرد.» هایدن با ذکر این نکته که جورج بوش با تمام جنگافزارهای خود در خاورمیانه نتوانست در مقابل خواست ایرانیان در به دست آوردن تکنولوژی هستهای مقاومت کند، تهدیدات وی در حمله به ایران در زمان ریاست جمهوری هشت ساله اش را چیزی جز فرافکنی و ادعاهای پوشالی ندانست. [External Link Removed for Guests] 